BBC World Service-Các nơi trú đậu của dơi có nhiều virut chết người hơn suy nghĩ trước đây, các nhà khoa học cho biết. Họ đã phát hiện ra henipaviruses, loại virus lây lan tới các động vật khác và con người và là một bệnh tương tự với các bệnh dại làm lây lan trong một loài dơi ăn quả được tìm thấy ở Châu Phi.
Nhóm nghiên cứu cho biết điều này đặt ra một nguy cơ đối với sức khoẻ con người bởi vì nơi trú ngụ của dơi gần các thành phố và dơi cũng bị săn bắt để làm thực phẩm. Nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Nature Communications. Giáo sư James Wood, một nhà dịch tể học từ Đại học Cambridge nói: "Tôi nghĩ là nó không là nguyên nhân tức thì gây ra sự hốt hoảng vì những virus này có khả năng ở đó trong một thời gian rất dài trong con dơi. Nhưng tôi nghĩ rằng điều đó làm gia tăng các câu hỏi liên quan đến giám sát y tế công cộng và các mối quan tâm cần phải được thực hiện để tránh các tiếp xúc có thể dẫn đến sư lan truyền"  |
Hình ảnh cấu trúc sinh học phân tử của Henipaviruses. |
Ô chứa của bệnh tật (Disease reservoir)
Dơi có một sự pha trộn về các virus đã được biết, một số virus có thể lây truyền tới các động vật khác và con người. Nguồn gốc của các bệnh dịch như là SARS và Ebola có thể được bắt nguồn từ những động vật có vú biết bay này và chúng cũng được ám chỉ làm lan truyền virus mới gây chết người bởi MERS. Ở Châu Phi, loài dơi ăn các trái cây có màu vàng nhạt (Eidolon helvum) có sự phân bố rộng rãi nhất ở lục địa này được biết là vật chủ gây ra các bệnh truyền nhiễm khác nhau, nhưng cho đến nay mức độ lây lan là chưa được biết.
Để biết thêm các nhà nghiên cứu đã xét nghiệm hơn 2000 con dơi tại 12 quốc gia Châu Phi. Họ thấy rằng gần một nữa (42%) chứa henipavirus, loại virus có thể gây chết người nếu nó lây lan đến các động vật khác và con người, đặc biệt là chủng Hendra virus. Giáo sư Wood giải thích: "Ở Australia virus đã lây lan đến các con ngựa và từ ngựa virus này đã lây lan vào các thú y chăm sóc ngưa ốm và điều này đã giết chết một số người ở Australia. Ở Malaysia có một vụ dịch lớn liên quan đến lợn vào năm 1999, vụ dịch đó làm hơn một trăm người nuôi lợn và công nhân ở các lò giết mỗ chết". Khoảng 1/3 dơi ăn trái cây là được tìm thấy bị nhiễm với virus dại - giống như virus Lago ở dơi. Tuy nhiên giáo sư Wood cho rằng chưa có bằng chứng về hai loại virus này lây lan đến người ở Châu Phi, ông ta cũng nói thêm rằng trong một số lĩnh vực công tác giám sát bệnh còn nghèo nàn, và có thể các ca bệnh không được phát hiện. Theo các nhà nghiên cứu sự cải thiện cảnh giác là thật sự cần thiết. "Với virus Lago ở dơi tôi nghĩ rằng có nhiều nguy cơ đặc biệt với những người săn bắn dơi bởi vì có khả năng làm lan truyền bệnh bởi các vết cắn" Giáo sư Wood giải thích thêm: "Nhưng có lẽ gây lo lắng hơn về họ của henipaviruses bởi vì có thể làm lan truyền từ nước tiểu và điều đó làm gia tăng các câu hỏi lớn với những người sống gần chổ ngủ của dơi ".
 |
Chỗ trú đậu của hàng triệu con dơi và chúng có thể sống gần
các thành phố |
Các nhà nghiên cứu nói rằng việc loại bỏ dơi hay tiêu huỷ chúng không phải là một sự lựa chọn và điều đó ngay cả có thể làm lan truyền virus hơn nữa. Họ cũng cho biết thêm các động vật cũng là một bộ phận rất quan trọng của hệ sinh thái. "Đảm bảo rằng các động vật sống trong một khu vực được bảo vệ có lẽ là an toàn với các nguy cơ trực tiếp hơn là can thiệp để làm cho các loài dơi di chuyển" Giáo sư Wood nói.