Ngày 24/4/2017. Washington, DC.PAHO/WHO-Mexico loại trừ bệnh mắt hột-nguyên nhân nhiễm khuẩn hàng đầu gây mù lòa (Mexico eliminates trachoma, leading infectious cause of blindness). Sau Oman và Ma-rốc, Mexico trở thành quốc gia thứ ba trên thế giới và nước đầu tiên ở châu Mỹ được WHO xác nhận loại trừ bệnh đau mắt hột như một vấn đề y tế công cộng.
Theo công bố của WHO ngày hôm nay, bệnh mắt hột đã được loại trừ như một vấn đề y tế công cộng ở Mexico và trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Mỹ, quốc gia thứ ba trên thế giới sau Oman và Morocco được WHO xác nhận đã loại trừ căn bệnh này. Bệnh mắt hột (Trachoma) là nguyên nhân nhiễm khuẩn hàng đầu gây mù lòa trên thế giới được lây truyền qua tiếp xúc với vi khuẩn trong mắt và các chất thải từ mũi của người bị nhiễm khuẩn, nhất là trẻ em. Bệnh ảnh hưởng đến người nghèo, người dân bị cô lập trong 41 quốc gia trên toàn thế giới. Ở châu Mỹ, bệnh mắt hột vẫn còn lưu hành ở Brazil, Guatemala và Colombia. TS. Margaret Chan, Tổng Giám đốc WHO đã gửi thư tới Chính phủ Mexico chúc mừng thành tựu này: "Mexico đã giải quyết loại trừ bệnh mắt hột như một vấn đề y tế công cộng" (Mexico has managed to eliminate trachoma as a public health problem). Kết luận của WHO "dựa trên dữ liệu được trình bày trong hồ sơ quốc gia và trên cơ sở khuyến nghị của nhóm các chuyên gia độc lập đã đến thăm đất nước này vào cuối tháng 11/2016”, bà Chan cho biết thêm.
Mexico là nước thứ ba thế giới và nước đầu tiên châu Mỹ được WHO xác nhận loại trừ bệnh mắt hột
Carissa F. Etienne, Giám đốc Tổ chức Y tế liên Mỹ (PAHO)-Văn phòng khu vực WHO tại châu Mỹ cho biết: "Đây là một khoảnh khắc lịch sử đối với sức khỏe công cộng tại Mexico và châu Mỹ, loại trừ một căn bệnh không thể đạt được mỗi ngày" và bà thừa nhận "những nỗ lực kéo dài hàng thập kỷ của chính quyền Mexico, nhân viên y tế và cộng đồng để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của họ và kết thúc căn bệnh của đói nghèo". Tại Mexico, bệnh mắt hột lưu hành ở 246 cộng đồng tại 5 thành phố ở bang Chiapas, ảnh hưởng tổng cộng 146.207 người. Các hoạt động phòng chống bệnh mắt hột được tăng cường trong năm 2004 với sự ra đời của “Chương trình phòng chống bệnh mắt hột” (Trachoma Prevention and Control Program) của Sở Y tế bang Chiapas và tăng cường chiến lược SAFE của WHO. Chiến lược này bao gồm một gói các can thiệp toàn diện bao gồm phẫu thuật cho bệnh ở giai đoạn tiến triển, thuốc kháng sinh để loại bỏ nhiễm C. trachomatis, vệ sinh sạch sẽ trên khuôn mặt và cải thiện môi trường nhằm giảm sự lây nhiễm. Trachoma Brigades-một nhóm các bác sĩ, y tá và cán bộ kỹ thuật được huấn luyện đặc biệt để chống lại bệnh đau mắt hột, làm việc tại địa phương để giảm số lượng các trường hợp từ 1.794 vào năm 2004 đến không còn ca bệnh vào năm 2016, theo số liệu từ chương trình phòng chống bệnh mắt hột Chiapas. Sử dụng phương pháp này, quốc gia này đạt tiêu chuẩn quốc tế về loại trừ bệnh đau mắt hột như một vấn đề y tế công cộng là tỷ lệ hiện mắc ít hơn 5% ở trẻ em tuổi từ 1-9 và ít hơn 1 trường hợp chứng lông quặm do mắt hột (trachomatous trichiasis) trên 1.000 người. Năm 2012, chỉ có 36 trường hợp nhiễm bệnh ở trẻ em 1-9 tuổi (dưới 5%) và ít hơn 1 trường hợp chứng lông quặm do mắt hột trên 1.000 cư dân. Những con số này đáp ứng được tiêu chí quốc tế về loại trừ bệnh đau mắt hột như là một vấn đề y tế công cộng, Bộ trưởng Y tế Mexico Jose Narro cho biết ông vô cùng phấn khích khi đạt được loại trừ và cho rằng thành tựu có được là do "quá trình lịch sử làm việc chăm chỉ lâu dài và nỗ lực của nhiều người, diễn ra qua nhiều thế hệ".
Hình ảnh bệnh mắt hột
Để duy trì loại trừ và ngăn chặn sự tái diễn của bệnh, PAHO/WHO khuyến cáo giám sát liên tục bệnh mắt hột và cung cấp các dịch vụ chăm sóc cho các bệnh nhân bị ảnh hưởng. Cho đến nay, 5 nước khác (Trung Quốc, Gambia, Ghana, Iran và Myanmar) đã thông báo đạt các mục tiêu loại trừ, hầu hết các nước có bệnh đau mắt hột đang sử dụng chiến lược SAFE để loại trừ bệnh vào năm 2020. Trong năm 2015, hơn 185.000 người bị chứng lông quặm nhận phẫu thuật chỉnh hình trên thế giới và 56 triệu người bị bệnh đau mắt hột được điều trị bằng kháng sinh. Loại trừ bệnh mắt hột ở Mexico bổ sung thêm vào thành tựu quan trọng khác đã đạt được bởi đất nước này trong năm 2015 khi được WHO chứng nhận loại trừ bệnh mù đường sông (onchocerciasis) là một bệnh ký sinh trùng cũng có thể gây mù lòa và tàn tật giống như mắt hột, chủ yếu ảnh hưởng đến những người sống trong cảnh đói nghèo.