Phát biểu của đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam trong buổi Lế Phát động tuyên truyền Ngày Thế giới Phòng chống Sốt rét 25-4 ở TP. Huế
Bệnh sốt rét là một bệnh do ký sinh trùng sốt rét gây nên. Bệnh truyền từ người sang người thông qua muỗi hút máu người bệnh và truyền sang người lành. Hiện nay, chúng ta đã có thuốc diệt ký sinh trùng sốt rét , có thuốc diệt muỗi có hiệu quả. Trong thế kỷ 20, những nỗ lựctrong công tác phòng chống sốt rét và phát triển kinh tế xã hội trên thế giới đã làm giảm đáng kể sự lan truyền sốt rét. Kết quả này rõ rệt nhất ở các nước châu Mỹ, châu Âu và châu Á. Trong chương trình tiêu diệt sốt rét toàn cầu giai đoạn 1957-1972 bao gồm phòng chống muỗi và tăng cường điều trị sốt rét cũng đã làm giảm và loại trừ được bệnh sốt rét ở một số nước. Tuy nhiên, ở nhiều khu vực, bệnh sốt rét đã quay trở lại khi không duy trì được các nỗ lực phòng chống sốt rét liên tục. Gần đây, ở một số nước số người có nguy cơ mắc sốt rét, số bệnh nhân sốt rét và tử vong do sốt rét trong những năm 90 tăng cao hơn so với những năm 80. Sốt rét cũng quay trở lại ở các nước vùng Trung Á gây nên các vụ dịch và lan truyền tại chỗ kéo dài. Ở các vùng Nam phi và Sahara số trẻ em bị tử vong do sốt rét đã tăng 2 lần trong những năm 80 và 90, mặc dù tử vong do các căn nguyên khác đã giảm nhiều. Đến nay theo ước tính của WHO, có 107 nước và vùng lãnh thổ nằm trong vùng sốt rét, hàng năm khoảng 2,4-3 tỷ người trên thế giới có nguy cơ mắc sốt rét, có khoảng 350 triệu người bị sốt rét với khoảng trên 1 triệu người tử vong vì sốt rét, trong đó hơn 80% tử vong là trẻ em dưới 5 tuổi nghĩa là mỗi ngày có gần 3.000 người chết vì sốt rét mà chúng ta đều biết đây là bệnh có thể phòng và điều trị được. Sốt rét còn gây thiếu máu ở trẻ em và phụ nữ có thai, gây sẩy thai, đẻ non, thai chết lưu và góp phần làm tăng tử vong ở trẻ em. Ở các nước có bệnh lưu hành nặng, bệnh sốt rétước tính làm giảm phát triển kinh tế tới 1,3%. Từ năm 2001, một năm sau khi chính phủ 44 nước châu Phi họp hội nghị thượng đỉnh về sốt rét và ký tuyên bố Abuja, đã lấy ngày 25 tháng 4 là ngày châu Phi phòng chống sốt rét nhằm đẩy lùi bệnh sốt rét ở châu Phi. Do tác động nặng nề của bệnh sốt rét trên thế giới, tháng 5 năm 2007, tại cuộc họp Đại hội đồng Tổ chức Y tế Thế giới với sự tham gia của đại diện 193 nước thành viên, đã thông qua các báo cáo về tình hình bệnh sốt rét toàn cầu và nhận thấy cần phải nâng cao hơn nữa nhận thức về bệnh sốt rét cho cộng đồng vì số người mắc bệnh và tử vong vì bệnh này còn rất cao. Hội nghị đã quyết định lấy ngày 25 tháng 4 là ngày Quốc tế Phòng chống Sốt rét nhằm cảnh báo bệnh sốt rét cho cộng đồng hơn nữa và hy vọng Ngày Quốc tế Phòng chống sốt rét được thành lập sẽ huy động cộng đồng trên toàn thế giới tham gia vào công tác phòng chống sốt rét hơn nữa. Cộng đồng thế giới nhận thức rằng bệnh sốt rét là vấn đề khẩn cấp toàn cầu và không có biên giới. Chủ đề ngày Thế giới Phòng chống sốt rét năm nay là: "Sốt rét là bệnh không biên giới" | Người dân Châu Phi và một số nước trên trên thế giới gánh chịu nặng nề về căn bệnh sốt rét |
Từ nay, hàng năm các nước trên thế giới sẽ tổ chức Ngày Thế giới Phòng chống sốt rét nhằm cung cấp thêm những kiến thức và hiểu biết về bệnh sốt rét đồng thời thông tin, tuyên truyền và thực hiện quyết liệt các chiến lược phòng chống sốt rét quốc gia. Huy động mọi nguồn lực và cộng đồng tham gia phòng chống sốt rét Ngày 25 tháng 4 là ngày tăng cường các nỗ lực phòng chống sốt rét có hiệu quả trên tòan thế giới, là cơ hội để các nước không có bệnh sốt rét biết được hậu quả tàn phá của bệnh và là cơ hội cho những nhà tài trợ tham gia vào Hiệp hội các đối tác toàn cầu phòng chống sốt rét, là cơ hội để các nước ở những khu vực bị sốt rét tác động học hỏi kinh nghiệm phòng chống sốt rétlẫn nhau để có biện pháp phòng chống sốt rét tốt hơn nữa, quyết liệt hơn nữa nhằm đẩy lùi bệnh sốt rét. Ngày Thế giới Phòng chống Sốt rét 25 tháng 4 là ngày của hy vọng, vì giờ đây cộng đồng thế giới đã có đủ bằng chứng,chứng tỏ rằng chúng ta có thể chiến thắng trong cuộc chiến đấu với bệnh sốt rét nếu các đối tác, các cộng đồng hợp tác có hiệu quả ở tất cả các cấp xã, huyện , tỉnh, quốc gia, khu vực và quốc tế.
Trong 10 năm qua Việt Nam đã đạt được những thành tựu rất to lớn trong công tác phòng chống sốt rét với số ca mắc giảm tới 84% (từ 445.200 xuống còn 70.910) và tử vong giảm tới 87% (từ 152 xuống còn 20), nếu so với những năm 90 có hàng nghìn người chết mỗi năm thì đây thực sự là một kỳ tích. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với những khó khăn đó là: di biến động dân giữa vùng sốt rét và không có sốt rét trong nước, giữa các vùng biên giới quốc tế dọc chiều dài đất nước, nơi có khó kiểm soát cũng như một bộ phận dân cư luôn vào rừng kiếm sống. Phần lớn sốt rét hiện nay tập trung chủ yếu ở vùng miền Trung, Tây Nguyên, nơi có nhiều khó khăn về mạng lưới y tế cơ sở cũng như điều kiện kinh tế và văn hóa còn hạn chế. Tác nhân gây bệnh sốt rét đã kháng lại hầu hết các thuôc sốt rét, chỉ còn lại vài thuốc còn tác dụng tốt, nhưng nguy cơ dẫn đến kháng thuốc rất cao. Muỗi truyền bệnh sốt rét cũng có xu hướng thay đổi tập tính và giảm nhạy với hóa chất. Tỷ lệ nằm màn ở một số vùng còn thấp, ý thức tự bảo vệ để phòng bệnh sốt rét ở một bộ phận dân cư còn rất thấp. Thiên tai, bão lụt thường xuyên xảy ra tạo điều kiện cho dịch bệnh phát triển, trong đó có bệnh sốt rét. Nhưng với những cam kết mạnh mẽ của các cấp chính quyền từ trung ương tới địa phương cùng với duy trì đầu tư kinh phí và kinh nghiệm của hệ thống phòng chống sốt rét của Việt Nam, chắc chắn những thành quả trong phòng chống sốt rét tại Việt Nam trong những năm qua sẽ được giữ vững và bệnh sốt rét sẽ bị đẩy lùi nhằm tiến tới loại trừ bệnh sốt rét trong tương lai.
Chúng tôi hy vọng, từ buổi mít tinh Lễ Phát động Ngày Thế giới Phòng chống sốt rét năm 2008 là năm đầu tiên được tổ chức tại thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế; hàng năm ngày 25 tháng 4 sẽ là ngày phát động chương trình phòng chống sốt rét tại Thừa Thiên Huế cũng như các tỉnh thuộc khu vực miền Trung-Tây Nguyên và các địa phương khác trên cả nước.
Trong buổi Lễ Phát động Ngày Thế giới Phòng chống Sốt rét 25 tháng 4 năm 2008 tổ chức tại thành phố Huế, thay mặt cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam xin chúc mừng những thành tựu trong công tác phòng chống sốt rét tại Việt Nam đã đạt được trong thời gian qua và những nỗ lực cố gắng để phấn đấu loại trừ bệnh sốt rét ra khỏi cộng đồng người dân trong thời gian đến.
|