Vừa qua một số nhà hàng đã thực hiện sáng kiến tổ chức dịch vụ miễn phí đưa người nhậu say về nhà an toàn. Đà Nẵng được chọn làm thí điểm thực hiện năm 2015, Tp. Hồ Chí Minh và Hà Nội cũng sẽ triển khai sau đó để góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông. Nếu mô hình này đạt kết quả mong muốn, có thể nhân rộng ra cho các nơi khác để khắc phục tình trạng dân nhậu hạ quyết tâm khi uống rượu bia “không say không về”.
Mặc dù nói “không say không về” nhưng say rượu bia rồi thì làm sao mà về được. Khi say quá đà sẽ không làm chủ được bản thân mình, mặc dù chưa say tại bàn nhậu nhưng rượu bia ngấm dần vào cơ thể trên đường về với phương tiện tự điều khiển sẽ bị say sau đó. Nếu cố gắng về thì cũng không đến được nhà mà nơi đến là phòng cấp cứu bệnh viện, thậm chí bị chấn thương nặng nằm bất động tử vong ngay tại chỗ, người thân phải đem về nhà lo hậu sự. Theo thông tin ghi nhận, nước ta là một trong số ít các quốc gia có tình hình tiêu thụ rượu bia khá lớn và tỷ lệ người dân uống rượu bia ngày càng có xu hướng gia tăng.
Thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy năm 2014 tai nạn giao thông có liên quan đến rượu bia chiếm 36,5%; trong đó riêng đối tượng nam giới gây tai nạn chiếm tới 35,7%. Song hành với thực trạng này, Hiệp hội rượu bia thống kê việc sản xuất rượu bia ngày cũng gia tăng với ước tính khoảng 15% mỗi năm; dự kiến năm 2015 sẽ có 3 tỷ lít bia và 350 lít rượu được đưa ra thị trường tiêu thụ. Theo đó, Việt Nam là một trong 25 quốc gia đứng đầu trong danh sách các nước có mức tiêu thụ rượu bia nhiều nhất thế giới; thực trạng này đã dẫn đến khoảng 70% số vụ tai nạn giao thông có nguyên nhân do lái xe sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông và 36,2% nam giới bị tử vong do tai nạn giao thông có liên quan đến rượu bia. Trên thực tế, số người không tự kiểm soát được hành động của mình sau khi uống rượu bia rất lớn. Với nồng độ cồn ở mức 0,05mg/lít khí thở, người uống đã giảm sút suy nghĩ, bị kích động nhẹ và nói nhiều; ở mức 1mg/lít khí thở sẽ gặp khó khăn trong việc cầm nắm và đi lại vụng về; ở mức 0,2mg/lít khí thở thì bị ức chế, dễ giận dữ, đi lại loạng choạng; nếu ở mức cao hơn nữa và tùy theo trường hợp người uống có thể bị lú lẫn, không nhận thức được mọi việc diễn ra ở chung quanh. Từ đây số người bị tai nạn, trong đó có chấn thương sọ não do điều khiển phương tiện giao thông sau khi uống rượu bia luôn chiếm tỷ lệ cao.
Trước khi thành phố Đà Nẵng được chọn để khởi động chương trình thí điểm “Nhà hàng an toàn giao thông - Lái xe văn minh, trách nhiệm” giai đoạn năm 2015-2018; đã rất lâu kể từ khi biết uống rượu bia với người thân và bạn bè, chúng tôi cùng nhau thống nhất quy ước: “Người nào vì vui uống quá đà phải có người khác tỉnh táo đưa về hoặc gọitaxi đưa về tận nhà, phương tiện gửi lại nhà hàng. Nếu cam đoan tự về được thì khi về đến nhà phải gọi điện thoại báo đã về nhà an toàn”. Có người thận trọng khi đến nơi gặp mặt có uống rượu bia và lúc trở về nhà luôn đi taxi hoặc xe ôm để bảo đảm an toàn. Chúng tôi thường nói rằng “người uống rượu bia thì nhiều nhưng người biết uống rượu bia thì rất ít” để tự điều chỉnh trạng thái hành vi của mình khi có sử dụng rượu bia, kể cả khi tham gia giao thông. Vui thì cứ vui nhưng hãy nhớ lấy đường về.
Thí điểm “Nhà hàng an toàn giao thông - Lái xe văn minh, trách nhiệm” sẽ khuyến khích khách sử dụng dịch vụ taxi miễn phí đưa từ nhà hàng về nhà an toàn với sự quản lý các thông tin cần thiết của khách và lái xe; đồng thời có điểm trông giữ xe cho khách, bảo đảm tài sản được gửi lại... Hy vong rằng đây là giải pháp hữu hiệu để góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông do uống rượu bia trong thời gian tới.