Tuổi trẻ
Chạy đua phòng dịch trước ngày khai trường
Gần đến ngày khai giảng, các trường mầm non, tiểu học tăng tốc thực hiện công tác vệ sinh, phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là bệnh tay chân miệng. Tuy nhiên, không phải công việc này ở tất cả các trường đều diễn ra suôn sẻ. Ngày 3-9, các cô giáo, bảo mẫu của Trường mầm non tư thục Ánh Dương (Q.3, TP.HCM) đã hoàn thành việc vệ sinh bàn, ghế, tủ, đồ chơi, sàn nhà... bằng hóa chất diệt khuẩn Chloramine B phòng ngừa bệnh tay chân miệng. Toàn bộ đồ dùng, đồ chơi, bàn ghế, sàn nhà được các cô vệ sinh sạch sẽ. Bà Đỗ Quỳnh Châu, hiệu trưởng nhà trường, cho hay đến thời điểm này trường đã hoàn thành công tác phòng bệnh tay chân miệng và dịch sốt xuất huyết.
Vệ sinh hằng ngày
Tại Trường mầm non Hồng Nhung (Q.Gò Vấp, TP.HCM) trong tuần lễ cuối tháng 8-2011 tất cả giáo viên - cán bộ - công nhân viên của trường đã cùng nhau làm tổng vệ sinh: chà rửa bàn ghế, lau sàn phòng học, đồ dùng, đồ chơi... của học sinh bằng Chloramine B. Ngoài ra, trường còn phun thuốc diệt khuẩn tại tất cả nhà vệ sinh học sinh, giáo viên, đồ chơi ngoài trời, sân trường... để chuẩn bị cho ngày khai giảng 5-9.
Trong khi đó, tại Trường mầm non Sơn Ca 5 (Q.Phú Nhuận, TP.HCM), các giáo viên đã làm vệ sinh và dùng Chloramine B để khử khuẩn tất cả vật dụng mà học sinh có thể tiếp xúc như: tay nắm ở các cửa ra vào, tay nắm cầu thang, đồ chơi... Bà Nguyễn Thị Bích Thủy - hiệu trưởng Trường mầm non Sơn Ca 5 - khẳng định: “Đảm bảo từ môi trường đến các vật dụng đều đã khử khuẩn, sẵn sàng đón học sinh vào năm học mới...”.
Tại Trường mầm non Hoa Lư, Q.1, bà Lê Thị Kim Vân, hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Cả tuần nay, tất cả cô giáo, bảo mẫu của trường tổ chức lau chùi bằng hóa chất khô toàn bộ bàn ghế, vật dụng, đồ chơi, chốt nắm cửa... Hiện trường trang bị đầy đủ xà phòng nước tại các vòi nước để các bé vệ sinh. Tại các lớp học, trường trang bị thêm một vòi nước nóng để cô giáo giúp bé vệ sinh lại một lần nữa. Ngoài ra, sau ngày khai giảng trường sẽ liên tục cho nhân viên vệ sinh đúng 6g sáng mỗi ngày tổ chức lau sàn nhà, vệ sinh sạch sẽ lớp học trước khi cho các bé vào lớp”.
Nhiều trường bối rối
Trong khi đó, tại Hà Nội, ngành y tế dự phòng của thành phố thông báo sẽ cấp cho mỗi trường mầm non, mẫu giáo, tiểu học công lập và tư thục 2kg Chloramine B để khử khuẩn. Tuy nhiên, đến hôm qua (3-9), bà Hoàng Thị Thủy - cán bộ y tế Trường tiểu học Đông Ngạc B (Từ Liêm) - cho hay trường vẫn chưa nhận được lượng hóa chất này nên... chưa thể thực hiện công tác khử khuẩn.
Thực tế, nhiều trường tại Hà Nội vẫn khá bối rối trong việc làm thế nào để phòng chống dịch bệnh. Nhiều trường chờ lượng hóa chất được cấp phát miễn phí như được thông báo, khi chưa có thì “án binh bất động” cho dù ngày khai giảng đã cận kề. Song nhiều trường không thể chờ đợi đã tự ý mua hóa chất, tự ý pha và phun mà không có sự hướng dẫn, tư vấn của nhân viên y tế.
Theo kế hoạch, trước ngày khai giảng, Trường tiểu học Quang Trung (Q.Hoàn Kiếm) đã nhờ một phụ huynh mua hóa chất để trường tự pha và đội ngũ bảo vệ, lao công tại trường chủ động phun. Tuy nhiên, khi được hỏi về cách pha, người phụ trách y tế cũng chỉ áng chừng pha 5-10 thìa hóa chất vào bình nước 10 lít. Bà Ngô Thu Hương, trưởng Phòng y tế quận Hoàn Kiếm, khẳng định việc nhà trường tự mua hóa chất mà không biết rõ nguồn gốc, lại tự pha để phun, không thông qua y tế quận, phường, tỉ lệ pha hóa chất cũng không rõ thì không những không đạt hiệu quả mà còn gây lãng phí.
Thực tế, do không được hướng dẫn, có người còn đinh ninh dùng bột Chloramine B rắc trực tiếp vào các khu vực cần khử khuẩn là tốt nhất vì như thế hóa chất sẽ rất... đậm đặc. TS Trần Như Dương - phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ - cho hay cách làm tùy tiện đó hoàn toàn không có tác dụng, thậm chí còn gây nguy hại đến môi trường. Bởi Chloramine B phải pha với nước, clo tự do được giải phóng ra.
Thêm 2 trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng
Ngày 2-9, bác sĩ Nguyễn Minh Tùng, phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Bạc Liêu, cho biết địa phương này vừa ghi nhận thêm hai trường hợp trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng chỉ trong vòng một tuần. Như vậy đã có sáu ca tử vong do bệnh tay chân miệng ở địa phương này. Theo thống kê của ngành y tế Bạc Liêu, tính từ khi bệnh bùng phát vào đầu tháng 7-2011 đến nay đã có trên 500 ca mắc bệnh tay chân miệng. Trước đó, trong sáu tháng đầu năm 2011 chỉ có trên 10 trường hợp bệnh tay chân miệng được ghi nhận.
Hà Nội mới
Thanh niên hưởng ứng phòng, chống bệnh tay chân miệng
Ngày 1-9, TƯ Hội Liên hiệp thanh niên (LHTN) Việt Nam đã yêu cầu Ban thư ký Hội LHTN các tỉnh, thành phố, đơn vị trực thuộc phối hợp với ngành y tế các cấp, các ban, ngành, đoàn thể xã hội của địa phương làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền để nâng cao hiểu biết, nhận thức về nguy cơ và tác hại của dịch bệnh; vận động nhân dân chủ động, tự giác thực hiện những biện pháp phòng, chống bệnh tay chân miệng tại hộ gia đình và các nhà trẻ, mẫu giáo. Ngoài việc tổ chức các đội thanh niên tình nguyện tham gia hỗ trợ làm vệ sinh môi trường, làm sạch nền nhà, bề mặt bàn ghế, đồ chơi của trẻ em, Hội LHTN Việt Nam còn chỉ đạo hội, CLB thầy thuốc trẻ các tỉnh, thành phố xung kích trong công tác theo dõi tình hình dịch, tổ chức triển khai các hoạt động phòng, chống dịch, không để dịch bùng phát, lan rộng, kéo dài.
Nhân dân
Phải học tập y đức suốt đời
Ðó là ý kiến của nhiều thầy giáo, cô giáo giảng dạy bộ môn Y đức tại các trường đại học, cao đẳng y chia sẻ tại hội thảo "Nâng cao chất lượng dạy và học Ðạo đức y học" do Trường đại học Y Hà Nội tổ chức mới đây. Các thầy thuốc không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn phải có cái tâm, cái đức. Làm nghề y là phải học tập y đức suốt đời. Nhiều năm gắn bó với ngành cũng như trực tiếp đưa người nhà đi khám, chữa bệnh, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chia sẻ: Tại các cơ sở y tế bị kêu nhiều nhất đó là thái độ giao tiếp, việc gây khó dễ cho người bệnh; nhận phong bì. Những người hay quát nạt, thái độ không tốt với người bệnh và người nhà là những người tiếp xúc ban đầu với họ: Bộ phận tiếp đón, phát thuốc, hướng dẫn, rồi xét nghiệm... Những người quát nạt có thái độ không tốt hầu như không phải là bác sĩ điều trị. Nhưng lỗi của bác sĩ hay bị kêu ca là khám bệnh đôi khi còn sơ sài, không trao đổi kỹ với người bệnh. Tồn tại này còn do quá tải, bác sĩ không còn nhiều thời gian cho người bệnh. Chính vì vậy, bên cạnh việc đào tạo, bồi dưỡng từ khi còn ngồi ghế nhà trường, cần có các lớp đào tạo lại về y đức cho nhân viên y tế.
Y đức của truyền thống là bảo mật thông tin người bệnh, ân cần chăm sóc người bệnh, nhưng y đức của thời cơ chế thị trường còn phải ý thức trong kê đơn thuốc, là chỉ định sử dụng các dịch vụ, kỹ thuật... Nhiều người kêu về tình trạng điều dưỡng có tiền thì tiêm nhẹ, không có tiền thì tiêm đau, hỏi không nói. Trước đây, điều dưỡng gọi là y tá, mà y tá ở nhiều nơi từng được đặt biệt danh là "y tướng". Còn đối với đội ngũ bác sĩ, dù số lượng bác sĩ vô tâm, thiếu trách nhiệm, chỉ là cá biệt, "đột biến gien". Nhưng bác sĩ nào thấy không thể hết lòng vì người bệnh thì nên ra khỏi ngành, vì sai sót do thiếu trách nhiệm ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh là không thể chấp nhận.
Ðể chấn chỉnh y đức, các chuyên gia đều cho rằng, các bệnh viện phải chú trọng hơn công tác ứng xử. Nhưng để tạo thành nếp từ gốc thì cần chú trọng việc giảng dạy y đức trong hệ thống các trường của ngành y. Nhưng chính các trường đều đề nghị cần có giáo trình phù hợp với đối tượng học là bác sĩ, điều dưỡng chứ không thể đánh đồng chung vì mỗi người có đặc thù công việc riêng. Giám đốc Học viện Y học cổ truyền Trương Việt Bình cho rằng, dạy về y đức là cần giúp cho học sinh hiểu làm nghề y không phải để làm giàu, nếu muốn làm giàu thì học nghề khác. Sinh viên nghề y còn cần phải biết, làm thầy thuốc không chỉ là có công cứu người mà họ cũng có tội. Mà tội đầu tiên không được phép là "dốt". Vì nếu dốt thì không thể cứu người trong khi sinh mạng người bệnh trong tay mình.
Hiện nay, việc dạy bộ môn Y đức tại các trường về cơ bản vẫn trong quá trình "dạy thử nghiệm", vừa dạy vừa rút kinh nghiệm. Trường đại học Y Hà Nội và Trường đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh là hai đơn vị được Bộ Y tế lựa chọn và chỉ đạo thành lập Bộ môn Y đức xã hội học. Sau một năm thực hiện xây dựng và giảng dạy, chương trình đã có nhiều kinh nghiệm trong việc giảng dạy bộ môn này cho các sinh viên theo học tại trường. Hiệu trưởng Trường ÐH Y Hà Nội PGS, TS Nguyễn Ðức Hinh chia sẻ: Cần ý thức rằng "đạo đức là phông nền của mỗi sinh viên khi chọn nghề thầy thuốc, tiên học lễ hậu học y". Phó Chủ nhiệm Bộ môn Y đức, Trường đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh PGS, TS Trần Xuân Mai cho rằng: Y đức không phải là môn học ép buộc mà là môn học về bản chất nghề nghiệp gắn liền với phát triển khoa học kỹ thuật; học y đức không phải học những điều cấm kỵ mà là những đồng thuận về giá trị đạo đức.
Chương trình đào tạo y đức hiện nay tại các trường vẫn còn một số bất cập, không thu hút được sinh viện học tập, trau dồi kiến thức. Hiệu trưởng Trường đại học Kỹ thuật y tế Hải Dương PGS, TS Vũ Ðình Chính cho rằng, nội dung giảng dạy về y đức tại các trường y hiện nay còn thiếu về phần trách nhiệm và tự chịu trách nhiệm của người thầy thuốc; còn khoảng cách xa giữa lý thuyết với thực hành. Ðáng chú ý, phần lớn giáo viên dạy Bộ môn Y đức tại các trường hiện nay đều là kiêm nhiệm, như vậy khó để triển khai chuyên sâu chương trình này. Ngoài ra, hầu hết chương trình mà các trường giảng dạy đều tập trung vào đối tượng học là bác sĩ. Trong khi đó nhóm tiềm ẩn phát sinh "xung đột" nhiều nhất lại là đội ngũ điều dưỡng, hành chính... những người gần gũi với người bệnh và người nhà người bệnh nhất.
Vụ trưởng Khoa học và Ðào tạo (Bộ Y tế) GS Trương Việt Dũng cho biết: Cần có các chương trình giảng dạy y đức phù hợp với các đối tượng: bác sĩ, điều dưỡng, người tham gia nghiên cứu khoa học. Nhưng ra công tác, y đức là suốt trong quá trình làm nghề. Chính vì vậy, Bộ Y tế sẽ sớm thành lập Hội đồng xây dựng khung chương trình giảng dạy Bộ môn Y đức xã hội học cho các trường đại học, cao đẳng y khoa trong cả nước. Thành phần tham gia gồm đầy đủ các chuyên ngành như y, dược, kỹ thuật y khoa, điều dưỡng... Ngay sau khi thành lập, Hội đồng sẽ tập trung xây dựng chương trình khung thống nhất. Chương trình khung phải tách bạch phần nội dung chung (áp dụng cho tất cả các trường) và phần riêng phải làm rõ được thời lượng học, lý thuyết, thực hành cho từng đối tượng là bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật y khoa. Mỗi trường tùy vào điều kiện thực tế có thể biến chuyển phần riêng này để xây dựng chương trình dạy phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của trường mình.
Kiểm tra các phòng khám Trung Quốc tại Hà Nội
Thanh tra Sở Y tế Hà Nội cho biết, tuần tới thanh tra sở sẽ tiến hành kiểm tra một số phòng khám Trung Quốc đang bị dư luận kêu ca về giá dịch vụ, chất lượng khám chữa bệnh tại Hà Nội. Trong tuần qua thanh tra sở đã kiểm tra một phòng khám Trung Quốc, đồng thời xử phạt hành chính một phòng khám vì lý do đưa bác sĩ chưa có giấy phép hành nghề vào khám chữa bệnh. Trước đây các phòng khám Trung Quốc chỉ chuyên dịch vụ khám chữa bệnh bằng đông y, nhưng gần đây các phòng khám này chuyển sang điều trị tây y, tập trung vào dịch vụ điều trị xoang, trĩ, sản phụ khoa.