Sốt rét-một trong những căn bệnh gây tử vong hàng đầu trên thế giới với khoảng 515 triệu người nhiễm sốt rét và gần 1 triệu người tử vong do sốt rét hàng năm; phần lớn các ca tử vong đó đều ở khu vực cận Saharan, châu Phi, nhiều nơi ở châu Á và châu Mỹ La Tinhcũng bị mắc sốt rét. Từ năm 2001, ngày 25 tháng 4 được công nhận là Ngày Phòng chống sốt rét Châu Phi, nhưng căn bệnh này không phải chỉ châu Phi chịu ảnh hưởng và cũng không thẻ châu Phi gánh vác, đây là bệnh của toàn cầu, đòi hỏi có chung tay góp sức của toàn cầu. Vì thế từ năm 2008 25-4 được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận là Ngày Thế giới phòng chống sốt rét..

Kỷ niệm tròn 1 năm toàn thế giới phòng chống sốt rét

Đến nay, theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, bệnh sốt rét có mặt và lưu hành trên 104 quốc gia thuộc 4 vùng trên phạm vi toàn cầu (http://www.rollbackmalaria.org). Ngày Thế giới phòng chống sốt rét- Một ngày để chăm sóc sức khỏe toàn cầu (World Malaria Day – a day to make the world care). Sau phiên họp toàn thể của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào tháng 5 năm 2007 về vấn đề sốt rét toàn cầu. Trước tình hình và bức tranh toàn cảnh nghiêm trọng của sốt rét trên phạm vi toàn thế giới, đặc biệt khu vực châu Phi và châu Á, gây tổn thất rất lớn cả người và của nên tất cả các chuyên gia y tế đều thống nhất cần thiết phải có “Ngày Thế giới phòng chống sốt rét” lấy trùng với Ngày châu Phi phòng chống sót rét (25 tháng 4 hàng năm) và thống nhất phát động năm đầu tiên vào ngày 25 tháng 4 năm 2008 và triển khai, phát động nhiều chiến dịch trên toàn thế giới, thu hút được tất cả cộng đồng quốc tế, các đối tác tử cơ quan, tổ chức, cá nhân,…tham gia tích cực.

“Ngày Thế giới phòng chống sốt rét”là Dịp hay một Cơ hội cho các quốc gia không có sốt rét (malaria-free countries) học hỏi kinh nghiệm về hậu quả tàn phá kinh khủng của căn bệnh này; Cơ hội cho các nhà tài trợ, các đối tác mới chung tay đóng góp vào công cuộc phòng chống sốt rét toàn cầu một cách tích cực hơn; Dịp để cho các viện hàn lâm và viện nghiên cứu đẩy mạnh các tiến bộ khoa học cũng như chia sẽ các kết quả đạt được trong chuyên ngành sốt rét của họ với nhau; Cơ hội cho các quốc gia trong vùng bị ảnh hưởng bởi sốt rét học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau, cũng như rút kinh nghiệm từ những bước đã thực hiện trong nhiều năm qua; Cơ hội cho các đối tác, các công ty và tập đoàn quốc tế trình bày các kết quả đạt được và vinh danh với nhau, làm thế nào tăng cường hiệu quả các công việc hơn nữa; Ngày sốt rét thế giới là cơ hội để nâng cao kiến thức về gánh nặng bệnh sốt rét đến hàng triệu người dân đang sống trong những vùng bị sốt rét, cuộc sống của họ đang bị ảnh hưởng nặng nề, khủng khiếp của sốt rét-song phải cung cấp cho họ biết rằng căn bênh này có thể phòng được và điều trị khỏi.

Đặc biệt, vào thời điểm này, các đối tác cũng như cộng sự của Chương trình Đẩy lùi sốt rét (Roll Back Malaria) sẽ trình bày tất cả mẫu chuyện về sốt rét, về các thành quả và thất bại của sốt rét cũng như những gì đã thu hút, hấp dẫn cả bầu nhiệt huyết tham gia của cả cộng đồng trên toàn thế giới vào cuộc chiến chống sốt rét nhằm giải quyết vấn đề.

Hướng đến Ngày Thế giới phòng chống sốt rét lần thứ 2

Ngày Sốt rét thế giới lần thứ 2 (25 tháng 4 năm 2009) sẽ đánh dấu một thời khắc có tính quyết định, Cộng đồng quốc tế phòng chống sốt rét đang cố gắng đạt được các mục tiêu đề ra trong 2 năm tới, hướng đến các đích, các mục tiêu đầu ra mà tại Hội nghị thượng đỉnh sốt rét châu Phi tại thành phố Abuja, Nigeria. 2010 và làm thế nào đạt được độ bao phủ về phòng chống sốt rét phạm vi toàn thế giới về các biện pháp can thiệp phòng chống sốt rét như lời kêu gọi của Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc, Ban Ki-Moon. Chương trình hành động về sốt rét toàn cầu (The Global Malaria Action Plan_GMAP) đã dần thể hiện khả năng rõ ràng về những gì mình cần thực hiện và các đối tác phải làm thế nào trong các chương trình mục tiêu tức thời và lâu dài. Năm 2010 là một mốc quan trọng cho chiến lược phòng chống sốt rét.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-Moon

Ông Ban Ki-Moon cũng đã nhấn mạnh về tình hình sốt rét hiện nay, ông và đặc phái viên của ông chuyên trách về sốt rét-Ray Chambers nói rằng họ muốn tất cả các quốc gia châu Phi phải có đủ màn để ngủ hoặc số lượng hộ gia đình được phun để bao phủ toàn quần thể vào tháng 12 năm 2010 cùng với phải đủ các cơ sở y tế điều trị sốt rét và các trung tâm điều trị dự phòng đầy đủ (preventative treatment centers) cho nhóm phụ nữ mang thai có nguy cơ cao. Điều này vừa là tin vui lại vừa là tham vọng (both ambitious and welcome). 

Thời khắc đếm ngược bắt đầu (để tiến đến năm 2010)

Để tăng cường các nổ lực toàn cầu và tích cực phát huy các thành quả đạt được, các đối tác Chương trình Đẩy lùi sốt rét (RBM Partnership) đã bắt đầu khởi động một chiến dịch trong vòng 24 tháng hướng đến kỷ niệm 2 năm Ngày Thế giới phòng chống sốt rét (25 / 04 / 2008 và 25 / 04 / 2010), điều đó sẽ thu hút tất cả các đối tác tập trung vào các Chiến lược toàn cầu hướng đến năm 2010 với mục tiêu 100% cộng đồng quốc tế phải được chăm sóc y tế và tiến dần hạ con số tử vong không còn số tử vong do sốt rét vào năm 2015, từng bước loại trừ sốt rét và cuối cùng là tiêu diệt căn bệnh cực kỳ nguy hiểm này. Từ nay, chúng ta sẽ đếm ngược thời gian đến năm 2010, cộng đồng quốc tế cần phải đẩy mạnh tích cực các hành động nhằm:

·Phân phối các phương tiện cần thiết cho cộng đồng ở các quốc gia có sốt rét lưu hành;

·Tăng nguồn tài chính để đạt đích cho chương trình hành động PCSR toàn cầu;

·Phát triển các công cụ mới và cải tiến phương pháp nhằm duy trì các yếu tố bền vững, giảm tử vong do sốt rét.

Theo Chương trình hành động của sốt rét toàn cầu (GMAP), các quốc gia có bệnh sốt rét lưu hành cần bổ sung thêm 13.04 tỷ đô la Mỹ nữa và hỗ trợ tích cực trong hơn 2 năm đến để hoàn thành kế hoạch. Các quốc gia sẽ cần đến 730 triệu màn tẩm hóa chất loại tác dụng kéo dài (LLNs_long lasting nets) và 228 triệu liều thuốc điều trị trong vòng 2 năm tới. Hơn 172 triệu gia đình cần phun hóa chất tồn lưu diệt côn trùng. Các quốc gia này sẽ làm thế nào để tiến gần đến các mục tiêu đề ra? Trong Chương trình hành động như thế, một số thử thách có thể làm trở ngại chương trình, bao gồm quá trình thực hiện có thể đình trệ, thiếu nhân lực và nguồn tài chính. Những sáng kiến và giải pháp nào đưa ra để giải quyết các vấn đề này ? hiện đang được các chuyên gia xem xét và họ đưa ra rằng một nhu cầu cấp thiết hiện nay là phải nỗ lực rõ ràng, xác định rõ các tác động, ảnh hưởng khâu nào. Do đó, Giám đốc điều hành của Chương trình RBM sẽ họp và đưa ra hướng giải quyết vào “Ngày Thế giới phòng chống sốt rét” năm 2009. Đó cũng là chủ đề chính tiếp tục tiên quan đến cuối năm 2010.

Vào tháng 2 năm 2008, một chiến dịch đã mở màn để kỷ niệm ngày Sốt rét thế giới, mang lại những cơ hội tăng thêm kiến thức về gánh nặng bệnh sốt rét và vận động toàn xã hội tham gia, có sự tham gia của cộng đồng quốc tế, từ đó quyết định cho chương trình hành động của mình. Một điểm nhấn cho Ngày Sốt rét thế giới được thiết kế bằng 4 ngôn ngữ (Anh, Pháp, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha) với mục đích có nhiều websites trình bày về ý nghĩa trong ngày trọng đại này. Điểm nhấn tạo ra một hướng đi nhanh chóng và dễ dàng cho tất cả những ai muốn tham gia bằng cách chỉ cần trình bày trên các website và ký chữ ký điện tử hoặc “email signatures”. Trình bày điểm nhấn về “Ngày Thế giới phòng chống sốt rét” trên trang tin website của Roll Back Malaria-ở đó họ có thể tìm thấy những sự kiện diễn ra vào “Ngày Thế giới phòng chống sốt rét”. Vào ngày 25/4 các thông tin, thông điệp và kiến thức trên 100 website được trình bày do các tổ chức, đơn vị như Ngân hàng thế giới (World Bank), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Chương trình UNITAID, PMI, DFID và Global Business Coalition o­n HIV/AIDS, …Đặc biệt, từ năm 1976, Trung tâm nghiên cứu phát triển quốc tế của Canada (Canada’s International Development Research Centre_IDRC) đã góp phần tích cực với kinh phí tài trợ 15 triệu đô la Canada vào 50 dự án. Kinh phí này được cấp tiếp tục hàng năm cho các nhà nghiên cứu ở châu Phi, châu Á và châu Mỹ La tinh để tìm giải pháp loại trừ căn bệnh này cũng như khắc phục các hậu quả do sốt rét gây ra cho cộng đồng và các vùng như thế

Các sự kiện diễn ra trong Ngày Thế giới phòng chống sốt rét năm 2008 vãn còn lại dự âm tốt đẹp và đến nay vẫn còn phát huy. Ngày 25 tháng 4 năm 2008, đánh dấu đầu tiên có Ngày Thế giới phòng chống sốt rét. Chiến dịch Nothing But Nets của Quỹ Liên Hiệp Quốc đã cùng làm việc với hàng ngàn người châu Mỹ, Liên Hiệp Quốc và các đối tác thực hiện các hành động và giúp phân phát màn sao cho bao phủ một lục địa. Điều này không dễ dàng để mang màn đến cho họ và liệu có cứu sống hoàn toàn họ không lại là vấn đề. Thông điệp Nothing But Nets lan rộng đến hàng triệu người dân trên khắp thế giới.

Chỉ còn một thời gian không lâu nữa sẽ đến Ngày sốt rét thế giới 2009,Chương trình RBM đã khích lệ các đối tác bắt đầu sẵn sàng trình bày những “câu chuyện” riêng của mình “để mà chỉ ra cho cộng đồng thế giới hiểu rằng bao lâu nữa chúng ta mới đến và đạt được thành quả của sốt rét phạm vi toàn cầu. Điểm đến của chúng ta bầy giờ cho đến năm 2010 là 100% được bao phủ, hy vong sẽ hạ thấp tỷ lệ tử vong xuống còn con số zero vào năm 2015. Thật tuyệt vời khi dặt ra mục tiêu và lịch làm việc chi tiết rõ ràng ngay bây giờ.

Chương trình cung cấp dải ruy-băng xanh trang trí có thông điệp chấm dứt sốt rét (End Malaria – Blue Ribbon Mug)

Tổ chức MFI là một tổ chức phi lợi nhuận, đuợc thành lập năm 1992 được coi như một tổ chức đàu tiên đóng góp vào cuộc chiến chóng lại căn bệnh sốt rét. Hiện dự án chính bao gồm SLAM và chiến dịch End Malaria - Blue Ribbon. Cùng với Tổ chức quốc tế Choi Kwang Do Martial Arts International, MFI đang ra sức làm thế nào cho các sinh viên, giáo viên và những người ‘thủ lĩnh” cộng đồng có thể tăng tinh thần chống lại bệnh sốt rét.Thông điệp mà Quỹ Tài trợ quốc tế về phòng chống sốt rét (Malaria Foundation International_MFI) hân hạnh giới thiệu chương trình End Malaria – Blue Ribbon Mug kịp thời đúng vào dịp Ngày sốt rét thế giới, 25 tháng 4 năm 2009. Lô-gô “End Malaria - Blue Ribbon” được in trên trang chủ của website. Quỹ MFI đã đưa ra nhiều dạng và loại trang trí bằng hình thức các dải ruy-băng xanh có ý nghĩa “tiêu diệt sốt rét hoặc chấm dứt sốt rét” (End Malaria), nhằm hướng đến chiến dịch bổ sung kiến thức và hiểu biết cũng như giáo dục sức khỏe về bệnh sốt rét cho toàn dân, hỗ trợ cộng đồng quốc tế trên khắp thế giới cống hiến và nâng cao vai trò tham gia vào cộng đồng để phòng chống sốt rét. Triển lãm của các “End Malaria - Blue Ribbon” hiện có sẵn tại website: http:// www.malaria.org bên cạnh một số giải thưởng cho những cá nhân và công trình đạt giải và đóng góp cho sốt rét.

Chúng tôi công nhận các nổ lực của các nhà nghiên cứu, các nhân viên y tế, của cộng đồng và các tổ chức đã cống hiến, đóng góp và phát triển các công cụ mới và các biện pháp mới để điều trị và phòng bệnh sốt rét, thậm chí loại trừ hoặc có thể tiêu diệt luôn sốt rét trên phạm vi toàn cầu. NIAID đã hợp tác làm việc nhiều năm qua với các đối tác như FIC (Fogarty international Center), Thư viện y học quốc gia (Mỹ), Cơ quan hỗ trợ phát triển quốc tế của Mỹ (USAID), Bộ Quốc phòng Mỹ,Trung tâm Phòng chống bệnh tật (CDC), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Cộng đồng châu Âu (EC), European-Developing Countries Clinical Trials Partnership, Tổ chức MVI châu Âu, tổ chức Wellcome Trust, Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates Foundation, tổ chức MVI và MMV. Mục tiêu của các đối tác nghiên cứu này trong lĩnh vực sốt rét là có rất nhiều tham vọng lớn. Tuy nhiên, mục tiêu chính vẫn phải là có giá trị về mặt khoa học và đặc biệt mang tính cống hiến. Cùng với cộng đồng thế giới sẽ tiếp tục chuyển các tiến bộ nghiên cứư khoa học thành các biện pháp mới can thiệp hiệu quả nhằm chống lại căn bệnh sốt rét.

Để cuộc chiến chống sốt rét thành công, các quốc gia và các đối tác quốc tế cần phải đẩy mạnh, tăng cường hệ thống thu thập dữ liệu tại các tuyến quận, huyện, quốc gia, vùng và mức phạm vi toàn cầu. Tập hợp số liệu đáng tin cậy, phân tích số liệu logic, hợp lý và diễn đạt số liệu một cách hiệu quả là có thể góp phần rất hiệu quả và có giá trị rất lớn trong công tác phòng chống sốt rét lâu dài. Chúng tôi cần theo dõi các thách thức gây trở ngại hoạt động của GMAP, và chúng tôi cũng cần có những giải pháp nào đặt để giải quyết các trở ngại như thế. Xác định chính xác nơi nào cần cung cáp màn, cung cấp thuốc điều trị, xây dựng chương trình phòng chống sốt rét, xem xét nguồn tài chính và nhân lực để thưc thi các biện pháp can thiệp, giám sát ca bệnh, giáo dục sức khỏe cho cộng đồng dân di biến động,…để phòng chống sốt rét có hiệu quả cao.

Chúng tôi hy vọng rằng các bạn sẽ tiếp tục tăng cường, đẩy mạnh, tham gia tích cực vào chương trình hành động, chung tay với chúng tôi vào “Ngày Thế giới phòng chống sốt rét” 2009 và giới thiệu với nhiều tổ chức, cá nhân, đơn vị hơn nữa tham gia, noi gương theo bạn để trình bàyđiểm nhấn của họ trong những năm tiếp theo về Chiến dịch phòng chống sốt rét.

Tài liệu tham khảo

1.http://www.who.int/

2.http://www.rbm.who.int/

3.http://www.mobilising4malaria.org/

4.http://www.worldmalariaday.org/

5.http://www.dfid.gov.uk/

6.http://www.mmv.org/

7.http://www.globalhealth.org/

8.http://www.gsk.com/infocus/

9.http://www.facebook.com/

10.http://www.unicef.org/

11.http://www.stopmalarianow.org/world-malaria-day.html

12.http://www.theglobalfund.org/en/worldmalariaday/2008/

13.http://www.globalhealthreporting.org/malaria.asp

14.http://www.nothingbutnets.net/about-the-campaign/world-malaria-day-2008.html

15.http://www.haitiinnovation.org/en/2008/04/26/world-malaria-day-2008-eradication-possible

Các nội dung khác »

---

• Ngày Sốt rét Thế giới năm 2024: “Đẩy nhanh cuộc chiến chống lại bệnh sốt rét vì một thế giới công bằng hơn” (15/04/2024)
• Cập nhật thông tin về Ngày Sốt rét Thế giới 2024 (2024 World Malaria Day Symposium - OMICS: Malaria on the Move) (29/02/2024)
• Ngày Sốt rét Thế giới năm 2023: “Đã đến lúc không còn sốt rét: Đầu tư, Đổi mới, Thực hiện” (13/04/2023)
• Bài phát biểu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Lễ phát động truyền thông Ngày thế giới phòng chống sốt rét 25-4-2022 tổ chức tại TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định (25/04/2022)
• Ngày Sốt rét thế giới 2022: Thúc đẩy đổi mới để giảm gánh nặng sốt rét và cứu sinh mạng (19/04/2022)
• Đã đến lúc chung tay hành động và đầu tư nguồn lực nhằm đạt mục tiêu loại trừ sốt rét (25/04/2021)
• Một số thông tin về Ngày sốt rét thế giới (25/4/2019) và Ngày sức khỏe thế giới-7/4/2019 (14/05/2019)
• Hãy chung tay cùng nhau loại trừ sốt rét (26/04/2019)
• Nhân ngày Sốt rét thế giới 2019: Tổng hợp một số biện pháp hiệu quả đã và đang áp dụng trong phòng chống & loai trừ sốt rét (08/04/2019)
• Ngày thế giới phòng chống sốt rét (25/4/2018) -Sẵn sàng để đánh bại sốt rét (03/04/2018)
• Lễ phát động truyền thông và diễu hành hưởng ứng Ngày thế giới phòng chống sốt rét 25/4/2017 (27/04/2017)
• Ngày Sốt rét thế giới (WMD) năm 2017: Hãy cùng thu hẹp khoảng cách phòng ngừa (15/04/2017)
• Ngày Thế giới phòng chống sốt rét năm 2017 (10/03/2017)
• Lễ phát động truyền thông hưởng ứng Ngày thế giới phòng chống sốt rét 25/4/2016 (28/04/2016)
• Hiểu rõ hành vi là chìa khóa trong cuộc chiến chống sốt rét (28/04/2016)