Chinh phục những kỹ thuật cao trong y học;Hơn 10.000 đơn vị máu trong ngày hội hiến máu ;Sắp có vaccine chống nghiện ma túy;Hoại tử 2 bàn chân do mắc liên cầu khuẩn lợn ;Tổng kiểm tra các cơ sở chế biến thực phẩm ;Sở Y tế bàn giao 26 bộ mẫu xét nghiệm nhanh thực phẩm;Bảo đảm sản xuất đủ vắc xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng ;Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện E): Năm 2010, phẫu thuật hơn 500 ca bệnh tim
Nhân dân
Chinh phục những kỹ thuật cao trong y học
Nghiên cứu và ứng dụng các kỹ thuật cao phục vụ chẩn đoán và điều trị bệnh là mục tiêu mà các thế hệ thầy thuốc phấn đấu. Với tài năng và trí tuệ, những năm gần đây, những đỉnh cao kỹ thuật ấy liên tục được chinh phục, từ tế bào gốc, can thiệp tim mạch đến ghép bộ phận cơ thể (thận, tim, gan)... đã mở ra cơ hội kéo dài sự sống cho những người không may mắc các bệnh hiểm nghèo.
Từ ghép tim, gan...
Dấu ấn thành công về ứng dụng kỹ thuật cao trong năm 2010 là lần đầu ở nước ta, các bác sĩ thực hiện thành công kỹ thuật ghép tim (tại Bệnh viện 103 - Học viện Quân y, Bộ Quốc phòng) và ghép gan từ người cho chết não (Bệnh viện Việt Ðức). Ngày 17-6-2010 đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc khi cán bộ, y bác sĩ Bệnh viện 103, thực hiện thành công ca ghép tim đầu tiên tại Việt Nam. Người được ghép tim là anh Bùi Văn Nam, 48 tuổi (quê ở Nam Ðịnh) bị bệnh cơ tim thể giãn, suy tim độ bốn. Chỉ sau đúng một tuần được ghép tim, sức khỏe anh Nam đã hồi phục, tự đi lại, ăn, uống, ngủ, nghỉ tốt và trái tim mới được nhận đã hoạt động bình thường, hòa nhập hoàn toàn với cơ thể. Thành công bước đầu của ca ghép tim trên người đó không chỉ khẳng định kết quả của sự nỗ lực, quyết tâm cao của đội ngũ thầy thuốc Học viện mà đó còn là thành công của ngành y tế Việt Nam với sự giúp đỡ nhiệt tình, tạo điều kiện thuận lợi của các bộ, ban, ngành liên quan. Thành công của ca ghép tim từ người cho chết não là một thành tựu đáng tự hào của ngành y tế nói chung và chuyên ngành ghép tạng nói riêng. Từ thành công đó, các chuyên gia Việt Nam đã làm chủ được kỹ thuật ghép tim.
Tiếp theo thành công nói trên, các thầy thuốc của Bệnh viện Việt Ðức đã thực hiện thành công ca ghép gan từ người cho chết não. Người được ghép gan là anh Trần Ngọc Thanh, 46 tuổi (quê ở Ðiện Biên) bị ung thư gan, gan xơ. Sau năm ngày, các chỉ số xét nghiệm đánh giá chức năng gan đã trở về bình thường, người bệnh xuất viện sau 25 ngày nằm viện. Ðây là ca ghép gan từ người chết não đầu tiên, cho nên kết quả đạt được ngoài cả mong đợi của chính những người thực hiện. Theo nhận định của các chuyên gia, so với ca ghép gan đầu tiên ở người lớn và người cho sống ở Việt Nam được Bệnh viện Việt Ðức thực hiện từ năm 2007, thì lần ghép này là một bước tiến vượt bậc. Lần ghép trước có tư vấn của chuyên gia nước ngoài, qua năm, sáu ngày mới rút nội khí quản, còn ca ghép mới này có thể rút luôn nội khí quản sau mấy tiếng đồng hồ. Sự thành công của ca ghép gan đầu tiên ở Việt Nam từ người cho chết não đã mở ra triển vọng lớn đối với tương lai của những người bệnh không may mắc bệnh hiểm nghèo. Và điều này cũng chứng minh rằng, y học Việt Nam đã có thể thực hiện được những kỹ thuật khó của y học thế giới về ghép tạng.
Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Việt Ðức tiếp tục thực hiện ghép gan thành công cho người trưởng thành đã bị xơ hóa giai đoạn cuối. Người bệnh thường xuyên bị nôn ra máu, chán ăn, bụng chướng to... Nếu không được ghép sớm nguy cơ tử vong rất cao. Các bác sĩ đã lấy hơn 60% thùy gan bên phải của người cho để ghép cho người nhận. Giám đốc Bệnh viện Việt Ðức PGS, TS Nguyễn Tiến Quyết cho biết, tại Việt Nam, trước đây có nhiều ca ghép gan được thực hiện thành công nhưng chủ yếu là trẻ em. Việc ghép gan cho người trưởng thành phức tạp, rủi ro hơn nhiều vì sẽ phải lấy ít nhất một nửa gan của người hiến, trong khi đó với trẻ chỉ lấy khoảng một phần ba. Ðây là lần thứ hai ở Việt Nam, phẫu thuật này được thực hiện trên người trưởng thành. Theo PGS, TS Nguyễn Tiến Quyết, kỹ thuật ghép tạng của các thầy thuốc Việt Nam hiện nay không hề thua kém bất cứ nước nào trên thế giới. Kỹ thuật ghép gan (kỹ thuật ghép khó nhất hiện nay) đã được các bác sĩ trong nước hoàn toàn làm chủ.
Ðến những điều không tưởng
Những ngày cuối năm 2010, các thầy thuốc các Bệnh viện Phụ sản T.Ư, Bạch Mai, T.Ư Huế đã cứu sống, nuôi dưỡng thành công các cháu bé sinh non tháng, chỉ nặng từ 500 đến 700 gam. Trong ba trường hợp đó, cháu bé Hoàng Thị Mận là đặc biệt hơn cả, cháu bị sốc nhiễm khuẩn, ngừng tuần hoàn. Dấu hiệu sinh tồn duy nhất tại thời điểm nhập viện là nhịp tim rời rạc 50 - 60 lần/phút, trong khi nhịp tim bình thường của trẻ sơ sinh là 120 lần/phút. Các bác sĩ của bệnh viện (nòng cốt là khoa Nhi) đã thực hiện các biện pháp cấp cứu sơ sinh hiện đại: thở ô-xi, bóp bóng, ép tim ngoài lồng ngực... Nhất là chiến lược thở máy HFO và áp dụng kỹ thuật điều trị kháng sinh tiên tiến nhất. Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai TS Nguyễn Quốc Anh đánh giá, khó có thể nghĩ bé Mận sống sót chứ đừng nói gì đến việc khỏe mạnh và tránh được mọi tai biến về mắt, tim mạch, phổi do sinh non và hô hấp nhân tạo gây nên. Chính vì vậy, thành công này mở ra một bước tiến mới trong cấp cứu sơ sinh tại Việt Nam. Sau hơn ba tháng được điều trị tích cực, chăm sóc dinh dưỡng sớm, bé Mận đã qua khỏi cơn nguy kịch, mọi chỉ số phát triển bình thường, bé nặng 3,1 kg, đủ điều kiện xuất viện.
Những năm gần đây, sự phát triển của lĩnh vực tim mạch can thiệp ở nước ta được ví như đang biến những điều 'không thể' trở thành 'có thể'. Những mảng xơ vữa bị can-xi hóa vẫn có thể được khoan cắt bằng can thiệp, các thiết bị siêu âm lòng động mạch được ứng dụng cho phép phát hiện sớm và chính xác những tổn thương mà chụp mạch không tìm thấy. Trước đây người ta không thể nghĩ được các bác sĩ của nước ta làm chủ được công nghệ có thể thay van tim và sửa van tim qua ống thông. Những thành công đó một lần nữa khẳng định một tầm vóc mới của y học Việt Nam so với khu vực và thế giới. Những ngày đầu, sự xuất hiện của tim mạch can thiệp như đặt stent động mạch vành không nhận được sự ủng hộ ngay của các đồng nghiệp trong nước, nhiều người nghi ngờ hiệu quả của biện pháp điều trị này. Kỹ thuật đặt stent nong động mạch vành bị tắc vì xơ vữa động mạch còn bị cho là quá xa vời, có người cho rằng đó là bệnh của các nước phát triển, có chế độ ăn quá dư thừa dinh dưỡng. Nhưng rồi đến khi vài trăm ca can thiệp động mạch vành được thực hiện với những hiệu quả rõ rệt thì kỹ thuật này mới bắt đầu có vị trí của mình trên diễn đàn y học. Với những nỗ lực không mệt mỏi, chỉ trong vòng một thập kỷ, lĩnh vực tim mạch can thiệp đã trở thành một mũi nhọn của y học Việt Nam hiện đại, sánh ngang tầm khu vực. Nhiều trung tâm can thiệp tim mạch được hình thành và hoạt động có hiệu quả ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Ðà Nẵng, Huế và một số bệnh viện tuyến tỉnh... Từ đó, hàng nghìn, hàng nghìn người bệnh được cứu chữa kịp thời, kéo dài sự sống... Ðó là phần thưởng cao quý nhất đối với tập thể bác sĩ, y tá, cán bộ ngành y đã lao động quên mình, làm chủ công nghệ cao để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe người dân.
Lao động, Thanh niên, Tiền phong, Hà Nội mới, Nhân dân
Hơn 10.000 đơn vị máu trong ngày hội hiến máu
Sáng 9/1, 12 tỉnh thành trên cả nước đã đồng loạt tổ chức ngày hội Thanh niên hiến máu tình nguyện. Khoảng 10.573 đơn vị máu đã thu được trong ngày hội này.
Riêng tại thủ đô Hà Nội, “phố hiến máu” đã được dựng lên tại đường Trần Nhân Tông và gom được 1.421 đơn vị máu, tại TP. HCM là 1.090 đơn vị máu.
Đây là một trong những hoạt động khởi động năm Thanh niên 2011 do T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Thành đoàn HN và Báo Tiền Phong phối hợp tổ chức. Ngày hội đã thu hút hàng nghìn lượt người đến tham gia và đăng ký hiến máu, thể hiện tinh thần vì sức khỏe cộng đồng của thế hệ thanh niên.
Tại lễ phát động hiến máu, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên đã biểu dương hoạt động hiến máu nhân đạo: “Từ ngày hiến máu nhân đạo đầu tiên (24/1/1994) mạng lưới hiến máu tình nguyện đã phát triển rộng khắp từ T.Ư đến địa phương. Nếu như năm 1994 có khoảng 140 nghìn đơn vị máu, trong đó chỉ có dưới 10% người hiến máu tình nguyện thì đến năm 2010 đã gấp 5 lần, đạt 670 nghìn đơn vị máu, trong đó có 84% người hiến máu tình nguyện. Điều đó đã góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an toàn máu quốc gia, cứu giúp rất nhiều người bệnh trở về với cuộc sống gia đình”.
Được biết, ngày hội hiến máu tình nguyện sẽ được tổ chức tại 63 tỉnh, thành Đoàn, Đoàn trực thuộc trong tháng 1/2011. Riêng ngày 9/1, có 12 tỉnh, thành Đoàn đồng loạt tổ chức ngày hội Thanh niên hiến máu tình nguyện gồm: Tuyên Quang, Quảng Ninh, Nam Định, Thanh Hóa, Hà Tĩnh…Nhân kỷ niệm 61 năm Ngày truyền thống học sinh, sinh viên và Hội Sinh viên Việt Nam, BTC đã tiến hành tuyên dương 124 SV đạt danh hiệu “Sinh viên 5 tốt” cấp T.Ư và trao giải thưởng “Sao tháng giêng” cho 115 SV tiêu biểu năm học 2010-2011.
Thanh niên
Sắp có vaccine chống nghiện ma túy
Các nhà nghiên cứu Mỹ đang phát triển một loại vaccine có thể giúp người nghiện cocaine chống lại thói nghiện này. Nhóm nhà khoa học của Đại học Y Weill Cornell, Đại học Cornell và Viện Nghiên cứu Scripps đã tạo ra khả năng miễn dịch ma túy lâu dài ở chuột bằng mũi tiêm kết hợp virus cảm lạnh thông thường với một phần tử bắt chước cocaine.
Tiến sỹ Ronald Crystal, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết, sau khi tiêm, kháng thể được tạo ra trước khi ma túy có thể tiến đến bộ não của động vật, ngăn ngừa bất kỳ sự tăng hoạt động do ảnh hưởng của cocaine.
Cụ thể, phương pháp này “móc” một hóa chất rất phổ biến trong cấu trúc của cocaine để hợp thành với các adenovirus có trong virus cảm lạnh. Bằng cách này, hệ thống miễn dịch của con người sẽ được cảnh báo về một tác nhân gây bệnh (virus), đồng thời nhận dạng luôn cocaine là một kẻ xâm nhập.
Do đó, dù sử dụng cocaine bằng con đường nào, các kháng thể nhanh chóng được sản xuất và nhấn chìm các phân tử cocaine, ngăn không cho nó tiến vào trung tâm gây khoái cảm ở não. Kết quả là những con chuột thí nghiệm được tiêm vaccine “ngấu nghiến” cocaine nhưng không có biểu hiện hưng phấn bất thường.
Bài báo được công bố trên tạp chí Liệu pháp phân tử trực tuyến cho hay, vaccine có hiệu quả ít nhất 13 tuần. Hiện tại, vẫn chưa có một loại vaccine chính thức nào được công nhận được dùng cho người nghiện ma túy. “Trong các nỗ lực thử nghiệm vaccine, đây là lần đầu tiên phương pháp này không đòi hỏi dịch truyền đắt tiền và có thể nhanh chóng đưa vào thử nghiệm trên người”, Tiến sỹ Crystal nhấn mạnh. Vì thế, cách tiếp cận này rất hứa hẹn trong cuộc chiến chống nạn nghiện ma túy.
Hoại tử 2 bàn chân do mắc liên cầu khuẩn lợn
BV Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, hiện BV đang cấp cứu, điều trị tích cực cho một bệnh nhân mắc liên cầu khuẩn lợn nặng, đã bị tím đen toàn thân và hoại tử 2 bàn chân.
Bệnh nhân là B.V.H, 48 tuổi, ở Hải Dương, nhập viện từ ngày 6/12/2010. Theo người nhà bệnh nhân, vì anh H làm ăn xa nhà nên không rõ trước đó có tiếp xúc hoặc ăn thịt lợn bệnh hay không, tuy nhiên khi về nhà bệnh nhân đã trong tình trạng sốt và mệt.
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng khoa Cấp cứu - điều trị tích cực của BV cho biết, mặc dù được điều trị tích cực nhưng nhiều khả năng bệnh nhân phải cắt bỏ 2 bàn chân do hoại tử sâu. Hiện bệnh nhân vẫn đang phải thở máy.
Bác sĩ Cấp khuyến cáo, để tránh nhiễm liên cầu khuẩn, mọi người nên ăn chín uống sôi, đặc biệt khi chế biến thịt lợn, nên nấu chín kỹ, hạn chế để tay trần tiếp xúc với thịt lợn sống.
Tổng kiểm tra các cơ sở chế biến thực phẩm
UBND TP.HCM hôm qua đã chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND các quận, huyện tổ chức kiểm tra và xử lý các cơ sở chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong đó, tập trung vào các cơ sở chế biến phục vụ thức ăn đường phố, bếp ăn tập thể, bếp ăn tại các KCX-KCN; kiểm soát thực phẩm lưu thông trên thị trường, nhất là các mặt hàng nông sản, thủy hải sản, thịt động vật không rõ nguồn gốc, xuất xứ...
Theo chỉ đạo của UBND TP, ngay trong tháng 1.2011, các đơn vị phải tiến hành chiến dịch thanh, kiểm tra các cơ sở nói trên; kiên quyết xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm và đình chỉ ngay các cơ sở vi phạm nghiêm trọng; tịch thu và buộc tiêu hủy các sản phẩm không đảm bảo an toàn; thanh, kiểm tra hàng hóa thực phẩm lưu thông trên thị trường, đặc biệt là các loại hóa chất, phụ gia thực phẩm không rõ nguồn gốc, hàng gian, hàng giả
Hà Nội mới
Sở Y tế bàn giao 26 bộ mẫu xét nghiệm nhanh thực phẩm
Để bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) trong dịp Tết Nguyên đán Tân Mão, Sở Y tế Hà Nội vừa bàn giao cho Trung tâm Y tế Sóc Sơn 26 bộ mẫu xét nghiệm thực phẩm nhanh cho 26 trạm y tế xã, thị trấn trên địa bàn huyện.
Bộ mẫu xét nghiệm chuyên dụng này có thể kiểm tra nhanh, chính xác một số tác nhân trong thực phẩm, chỉ tiêu đánh giá ATVSTP ngay tại các cơ sở sản xuất, chợ, cửa hàng lưu thông phân phối thực phẩm.
Trung tâm y tế huyện cũng đã tổ chức tập huấn cho cán bộ chuyên trách về ATVSTP các xã sử dụng bộ mẫu xét nghiệm đúng cách và có hiệu quả nhất. Việc sử dụng bộ mẫu không chỉ giúp cho các cơ quan chức năng quản lý, kiểm tra tốt chất lượng vệ sinh thực phẩm mà còn giúp bảo đảm, nâng cao sức khoẻ cho cộng đồng, nhất là khi ngày càng xuất hiện nhiều thực phẩm chứa hoá chất, phẩm màu độc hại.
Bảo đảm sản xuất đủ vắc xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng
Cục Quản lý dược Việt Nam cho biết, nước ta hiện có 5 đơn vị sản xuất vắc xin, sinh phẩm y tế, trong đó 4 cơ sở có dây chuyền sản xuất đạt GMP (thực hành sản xuất tốt).
Các đơn vị này đã bảo đảm sản xuất đủ các loại vắc xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng là vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt uống, sởi, thương hàn, viêm gan B, lao, viêm não Nhật Bản, tả. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Cục Quản lý dược, trong khi hiện nay Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo nên dùng vắc xin đa giá thì Việt Nam mới chỉ sản xuất được vắc xin đơn giá (chứa duy nhất một loại kháng nguyên).
Năm đơn vị sản xuất trên đều được đầu tư bằng vốn nhà nước. Đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực này mới có một dự án vừa được cấp phép đầu năm 2010 tại tỉnh Bắc Giang, sẽ sản xuất vắc xin dại, Rubella, cúm thông thường, thủy đậu với tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 20 triệu đô la Mỹ.
Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện E): Năm 2010, phẫu thuật hơn 500 ca bệnh tim
GS-TS Lê Ngọc Thành, Giám đốc Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện E) cho biết, gần 1 năm đi vào hoạt động, Trung tâm đã phẫu thuật được hơn 500 ca, trong đó chủ yếu là bệnh tim bẩm sinh. Các bác sĩ ở đây đã thực hiện thường quy mổ tim hở cho trẻ em nặng dưới 5kg và phẫu thuật điều trị thành công nhiều trường hợp trẻ sơ sinh mắc các bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm phối hợp.
Cũng theo PGS-TS Lê Ngọc Thành, hiện trung tâm có đội ngũ bác sĩ phẫu thuật, gây mê hồi sức lành nghề, hoàn toàn đáp ứng được những phẫu thuật tim mạch và lồng ngực phức tạp nhất. Tuy nhiên, để có thể bắt kịp với xu thế của phẫu thuật tim mạch quốc tế, trung tâm đang cố gắng đầu tư xây dựng phòng phẫu thuật Hybrid - là dạng phòng mổ đã được triển khai ở nhiều nước tiên tiến, giải quyết hiệu quả các bệnh lý tim mạch phức tạp đòi hỏi vừa phải phẫu thuật vừa phải can thiệp.
Đã có hơn 6.000 trạm sơ cứu tại cộng đồng
Bộ Y tế và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam vừa ban hành nghị quyết liên tịch về việc phối hợp thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân giai đoạn 2011-2020.
Nghị quyết gồm 7 nội dung: tuyên truyền, phổ biến và giáo dục sức khỏe; công tác sơ cấp cứu dựa vào cộng đồng; vận động hiến máu nhân đạo; vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác; hoạt động khám, chữa bệnh nhân đạo; phòng, chống thiên tai, thảm họa, y tế dự phòng, môi trường và an toàn thực phẩm; tổ chức bữa ăn tình thương vì bệnh nhân nghèo tại các cơ sở khám, chữa bệnh.
Được biết, 10 năm qua, hai ngành đã phối hợp thực hiện thí điểm mô hình chăm sóc sức khỏe ban đầu toàn diện tại một số tỉnh đồng bằng, miền núi phía Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long. Nhờ vậy, người dân đã tích cực hơn trong việc tham gia các chương trình mục tiêu y tế quốc gia như tiêm chủng mở rộng (100% tỉnh, thành phố thực hiện); kế hoạch hóa gia đình (95%); phòng, chống suy dinh dưỡng ở trẻ em (95%)… Riêng về công tác sơ, cấp cứu tại chỗ, đến nay đã xây dựng được 56.141 tình nguyện viên, thiết lập hơn 6.000 trạm, chốt, điểm sơ cấp cứu tại cộng đồng và các trục đường thường xảy ra tai nạn giao thông.
Bệnh nhân chạy thận thêm một chỗ dựa
Theo thống kê mới đây của Bệnh viện Bạch Mai, mới chỉ có 10% bệnh nhân trong số hơn 80.000 người bị suy thận giai đoạn cuối ở nước ta được lọc máu.90% bệnh nhân còn lại phải chờ chết vì không đủ khả năng chi trả cho việc chữa trị. Con số này lý giải vì sao, cho đến bây giờ, dù đã trải qua nhiều cương vị nhưng TS-BS Nguyễn Tất Thắng, Trưởng khoa Thận nhân tạo - Bệnh viện (BV) Hòe Nhai vẫn ôm hoài bão ấp ủ từ hồi trai trẻ: Làm sao để những người bị bệnh thận giảm bớt gánh nặng điều trị.
TS Nguyễn Tất Thắng- Trưởng khoa Thận nhân tạo Bệnh viện Hòe Nhai thăm khám cho người bệnh.
Từ ước mơ của người bác sĩ
Kể về các trung tâm chạy thận nhân tạo của Nhật Bản từ những năm 1990, để có một phép so sánh với kỹ thuật chạy thận ở nước ta ngày ấy, TS-BS Nguyễn Tất Thắng cho biết: "Các bác sĩ Nhật luôn tính toán rất hiệu quả nhằm tạo những thuận lợi tối đa cho người bệnh bằng cách bố trí những trung tâm chạy thận nhân tạo ngay gần nhà ga, bến xe và khu đông dân cư… để người bệnh tiện đi lại. Bệnh nhân sau khi chạy thận có thể trở về ngay với cuộc sống thường ngày. Còn ở nước ta, ngay về kỹ thuật cũng vẫn còn rất lạc hậu".
Ông không khi nào quên quãng thời gian được cử về BV Thanh Nhàn để làm quen với kỹ thuật chạy thận nhân tạo trước khi sang Nhật Bản học tập: "Cả bệnh viện lúc đó có duy nhất một máy chạy thận nhân tạo cũ được viện trợ. Không có hệ thống xử lý và cung cấp nước tinh khiết cho máy hoạt động, các bác sỹ, y tá phải xuống bể nước múc từng xô đem về xử lý theo phương pháp thủ công để đủ nước cho máy chạy. Nếu như hiện nay, một ca chạy thận chỉ vài tiếng đồng hồ và hầu như không xảy ra biến chứng thì ngày đó, một ca lọc máu phải mất gần một ngày. Người bệnh vừa phải chịu đau đớn vì thiếu thiết bị, vừa mất thời gian, trong khi hiệu quả điều trị kém và kèm theo nhiều biến chứng".
Nay thì máy móc thiết bị đã tốt hơn trước nhiều, nhưng số bệnh nhân không có điều kiện kinh tế để chạy thận vẫn là con số nhức nhối. Theo PGS, Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Nguyên Khôi, nguyên Trưởng khoa Thận nhân tạo, BV Bạch Mai, khoảng 10% dân số nước ta bị bệnh thận. Mỗi năm trung bình có thêm 8.000 bệnh nhân suy thận mới với khoảng 80.000 người đã chuyển sang giai đoạn cuối và 90% số này không có điều kiện để được lọc máu. Với 10% bệnh nhân còn lại, tuy có cơ hội tiếp cận với phương tiện hiện đại nhưng gánh nặng tài chính luôn đè nặng trên vai. Đến những xóm chạy thận mọc quanh các bệnh viện lớn như Bạch Mai, Chợ Rẫy thấy những thân phận cùng cực, dù đi chữa bệnh, họ vẫn phải mưu sinh bằng đủ thứ nghề... có thể thấy nỗi khốn khổ của những người không may bị suy thận. Có lẽ, những thầy thuốc như TS Nguyễn Tất Thắng là người thấu hiểu hơn ai hết nỗi khổ của bệnh nhân nên luôn tìm cách để san sẻ bớt gánh nặng này.
Đến hiện thực xã hội hóa hôm nay
TS Thắng tâm sự: "Ai cũng hiểu bệnh nhân thận là những người nghèo. Họ nghèo vì đa số đều trong độ tuổi lao động. Về thời gian, họ mất khá nhiều vì phải đi chữa bệnh. Về sức khỏe, họ ngày càng suy kiệt nên không thể làm ra của cải… Làm giảm nỗi đau về bệnh tật là một phần, chia sẻ với họ về vấn đề tài chính mới là trăn trở lớn hiện nay. Do đó, các trung tâm chạy thận được trang bị hiện đại, đồng bộ ra đời nhờ XHH là chỗ dựa vô cùng lớn với mỗi bệnh nhân". Theo TS Trần Tử Bình, Giám đốc BV Đa khoa Hòe Nhai: "Một ca chạy thận đã được XHH, sau khi cộng tất cả chi phí thì người bệnh chỉ phải trả khoảng 400.000 đồng. Những chi phí về máy móc, thuốc, vật tư tiêu hao và dịch vụ đã được BHYT thanh toán nên giảm được phần nào gánh nặng cho người bệnh".
Nhờ hiệu quả mô hình XHH y tế như ở Trung tâm Thận nhân tạo BV Đa khoa Hòe Nhai, nhiều cảnh đời đã thay đổi. Anh Bùi Ngữ Văn (ở Cổ Bi, Gia Lâm) cho biết: "Một tuần tôi mất ba buổi chạy thận nhân tạo. Với nghề nghiệp không ổn định và hoàn cảnh gia đình như hiện tại thì nhờ BHYT chi trả phần lớn tôi mới có thể yên tâm chữa trị". Hoàn cảnh như của anh Văn ở BV Hòe Nhai khá nhiều, như cụ Nguyễn Văn Phú (79 tuổi, ở Bắc Ninh), anh Dương Xuân Hùng (lái xe ôm ở Triều Khúc, Thanh Trì, Hà Nội)...
Không chỉ là nơi mang lại cơ hội điều trị cho bệnh nhân nghèo mà Trung tâm Thận nhân tạo tại BV Hòe Nhai còn đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh cao của nhiều bệnh nhân nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Ông Woo Gyou Kim (59 tuổi, quốc tịch Hàn Quốc) cho biết rất yên tâm khi được điều trị tại đây. Bệnh nhân này sau thời gian chạy thận nhân tạo tại bệnh viện vẫn có thể đi làm bình thường tại Bắc Ninh, cách nơi điều trị khoảng 30km.
Giờ đây, mong ước của TS Nguyễn Tất Thắng đã dần thành hiện thực. Ông khẳng định, bằng hiệu quả thiết thực từ mô hình XHH, gánh nặng điều trị cho bệnh nhân suy thận mãn ở nước ta sẽ giảm dần và không đáng lo ngại, nhất là khi toàn xã hội đang chung tay, cùng nhau xoa dịu nỗi đau cho người bệnh.
Tuổi trẻ
Đình chỉ lưu hành thuốc kém chất lượng
Nguồn tin từ Sở Y tế TP Đà Nẵng cho biết ông Phạm Hùng Chiến, giám đốc sở, vừa có quyết định đình chỉ lưu hành nhiều loại thuốc kém chất lượng sau khi có kết quả kiểm nghiệm của Trung tâm Kiểm nghiệm Đà Nẵng. Theo đó, đình chỉ lưu hành trên địa bàn TP Đà Nẵng: kem nghệ và vitamin Thái Dương (SĐK 14925/09/CBMP-QLD, hạn dùng 2-10-2014) do Công ty CP Sao Thái Dương sản xuất; thuốc viên bao tan trong ruột Dicloran (Diclofenac Natri 50mg, SĐK VN-0684-06) do Công ty Unique pharmaceutical labs, Ấn Độ sản xuất; thuốc viên nén Atefulton 50mg (Atenolol 50mg, lô SX: 0060, SĐK VN-5607-08, hạn dùng 3-2015) do Công ty FULTON Medicinali S.P.A, Ý sản xuất, Công ty TNHH một thành viên Dược Sài Gòn nhập khẩu.
Lên đời cho thực phẩm quá “đát”
Ngày 10-1, đoàn kiểm tra liên ngành vệ sinh an toàn thực phẩm tỉnh Tây Ninh phát hiện Công ty cổ phần thực phẩm J.K.Lim (100% vốn nước ngoài, ở xã Ninh Sơn, thị xã Tây Ninh) cho công nhân dán tem mới lên các loại kẹo dẻo (cam, bắp) đã hết hạn sử dụng. Đại diện Công ty J.K.Lim cho biết họ lên đời sản phẩm này để đưa sang thị trường nước ngoài tiêu thụ. Kho chứa hàng của công ty còn gần 4,2 tấn bánh kẹo, rau câu, cà phê hòa tan... đã hết hạn sử dụng từ tháng 10 và 12-2010.
Đầu đạn nằm 40 năm trong phổi
Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ vừa phẫu thuật lấy đầu đạn nằm 40 năm trong phổi cho hai bệnh nhân. Bệnh nhân Lê Văn X. (64 tuổi, ở quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ) cho biết cách đây 40 năm, đang ngủ thì bị đạn lạc trúng ngực, sau đó vết thương tự lành nên không điều trị. Còn bệnh nhân Phan Văn Th. (40 tuổi, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang) kể bị đạn trúng người lúc nhỏ (năm 1974) trong lúc trèo cây hái xoài, không phát hiện có đầu đạn xuyên vào người nên chỉ khâu lại vết thương bên ngoài. Bác sĩ Phạm Văn Phương cho biết bệnh nhân X. bị đầu đạn kích thước 1x1,5cm nằm sâu trong thùy trên phổi phải, gây phá hủy nhu mô phổi. Bệnh nhân Th. bị một đầu đạn nằm sâu trong thùy trên phổi phải lâu ngày, phá hủy nhu mô phổi và tạo thành ổ áp xe nên phải cắt bỏ phần phổi chứa ổ áp xe và đầu đạn.
Tuổi trẻ, Tiền phong
Rét, đề phòng ngộ độc do sưởi
Nhiệt độ Hà Nội và các tỉnh miền Bắc đã xuống thấp hơn một tuần nay và dự báo sẽ còn giảm trong vài ngày tới. Bộ Y tế khuyến cáo người dân đề phòng tai nạn do sưởi lửa. Bác sĩ Nguyễn Chí Dũng (phòng tổng hợp Viện Lão khoa quốc gia) cho hay lượng bệnh nhân vào viện khám đã tăng 30-50% trong một tuần trở lại đây, với khoảng 150 người bệnh vào khám, 10-20 người vào điều trị nội trú/ngày. Theo bác sĩ Dũng, bệnh nhân vào viện chủ yếu vì các chứng bệnh liên quan đến thời tiết như tim mạch, huyết áp, xương khớp, viêm phổi, viêm phế quản.
Tại Trung tâm Dị ứng và miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai, lượng bệnh nhân bị nổi mề đay, mẩn đỏ, ngứa, thậm chí có người ngứa gãi đến chảy máu... đến khám bệnh cũng tăng khoảng 30%. Bác sĩ Phan Tuấn Anh (Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng) cho hay phần lớn bệnh nhân có liên quan tác động của thời tiết, nhất là bệnh nhân có tiền sử dị ứng. Bác sĩ Nguyễn Trung Quân, trưởng khoa khám bệnh theo yêu cầu Bệnh viện Bạch Mai, cho biết bệnh nhân đến khám tăng gần gấp đôi so với ngày thường, khoảng 1.000 bệnh nhân/ngày.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên (Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai) rất lo lắng về nguy cơ ngộ độc do sưởi. Theo bác sĩ Nguyên, mùa lạnh năm nay chưa có trường hợp ngộ độc khí CO do đem than, củi vào phòng ngủ kín đốt sưởi, nhưng những mùa lạnh trước đây hầu như năm nào cũng có bệnh nhân nhập viện vì lý do này.
Ghi nhận tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 và Bệnh viện Nguyễn Trãi TP.HCM cho thấy dù những ngày qua thời tiết TP.HCM trở lạnh nhưng số trẻ em và người lớn đến điều trị tại hai bệnh viện này vẫn ổn định.
Tuy vậy, bác sĩ Trần Anh Tuấn, trưởng khoa hô hấp Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP.HCM, cho biết khi trẻ nhiễm lạnh dễ bị bệnh viêm đường hô hấp. Thời tiết trở lạnh cũng có thể làm trẻ bệnh suyễn lên cơn suyễn. Do vậy, các bà mẹ cần tăng cường giữ ấm cho trẻ, đặc biệt với những trẻ dưới 12 tháng tuổi. Ngoài ra, cần cho trẻ uống nhiều nước vì thời tiết lạnh, khô hanh sẽ làm trẻ dễ bị mất nước, giảm sức đề kháng tại chỗ ở đường thở. Theo bác sĩ Anh Tuấn, các mầm bệnh lây lan nhiều qua đường bàn tay. Vì vậy, các bà mẹ cần rửa tay trước - sau khi cho trẻ ăn và làm vệ sinh cho trẻ. Với trẻ lớn đã biết tự rửa tay, cũng nên tập cho trẻ thói quen rửa tay thường xuyên để tránh lây nhiễm bệnh.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Nga, phó phòng kế hoạch tổng hợp Bệnh viện Nguyễn Trãi TP.HCM, cũng nói thêm khi thời tiết thay đổi người lớn dễ mắc bệnh viêm đường hô hấp. Do vậy, ngay cả người lớn cũng cần giữ ấm cơ thể để tránh mắc bệnh, đồng thời có chế độ dinh dưỡng hợp lý, uống nhiều nước lọc, nước trái cây để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Tiền phong, Nhân dân , An ninh Thủ đô
Cảnh báo tai nạn từ việc chống rét
Bộ Y tế vừa yêu cầu cơ sở y tế các tỉnh, thành phố tăng cường phòng chống rét cho người dân. Theo đó, để giảm thiểu tác hại do thời tiết diễn biến bất thường, rét đậm, rét hại kéo dài gây ảnh hưởng xấu đối với tình hình sức khỏe, các đơn vị tuyên truyền cho nhân dân về phòng chống rét, nhất là người già và trẻ em; cảnh báo về các tai nạn trong quá trình chống rét như ngộ độc khí CO do sưởi ấm bằng than tổ ong trong nhà kín, bỏng lửa, trẻ em tử vong do được đèo xe máy đi ngoài trời rét; trẻ nhỏ ngạt thở do mặc quá nhiều quần áo ấm.