Tôi rất vui mừng khi được gặp mặt quý vị nhân dịp nhiều quốc gia đang tổ chức Ngày Sốt rét Thế giới World Malaria Day. Hôm nay, sự hiện diện của quý vị ở đây đánh dấu cho sự thành công trong hợp tác để đưa vấn đề bệnh sốt rét thành mối quan tâm chính của cộng đồng quốc tế.
Mười năm trước, sự hoành hành của căn bệnh SR tại châu Phi và các nước khác trên thế giới đã gây chú ý tới các nhà lãnh đạo của những quốc gia thịnh vượng như Hoa Kỳ. Là căn bệnh của sự đói nghèo, SR đã âm thầm tàn phá các quốc gia thuộc Nam bán cầu và những nạn nhân chính của nó là trẻ em và phụ nữ có thai ở châu Phi vốn không thể làm gì được để bảo vệ quyền được sống, được mưu cầu sức khỏe, học hành và kể cả phẩm giá. Đối với họ, Tuyên bố tòan cầu về Quyền con người là lý tưởng cao đẹp, dễ cảm nhận nhưng trớ trêu thay lại là rất xa vời. .
Tuy nhiên trong thiên niên kỷ mới này, hàng loạt thay đổi đã xảy ra khắp châu Phi và cả thế giới.
Vào năm 2000, các nhà lãnh đạo châu Phi đã cam kết thực hiện “giảm mắc và chết SR trên khắp lục địa cho tới năm 2010”. Sau đó, các nhà lãnh đạo thế giới đặt hi vọng sẽ làm giảm nhanh các ca mắc mới vào năm 2015 như là một trong 8 Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, với kỳ vọng tất cả các nước thành viên Liên hiệp quốc đều phải cam kết thực hiện. Một tổ chức phối hợp chính phủ-tư nhân (Roll Back Malaria) đã khởi đầu việc kết nối về lĩnh vực chuyên gia và các nguồn lực từ hàng trăm chính phủ, các tổ chức đa phương và nhà tài trợ, các tổ chức phi chính phủ, các nhà nghiên cứu và các đối tượng tư nhân nhằm mục đích ngăn chận sự lan rộng của bệnh SR.
Và đó cũng là công việc của quí vị trong nhiều năm qua, những nỗ lực không mệt mỏi của hàng trăm cơ quan thành viên của RBM, kể cả công sức và cam kết của các nhà hoạt động toàn cầu nhằm đẩy mạnh hơn nữa chiến dịch phòng chống SR ngay cả tại những vùng xa xôi hẻo lánh của lục địa châu Phi. Sự lãnh đạo của quí vị, những hành động sáng suốt và hiệu quả của quí vị đã đưa vấn đề sức khỏe bị lãng quên này thành mối quan tâm chủ yếu của cộng đồng thế giới, cũng như trong các chương trình nghị sự tòan cầu. Vì lẽ đó, tôi xin chân thành cảm ơn.
Là một phụ nữ châu Phi, một người mẹ, một bác sĩ và là một giám đốc điều hành của RBM Partnership, tôi xin chân thành cảm ơn Công chúa Vương quốc Bỉ-Đại diện đặc biệt của RBM từ 2007-vì những đóng góp vô giá tới việc nâng cao nhận thức và gây quỹ cho công tác phòng chống SR. Bà đã mang lại thật nhiều hi vọng cho châu Phi. Không ai khác, chính Bà đã biến những nỗ lực của các quốc gia trở thành hiện thực bằng việc kêu gọi tài trợ cho các chương trình PCSR, giúp đỡ các quốc gia cứu sống nhiều mạng người hơn nữa. Xin cảm ơn Công chúa
Kính thưa quý vị,
Chủ đề chính của Ngày Sốt rét thế giới năm nay là “Loại trừ bệnh sốt rét”. Chủ đề này phản ánh hoài bão chưa từng có. Nó được dựa trên những cơ hội thực tiễn mà chúng ta có được nhằm giảm mạnh tử vong do SR, từ việc bắt đầu loại trừ và dẫn đến thanh toán hòan toàn bệnh SR.
Nếu một thập kỷ trước, chúng ta chỉ nhắc đến nỗi sợ hãi khi đếm hàng triệu người chết do bệnh sốt rét gây ra, thì ngày nay chúng ta lại đếm số ca được cứu sống khỏi bệnh SR do được bảo phủ bằng màn chống muỗi SR, đặc biệt trẻ em ở lứa tuổi thứ 5 và phụ nữ có thai đã được hưởng cuộc sống hạnh phúc với những đứa con khỏe mạnh do tiếp cận với các biện pháp phòng chống và điều trị SR hiệu quả.
Kinh nghiệm từ những năm qua cũng cho thấy rõ rằng một khi có đầy đủ nguồn lực, lãnh đạo chính trị và với chiến lược hành động phù hợp, độ bao phủ các biện pháp can thiệp PCSR ngày càng gia tăng; và khi điều đó trở thành hiện thực thì gánh nặng của bệnh SR sẽ giảm nhẹ rất nhanh chóng.
Với việc gia tăng các nguồn quỹ cho PCSR lên gấp 10 lần kể từ năm 2004, các nước châu Phi như Eritrea, Swaziland, Botswana, Equatorial Guinea, Zambia và những quốc gia khác đã giảm thiểu tử vong do SR tới 50% qua việc áp dụng rộng rãi các biện pháp PCSR hiện quả.
Các quốc gia trên khắp châu Phi đang dốc sức để cải thiện việc tiếp cận các biện pháp PCSR nhằm đạt được các mục tiêu đề ra trong năm 2010 đó là nâng cao độ bao phủ các biện pháp PCSR và giảm hơn 50% số ca tử vong do SR. Ví dụ như hai quốc gia châu Phi là Congo và Nigeria-vốn chiếm hơn 36% gánh nặng SR hiện đang đẩy mạnh các chiến dịch cấp màn lớn nhất trong lịch sử PCSR với nỗ lực nhằm bảo vệ nhanh chóng dân số vùng nguy cơ nhiễm SR bằng màn tẩm hóa chất.
Tuy nhiên, năm 2010 không phải là cột mốc cho các nước có SR lưu hành. Đó là năm thử nghiệm của cộng đồng quốc tế cũng như các nhà tài trợ nước ngoài. Còn rất nhiều thách thức để nhân rộng những thành công của châu Phi sang các nước khác, đặc biệt là những nước có mức độ lưu hành của SR rất cao, nơi có hệ thống y tế cơ sở và hệ thống thu thập số liệu còn yếu kém, cơ sở hạ tầng còn nghèo nàn, nguôn nhân lực còn thiếu thốn, chưa được đào tạo một cách bài bản và chưa được trả lương thích đáng, sự tiếp cận của các nguồn tại trợ quốc tế không chắc chắn.
Hỗ trợ cho phát triển cần phải được tiếp tục dành cho các chương trình PCSR quốc gia để duy trì những thành công cho công tác PCSR tại châu Phi cũng như tại các nước và khu vực với vấn đề sức khỏe chính là bệnh sốt rét.
Kính thưa quý vị
Độ bao phủ toàn cầu các biện pháp PCSR không phải là sự thiết lập mục tiêu, là đích đến. Nó phải được dựa trên chứng cứ khoa học chắc chắn, cho thấy rằng các biện pháp can thiệp PCSR có hiệu quả và đạt được các mục tiêu sức khỏe to lớn hơn vì sự nghiệp phát triển.
PCSR đã giúp cứu sống trẻ em và phụ nữ mang thai cũng như bảo vệ cuộc sống của họ. Với thành quả này, các bậc cha mẹ có thể yên tâm đi làm, trẻ em và thầy cô yên tâm đến trường. Đây cũng là lúc chúng ta có thể giải quyết những khó khăn trong công tác PCSR để tiến tới mục tiêu Tuyên bố Thiên niên kỷ về PCSR.
Cũng là điều phù hợp trong năm nay khi chúng ta đánh dấu kỷ niềm Ngày Sốt rét thế giới tại Trụ sở Liên hiệp quốc tại New York, nơi trước đây đã đặt ra Mục tiêu Phát triển Thiên Niên kỷ. Phòng chống đểgiảm nhẹ gánh nặng bệnh SR sẽ thúc đẩy hơn nữa những nỗ lực tòan cầu để đạt tới những mục tiêu cao đẹp và nhân ái nhất mà con người đã đặt ra. Đối với những mục tiêu thuộc lĩnh vực kinh tế, hỗ trợ phát triển cần phải được đầu tư có chiến lược cụ thể và hiệu quả kinh tế. Trước đây PCSR cũng đã được chứng minh là sự đầu tư thích hợp nhất về y tế, mang lại nhiều hiệu quả cao nhất về xã hội và kinh tế.
Ngoài ra, Ngày Sốt rét thế giới năm nay sẽ được tổ chứclong trọng tại Cộng hòa Tanzania, quốc gia có rất nhiều thành công trong PCSR ở mọi lĩnh vực. Đảo Zanzibar thuộc nước này đã đặt tiêu chuẩn vàng đó là giảm tử vong do SR tới 71%. Quốc gia này cũng tiếp tục hỗ trợ cho các nghiên cứu và thử nghiệm cơ bản để giúp chúng ta hướng đến tương lai xán lạn về các phương tiện mới và vaccine PCSR. Cũng chính tại Tanzania những phát kiến mới về công nghệ đã khơi mào cho màn tẩm tồn lưu dài và cũng là nơi mà công nghệ điện thoại đã được thử nghiệm để theo dõi lượng thuốc cung cấp cho BNSR.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự lãnh đạo nhiệt tình của ngài Jakaya Kikwete, người đã đặt Sốt rét là vấn đề thách thức cho sức khỏe toàn cầu, đồng thời đang giữ vai trò chủ tịch Liên minh các nhà Lãnh đạo châu Phi trong PCSR (African Leaders Malaria Alliance – ALMA) để đạt được những mục tiêu toàn cầu được đặt ra tại Abuja vào năm 2000, cũng như đáp ứng lời kêu gọi của Độ bao phủ tòan cầu, để tiến tới đạt được những Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ.
Cả thế giới đang trông chờ chúng ta góp sức để duy trì những thành quả đạt được trong PCSR. Bằng chứng chúng ta có được ngày hôm nay đã giúp chúng ta có thể tin tưởng rằng trong năm nay chúng ta có thể loại trừ được SR ở rất nhiều quốc gia và có thể đạt được những mục tiêu Thiên niên kỷ như hằng mong đợi.
Cuối cùng, cho phép tôi được cảm ơn sự đặc ân to lớn mà chúng ta có được ngày hôm nay để tổ chức sự kiện này. Sẽ rất ấn tượng khi đây cũng là dịp để chúng ta tiến hành PCSR với nhiều hình thức khác nhau. Cảm ơn chân thành nhà nhiếp ảnh Adam Nadel vì những bức ảnh với nhiều cảm xúc và ấn tượng. Xin cảm ơn tất cả thành viên và Văn phòng Tổng thư ký Liên hiệp quốc vì những sáng kiến và hỗ trợ mạnh mẽ cho sự kiện này.
Xin cảm ơn.