Phát hiện loại thuốc sốt rét thu hút sự chú ý của toàn cầu (Malaria drug discovery attracts global attention) và hai chiến lược sốt rét toàn cầu giai đoạn 2015-2030 được trình bày tại Hội nghị tài trợ cho phát triển (Africa: Two Global Malaria Strategies for 2015-2030 Presented At Financing for Development Conference).
Phát hiện loại thuốc sốt rét mới
Ngày 9/7/2015. Malaria News-Nghiên cứu mang tính đột phá bởi Trung tâm phát triển và khám phá của trường Đại học Cape Town, H3D trong nghiên cứu và phát triển của một liều thuốc liều duy nhất dùng để điều trị sốt rét đã thu hút được sự quan tâm, nhà tài trợ và các nhà khoa học quốc tế từ khắp nơi trên thế giới. Nghiên cứu này đã có tác động lớn vượt ra ngoài bệnh sốt rét, nhà sáng lập và giám đốc H3D, Giáo sư Kelly Chibale cho biết: "Dự án về bệnh sốt rét rất quan trọng, thông qua đó chúng tôi đã thu hút được các công ty dược phẩm lớn, nhà tài trợ và các nhà khoa học. Chúng tôi đang trở thành một đẳng cấp thế giới trong phát hiện thuốc" (The project on malaria has been critical. Through it‚ we’ve attracted big pharmaceutical companies‚ funding and scientists. We’re becoming a world-class one-stop shop for drug discovery).
MMV048, hợp chất mới đầy hứa hẹn được nghiên cứu bởi một nhóm quốc tế do H3D và được lựa chọn để phát triển trong năm 2012 đã rất thành công trong việc điều trị bệnh sốt rét trong các nghiên cứu tiền lâm sàng và có thể ngăn chặn sự lây truyền cho con người và góp phần vào việc thanh toán bệnh sốt rét."Chúng tôi rất may mắn vì đã tìm thấy một loại thuốc có thể đưa tới các cơ sở lâm sàng và hy vọng rằng nó sẽ được mua thông qua các cuộc thử nghiệm nhưng điều quan trọng nhất là chúng tôi đã học được rất nhiều. Chúng tôi có thể tiến hành nghiên cứu và phát triểntương tự nhiều lần đối với các bệnh khác, cả bênh lây nhiễm và bệnh không lây nhiễm. Chúng tôi đã có thể tạo ra cơ sở hạ tầng có lợi cho các chương trình khác", Chibale nói.
Chương trình sốt rét H3D đang được tiến hành trong sự hợp tác với chương trình Thuốc điều trị Sốt rét (Medicines for Malaria Venture_MMV), một tổ chức phát triển thuốc phi lợi nhuận có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ. "Phát triển thuốc sốt rét không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, nó đòi hỏi các nhà nghiên cứu và phát triển xuất sắc, cơ sở vật chất tiên tiến và cam kết. H3D có tất cả ba điều này", Tiến sĩ Tim Wells, giám đốc khoa học của MMV cho biết. Theo Chibale, kinh nghiệm thành công của H3D trong lĩnh vực sốt rét đã thu hút một loạt các đối tác địa phương và toàn cầu cũng như đầu tư trực tiếp nước ngoài, trong khi các nhà khoa học từ Mỹ, Châu Âu, Ấn Độ và châu Phi đã tham gia H3D kể từ khi bước đột phá này được công bố. Kể từ năm 2000, những nỗ lực của cộng đồng sốt rét toàn cầu đã thành công trong việc làm giảm số ca tử vong do sốt rét tới 47% chủ yếu là do việc sử dụng màn chống muỗi, phun tồn lưu trong nhà và các liệu pháp kết hợp artemisinin. Báo cáo tình hình sốt rét trên thế giới năm 2014 (World Malaria Report 2014) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết gần 200 triệu trường hợp mắc bệnh sốt rét trên toàn thế giới trong năm 2013, hơn một nửa triệu người đã chết vì bệnh sốt rét vào năm đó, hầu hết là trẻ em và 90% ở châu Phi.
 |
| Kết thúc các mục tiêu MDGs để chuyển sang SDGs |
Châu Phi: Hai chiến lược sốt rét toàn cầu giai đoạn 2015-2030
Ngày 11/7/2015. Malaria news-Châu Phi:Hai chiến lược sốt rét toàn cầu giai đoạn 2015-2030được trình bày tại Hội nghị tài trợ cho phát triển (Africa: Two Global Malaria Strategies for 2015-2030 Presented At Financing for Development Conference) Hội nghị quốc tế lần thứ ba về tài chính cho phát triển khởi động vào ngày hôm nay tại Addis Ababa, Ethiopia, quy tụ các đại diện và các quan chức cấp cao để lập kế hoạch cho 15 năm tiếp theo của phát triển theo các mục tiêu phát triển bền vững (Sustainable Development Goals_SDGs). Một sự kiện bên lề sẽ triệu tập các bên liên quan về sức khỏe toàn cầu để trình bày hai chiến lược toàn cầu trong cuộc chiến chống bệnh sốt rét và thảo luận về tác động của căn bệnh trên chương trình nghị sự phát triển rộng lớn hơn.Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (Millennium Development Goals_MDGs) bao gồm các mục tiêu cho việc giải quyết nghèo đói và bệnh tật, kéo dài từ 2000-2015 đã thành công trong việc giảm tỷ lệ mắc bệnh sốt rét trên thế giới. Theo WHO, tỷ lệ tử vong sốt rét đã giảm 47% trên toàn thế giới kể từ khi các mục tiêu đầy tham vọng được phát triển vào năm 2000, điều đó có nghĩa là hơn 4 triệu trường hợp tử vong do sốt rét đã được ngăn chặn từ 2001 và 97% trong số đó là trẻ em dưới 5 tuổi, ngày càng ít người bị nhiễm sốt rét hơn trước đây và nhiều quốc gia tập trung vào việc loại trừ căn bệnh này như một mục tiêu có khả năng.Trong khi đây là những dấu hiệu đầy hứa hẹn thì hơn một nửa dân số thế giới vẫn đang có nguy cơ bị nhiễm bệnh và sự hồi sinh có thể do kháng thuốc đang đe dọa những tiến bộ đạt được cho đến nay. Kế thừa các MDGs, các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) sẽ mở ra một loạt các mục tiêu mới cho việc cải thiện chăm sóc sức khỏe trên toàn thế giới.
 |
| Theo WHO (2014), sốt rét nặng nhất thế giới vẫn là châu Phi |
Dưới sự bảo trợ SDGs, hai chiến lược sẽ hướng dẫn các nỗ lực phòng chống và loại trừ sốt rét-Chiến lược kỹ thuật toàn cầu đối với sốt rét (Global Technical Strategy for Malaria_GTS) và Hành động và Đầu tư nhằm đánh bại sốt rét (Action and Investment to Defeat Malaria_AIM).GTS cung cấp một khuôn khổ toàn diện nhằm cho phép các nước đang phát triển chương trình được thiết kế riêng phù hợp cho việc thúc đẩy tiến tới loại trừ bao gồm ba yếu tố chính: đảm bảo tiếp cận phổ cập tới phòng chống sốt rét (ensuring universal access to malaria prevention), chẩn đoán và điều trị (diagnosis and treatment); đẩy mạnh các nỗ lực nhằm loại trừ và đạt được tình trạng không còn sốt rét (accelerating efforts towards elimination and attainment of malaria-free status) và tăng cường giám sát bệnh sốt rét (strengthening malaria surveillance). Nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của nghiên cứu và đổi mới, cam kết chính trị, tài chính bền vững, hệ thống y tế mạnh mẽ và tiếp tục phối hợp liên ngành. Cuối cùng, nó giúp các chương trình sốt rét giải quyết các mối đe dọa nghiêm trọng đối với tiến bộ, chẳng hạn như kháng artemisinin và kháng thuốc trừ sâu, hệ thống y tế yếu kém và nguồn nhân lực không đủ.AIM là sự kế thừa của Kế hoạch hành động sốt rét toàn cầu (Global Malaria Action Plan_GMAP), ủng hộ việc đầu tư vào sốt rét như là một 'cách tốt nhất' ('best buy') cho sự phát triển. Nó minh chứng làm thế nào để giảm thiểu và loại trừ bệnh sốt rét để tạo ra các xã hội lành mạnh hơn,công bằng hơn và thịnh vượng. Nó sẽ hướng dẫn tài chính cho các hoạt động loại trừ bệnh sốt rét thông qua Đối tác đẩy lùi sốt rét (Roll Back Malaria_RBM) bao gồm các chính phủ, các tổ chức phi chính phủ, các quỹ tài trợ, khu vực tư nhân và xã hội dân sự.Hiệp hội sốt rét (Malaria Consortium) cam kết hợp tác với hai chiến lược này và sẽ sử dụng chuyên gia của mình để bổ sung cho một số lĩnh vực quan trọng đặc biệt là đối với ba trụ cột của GTS. Chúng tôi đã được làm điều này thông qua công việc của chúng tôi nhằm tăng cường hệ thống y tế và phòng chống bệnh sốt rét ở châu Phi và châu Á.
 |
| Chẩn đoán và điều trị sớm sốt rét sẽ cứu được nhiều mạng sống |
Cụ thể, công việc của chúng tôi trong ba trụ cột bao gồm đảm bảo tiếp cận phổ cập tới công tác phòng chống sốt rét, chẩn đoán và điều trị. Chúng tôi tiếp tục làm việc để đảm bảo rằng hàng triệu người dân được tiếp cận và sử dụng đúng cách màn tẩm hóa chất tồn lưu lâu dài (long lasting insecticide treated nets -LLINs)-một trong những phương pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh sốt rét ở những khu vực nơi mà họ cần nhất. Tại khu vực Sahel nơi mưa theo mùa đưa đến tỷ lệ mắc sốt rét lớn hơn, chúng tôi đang làm việc để đảm bảo rằng trẻ em dễ bị tổn thương được bảo vệ bằng hóa dự phòng sốt rét theo mùa (seasonal malaria chemoprevention_SMC), một sự can thiệp sáng tạo nhằm cung cấp điều trị dự phòng bệnh sốt rét cho tất cả trẻ em dưới 5 tuổi bất kể tình trạng bệnh của chúng. Chẩn đoán trên thực địa của chúng tôi đã tăng lên đáng kể, cải thiện mục tiêu của điều trị. Về điều trị, chúng tôi giúp đảm bảo sự sẵn có của liệu trình kết hợp dựa vào artemisinin (ACTs) chất lượng cao và huấn luyện nhân viên y tế cộng đồng hoạt động như là điểm tiếp xúc đầu tiên vói trẻ em bị bệnh và người chăm sóc trẻ-những người này sau đó có thể chẩn đoán và điều trị các trường hợp mắc bệnh sốt rét trong cộng đồng.Đẩy nhanh việc tiến tới loại trừ và đạt được tình trạng không còn sốt rét. Ở châu Á, chúng tôi làm việc với các chính phủ Thái Lan và Campuchia trong việc phát triển các chiến lược loại trừ cũng như hợp tác với Mạng lưới loại trừ sốt rét khu vực Châu Á Thái Bình Dương (Asia Pacific Malaria Elimination Network-APMEN). Các hoạt động ngăn chặn kháng thuốc của chúng tôi trong khu vực Đông Nam Á đã thông báo chính sách toàn cầu và thực hành tốt nhất không chỉ để ngăn chặn mà còn cho việc loại trừ bệnh sốt rét. Tại châu Phi, nhiều quốc gia đang bắt đầu điều chỉnh thành loại trừ như là kết quả của các chương trình phòng chống sốt rét và các can thiệp thành công.Chuyển giám sát bệnh sốt rét thành một can thiệp lõi, khi mức độ lan truyền giảm, thì công tác giám sát tất cả các trường hợp mắc bệnh sốt rét trở nên quan trọng hơn, đặc biệt là ở các nơi có sự lan truyền thấp hoặc nơi kháng thuốc xuất hiện. Phần lớn công việc của chúng tôi trong khu vực Đông Nam Á đã tập trung vào chiến lược hỗ trợ cho việc loại trừ bệnh sốt rét nhanh chóng ở những khu vực có mức độ kháng artemisinin cao. Các dự án như dự án giám sát biên giới Thái Lan-Campuchia của chúng tôi là rất quan trọng trong việc cung cấp thông tin về bệnh sốt rét cho nhóm nguy cơ di động và đáp ứng nhanh chóng trong phát hiện ca bệnh. Có một việc lớn là chúng tôi vẫn cần phải tìm hiểu về đường lây truyền bệnh sốt rét ở đây và các khu vực khác nếu chúng ta muốn làm cho cácchiến lược loại trừ hiệu quả tiến về phí trước, đó là lý do chúng tôi tạo ra dự án giám sát hàng đầu của chúng tôi, Beyond Garki. Giám sát chặt chẽ, và sự dài hạn của dự án độc đáo này cho phép chúng tôi phát triển một bức tranh toàn diện về những thay đổi trong dịch tễ học của bệnh sốt rét và điều gì thúc đẩy những thay đổi này, các thông tin mà chúng tôi cảm nhận là rất cần thiết cho việc ra quyết định phù hợp nhằm tạo ra tác động lâu dài.