Các rào cản trong việc kiềm chế nhanh chóng dịch bệnh Ebola
Ngày 11/8/2014. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) - Các rào cản trong việc kiềm chế nhanh chóng dịch bệnh Ebola (Barriers to rapid containment of the Ebola outbreak). Sự bùng nổ của bệnh do virus Ebola ở Tây Phi tiếp tục phát triển theo những cách đáng báo động, nhiều rào cản nổi bật không thể kết thúc dịch bệnh ngay lập tức.Các quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng của Ebola: Guinea, Liberia và Sierra Leone mới chỉ trở lại ổn định tình hình chính trị gần đây sau nhiều năm nội chiến và xung đột khiến hệ thống y tế bị phá hủy hoặc bị tổn hại nghiêm trọng.
Thiếu năng lực nên khó kiểm soát nhiễm khuẩn (Lack of capacity makes infection control difficult)
Sự thiếu khả năng này làm cho các biện pháp ngăn chặn theo tiêu chuẩn như phát hiện sớm và cách ly các trường hợp, truy tìm nguồn lây nhiễm, giám sát và các thủ tục nghiêm ngặt trong kiểm soát việc lây nhiễm khó thực hiện. Mặc dù không có thuốc chủng ngừa và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh nhưng việc thực hiện các biện pháp này đã mang lại thành công trong kiểm soát các vụ dịch Ebola trước đó.Sự gia tăng gần đây về số ca bệnh đã kéo căng sức tất cả năng lực đến điểm bị phá vỡ, cung cấp thiết bị bảo hộ cá nhân và chất khử trùng không đủ, vụ dịch tiếp tục vượt xa năng lực chẩn đoán, làm chậm việc xác nhận hoặc loại trừ ca bệnh và cản trở việc truy tìm nguồn lây nhiễm.Năng lực chẩn đoán là đặc biệt quan trọng vì các triệu chứng sớm của bệnh virus Ebola giống với những triệu chứng của các bệnh phổ biến khác thường gặp ở khu vực này như bệnh sốt rét, sốt thương hàn, sốt Lassa.Một số cơ sở điều trị quá tải (overflowing), tất cả các giường bệnh đều đầy chỗ và bệnh nhân được chuyển đi, nhiều cơ sở thiếu nguồn cung cấp nước sinh hoạt và điện đáng tin cậy. Các tổ chức cứu trợ bao gồm cả Tổ chức thầy thuốc không biên giới (MSF), tổ chức cung cấp các trụ cột chính trong chăm sóc lâm sàng bị kiệt sức.
Khuôn khổ quản lý đối với Ebola (Managerial framework for Ebola)
Tuần trước, Tổng Giám đốc WHO-Tiến sĩ Margaret Chan công bố một khuôn khổ quản lý mới được thiết kế để đảm bảo rằng ứng phó khẩn cấp của WHO là đầy đủ nhân viên, đưa nhân viên y tế trong tất cả các nhân viên văn phòng quốc gia và khu vực của WHO vào một đáp ứng suốt ngày đêm. Virus Ebola là một trong những tác nhân gây bệnh nguy hiểm nhất trên thế giới, thiết bị bảo hộ cá nhân là cần thiết nhưng bị thiếu hụt, nó cũng nóng và rườm rà làm hạn chế số lượng giờ mà nhân viên y tế và điều dưỡng có thể làm việc tại một khu cách ly. Theo ước tính hiện nay, một cơ sở điều trị 70 bệnh nhân cần tối thiểu 250 nhân viên y tế chăm sóc.
Nỗi sợ hãi là khó để vượt qua (Fear is hard to overcome)
6 tháng sau khi dịch bệnh bùng phát nỗi sợ hãi đang chứng tỏ là rào cản khó vượt qua nhất, nỗi sợ hãi gây ra các trường hợp tiếp xúc với ca bệnh thoát khỏi hệ thống giám sát, các gia đình che giấu người thân có triệu chứng hoặc đưa họ đến các thầy lang và bệnh nhân phải chạy trốn khỏi các trung tâm điều trị, nỗi sợ hãi và sự thù địch có thể đe dọa sự an toàn của các đội đáp ứng quốc gia và quốc tế. Cán bộ y tế lo sợ cho mạng sống của họ, cho đến nay hơn 170 nhân viên y tế đã bị nhiễm bệnh và ít nhất 81 người đã chết. Kiểm soát dịch bệnh tiếp tục bị tổn hại khi nỗi sợ hãi gây ra làm cho các hãng hàng không từ chối vận chuyển thiết bị bảo hộ cá nhân và các dịch vụ chuyển phát nhanh từ chối vận chuyển mẫu bệnh phẩm đóng gói an toàn và đúng cách đến một phòng xét nghiệm được chấp thuận bởi WHO. Nỗi sợ hãi vượt quá xa Tây Phi khiến một số người cho rằng các ca bệnh nhập khẩu, ngay ở các nước giàu có cũng có thể làm cho việc lây nhiễm lan rộng đến quần thể chung. Ở các nước có hệ thống y tế phát triển tốt, một kịch bản như vậy là rất khó do dịch tễ học của virus Ebola và kinh nghiệm với các vụ dịch trong quá khứ.
Sự lây truyền (Transmission)
Virus Ebola rất dễ lây nhưng không phải qua không khí mà là qua tiếp xúc gần với các chất dịch cơ thể của bệnh nhân và có thể xảy ra trong quá trình làm thủ tục chăm sóc sức khỏe, chăm sóc tại nhà hay tục lệ mai táng truyền thống của các thành viên gia đình và bạn bè với các nạn nhân. Ở Guinea, khoảng 60% các trường hợp có liên quan đến những tục lệ mai tang này, với phụ nữ là người chăm sóc chính bị ảnh người hưởng nhiều hơn. Thời gian ủ bệnh khoảng từ 2-21 ngày nhưng bệnh nhân trở nên lây nhiễm chỉ sau khi khởi phát các triệu chứng, khi các triệu chứng xấu đi thì khả năng lây truyền virus tăng, kết quả là bệnh nhân thường lây nhiễm sang người khác ở giai đoạn nghiêm trọng của bệnh khi họ thấy rõ và về mặt thể chất quá ốm yếu để đi du lịch.
Cảnh giác phát hiện có nghĩa là tốt hơn (Vigilance means better detection)
Về mặt tích cực, sự sợ hãi đã dẫn đến một mức độ cảnh giác rất cao và sự nghi ngờ lâm sàng trên toàn thế giới như đã thấy trong một số báo động sai tại các sân bay và trong phòng cấp cứu, một mức độ cảnh giác cao như thế làm gia tăng hơn nữa khả năng rằng bất kỳ trường hợp nhập khẩu nào sẽ được phát hiện nhanh chóng và xử lý đúng cách giúp hạn chế lây truyền. Mô hình này đã được nhìn thấy rõ ràng trong vụ dịch SARS năm 2003, trong tổng số các trường hợp trong vụ dịch đó thì 98% xảy ra trong 4 quốc gia bị ảnh hưởng trước khi cảnh báo toàn cầu của WHO được đưa ra vào ngày 15/3/2013. Mức cảnh giác và sự sẵn sàng cao độ tiếp theo đó đã giúp cảnh báo thêm 26 địa điểm bùng nổ với các ca nhập khẩu để dự phòng sự lây truyền tiếp tục hoặc giữ nó chỉ với một số ít các ca bệnh
Bên cạnh mặt tích cực ở trên, Tổng thống của các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất đã thực hiện việc kiềm chế dịch bệnh như là một ưu tiên quốc gia hàng đầu. Một số biện pháp đặc biệt đã được đưa ra chỉ trong vài ngày qua, mặc dù vẫn còn quá sớm để đánh giá tác động của chúng. Trong một số lĩnh vực, bao gồm các nhà nhân chủng học xã hội trong đội ngũ phòng chống dịch đang giúp đỡ để làm giảm nỗi sợ hãi và thay đổi hành vi. Thực tế là không có phương pháp điều trị hiệu quả hiện có và điều này tạo ra sự mong muốn của các gia đình trong chăm sóc cho bệnh nhân tại nhà hoặc chuyển đến các thầy lang, nhiều cộng đồng bây giờ hiểu được tầm quan trọng của việc xử lý các triệu chứng thông qua chăm sóc hỗ trợ, bằng chứng là phát hiện sớm và chăm sóc hỗ trợ giúp cải thiện đáng kể triển vọng cho sự sống còn là một động lực mạnh mẽ để tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
Tuần trước, một ủy ban khẩn cấp (Emergency Committee) triệu tập theo quy định của Điều lệ y tế quốc tế (International Health Regulations_IHR) gặp nhau để xem xét tất cả các bằng chứng và nhất trí rằng vụ dịch này đáp ứng các tiêu chí để tuyên bố nó là một vấn đề khẩn cấp về y tế công cộng cần có sự quan tâm quốc tế (public health emergency of international concern_PHEIC). Hôm thứ sáu 8/8/2014, Tiến sĩ Margaret Chan chấp nhận lời khuyên đó và tuyên bố dich bệnh do Ebola là một PHEIC. Ủy ban cũng khuyến cáo với Tiến sĩ Chan rằng dịch bệnh Ebola ở Tây Phi tạo nên một "sự kiện bất thường” (extraordinary event) và nguy cơ y tế công cộng với các quốc gia khác; những hậu quả có thể có của sự lây lan quốc tế là đặc biệt nghiêm trọng theo quan điểm về độc lực của virus, các mô hình lây lan ở cơ sở y tế và cộng đồng mạnh mẽ và các hệ thống y tế yếu kém hiện tại bị ảnh hưởng và có nguy cơ với các nước; một đáp ứng quốc tế phối hợp được coi là cần thiết để ngăn chặn và đẩy lùi sự lây lan của Ebola.
Cuộc họp khẩn cấp về vai trò của các phương pháp điều trị thử nghiệm trong đáp ứng với dịch bệnh (Emergency meeting on the role of experimental therapies in outbreak response)
Vào ngày thứ hai 11/8/2014, WHO tổ chức một cuộc họp khẩn cấp với các nhà đạo đức học, các chuyên gia khoa học và giáo dân từ các nước bị ảnh hưởng để đánh giá vai trò của các phương pháp điều trị thử nghiệm trong ứng phó với dịch Ebola. Vấn đề cần được xem xét bao gồm vấn đề đạo đức xung quanh sử dụng các phương pháp điều trị khi tính an toàn khi chưa được chứng minh, đạo đức phải là một vấn đề ưu tiên trong tiếp cận với các phương pháp điều trị này và nguyên tắc phân phối công bằng.
WHO chấp thuận dùng thuốc thử nghiệm đối phó với dịch bệnh
Ngày 12/8/2014. VOA News - WHOchấp thuận các thuốc thử nghiệm cho bệnh nhân nhiễm Ebola (WHO Endorses Experimental Drugs for Ebola Patients). WHO đã đưa ra mộtniềm hy vọng bằng việc cho phép sử dụng thuốc chưa được chứng minh để chống lại vụ dịch Ebola gây chết người ở 4 quốc gia Tây Phi, một hội đồng các chuyên gia đồng ý rằng đây là đạo đức để cung cấp các phương pháp điều trị này nhằm cố gắng kiềm chế dịch bệnh Ebola, vụ dịch lớn nhất chưa từng thấy.
 |
Cán bộ y tế sàng lọc sơ bộ cho người dân với virus gây chết người Ebolatrước khi bước vào
Bệnh viện Kenema ở Kenema, Sierra Leone |
Đã có một số vụ dịch Ebola ở Đông và Trung Phi trong vòng 40 năm qua, WHO đã có thể ngăn chặn những vụ dịch này bằng cách xác định và cách ly tất cả các ca bệnh, truy tìm những người đã tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh và cung cấp các dụng cụ bảo hộ cho những người chăm sóc sức khỏe nhưng các quan chức từ cơ quan y tế của Liên Hiệp Quốc thừa nhận những gì đã làm trong quá khứ là không có hiệu quả với vụ dịch hiện nay do dịch bệnh Ebola ở 4 quốc gia Tây Phi: Guinea, Sierra Leone, Liberia và Nigeria tiếp tục lan rộng và không thể ngăn chặn. Theo Trợ lý Tổng Giám đốc Marie-Paule Kieny đó chính là lý do tại sao hội đồng các chuyên gia được triệu tập vào hôm thứ hai nhất trí đó là đạo đức để cung cấp các loại thuốc chưa được chứng minh như là các phương pháp điều trị tiềm năng: "Nếu có thế thì tôi nói rằng mức độ và sự lây lan của dịch bệnh làm cho chúng ta không có đủ người hoạt động và đáp ứng với nó chỉ với những gì thực hiện theo kiểu cũ nếu chúng ta muốn ngăn chặn sự bùng phát dịch càng nhanh càng tốt, vì vậy đây là lý do tại sao trong trường hợp cụ thể này, các nhà đạo đức học đã cảm thấy rằng đó là đạo đức để đề xuất các phương pháp điều trị và các loại vaccine mặc dù chúng vẫn chưa được đăng ký".
Cơ quan y tế Tây Phi báo cáo có hơn 1.800 người bị nhiễm Ebola và hơn 1.000 chết, không có thuốc đặc trị căn bệnh có thể gây tử vong 90% số nạn nhân và lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc chất dịch cơ thể của người bệnh. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một số phương pháp điều trị và vaccine có thể đưa Ebola nằm trong tầm kiểm soát, tuy nhiên trong khi một số ít các loại thuốc này cho thấy kết quả tích cực ở khỉ đã không được thử nghiệm lâm sàng ở người để xem liệu chúng có đạt được độ an toàn và tính hiệu quả hay không. Sức khỏe của hai nhân viên cứu trợ người Mỹ bị nhiễm Ebola tại Liberia đã được cải thiện kể từ khi họ được điều trị bằng một loại thuốc thử nghiệm có tên gọi là Zmapp, điều này đã dấy lên hy vọng về các phương pháp điều trị thành công khác bằng cách sử dụng loại thuốc chưa được chứng minh này và các loại thuốc khác.
 |
Xe tang chở quan tài của linh mục Tây Ban Nha Miguel Pajares, 75 tuổi,người châu Âu
đầu tiên bị nhiễm virus Ebola, Bệnh viện Carlos III ở Madrid, Tây Ban Nha, ngày 12/8/2014. |
Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-moon kêu gọi cộng đồng quốc tế đối phó với tình trạng thiếu bác sĩ, y tá và các thiết bị cần thiết để chống lại bệnh Ebola bùng phát ở Tây Phi. Tại một cuộc họp báo vào hôm thứ ba, ông Ban tuyên bố một đáp ứng toàn cầu có tổ chức là chìa khóa để kiểm soát vụ dịch tồi tệ nhất do virus và ông đã bổ nhiệm chuyên gia y tế công cộng của Liên hợp quốc David Nabarro để điều phối các nỗ lực của tổ chức này nhằm chống lại Ebola.Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế tránh "hoảng loạn và sợ hãi" (panic and fear) và cho rằng virus Ebola có thể được ngăn chặn.
Trong khi WHO đã đưa ra tín hiệu xanh cho việc sử dụng các vaccine và các loại thuốc chưa được kiểm tra thì Kieny nói rằng tiêu chuẩn đạo đức nhất định phải trở thành vấn đề hướng dẫn việc sử dụng bao gồm tính minh bạch của việc chăm sóc, sự đồng ý, tự do lựa chọn, bảo mật và sự tham gia của cộng đồng: "Hội đồng cũng nhấn mạnh rằng vì chúng ta biết quá ít về độ an toàn và tính hiệu quả ở người vì vậy bất cứ khi nào các phương pháp điều trị được cung cấp cho những gì chúng ta gọi là sử dụng lòng từ bi, có nghĩa là nó được định nghĩa là tiếp cận với một loại thuốc không được chấp thuận bên ngoài của một thử nghiệm lâm sàng, sau đó có một nghĩa vụ đạo đức để thu thập và chia sẻ tất cả các dữ liệu được tạo ra". WHO cho biết sẽ thúc đẩy cho sự khởi đầu nhanh chóng về các thử nghiệm lâm sàng với các loại thuốc dùng cho Ebola mà nhìn có vẻ đầy hứa hẹn nhưng cũng lưu ý rằng các thử nghiệm cho hai ứng cử viên vaccine có thể bắt đầu vào cuối tháng 9/2014 và thông tin liên quan đến an toàn của vaccine có thể có mặt vào cuối năm nay.
Cân nhắc về đạo đức trong sử dụng thuốc chưa đăng ký với bệnh do virus Ebola
Ngày 12/8/2014. WHO - Cân nhắc về đạo đức trong sử dụng các can thiệp chưa đăng ký với bệnh do virus Ebola (Ethical considerations for use of unregistered interventions for Ebola virus disease_EVD). Theo tuyên bốcủa WHO ngày 12/8/2014, Tây Phi đang trải qua sự bùng nổ lớn nhất, nghiêm trọng nhất và phức tạp nhất của bệnh virus Ebola trong lịch sử. Ebola bùng phát có thể được kiềm chế bằng cách sử dụng biện pháp can thiệp có sẵn như phát hiện và cách ly sớm,truy tìm nguồn lây nhiễm, giám sát và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn; Tuy nhiên, phương pháp điều trị đặc hiệu hoặc vắc-xin sẽ là một công cụ hữu hiệu để chống lại virus.
 |
Tóm tắt các cuộc thảo luận của ủy ban |
Trong thập kỷ qua những nỗ lực nghiên cứu đã được đầu tư vào việc phát triển các loại thuốc và vắc-xin cho bệnh virus Ebola,một số trong số này đã cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong phòng thí nghiệm nhưng vẫn chưa được đánh giá về độ an toàn và tính hiệu quả ở con người. Một số lượng lớn người dân bị ảnh hưởng bởi vụ dịch năm 2014 ở Tây Phi và tỷ lệ tử vong ca bệnh cao đã thúc đẩy việc kêu gọi sử dụng các biện pháp can thiệp y tế đang nghiên cứu nhằm cố gắng cứu mạng sống của bệnh nhân và kiềm chế dịch bệnh, do đó vào ngày 11/8/2014 WHO triệu tập một cuộc họp tư vấn để xem xét và đánh giá ý nghĩa đạo đức đối với việc sử dụng trong lâm sàng-quyết định về việc sử dụng các biện pháp can thiệp tiềm năng chưa đăng ký.
Trong hoàn cảnh cụ thể của vụ dịch này và cung cấp một số điều kiện được đáp ứng, ủy ban đạt được sự đồng thuận rằng đó là đạo đức để cung cấp các can thiệp chưa được chứng minh có hiệu quả và các tác dụng phụ chưa được biết đến khi điều trị hoặc phòng ngừa. Tiêu chuẩn đạo đức (ethical criteria) phải hướng dẫn việc cung cấp các biện pháp can thiệp như vậy bao gồm tính minh bạch về tất cả các khía cạnh của chăm sóc, sự đồng ý, tự do lựa chọn, bảo mật thông tin, tôn trọng con người, giữ gìn phẩm giá và sự tham gia của cộng đồng. Để hiểu được sự an toàn và tính hiệu quả của các biện pháp can thiệp này, nhóm chuyên gia thông báo nếu khi chúng được sử dụng để điều trị bệnh nhân, có một nghĩa vụ đạo đức để thu thập và chia sẻ tất cả các dữ liệu được tạo ra, trong đó có phương pháp điều trị được cung cấp với lý do "nghĩa vụ từ bi' (compassionate use) (tiếp cận với một loại thuốc không được chấp thuận bên ngoài của một thử nghiệm lâm sàng).
Nhóm chuyên gia đã khai thác cách sử dụng các biện pháp can thiệp có thể được đánh giá một cách khoa học để đảm bảo thông tin kịp thời và chính xác về sự an toàn và hiệu quả của các biện pháp can thiệp đang nghiên cứu này. Có thỏa thuận nhất trí rằng có một nghĩa vụ đạo đức cũng để nhằm đánh giá các biện pháp can thiệp này (để điều trị hoặc phòng ngừa) trong các thử nghiệm lâm sàng tốt nhất có thể trong trường hợp này để chứng minh rạch ròi về đô an toàn và tính hiệu quả của thuốc hoặc cung cấp bằng chứng để ngăn chặn việc sử dụng chúng, đánh giá liên tục để có sự hướng dẫn các can thiệp trong tương lai.
Ngoài lời khuyên này, ủy ban xác định các lĩnh vực cần phân tích chi tiết và thảo luận kỹ hơn như xác định các cách thức đạo đức để thu thập dữ liệu trong khi phấn đấu nhằm cung cấp sự chăm sóc tối ưu trong trường hợp hiện hành (ethical ways to gather data while striving to provide optimal care under the prevailing circumstances); tiêu chuẩn đạo đức để ưu tiên việc sử dụng các vaccine và các phương pháp điều trị thử nghiệm chưa đăng ký (ethical criteria to prioritize the use of unregistered experimental therapies and vaccines); tiêu chuẩn đạo đức để đạt được sự phân phối công bằng trong cộng đồng và giữa các quốc gia, trong bối cảnh ngày càng có nhiều biện pháp can thiệp mới có thể, trong khi không có giải pháp nào trong số đó có khả năng đáp ứng nhu cầu trong ngắn hạn (ethical criteria for achieving fair distribution in communities and among countries, in the face of a growing number of possible new interventions, none of which is likely to meet demand in the short term). Một báo cáo của quá trình cuộc họp sẽ có sẵn cho công chúng vào ngày 17/8/2014.
Danh sách những người tham gia
Advisors |
1 | Prof Michael Selgelid | Director of the Centre for Human Bioethics, Monash University | Australia |
2 | Dr. Philippe Calain (chair) | Unité de Recherche sur les Enjeux et Pratiques Humanitaires (UREPH), Médecins Sans Frontières | Switzerland |
3 | Prof. Aisssatoue Toure | Head of Immunology Department, Pasteur Institute, Dakar | Senegal |
4 | Prof. Ross Upshur | Canada Research Chair in Primary Care Research; Professor, Department of Family and Community Medicine and Dalla Lana School of Public Health, University of Toronto; former Director of the University of Toronto Joint Centre for Bioethics (2006-2011) | Canada |
5 | Prof. Peter Smith | Professor of Tropical Epidemiology, London School of Tropical Medicine and Hygiene | United Kingdom |
6 | Dr. Helen Byomire Ndagije | Head of the Drug Information Department in the Ugandan National Drug Authority (NDA) | Uganda |
7 | Prof Jeremy Farrar | Director, Wellcome Trust | United Kingdom |
8 | Prof Ryuichi Ida | Chair of National Bioethics Advisory Committee Japan | Japan |
9 | Ms. Jeanine Thomas | Patient Safety Champion | United States of America |
10 | Dr. Juan Pablo Beca | Professor, Bioethics Center at Universidad del Desarrollo | Chile |
11 | Pr. Tariq Madani | Professor of internal medicine and infectious diseases | Saudi Arabia |
12 | Dr. Marion Danis | Head, Sect. on Ethics & Health Policy (NIH) | United States of America |
WHO công bố kết quả cuộc họp về đạo đức trong thử nghiệm các thuốc điều trị Ebola
Ngày 12/8/2014. VOA News - Vào hôm thứ ba, WHO cho công bố kết quả của một cuộc họp cân nhắc về những yếu tố đạo đức cho việc sử dụng các loại thuốc thử nghiệm để điều trị Ebola khi các chính phủ cố gắng tìm cách để chống lại vụ dịch tồi tệ nhất.Các cuộc thảo luận được đưa ra khi Liberia đang chuẩn bị nhận một lô hàng của một loại thuốc thử nghiệm từ một công ty của Mỹ để điều trị hai bác sĩ Liberia bị nhiễm Ebola.Các quan chức Liberia cho biết vào hôm thứ hai họ dự kiến loại thuốc gọi là ZMapp đến đây trong một vài ngày nhưng theo nhà sản xuất thì loại thuốc này hiện nay đang bị cạn kiệt.
Một tuyên bố trên trang web của tổng thống Liberia cho biết loại thuốc này sẽ được chuyển giao cho quốc gia Tây Phi này trong tuần này bởi một đại diện của chính phủ Mỹ, tuy nhiên một đại diện từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS) cho rằng chính quyền Mỹ chỉ đơn giản làm nhiệm vụ hỗ trợ trong việc kết nối chính phủ Liberia với nhà sản xuất của loại thuốc này. "Kể từ khi thuốc được chuyển để sử dụng bên ngoài nước Mỹ, các thủ tục xuất khẩu phù hợp phải được tuân thủ", đại diện Bộ Y tế cho biết thêm công ty dược đã làm việc trực tiếp với chính phủ Liberia.Tuyên bố từ Liberia cho biết người đứng đầu của WHO, Margaret Chan đã cho phép gửi thông báo về các liều bổ sung của loại thuốc thử nghiệm tới Liberia.ZMapp chưa được thử nghiệm về độ an toàn ở con người nhưng đang được sử dụng để điều trị hai nhân viên cứu trợ của Mỹ và một linh mục Tây Ban Nha, các người Mỹ đã cho thấy dấu hiệu cải thiện mặc dù vai trò của thuốc đang sử dụng không rõ ràng.
Theo WHO hơn 1.000 người đã thiệt mạng kể từ khi dịch bệnh bắt đầu vào tháng 2/2014 phần lớn là ở Guinea, Liberia và Sierra Leone.Bộ Y tế Nigeria đã xác nhận một ca Ebola mới vào hôm thứ hai, theo các quan chức đã có 10 người bị nhiễm và hai người chết.Vụ dịch do Ebola hiện nay ở Tây Phi đang trên con đường lây nhiễm sang nhiều người hơn tất cả các vụ dịch trước đó do virus kết hợp lại mà không có phương thuốc đặc trị hay vaccine.WHO cho biết dịch có thể sẽ tiếp tục trong nhiều tháng khi hệ thống y tế của khu vực này phải vật lộn để đối phó và đã kêu gọi sự trợ giúp khẩn cấp về kinh phí và nhân viên y tế..
Canada tặng WHO vaccine Ebola
Ngày 13/8/2014. BBC News - Canada tặng WHO vaccine Ebola(Canada to donate Ebola vaccine to WHO). Chính quyền Canada cho biết họ sẽ tặng tới 1.000 liều vắc xin thử nghiệm về Ebola để giúp chiến đấu chống lại vụ dịch ở Tây Phi, động thái này đến sau khi WHOcho biết đó là đạo đức để sử dụng các loại thuốc chưa được kiểm chứng trên bệnh nhân Ebola. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng nguồn cung cấp của cả vắc-xin và loại thuốc thử nghiệm Zmapp có giới hạn và có thể phải mất vài tháng để phát triển thêm nguồn cung cấp. Canada nói từ 800 đến 1.000 liều vắc-xin chỉ được thử nghiệm trên động vật sẽ được tặng cho WHO để sử dụng ở Tây Phi nhưng họ sẽ giữ một phần nhỏ của vắc-xin để nghiên cứu và trong trường hợp cần thiết ở Canada.
 |
Nhân viên y tế cần phải mang các thiết bị bảo hộ trước khi chăm sóc bệnh nhân Ebola |
'Nguồn lực toàn cầu' ('Global resource')
Vụ dịch hiện tại đã lây nhiễm sang người ở Guinea, Sierra Leone, Liberia và Nigeria. Tiến sĩ Gregory Taylor-Phó giám đốc Cơ quan y tế công cộng (Public Health Agency) của Canada nói rằng ông thấy các loại vắc-xin như là một "nguồn lực toàn cầu" (global resource) và ông đã được thông báo rằng nó sẽ có ý nghĩa cho nhân viên y tế khi được cho vắc-xin là những người có nguy cơ cao mắc bệnh này.
Theo báo cáo của phóng viên BBC Lee Carter từ Toronto thìngay cả khi Canada xuất ra hầu hết các liều thuốc hiện có của mình, các chuyên gia cảnh báo nó có thể mất 4-6 tháng để thực hiện một số lượng đủ lớn để có bất kỳ tác động thực sự nào trong ngăn ngừa bệnh. Vào hôm thứ ba, WHO cho biết trong bối cảnh quy mô của vụ dịch và số ca tử vong cao, thì đó là "đạo đức để cung cấp các can thiệp chưa được chứng minh dù chưa biết đến hiệu quả và tác dụng phụ trong điều trị hoặc phòng ngừa".
'Nguồn cung ứng thuốc cạn kiệt'(drug supply exhausted)
Liberiacho biết họ đang nhận được một loại thuốc thử nghiệm có tên gọi là Zmapp sau khi yêu cầu tới chính phủ Hoa Kỳ, tuy nhiên WHO nói rằng chỉ có 12 liều. Theo Công ty sinh dược phẩm sản xuất Mapp vào hôm thứ ba: "Việc cung cấp nguồn sẵn có của ZMapp đã hết, chúng tôi đã tuân thủ mọi yêu cầu về ZMapp mà đã có những quy phạm pháp luật/quy định cần thiết. Thuốc được cung cấp miễn phí cho tất cả các trường hợp, Zmapp đã được sử dụng trên hai nhân viên cứu trợ người Mỹ và cho thấy có dấu hiệu cải thiện, mặc dù không biết rõ vai trò của thuốc trong điều trị này. Một linh mục Công giáo La Mã, bị nhiễm Ebola tại Liberia đã qua đời sau khi trở về quê hương Tây Ban Nha cũng được cho là đã sử dụng loại thuốc này.
 |
Vụ dịch hiện nay giết chết khoảng 60% số người bị nhiễm bệnh |
Những loại thuốc gì hiện đang có? (What drugs exist currently?)
Có một số ít các loại thuốc đã được chứng minh có hiệu quả tốt ở động vật, một là Zmapp-loại thuốc theo yêu cầu của chính phủ Liberia có chứa một hỗn hợp các kháng thể tấn công các protein trên bề mặt của virus. Chỉ có một loại thuốc đã chuyển sang thử nghiệm an toàn sớm ở người được biết đến như là thuốc TKM-Ebola là loại thuốc làm gián đoạn mã di truyền của virus và ngăn không cho nó tạo ra các protein gây bệnh, thuốc này đã được thử nghiệm ở người tình nguyện khỏe mạnh vào đầu năm 2014 nhưng các nhà điều hành thuốc của Mỹ yêu cầu thông tin an toàn hơn nữa, theo các nhà sản xuất nghiên cứu ở con người có thể sớm được tiếp tục. Một lựa chọn khác sẽ sử dụng huyết thanh từ các cá nhân-những người đã sống sót sau khi nhiễm virus-đây là một thành phần của máu có thể chứa các hạt có thể trung hòa virus. Vắc xin bảo vệ chống lại căn bệnh này cũng đã được chứng minh là có hiệu quả trong các loài linh trưởng, Chính phủ Mỹ đang xem xét theo dõi nhanh chóng sự phát triển của vaccine và cho rằng chúng có thể được sử dụng trong năm 2016. Theo WHO, các thử nghiệm có khả năng bắt đầu sớm nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng cuối cùng cách duy nhất để đảm bảo một loại thuốc hoặc thuốc chủng ngừa có hiệu quả là xem liệu nó có hiệu quả ở các nước bị ảnh hưởng bởi Ebola hay không.