Tình hình sốt rét và sán lá gan lớn
Tình hình sốt rét khu vực tháng 08/2009 so với cùng kỳ 2008:
Theo số liệu thống kê tháng 8/2009, các chỉ số sốt rét ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên vẫn tiếp tục gia tăng so với cùng kỳ năm trước.
Bệnh nhân sốt rét (BNSR)
BNSR toàn khu vực tháng 8/2009 (3.323/1.835) tăng 26.59%, trong đó miền Trung (1.275/1.162) tăng 9.72%, Tây Nguyên (1.048/673) tăng 55.72% so với cùng kỳ năm 2008.
9/15 tỉnh/thành phố trong khu vực có BNSR tăng là Gia Lai (163.78%), Phú Yên (139.47%), Bình Thuận (138.71%), Bình Định (93.33%), Đăk Lăk (36.55%), Quảng Nam (26.40%),Kon Tum (21.71%), Khánh Hòa (21.32%) và Quảng Trị (2.40%).
6/15 tỉnh/thành phố trong khu vực có BNSR giảm là Quảng Ngãi (-43.33%),TP. Đà Nẵng (- 33.33%), Ninh Thuận (- 21.91%), Đăk Nông (- 17.28%), Quảng Bình (- 9.35%) và Thừa Thiên-Huế (- 4.08%).
Ký sinh trùng sốt rét (KSTSR)
Tỷ lệ KSTSR toàn khu vực tháng 8/2009 (1.21/0.74) tăng 64.34%, trong đó miền Trung (1.32/1.02) tăng 29.97%, Tây Nguyên (1.10/0.40) tăng 172.35% so với cùng kỳ năm 2008.
10/15 tỉnh/thành phố trong khu vực có tỷ lệ KSTSR tăng là Phú Yên (274.09%), Bình Thuận (271.70%), Khánh Hòa (213.19%), Gia Lai (174.34%), Đăk Lăk (170.61%), Kon Tum (125.08%), Bình Định (123.66%), Đăk Nông (38.45%), Quảng Nam (37.70%),và Quảng Trị (35.51%).
5/15 tỉnh/thành phố trong khu vực có tỷ lệ KSTSR giảm là TP. Đà Nẵng (- 48.92%), Quảng Bình (- 43.58%), Quảng Ngãi (- 34.50%), Ninh Thuận (- 24.06%) và Thừa Thiên-Huế (- 15.43%).
Sốt rét ác tính (SRAT)
SRAT toàn khu vực tháng 8/2009 có 10 ca (10/4) tăng 6, trong đó miền Trung (9/4) tăng 5 ca và Tây Nguyên (1/0) tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2008.
Các tỉnh có SRAT tăng là Phú Yên (5/1), Ninh Thuận (3/1), Quảng Bình (1/0) và Đăk Lăk (1/0).
Tử vong sốt rét (TVSR)
Trong tháng 8/2009, toàn khu vực có 1 ca TVSR (1/0) tại tỉnh Phú Yên, tăng 1 ca so với cùng thời kỳ năm 2008. Diễn biến trường hợp TVSR này như sau:
Bệnh nhân được xác định tử vong do sốt rét là Lương Văn Quốc, 22 tuổi, người Nghệ An vào huyện Sông Hinh (Phú Yên) làm nghề đào vàng khoảng 2-3 tháng, bệnh nhân thường xuyên di chuyển từ nơi này sang nơi khác trong rừng sâu, không có biện pháp bảo vệ phòng chống sốt rét. Khi mắc bệnh, bệnh nhân tự mua thuốc về uống không khỏi, khi bệnh tiến triển nặng hơn mới nhập Bệnh viện huyện Sông Hinh điều trị, sau đó chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Yên và tử vong tại đây với chẩn đoán Sốt rét ác tính thể não, xét nghiệm KSTSR FT+++.
Nhận xét, đánh giá về tình hình sốt rét gia tăng
Đây là tháng thứ 5 liên tiếp các chỉ số sốt rét trên toàn khu vực tăng so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với dự báo của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn và Cục Y tế dự phòng & Môi trường-Bộ Y tế. Điều đáng lưu ý là các tỉnh có sốt rét tăng, đều có sự gia tăng cùng lúc cả BNSR và KSTSR (tỷ lệ tăng của KSTSR cao hơn BNSR), có tỉnh mặc dù BNSR giảm nhưng lại tăng KSTSR như tỉnh Đăk Nông.
Số liệu điều tra dịch tễ thuộc Dự án QTC PCSR, Chương trình Quốc gia PCSR các điểm định kỳ của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn và các tỉnh trong khu vực đều cho thấy BNSR và vector sốt rét gia tăng ở một số vùng trọng điểm huyện Chưpah, ChưPrông, Đăk Đoa (tỉnh Gia Lai); huyện Bắc Bình, Tánh Linh (tỉnh Bình Thuận); huyện Ea’Hleo, Cư M’Nga (tỉnh Đắc Lắc); huyện Sông Hinh, Phú Hòa, Đông Hòa (tỉnh Phú Yên); huyện Khánh Sơn, Khánh Vĩnh (tỉnh Khánh Hòa), huyện Vân Canh, Hoài Ân (tỉnh Bình Định). sự gia tăng của tác nhân gây bệnh (KSTSR) ở các vùng sốt rét lưu hành đang có sự hiện diện của véc tơ truyền bệnh chính (An.minimus, An.dirus) rất đáng quan ngại vì sẽ tăng sự lan truyền bệnh cho thấy tình hình sốt rét ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên chưa mang tính bền vững, nguy cơ xảy dịch trong các tháng cuối năm 2009 còn cao.
Nguyên nhân sốt rét gia tăng hầu hết đều do nguồn bệnh ngoại lai như giao lưu biên giới Việt-Lào (Quảng Trị); đi rừng, ngủ rẫy và nhiễm bệnh từ rừng/rẫy về (Gia Lai, Kon Tum, Đăk Lăk, Đăk Nông, Quảng Nam, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Thuận) hoặc mới tách xã màng lưới y tế chưa ổn định (ổ bệnh sốt rét tại xã Sơn Liên (mới tách ra từ xã Sơn Mùa) thuộc huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi).
Mặc dù sốt rét có chiều hướng tăng so với năm trước nhưng vẫn nằm trong tầm kiểm soát của các địa phương do đã được tăng cường biện pháp phòng chống sốt rét (phun tồn lưu hóa chất, tẩm màn bổ sung, quản lý và điều trị bệnh nhân sốt rét) cũng như giám sát dịch tễ sốt rét các vùng trọng điểm, nhờ đó các “điểm nóng” sốt rét đã được phát hiện và khống chế kịp thời.
Từ tháng 9-12/2009 là mùa mưa đồng thời là mùa truyền bệnh sốt rét nên cảnh báo sốt rét sẽ diễn biến phức tạp cần có những biện pháp tích cực, kịp thờikhống chế sốt rét gia tăng, hạn chế sốt rét ác tính, tử vong sốt rét và không để dịch sốt rét xảy ra trên địa bàn.
Tình hình sán lá gan lớn (SLGL)
Phòng Khám chuyên khoa của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn tháng 08/2009 phát hiện và điều trị 6 ca sán lá gan lớn trong tổng số 2.778 bệnh nhân được khám chiếm 0.22%, và bệnh nhân tái khám 1.225/2.778 chiếm 44.09% tập trung cao ở các tỉnh Bình Định, Phú Yên; ngoài ra còn phát hiện 105 ca bệnh ký sinh trùng khác như giun lươn, giun đũa chó, các bệnh do nấm ký sinh…chiếm 3.78%. Bệnh sán lá gan lớn trong tháng 7-8/2009 có thấp hơn các tháng đầu năm 2009 là do bệnh nhân không đến Phòng khám Viện vì trong thời gian này hết thuốc điều trị đặc hiệu Egaten 250 mg.
Trước sự gia tăng của bệnh sán lá gan lớn, thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Y tế, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đang hoàn tất tiếp nhận 12.000 viên Egaten theo hợp đồng trúng thầu để cung cấp cho các tỉnh trong khu vực miền Trung-Tây Nguyên, đồng thời xây dựng Đề án phòng chống bệnh SLGL ở cộng đồng đáp ứng yêu cầu bảo vệ, nâng cao sức khỏe của nhân dân trong khu vực.
Các hoạt động chính của Viện tháng 8/2009
Hoạt động chỉ đạo tuyến
Chỉ đạo phòng chống sốt rét:
- Chỉ đạo các Trung tâm PCSR/Trung tâm Y tế dự phòng các tỉnh trong khu vực tăng cường giám sát dịch tễ và quản lý, điều trị tốt ca bệnh, triển khai và gia tăng các biện pháp phòng chống vector tại các vùng trọng điểm sốt rét.
- Cửcác đoàn công tác đi giám sát dịch tễ, điều trị sốt rét, côn trùng thông qua Dự án QTC PCSR và Dự án Quốc gia PCSR, PCGS tại các tỉnh:Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị, Quảng Bình.
- Giám sát và chỉ đạo công tác Quản lý, điều hành, thực hiện các hoạt độngDự án QTC PCSR tại các tỉnh Quảng Bình, Gia Lai, Kon Tum và Đắc Lắc.
- Tổ chức duyệt kế hoạch PCSR 2010 cho 15 tỉnh khu vực miền Trung – Tây Nguyên và duyệt kế hoạch PCSR quốc gia năm 2010 tại Viện.
Chỉ đạo phòng chống sốt rét và các bệnh giun sán:
- Chỉ đạo các tỉnh thực hiện các hoạt động phòng chống giun sán theo kế hoạch tại địa phương, tiếp tục triển khai mô hình phòng chống sán lá gan tại cộng đồng huyện Phù Cát (tỉnh Bình Định) theo nguồn kinh phí hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
- Chuẩn bị tiếp nhận 12.000 Egaten 250 mg theo hợp đồng kết quả trúng thầu để điều trị và phân phối cho các tỉnh có nhu cầu theo giá đầu thầu.
Hoạt động Hợp tác Quốc Tế, Nghiên cứu khoa học, đào tạo và công nghệ thông tin
- Thực hiện các đề tài hợp tác nghiên cứu với các đối tác tại thực địa, các đề tài cấp Bộ và cấp cơ sở năm 2009. Tìm kiến sự hỗ trợ đầu tư của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam và Tây Thái Bình Dương (Manila) về phòng chống SLGL ở một tỉnh có tỷ lệ bệnh cao trong khu vực.
- Tổ chức 04 lớp Tập huấn lớp Quản lý PCSR cho cán bộ tuyến huyện thuộc Dự án QTC PCSR; 1 lớp tập huấn SLGL tại huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định thuộc Dự án PCGS do Tổ chức Y tế thế giới tài trợ.
- Tham dự Hội thảo KSTSR kháng thuốc và Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt rét tại Hà Nội.
- Tổ chức sinh hoạt Quý II/2009 về chủ đề “Sốt xuất huyết và các biện pháp phòng chống”
- Tổ chức họp Hội đồng thi tốt nghiệp KTV trung cấp Khóa 30 và Hội đồng tuyển sinh KTV trung cấp Khóa 32.
Công tác hậu cần
- Tổ chức họp Hội đồng cơ sở xét chọn Thầy thuốc nhân dân, Thầy thuốc ưu tú năm 2009.
- Hoàn chỉnh và trình Bộ trưởng Bộ Y tế phê duyệt Đề án Kiện toàn tổ chức và hoạt động của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn thực hiện Nghị định 115/2005/NĐ-CP của Chính phủ..
- Phối hợp với UBND Tp. Quy Nhơn hoàn thành chi tiết đền bù giải phóng mặt bằng đất xây dựng Viện.
- Tổ chức đoàn kiểm tra công tác xây dựng trụ sở làm việc của Viện tại Vân Canh, dự Hội đồng Bộ Y tế thẩm định Dự án xây dựng kho hóa chất, vật tư (Kho 19).
- Xây dựng thiết kế và trình Bộ Y tế phê duyệt Hồ sơ mời thầu các gói thầu thuốc, hóa chất, vật tư thuộc Chương trình PCSR năm 2009, thuốc SLGL thuộc Chương trình SLGL và gói thầu Chào hàng cạnh tranh thuộc Ngân sách phát triển sự nghiệp y tế của Viện năm 2009.
Trọng tâm công tác tháng 9/2009
Hoạt động chuyên môn
-Chỉ đạo các Trung tâm PCSR/Y tế dự phòng các tỉnh tăng cường giám sát dịch tễ và quản lý, điều trị tốt ca bệnh, triển khai và gia tăng các biện pháp phòng chống vector tại các vùng trọng điểm sốt rét, cấp thuốc tự điều trị cho các đối tượng nguy cơ, người đi rừng ngủ rẫy, giao lưu vào vùng sốt rét lưu hành.
-Cử các đoàn công tác đi giám sát dịch tễ, điều trị sốt rét, côn trùng thông qua Dự án QTC PCSR và Dự án Quốc gia PCSR đợt 2 tại các tỉnh:Khánh Hòa, Quảng Ngãi, Quảng Bình, Gia Lai, Ninh Thuận.
-Giám sát và chỉ đạo công tác Quản lý, điều hành, thực hiện các hoạt động Dự án QTC PCSR tại các tỉnh Đắc Nông, Khánh Hòa.
-Tổ chức Hội thi Kiến thức PCSR cho người dân tộc thiểu số tại tỉnh Đắc Nông.
Hoạt động hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học và đào tạo
-Tiếp tục hợp tác nghiên cứu với các đối tác tại thực địa, các đề tài cấp Bộ và cấp cơ sở năm 2009. Tìm kiến sự hỗ trợ đầu tư của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam và Tây Thái Bình Dương (Manila) về phòng chống SLGL ở một tỉnh có tỷ lệ bệnh cao trong khu vực.
-Tổ chức các lớp Tập huấn lớp Quản lý PCSR cho cán bộ tuyến huyện thuộc Dự án QTC PCSR.
-Lãnh đạo Viện đi dự Hội thảo PCSR và các bệnh ký sinh trùng tại Myanmar.
-Tổ chức thi tốt nghiệp và làm lễ tốt nghiệp Kỹ thuật viên trung cấp hệ chính quy Khóa 30 (2007-2009), đón tiếp học sinh Kỹ thuật viên trung cấp hệ chính quy Khóa 32 (2009-2011) và tuyển sinh Kỹ thuật viên trung cấp hệ vừa làm vừa học Khóa 3 (2009-2011).
Hậu cần
-Trình Bộ Y tế phê duyệt kinh phú đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng mở rộng Viện bằng vốn đầu tư phát triển ngân sách nhà nước.
-Tổ chức chi trả tiền hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng khu đất xây dựng Viện tại phường Nhơn Phú, TP. Quy Nhơn.
-Tổ chức đoàn tham quan về bố trí, sắp xếp Labo và lắp đặt trang thiết bị của các Viện nghiên cứu tại TP. Hồ Chí Minh.
-Mở thầu các goi thầu thuốc, dụng cụ hóa chất xét nghiệm thuộc nguồn ngân sách chi thường xuyên và Chương trình Quốc gia PCSR.
-Hoàn chỉnh hồ sơ và bán hồ sơ mời thầu xây dựng kho 19.