Trong năm 2012 tình hình sốt rét của khu vực miền Trung-Tây Nguyên diễn biến khá phức tạp. Theo báo cáo số liệu của các tỉnh cho thấy: Bệnh nhân sốt rét (BNSR) 11 tháng năm 2012 trên toàn khu vực MT-TN so với cùng kỳ năm trước tăng 7,55% (15.040/16.176); trong đó miền Trung tăng 5,93% (7296/7973); Tây Nguyên tăng 9,28% (7744/8203). Các tỉnh có số BNSR tăng so với cùng kỳ năm 2011 gồm: Quảng Bình (11,32%); Quảng Ngãi (15,30%); Phú Yên (39,74%); Khánh Hòa (2,79%); Ninh Thuận (14,26%); Bình Thuận (1,67%); Gia Lai (31,25%). Tỷ lệ % ký sinh trùng sốt rét (KSTSR) trên toàn khu vực miền Trung - Tây Nguyên so với cùng kỳ năm trước tăng 23,86%, trong đó miền Trung tăng 13,19%, Tây Nguyên tăng 34,88%; Cáctỉnh có tỷ lệ % KSTSR tăng: Quảng Bình (146,94%), Quảng Nam (56,45%), Phú Yên (41,07%), Khánh Hòa (38,34%), Ninh Thuận (15,50%); Gia Lai (42,50%), Kon Tum (11,11%), Đắk Lắk (28,21%), Đắk Nông (50%).
Sốt rét ác tính (SRAT) so với cùng kỳ năm trước giảm 12% (81/93 ca). Tử vong sốt rét không giảm so với cùng kỳ năm trước (6/6). Các tỉnh có TVSR là Bình Định (1); Phú Yên (3), Khánh Hòa (1), Bình Thuận (1). Không có dịch sốt rét xảy ra trong 11 tháng 2012.
Nguyên nhân gia tăng sốt rét: Báo cáo các tỉnh cho thấy gia tăng sốt rét tập trung ở nhóm dân di biến đông (đi rừng, ngủ rẫy, các hoạt động liên quan đến rừng...,hoặc giao lưu từ các tỉnh Tây Nguyên về). Các biện pháp bảo vệ cho đối tượng này cũng như tự bảo vệ chưa có hiệu quả cao. Ngoài ra kinh phí của Chương trình PCSR gửi cho địa phương quá chậm nên một số tỉnh triển khai các hoạt động phòng chống muộn (tháng 6 mới có kính phí), lượng test nhanh sử dụng quá lớn để chẩn đoán bệnh sốt rét, có thể góp phần làm tăng số BNSR và số KSTSR.
TS Nguyễn Văn Chương, Viện trưởng cùng Đoàn công tác làm việc với TTPCSR/TTYHDP 2 tỉnh Quảng Nam và Phú Yên |
Trong thời gian qua Lãnh đạo Viện đã chủ động làm việc được 15/15 tỉnh về công tác PCSR và các bệnh Ký sinh trùng-Côn trùng; nắm thực trạng tình hình sốt rét và các hoạt động của Dự án Quỹ toàn cầu; chỉ đạo một số tỉnh có tình hình sốt rét gia tăng và biến động như Gia Lai; Đăk Nong; Bình Thuận; Quảng Trị, Quảng Nam; Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa. Lãnh đạo Viện đã chỉ đạo tăng cường công tác giám sát; đặc biệt phát hiện ca bệnh để điều trị khi có sự lây truyền tại chỗ: Tây Trà, Minh Long (Quảng Ngãi); Quảng Trị; Gia Lai, Bình Thuận…giải quyết hỗ trợ kịp thời về hóa chất, màn và thuốc sốt rét cho các tỉnh triển khai phòng chống những điểm nóng. Chỉ đạo một số tỉnh có sốt rét biên giới như Quảng Trị, Thừa Thiên Huế; Đăk Nong; Kon Tum có những cuộc họp bàn về biện pháp PCSR biên giới; tham gia Hội nghị sốt rét biên giới 3 nước Việt Nam-Lào- Cămpuchia. | Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn tổ chức Hội thi tìm hiểu kiến thức PCSR tại Bình Thuận |
Ngoài ra các Đoàn công tác của Khoa Dịch tễ, Nghiên cứu lâm sàng và Điều trị, Côn trùng đã tổ chức các đợt giám sát, điều tra, tập huấn cho các tỉnh trong Dự án Qũy toàn cầu và chương trình quốc gia với mục đích giám sát, chỉ đạo các tỉnh về chẩn đoán điều trị, kháng thuốc, giám sát véc tơ, thử nhạy cảm, hoạt động điểm kính….Tổ chức thi tìm hiểu kiến thức và hành vi phòng chống sốt rét cho các nhóm đồng bào dân tộc tại 2 tỉnh Đăk Lăk và Bình Thuận.
Ngày 04/01/2013, Lãnh đạo Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn tiếp tục gửi công văn cho các Sở Y tế và Trung tâm PCSR/TTYHDP các tỉnh trong khu vực tăng cường chỉ đạo sốt rét những tháng đầu năm 2013 với những nội dung:
1. Trung tâm PCSR/TTYHDP các tỉnh tập trung chỉ đạo công tác PCSR vào những tháng đầu năm 2013 đạt hiệu quả, tăng cường biện pháp bảo vệ cho đối tượng nguy cơ mắc sốt rét cao (di biến động, đi rừng ngủ rẫy, giao lưu biên giới, trẻ em, phụ nữ có thai).
2. Tăng cường phát hiện và điều trị sớm BNSR theo phác đồ của Bộ Y tế ngay từ tuyến cơ sở xã, thôn bản.
3. Tại các điểm nóng sốt rét, cử cán bộ xuống các địa phương, phân tích tình hình một số trọng điểm sốt rét để dự báo sớm diễn biến tình hình và hỗ trợ chỉ đạo thực hiện các biện pháp phòng chống sốt rét.
4. Gửi công văn thông báo cho tất cả các huyện thị, kể cả những vùng sốt rét chưa có biến động để cảnh báo sự gia tăng sốt rét và tăng cường biện pháp kiểm tra giám sát.
5. Báo cáo về Viện thường xuyên diễn biến tình hình sốt rét ở những vùng trọng điểm và tử vong sốt rét ( nếu có) để có biện pháp chỉ đạo và hỗ trợ thực hiện kịp thời.