|
Thấy gì về những người lao động Việt Nam bị tử vong do sốt rét tại Angola
Từ đầu tháng 3/2013 đến nay, cơ quan báo chí đã đưa tin 5 người Việt Nam ở tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đi lao động bất hợp pháp tại Angola bị tử vong do sốt rét ác tính. Thời gian qua, tình hình sốt rét tại nước ta đã được khống chế, số người mắc sốt giảm dần qua các năm, sốt rét ác tính và tử vong cũng giảm tới mức thấp. Nếu những người xuất khẩu lao động hoặc du lịch đến các nước có tình hình sốt rét còn nghiêm trọng như Angola, nguy cơ mắc sốt rét và tử vong do sốt rét ác tính là điều không thể tránh khỏi nếu không thực hiện các biện pháp phòng vệ. Những năm trước đây, số người Việt Nam xuất khẩu lao động tại Angola bị tử vong do sốt rét ác tính cũng đã được thông báo. Đất nước Angola và tình hình sốt rét Cộng hòa Angola là nước ở Tây Nam châu Phi, có diện tích 1.246.700 km2 với đường biên giới dài 4.837 km giáp với các nước Cộng hòa Congo, Cộng hòa Dân chủ Congo, Zambia, Botswana, Namibia và bờ biển Đại Tây Dương. Địa hình ở Angola chủ yếu là đồi núi, độ cao trung bình 1.000 m so với mực nước biển. Khí hậu chia thành hai vùng nhiệt đới ẩm ở phía bắc và nhiệt đới sa mạc ở phía nam với hai mùa khá rõ rệt, mùa hè từ tháng 10 và mùa đông từ tháng 4. Nhiệt độ trung bình cao nhất từ 24-26oC và thấp nhất từ 14-16oC; có nhiều nguồn nước và sông ngòi. Angola có dân số khoảng 18-20 triệu người với nhiều dân tộc khác nhau, tuổi thọ trung bình của người dân là 42 tuổi. Với điều kiện về địa lý, đất đai, thổ nhưỡng, kinh tế, xã hội, môi trường, y tế, vệ sinh... đã làm cho nhiều dịch bệnh đã phát triển, ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng người dân, nhất là ở vùng nông thôn và miền núi còn gặp nhiều khó khăn. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), châu Phi nói chung và Angola nói riêng nằm trong khu vực có bệnh sốt rét lưu hành khá nghiêm trọng; hàng năm số người mắc sốt rét và tử vong do sốt rét được báo cáo chiếm tỷ lệ cao nhất trên toàn cầu. Những người Việt Nam đi xuất khẩu lao động bất hợp pháp tại Angola không được quản lý, hỗ trợ về mặt kiến thức, những điều cần hiểu biết về y tế thì rất dễ có nguy cơ bị mắc bệnh sốt rét và một số dịch bệnh khác vì cơ thể chưa có miễn dịch. Mặc dù ở quê nhà chưa bao giờ mắc bệnh sốt rét nhưng khi đến Angola lao động xây dựng các công trình, nhà cửa tại các vùng nông thôn, miền núi có sốt rét lưu hành nặng bị mắc sốt rét là điều không thể tránh khỏi nếu không thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh. Do chưa có miễn dịch, khi bị mắc sốt rét dễ chuyển thành sốt rét ác tính gây tử vong nếu không được can thiệp, xử trí kịp thời tại một đất nước đang còn khó khăn về điều kiện y học và y tế như Angola. Những trường hợp người lao động Việt Nam tử vong do sốt rét ác tính tại Angola trong tháng 3 năm 2013 và những năm trước đây được thông báo đều rơi vào trong hoàn cảnh này. Đã có những khuyến cáo Các nhà khoa học, Đại sứ quán Việt Nam và Hội người Việt Nam tại Angola đã có những khuyến cáo cho những người đến lao động, du lịch tại nước Cộng hòa Angola cần tiêm chủng các loại vaccine chống thương hàn, bệnh do ruồi vàng đốt... Việc thị thực nhập cảnh tại cửa khẩu luôn đi kèm việc kiểm tra bắt buộc thẻ xác nhận tiêm chủng. Đặc biệt, bệnh sốt rét hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh nên cần chú ý việc phòng ngừa vì chúng đã cướp đi nhiều sinh mạng của cộng đồng người dân tại Angola cũng như những người xuất khẩu lao động, du lịch đến đây nếu để muỗi truyền bệnh sốt rét đốt máu và lây lan bệnh. Các nhà khoa học cũng cảnh báo rằng biểu hiện bệnh lý của bệnh sốt rét tại Angola rất khác biệt so với những nơi khác, kể cả Việt Nam nên thường không được chú ý. Người bệnh cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, không sốt, nhiệt độ không cao, không thấy rét run... Đôi khi chỉ có triệu chứng giống như bị viêm họng, sổ mũi, nhức đầu và đau bụng đi ngoài... nên người bệnh chủ quan không đến các cơ sở y tế để khám chữa bệnh kịp thời. Nếu đã chuyển thành sốt rét ác tính thì tử vong sẽ là hậu quả xảy ra ngay sau đó khi khả năng, thuốc men điều trị bị hạn chế như tại Angola. Các trường hợp người Việt Nam ở tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh bị tử vong do sốt rét ác tính tại Angola trong tháng 3 năm 2013 và những năm trước đây phần lớn do xuất khẩu lao động bất hợp pháp, làm nghề xây dựng công trình, nhà cửa ở vùng nông thôn, miền núi; nơi có bệnh sốt rét lưu hành và bị mắc bệnh. Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tỉnh Nghệ An cũng cho biết hiện nay Bộ Lao động-Thương binh và Xã hôi chưa cho phép bất cứ doanh nghiệp nào được đưa lao động sang làm việc tại Angola. Hầu hết các lao động Việt Nam đang làm việc tại Angola đều đi theo đường dây xuất khẩu lao động bất hợp pháp và thường phải chịu chi phí đắt đỏ, đồng thời có nguy cơ chịu nhiều rủi ro trong quá trình làm việc tại đây như an ninh, bệnh tật, tai nạn và những vấn đề khác...Theo quy định, đối với người lao động muốn đến làm việc tại Angola phải có thị thực lao động do một người hoặc một công ty có tư cách pháp nhân ở Angola đứng ra chịu trách nhiệm với cơ quan đại diện ngoại giao Angola ở nước ngoài đón nhận, bảo lãnh khi nhập cảnh tại cửa khẩu Angola. Luật lao động tại Angola chỉ cho phép người lao động nước ngoài làm việc theo đúng công việc mà cá nhân hoặc công ty đã đứng ra làm các thủ tục xin thị thực lao động. Cảnh sát Cục Xuất nhập cảnh và quản lý người nước ngoài có quyền kiểm tra đột xuất giấy tờ của người lao động nước ngoài, xử phạt hành chính nặng, bắt giam hoặc trục xuất nếu người lao động không làm đúng công việc mà công ty đã ghi trên thị thực lao động. Cần chú ý tuyệt đối tránh trường hợp người lao động còn thời hạn làm việc cho công ty đã được ghi trên thị thực lao động nhưng người lao động tự ý bỏ đi làm việc cho một người hoặc một công ty khác do các điều kiện có thể tốt hơn về lương tiền, công việc, địa điểm làm việc... Nếu xảy ra các rủi ro như tai nạn, bệnh tật, bị bắt giam, tử vong... sẽ vô cùng khó giải quyết bằng những thủ tục quy định ở nước sở tại. Cụ thể như trường hợpbệnh nhân N.C.N., sinh năm 1984, ở tại phường Nghi Hòa, thị xã Cửa Lò, tỉnh Nghệ An sang Angola làm việc thông qua một đường dây xuất khẩu lao động bất hợp pháp và tử vong do sốt rét ác tính tại đây. Sau khi tử vong, việc đưa thi thể của người bệnh về nước gặp rất nhiều khó khăn do chi phí điều trị quá lớn nhưng chưa được thanh toán viện phí với bệnh viện. Đại sứ quán Việt Nam tại Angola phải can thiệp nên thi thể bệnh nhân mới được đưa ra khỏi bệnh viện của nước sở tại để chuyển về Việt Nam. Thân nhân của người bệnh bị tử vong cho biết ngoài số tiền do các tổ chức, người lao động Việt Nam tại Angola quyên góp, giúp đỡ; gia đình cũng phải chi trả một số tiền lên đến 500 triệu đồng để đưa thi hài người thân từ Angola về mái táng tại quê nhà trong điều kiện kinh tế của gia đình gặp khá nhiều khó khăn. Những điều cảnh báo Những người xuất khẩu lao động hay du lịch hợp pháp hoặc bất hợp pháp đến các nước có tình hình bệnh sốt rét đang còn lưu hành nặng và nghiêm trọng như Angola cũng như một số nước khác tại châu Phi cần quan tâm đến vấn đề có thể bị mắc sốt rét, tử vong do sốt rét ác tính bất cứ lúc nào nếu không thực hiện tốt những biện pháp phòng bệnh. Không chết sốt rét tại quê nhà mà chết sốt rét tại Angola hoặc các nước có bệnh sốt rét lưu hành là một điều cảnh báo cho những ai xem nhẹ vấn đề với những mất mát, thiệt hại về tính mạng và kinh tế không lường trước được. Trước đây khi triển khai xây dựng các vùng kinh tế mới tại nước ta ở vùng sốt rét lưu hành đã có quy định cụ thể trách nhiệm của địa phương đưa dân đi và địa phương đón dân đến. Bây giờ cũng nên đề cập đến trách nhiệm của nước xuất khẩu lao động và nước tiếp nhận lao động để bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho người lao động. Tại nước ta, tình hình sốt rét đã biến động ở một số địa phương trong thời gian qua do tình trạng di dân tự do, vậy việc xuất khẩu lao động “chui” hay bất hợp pháp đến các nước có sốt rét lưu hành cũng cần phải được kiểm soát một cách chặt chẽ thì mới chủ động khống chế được tử vong sốt rét và một số bệnh tật khác của người lao động tại hải ngoại. Ngoài tình hình sốt rét ngoại lai tại nội địa, vấn đề tử vong sốt rét tại nước ngoài và sốt rét ngoại nhập từ nước ngoài vào nội địa là điều cần cảnh báo, quan tâm.
|
TRANG CHỦ
Thông điệp về Ngày Sốt rét thế giới 25-4 (World Malaria Day)
Ngày Sốt rét thế giới-Ngày Chăm sóc sức khỏe toàn cầu (World malaria day – A day to make the world care)
