Từ ngày 4 đến 9/6/2013, một đội hỗn hợp của Vương quốc Ả rập xê út và Tổ chức y tế thế giới (WHO) gặp nhau ở Riyadh để đánh giá tình hình do một chủng coronavirus mới gần đây đã được đặt tên là hội chứng hô hấp do coronavirus ở Trung đông (MERS-CoV).
Đó là một virus mới nổi mà có liên quan xa đến virus đã gây ra SARS, các ca đầu tiên của MERS-CoV xảy ra ở Jordan vào đầu năm 2012. Trên toàn cầu đến nay đã có tổng cộng 55 ca được xác định bởi các xét nghiệm. Trong số này, có 40 ca xảy ra ở Ả rập xê út, và số còn lại đã được báo cáo từ các quốc gia khác ở Trung Đông ( Quatar và các tiểu vương quốc ả rập thống nhất) từ Tunisia ở Bắc phi, và từ Pháp, Đức, Italia và Vương quốc Anh, và Bắc Ailen ở Châu Âu. Tổng số ca bệnh chung là giới hạn nhưng virus gây ra chết vào khoảng 60% số bệnh nhân. Cho đến nay, khoảng 75% số ca ở Ả rập xê út bị bệnh là đàn ông và chủ yếu xảy ra ở những người có một hay nhiều các tình trạng bệnh lý mạn tính chủ yếu.
Có 3 mô hình dịch tể chính:
·Mô hình thứ nhất: các ca xảy ra rải rác trong cộng đồng. Hiện nay, chúng ta không biết nguồn lây và làm thế nào mà họ nhiễm bệnh
·Mô hình thứ hai, các chùm ca bệnh xảy ra trong các gia đình. Ở hầu hết các chùm ca bệnh này dường như có sự lây truyền từ người sang người nhưng dường như sự lây truyền này chỉ giới hạn đến những người có tiếp xúc gần với một thành viên trong gia đình bị ốm..
·Mô hình thứ ba bao gồm các ca nhiễm ở các cơ sở y tế. Những sự kiện như thế đã được báo cáo ở Pháp, Jordan và Ả rập xê út. Trong những chùm ca bệnh này, hậu quả dường như là do những người bị nhiễm nhập viện nơi mà sau đó họ lan truyền virus đến các người khác ở các cơ sở y tế.
Có 2 điều quan trọng được nhấn mạnh:
·Thứ nhất, không có bằng chứng lây lan từ người sang người rộng rãi của MERS-CoV. Nơi nào có sự nghi ngờ rằng virus đã được lan truyền từ người sang người là dường như rằng có một sự tiếp xúc gần giữa một ai đó bị ốm và một người khác: một thành viên trong gia đình, người nằm cùng phòng với bệnh nhân hay nhân viên y tế.
·Thứ hai, có ít ca nhiễm với MERS-CoV đã được báo cáo ở các nhân viên y tế tại Ả rập xê út hơn mong đợi dựa trên cơ sở vụ dịch SARS trước đó. Trong vụ dịch SARS các nhân viên y tế có nguy cơ nhiễm cao hơn. MERS-CoV là khác với virus SARS.
Mặc dầu lý do tại sao có ít nhân viên y tế nhiễm MERS-CoV là không rõ có thể là do sự cải thiện trong phòng chống nhiễm trùng đã được thực hiện sau vụ dịch SARS đã tạo ra một sự khác biệt. Trong vấn đề này, các biện pháp khống chế nhiễm trùng ở Ả rập xê út dường như có hiệu quả. Hiện nay, chẩn đoán của MERS-CoV chủ yếu dựa vào lâm sàng kết hợp với sự xác định sự hiện diện của MERS-CoV bằng phản ứng chuỗi polymerase (PCR). Không có xét nghiệm bên giường bệnh tồn tại. Điều trị chủ yếu là hỗ trợ và không có bằng chứng thuyết phục về sử dụng thuốc kháng virus mạnh như là ribaviris và interferon mang lại lợi ích. Sử dụng steroids liều cao phải được tránh. Nhiệm vụ kết hợp điểm lại đáp ứng ở Ả rập xê út và kết luận rằng quốc gia này đã thực hiện một công việc tuyệt vời trong điều tra và khống chế vụ dịch.
Ngay khi các ca bệnh đầu tiên được xác định vào năm 2012, một số bước tiến hành đã được thực hiện bao gồm như sau: Các biện pháp, bao gồm biện pháp khống chế nhiễm trùng đã được thực hiện để làm ngưng dịch ở bệnh viện;giám sát các ca MERS-CoV gia tăng một cách có ý nghĩa; các chiến dịch gia tăng ý thức để báo động và giáo dục công cộng đã bắt đầu; các ca MERS-CoV đã được báo cáo đến WHO; điều tra dịch tể học được bắt đầu để xác định nguồn lây nhiễm, các yếu tố nguy cơ và đường lây truyền và các chuyên gia quốc tế đã được mời đến để giúp đỡ. Ở thời điểm này, các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát đúng đắn đã được áp dụng và chính phủ Ả rập xê út đã được khen ngợi cho việc khẩn cấp thực hiện các hành động quan trọng.
Một số điểm cuối cùng phải được nhân mạnh: Thứ nhất, nhiều lỗ hổng lớn trong hiểu biết của chúng ta về virus này vẫn còn. Mặc dầu hoạt động mạnh mẽ đã được thực hiện và đang tiếp tục thì cần nhớ rằng phải mất nhiều thời gian để các điều tra khoa học mới tạo ra kết quả. Thứ hai, sự quan ngại quốc tế về sự nhiễm virus này là cao bởi vì khả năng virus này di chuyển trên thế giới. Hiện nay đã có một só ví dụ nơi mà virus di chuyển từ quốc gia này đến quốc gia khác thông qua các khách du lịch. Vì thế tất cả các quốc gia trên thế giới cần đảm bảo rằng các nhân viên y tế của họ ý thức về virus và bệnh mà nó có thể gây ra và rằngkhi các ca bệnh viêm phổi được xác định mà không thể giải thích thì MERS-CoV phải được cân nhắc. Nếu các ca MERS-CoV được phát hiện thì phải được báo cáo đến WHO theo điều lệ kiểm dịch y tế quốc tế (2005).
Cho đến nay, tất cả các ca nhiễm MERS-CoV trong cộng đồng đã được phát hiện ở các quốc gia Trung Đông. Tất cả các quốc gia trong vùng phải khẩn cấp đẩy mạnh các nỗ lực giám sát của họ về sự gây nhiễm bởi MERS-CoV.