Các phương pháp hiện nay dùng để chống lại sốt rét như liệu pháp artemisinin kết hợp (ACT) và sự tăng lên của độ bao phủ màn tẩm hóa chất diệt côn trùng có thể tạo ra một kết quả tốt đẹp trong việc làm giảm sự lan truyền của ký sinh trùng sốt rét P. falciparum và đồng thời làm giảm được gánh nặng do sốt rét gây ra ở châu Phi. Hơn nữa, nếu một số các biện pháp can thiệp có thể được đưa ra để đạt được một chương trình phòng chống sốt rét hiệu quả và lâu dài thì một tỷ lệ ký sinh trùng ở mức 1% có thể thực hiện được tại một số khu vực có tỷ lệ thấp mắc sốt rét thấp và muỗi sốt rét chủ yếu ở trong nhà. Hiện tại đã có một số phát hiện từ một mô hình nghiên cứu của Jamie Griffin và cộng sự thuộc trường Cao đẳng Hoàng gia London (Anh) và Trường Y học Nhiệt đới London (Anh). Nghiên cứu trên đã được đăng tải trên tạp chí PLoS Medicine, tuần thứ 30/2010.
 |
Chống muỗi đốt khi nằm ngủ với màn được tẩm hóa chất diệt côn trùng
là biện pháp rất hiệu quả trong công tác phòng chống sốt rét.
(Ảnh: usaid.gov) |
Các tác giả đã đi đến những kết luận như vậy nhờ vào việc phát triển một mô hình toán học mô phỏng để tính toán sự lan truyền của P. falciparum tại châu Phi nơi có mặt của 3 vector chính, số liệu về tỷ lệ lưu hành ký sinh trùng ở 34 khu vực của châu Phi với những cấp độ lây nhiễm khác nhau của P. falciparum, và hiệu quả trong sử dụng liệu pháp ACT cộng với sự tăng lên của tỷ lệ dùng màn tẩm hóa chất xua côn trùng. Các tác giả nghiên cứu cũng nhận thấy những tác động tích cực từ việc tiếp tục triển khai biện pháp tẩm hóa chất diệt côn trùng vào màn ngủ, phun tồn lưu hóa chất trong nhà, điều trị và giám sát cộng đồng, và một vaccine đầy hứa hẹn dùng cho 6 vùng có cường độ nhiễm khác nhau nhằm đạt mục tiêu 80% dân số được bảo vệ.
Mô hình nghiên cứu này cũng đã dự đoán rằng sẽ đạt được một số thành công tại các khu vực có những điều kiện như trên với tỷ lệ lan truyền ở mức độ thấp và trung bình, ngoại trừ các khu vực có tỷ lệ lây nhiễm cao và ở đó trung gian truyền bệnh sống chủ yếu ở ngoài nhà. Nhưng thêm vào đó là các phương pháp mới mà mục tiêu là chống muỗi đốt ngoài nhà và những tiến bộ xã hội được yêu cầu một sự can thiệp bảo vệ ở mức độ cao là chưa thực tế và khả thi.  |
Phun hóa chất diệt muỗi - một trong những biện pháp
cắt đứt sự lan truyền của ký sinh trùng gây bệnh sốt rét.
(Ảnh: IRS staff) |
Tác giả của nghiên cứu cho rằng “mô hình nghiên cứu này là cần một sự đơn giản của nhiều biện pháp mà mục tiêu chính là kiểm soát sự lan truyền của bệnh sốt rét ở dưới mức cơ bản, các số liệu từ nghiên cứu sẽ là sự bổ sung cần thiết cho các dự đoán về tình hình lan truyền sốt rét có thể xảy ra ở một khu vực nhất định”.
Nghiên cứu đã được tài trợ bởi Chương trình Nghiên cứu Vaccine thuộc Quỹ Bill & Melinda Gates và Hội đồng Nghiên cứu Y học Anh Quốc.
Tài liệu trích dẫn & tham khảo:
Griffin JT, Hollingsworth TD, Okell LC, Churcher TS, White M, et al. (2010) “Reducing Plasmodium falciparum Malaria Transmission in Africa: A Model-Based Evaluation of Iintervention Strategies.” PLoS Med 7 (8): e1000324. doi:10.1371/journal.pmed.1000324