Chất thải y tế nguy hại được thải ra từ các cơ sở y tế làm ảnh hưởng đến môi trường sống và sinh hoạt của cộng đồng trong thời gian qua là mối quan tâm lớn của ngành y tế, một vấn đề thời sự xã hội đang được các cơ quan chức năng có liên quan tìm những giải pháp khắc phục. Để xử lý chất thải y tế nguy hại có hiệu quả, phải bắt đầu từ việc quản lý chất thải.
Chất thải y tế nguy hại bao gồm các loại chất thải lây nhiễm, bình chứa áp suất, chất thải hóa học nguy hại và chất thải phóng xạ. Mỗi loại chất thải có một cách quản lý và xử lý khác nhau.
- Chất thải lây nhiễm gồm có các chất thải sắc nhọn, chất thải lây nhiễm không sắc nhọn, chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao và chất thải qua quá trình phẫu thuật.
Đối với chất thải sắc nhọn như dao mổ, bơm kim tiêm, vỏ ống thuốc tiêm... phải được các cơ sở y tế thu gom, vận chuyển và tập trung lưu giữ tạm thời. Sau đó xử lý bằng cách đốt trong lò đốt chuyên dụng, thuê vận chuyển ra ngoài đến đơn vị chuyên trách xử lý chất thải để xử lý hoặc chôn lấp trong hố bê tông nếu không có điều kiện kỹ thuật xử lý.
Đối với chất thải lây nhiễm không sắc nhọn, cần thu gom, vận chuyển và lưu giữ tạm thời. Sau đó phải thực hiện việc khử khuẩn hoặc tiệt khuẩn và xử lý như chất thải thông thường. Đồng thời có thể thuê vận chuyển đến đơn vị chuyên trách xử lý chất thải để xử lý theo quy trình.
Đối với chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao phải được xử lý sơ bộ trước khi thu gom, vận chuyển và lưu giữ tạm thời. Sau đó phải được đốt trong lò đốt chuyên dụng hoặc thuê vận chuyển ra ngoài đến đơn vị chuyên môn xử lý chất thải đúng quy định.
Đối với chất thải qua quá trình phẫu thuật, phải thu gom, vận chuyển và lưu giữ tạm thời. Sau đó phải được chôn trong hố bê tông có đáy và nắp đậy kín nếu không có điều kiện kỹ thuật. Nếu có điều kiện, chất thải qua quá trình phẫu thuật phải được đốt trong lò đốt chuyên dụng hoặc thuê vận chuyển ra ngoài đến đơn vị chuyên môn xử lý chất thải để xử lý.
- Chất thải là các loại bình chứa áp suất sử dụng trong y tế cũng phải được thu gom, vận chuyển và lưu giữ tạm thời. Sau đó trả lại nơi sản xuất để tái sử dụng. Đối với các bình chứa áp suất có thể tích nhỏ, có thể thực hiện việc chôn lấp bảo đảm an toàn và vệ sinh.
- Chất thải hóa học nguy hại được thải ra từ các cơ sở khám chữa bệnh, phòng xét nghiệm cũng phải qua khâu thu gom, vận chuyển và lưu giữ tạm thời. Sau đó có thể đốt trong lò đốt chuyên dụng, làm trơ hóa, phá hủy bằng phương pháp trung hòa hoặc thủy phân; đồng thời cũng có thể hoàn trả lại cho nhà cung cấp để xử lý.
- Chất thải phóng xạ được sử dụng trong chẩn đoán, điều trị tại các cơ sở y tế phải được thu gom, vận chuyển và lưu giữ hết thời gian bán rã. Sau đó vận chuyển ra ngoài đến cơ sở chuyên môn về phóng xạ để xử lý theo quy trình.
Thực trạng hiện nay, ngoài các bệnh viện và cơ sở y tế thuộc tuyến trung ương đã có hệ thống xử lý chất thải y tế nguy hại bảo đảm yêu cầu quy định; phần lớn các cơ sở y tế tuyến tỉnh, huyện, thị xã, thành phố chưa có đủ điều kiện để xây dựng, lắp đặt hệ thống xử lý chất thải một cách hoàn chỉnh. Chất thải y tế nguy hại ở những nơi chưa có điều kiện chủ yếu là xử lý theo phương pháp thủ công. Vấn đề này cần được ngành y tế quan tâm để chất thải y tế nguy hại không làm ảnh hưởng đến môi trường sống và sức khỏe của cộng đồng. Ngành cảnh sát môi trường cũng đã tích cực cùng với ngành y tế để giải quyết một vấn đề thời sự, mối quan tâm của xã hội ngày nay.