Thực hiện các quyết định của Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Y tế Bình Định về quản lý chất thải y tế; ngày 1/11/2007 Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã có Quyết định số 73/QĐ-VSR thành lập Ban Quản lý xử lý chất thải y tế bao gồm 10 thành viên do TS. Triệu Nguyên Trung làm Trưởng Ban, đồng thời ra quy định cụ thể về quản lý, xử lý chất thải y tế tại Phòng khám chữa bệnh chuyên khoa, các labô, phòng thí nghiệm, phòng thực tập của học sinh cụ thể như sau:
Quy định chung:
Chất thải y tế là chất thải phát sinh trong các cơ sở y tế, từ các hoạt động khám chữa bệnh, chăm sóc, xét nghiệm, phòng bệnh, nghiên cứu, đào tạo. Chất thải y tế có thể ở dạng rắn, lỏng và dạng khí.
Chất thải nguy hại là chất thải có chứa các chất hoặc hợp chất có một trong các đặc tính gây nguy hại trực tiếp (dễ cháy, dễ nổ, làm ngộ độc, dễ ăn mòn, dễ lây nhiễm, và các đặc tính nguy hại khác), hoặc tương tác với các chất gây nguy hại tới môi trường và sức khoẻ con người.
Chất thải y tế nguy hại là chất thải có một trong các thành phần như: Máu, dịch cơ thể, chất bài tiết; các bộ phận hoặc cơ quan của người, động vật; bơm kim tiêm và các vật sắc nhọn; dược phẩm; hoá chất và các chất phóng xạ dùng trong y tế. Nếu những chất thải này không được tiêu huỷ sẽ gây nguy hại cho môi trường và sức khoẻ con người.
Quản lý chất thải y tế nguy hại là các hoạt động kiểm soát chất thải trong suốt quá trình từ khi chất thải phát sinh đến xử lý ban đầu, thu gom, vận chuyển, lưu giữ và tiêu huỷ chất thải y tế nguy hại.
Thu gom là việc tách, phân loại, tập hợp, đóng gói và lưu giữ tạm thời chất thải tại địa điểm tập trung chất thải của cơ sở y tế.
Vận chuyển là quá trình chuyên chở chất thải từ nơi phát sinh, tới nơi xử lý ban đầu, lưu giữ, tiêu huỷ.
Xử lý ban đầu là quá trình khử khuẩn hoặc tiệt khuẩn các chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao ngay gần nơi chất thải phát sinh trước khi vận chuyển tới nơi lưu giữ hoặc tiêu huỷ.
Phân loại: chất thải trong các cơ sở y tế được phân thành 5 loại như sau:
Chất thải lâm sàng: bao goàm vật liệu bị thấm máu, thấm dịch, các chất bài tiết của người bệnh như băng, bông, gạc, găng tay, dây truyền máu, các ống thông, dây và túi đựng dịch dẫn lưu ... và các vật sắc nhọn: bơm tiêm, kim tiêm, lưỡi và cán dao mổ, đinh mổ, cưa, các ống tiêm, mảnh thuỷ tinh vỡ và mọi vật liệu có thể gây ra các vết cắt hoặc chọc thủng, cho dù chúng có thể bị nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn, hay chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao phát sinh từ các phòng xét nghiệm, bao gồm: găng tay, lam kính, ống nghiệm, bệnh phẩm sau khi sinh thiết/xét nghiệm/nuôi cấy, túi đựng máu... và là chất thải dược phẩm
Chất thải phóng xạ: Chất thải phóng xạ rắn-Chất thải phóng xạ lỏng-Chất thải phóng xạ khí.. Chất thải phóng xạ phát sinh từ các hoạt động chẩn đoán hoá trị liệu và nghiên cứu
Chất thải hoá học: Formaldehyd, xác hóa chất quang hoá học, các dung môi (methylen chlorid, chloroform, freons, trichloro ethylen, các thuốc mê bốc hơi như halothan, xylen, aceton, isopropanol, toluen, ethyl acetat và acetonitril, khử khuẩn như phenol)
Các bình chứa khí có áp suất:bình đựng ôxy, CO2, bình ga, bình khí dung và các bình đựng khí dùng một lần. Các bình này dễ gây cháy, nổ khi thiêu đốt vì vậy phải thu gom riêng.
Chất thải sinh hoạt: chất thải không bị nhiễm các yếu tố nguy hại, chất thải ngoại cảnh
Quy trình thu gom và lưu giữ rác thải:
Phân loại: phải được thực hiện ngay đựng ngay chất thải trong các túi hoặc thùng theo đúng quy định., chất thải y tế nguy hại không được để lẫn trong chất thải sinh hoạt
Dụng cụ: Màu vàng: đựng chất thải lâm sang (bên ngoài phải có biểu tượng về nguy hại sinh học); Màu xanh: đựng chất thải sinh hoạt; Màu đen: đựng chất thải hoá học, chất thải phóng xạ, thuốc gây độc tế bào. Túi đựng chất thải để đem đi đốt phải là túi nhựa PE hoặc PP, dày. Các hộp đựng vật sắc nhọn phải thiết kế sao cho thuận lợi cho việc thu gom cả bơm và kim tiêm
Thu gom chất thải nơi phát sinh: Hộ lý hàng ngày chịu trách nhiệm thu gom các chất thải y tế nguy hại về nơi tập trung chất thải của khoa; chất thải lâm sàng khi đưa ra khỏi khoa/phòng phải được để trong túi nilon theo các màu quy định; các hộp màu vàng đựng vật sắc nhọn và các chất thải sau khi xử lý ban đầu phải cho vào túi nilon màu vàng và buộc kín miệng; chất thải phát sinh tại các khoa phải được vận chuyển về nơi lưu giữ chất thải chung của cơ sở y tế ít nhất một lần một ngày và khi cần.
Vận chuyển chất thải: phương tiện, đường vận chuyển chất thải theo quy định và giờ vận chuyển vào cuối giờ mỗi buổi chiều .
Lưu giữ chất thải trong cơ sở y tế
-Nơi lưu giữ chất thải tại các phải có đủ điều kiện sau: Cách xa nơi chuẩn bị đồ ăn, nhà kho, lối đi. Có đường để xe chuyên chở chất thải từ bên ngoài đến. Không để xúc vật, các loài gậm nhấm, côn trùng xâm nhập. Có phương tiện rửa tay, phương tiện bảo hộ cho nhân viên, có dụng cụ hóa chất làm vệ sinh.
- Thời gian lưu giữ chất thải y tế nguy hại tại cơ sở y tế:hàng ngày và thu gom về nơi chứa chất thải y tế chung của Viện
Tổ chức thực hiện
1. Quy định này được áp dụng cho tất cả các khoa chuyên môn, khoa đào tạo, phòng khám bệnh. Lãnh đạo khoa và cán bộ chuyên môn chịu trách nhiệm quản lý chất thải y tế nguy hại từ khi phát sinh về nơi tập trung chất thải của khoa.
Người tham gia trực tiếp công tác thu gom, vận chuyển chất thải y tế về nơi tập trung phải thực hiện đúng các quy định đã ban hành.
2. Các phòng chức năng: TCCB, KHTH, KT-TC, HCQT-TB.. tuyên truyền, theo dõi, quản lý, lập kế hoạch, kinh phí bổ sung cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và các bảo hộ lao động bảo đảm cho công tác quản lý chất thải y tế hoạt đọng tốt và hiệu quả
3. Những người làm trái với quy định này, tuỳ theo mức độ mà truy cứu trách nhiệm và xử lý theo pháp luật