Thực hiện Quyết định số 4380/QĐ-BYT ngày 07/11/2007 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc phê duyệt kế hoạch tham quan, trao đổi và học tập nước ngoài năm 2007 của Dự án Phòng chống Sốt rét Quốc gia và Quyết định số 1028/QĐ-VSR ngày 09/11/2007 của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương về phê duyệt danh sách cán bộ tham quan và học tập nước ngoài theo kế hoạch năm 2007 của Dự án Phòng chống Sốt rét. Đoàn đi công tác tham quan, học tập tại nước Malaysia dự kiến thực hiện từ ngày 18/11 đến ngày 25/11/2007 nhưng do tình hình lũ lụt tại các tỉnh miền Trung và dịch bệnh tiêu chảy cấp nguy hiểm xảy ra tại các tỉnh phía Bắc nên thời gian đi công tác được hoãn lại từ ngày 09/12 đến ngày 16/12/2007.
Đoàn công tác gồm có 10 thành viên: Bs. Phạm Thị Xuyến, Bs. Vũ Thị Nhung, CN. Lương Xuân Dũng (Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương).CN. Lê Thiện Phong (Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn), Bs. Nguyễn Thế Khởi (Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng thành phố Hồ Chí Minh), Cn. Nguyễn Anh Quang (Vụ Kế hoạch-Tài chính, Bộ Y tế), Bs. Lương Bá Phú (Trung tâm Phòng chống Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng tỉnh Yên Bái), Bs. Hoàng Đình Ngọc (Trung tâm Phòng chống Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng tỉnh Nghệ An), Bs. Nguyễn Võ Hinh (Trung tâm Phòng chống Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng tỉnh Thừa Thiên Huế) và Bs. Nguyễn Thanh Hà (Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Cần Thơ). Bs. Phạm Thị Xuyến làm Trưởng đoàn công tác và phiên dịch tiếng Anh cho đoàn; Bs. Nguyễn Võ Hinh làm thư ký đoàn công tác.
Thời gian công tác của đoàn thực hiện từ ngày 09/12/2007 đến ngày 16/12/2007. Đoàn công tác đã làm việc, tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm công tác phòng, chống bệnh sốt rét với một số cơ sở y tế thuộc Bộ Y tế tại thủ đô Kuala Lumpur, huyện Kuala Kangsar bang Perak (cách Kuala Lumpur khoảng 400 km) và bang Pinang (cách Kuala Lumpur khoảng 600 km)
Tại thủ đô Kuala Lumpur
Đoàn đã đến thăm trụ sở của Bộ Y tế Malaysia, làm việc với Bộ phận Phòng chống các bệnh do côn trùng truyền trực thuộc Bộ Y tế (Vector Borne Diseases Control Division). Đoàn đã được các Bác sĩ Rashid-Phó Giám đốc Bộ phận, Bác sĩ Tham Ah Seng-chuyên viên côn trùng học và Bác sĩ Ridzal-chuyên viên dịch tễ học của Bộ phận giới thiệu về kết quả công tác phòng chống bệnh sốt rét của Malaysia trong thời gian qua. Tại Malaysia, chiến lược giải quyết bệnh sốt rét được thực hiện qua 3 giai đoạn: giai đoạn tiêu diệt (eradication) từ năm 1981-1985, giai đoạn phòng chống (control) từ năm 1985-2006 và giai đoạn loại trừ (elimination) từ năm 2006-2015. Hiện nay Malaysia đã cơ bản khống chế được bệnh sốt rét nội địa, sau 45 năm thực hiện biện pháp, đến năm 2006 số bệnh nhân sốt rét giảm 97,72% so với năm 1961 (5.569/243.870). Khó khăn hiện nay là việc quản lý sốt rét ở những đối tượng nhập cư từ các nước khác đến như Thái Lan, Singapore, Indonesia ... Malaysia có 16 bang nhưng trọng điểm sốt rét hiện tại của Malaysia tập trung ở bang Sabah, Sarawak; tiếp đến là các bang Pahang, Pinang, Kedah, Kelantan ...
Chương trình phòng chống bệnh sốt rét của Malaysia không hoạt động độc lập mà được thực hiện lồng ghép trong chương trình phòng chống các bệnh do vector truyền (Vector Borne Diseases Control Programme). Tổ chức này trực thuộc Bộ Y tế và có trách nhiệm chỉ đạo các cơ sở y tế trên toàn quốc thực hiện phòng chống 7 loại bệnh cơ bản do vector truyền như bệnh sốt rét, sốt xuất huyết, sốt vàng, sốt mò, viêm não Nhật Bản, dịch hạch, giun chỉ bạch huyết. Hoạt động này giúp đa dạng hóa chức năng, nhiệm vụ công tác nên đã tạo được sự hấp thu cán bộ y tế phục vụ cho ngành y tế dự phòng tại nước này. Ngân sách Bộ Y tế Malaysia dành cho hoạt động phòng chống các bệnh do vector truyền khoảng 16 triệu ringgit mỗi năm (tương ứng 80 tỷ đồng VN). Tại đây, đoàn cũng đã được giới thiệu hệ thống quản lý số liệu báo cáo từ tuyến dưới phổ cập hàng ngày qua mạng thông tin điện tử, chuyên viên của Trung tâm xử lý, tổng hợp số liệu kịp thời, thông báo và sẵn sàng can thiệp biện pháp do biến động, dịch bệnh xảy ra (Crisis preparedness and response Centre-Ministry of Health)
Ngoài văn phòng Bộ Y tế, đoàn đến thăm bệnh viện Salango, đây là một bệnh viện khu vực dành cho các đối tượng chính sách người dân tộc thiểu số có nguồn gốc Malaysia (Orang Asli). Bệnh nhân vào điều trị hoàn toàn miễn phí, có chỗ nghỉ cho người nhà bệnh nhân và bộ phận truyền thông giáo dục, hoạt động dạy nghề giúp hướng nghiệp cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân.
Đoàn cũng đã đến tham quan Viện Nghiên cứu Y học của Malaysia (Institute of Medical Research). Tại đây nghiên cứu các loại dược liệu sản xuất thuốc phục vụ cho điều trị bệnh sốt rét, các loại vaccin phòng bệnh, test chẩn đoán nhanh kháng hóa chất của côn trùng , sản xuất sản phẩm sinh học phát hiện bệnh ở người và động vật ... Hoạt động nghiên cứu do ngân sách của Bộ Y tế, Bộ Khoa học-Công nghệ cấp và hợp tác quốc tế với Nhật Bản.
Tại thủ đô Kuala Lumpur, đoàn đã được tham quan một số thắng cảnh nổi tiếng của Malaysia như Nhà thờ Hồi giáo Quốc gia, Phủ Thủ tướng, Cung điện Nhà vua, Tòa Tháp đôi, siêu thị, quang cảnh của thủ đô vào ban ngày và ban đêm... Vào buổi tối, Bác sĩ Tham Ah Seng, đại diện cho Bộ phận VBC của Bộ Y tế Malaysia tổ chức buổi cơm thân mật mời đoàn tham dự và xem biểu diễn nghệ thuật với các tiết mục văn nghệ tiêu biểu của 3 dân tộc tại đây là Malaysia, India và China.
Tại huyện Kuala Kangsar, bang Perak
Đoàn đã được Trung tâm Y tế giới thiệu các hoạt động phòng chống các bệnh do vector truyền, trong đó có bệnh sốt rét. Biện pháp can thiệp trong công tác phòng, chống sốt rét sử dụng tại đây vẫn dùng màn ngủ tẩm hóa chất diệt, phun tồn lưu hóa chất, điều trị bệnh sốt rét bằng các loại thuốc sốt rét thông thường, chưa sử dụng loại thuốc phối hợp có artemisinine và các dẫn xuất. Tình hình sốt rét tại đây cũng giảm dần qua các năm. Một tổ chức khác đoàn đến tham quan là Trung tâm Y tế Dự phòng với phòng xét nghiệm xử lý toàn bộ lam máu do các nhân viên Đội lưu động của Trung tâm đi điều tra, giám sát ở cơ sở đưa về, chủ yếu là lam máu xét nghiệm sốt rét và giun chỉ bạch huyết. Hệ thống giám sát, báo cáo tình hình phổ cập hàng ngay cũng được thực hiện qua mạng thông tin điện tử Vekpro. Các nhân viên y tế của Đội lưu động công tác về các cơ sở chủ yếu là nam giới, mặc đồng phục, đi bằng xe máy cơ động và rất nhiệt tình trong nhiệm vụ công tác.
Phòng khám sức khoẻ cộng đồng Padang Rengas cũng đã được đoàn đến tham quan, nơi đây cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ cho khu vực Kuala Kangsar với gần 50% là người gốc Malaysia. Hoạt động của Phòng khám được xây dựng trên 4 yếu tố là tổ chức, nhân sự, môi trường và cộng đồng. Các dịch vụ chăm sóc sực khoẻ luôn được gắn liền với vấn đề truyền thông giáo dục cải thiện môi trường sống và sức khoẻ cộng đồng.
Tại bang Kuala Kangsar, đoàn đã tham quan thực địa một làng dân cư có sử dụng hệ thống thu nhận nước thải, nước tự nhiên được thiết kế ngầm kín duới đất, không để vũng nước đọng, hạn chế nơi sinh đẻ của muỗi truyền bệnh phát triển và gây bệnh. Ngoài ra, đoàn còn được hướng dẫn đi tham quan bảo tàng cổ cung điện của nhà vua, bảo tàng hoàng gia, chợ bán hàng lưu niệm, cảnh quan môi trường ... của một đô thị sạch đẹp, yên tĩnh mang tên đô thị Hoàng gia (Royal Town).
Tại bang Pinang
Pinang là một hòn đảo nhỏ thuộc vùng Peninsular, có 6 huyện. Ở thành phố Pinang, đoàn đã làm việc tại Trung tâm Y tế để được giới thiệu về tình hình hoạt động của công tác y tế. Sốt rét nội địa tại đây trên cơ bản đã được khống chế, các bệnh phân sốt rét phát hiện chủ yếu là người nhập cư từ nơi khác đến, năm 2005 vẫn có 3 bệnh nhân tử vong so sốt rét ngoại lai xâm nhập. Năm 2007, Pinang chỉ có 50 bệnh nhân sốt rét, trong đó 12 bệnh nhân nội địa, 30 bệnh nhân nhập cư và 8 bệnh nhân là khách du lịch. Sau khi được giới thiệu về tình hình chung, đoàn đã được đưa đến một điểm thực địa để tham quan mô hình của hệ thống thu nhận nước thải, nước tự nhiên ngầm dưới đất, không để vũng nước đọng; hệ thống dẫn nước phủ bằng lá dứa, vỏ dừa che ánh sáng, làm tối kênh dẫn nước, muỗi truyền bệnh không có điều kiện để đẻ trứng. Một hệ thống bơm tự nhiên (siphon) cũng được thiết kế để tạo dòng chảy liên tục, muỗi không thể đẻ được trứng và bọ gậy cũng bị trôi đi theo dòng nước. Nơi có ao, bể trồng cây thủy sinh làm cảnh thì thả cá ăn bọ gậy ... Mô hình này đã ứng dụng khá lâu tại đây và đã góp phần làm hạn chế bệnh do muỗi truyền.
Trên đường đến Pinang, đoàn được đi trên cây cầu bắt qua đảo dài gần 14 km, tham quan hệ thống siêu thị tại thành phố và trên đường về lại thị xã Kajang, Selangor đoàn được đi qua chiếc phà lớn thiết kế hai tầng vận chuyển xe ôtô để rời hòn đảo.
Hệ thống giao thông ở trên mặt đất, dưới mặt đất nói chung và cầu, phà ... của Malaysia tương đối hoàn chỉnh, sạch sẽ, bảo đảm chất lượng công trình, an toàn cho xe và người sử dụng giao thông công cộng.
Với sự quan tâm giúp đỡ của Bộ Y tế Việt Nam và Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương, mặc dù thời gian ngắn nhưng Đoàn công tác đã được đi tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn về công tác phòng, chống bệnh sốt rét và các bệnh do côn trùng truyền với các tổ chức y tế trong hệ thống y tế của nước Malaysia. Đợt công tác đã giúp cho các thành viên trong đoàn tiếp thu những vấn đề tốt mà nước bạn đã làm được để tùy tình hình thực tế mà nghiên cứu ứng dụng trong thực hành tại cơ sở. Ngoài chuyên môn kỹ thuật, vấn đề đáng học tập là hệ thống quản lý tình hình dịch bệnh của Malaysia chặt chẽ từ tuyến dưới báo cáo lên tuyến trên phổ cập hàng ngày thông qua hệ thống mạng thông tin điện tử về Trung tâm xử lý số liệu, thông báo, sẵn sàng giải quyết tình hình dịch bệnh của Bộ Y tế. Nước bạn Malaysia cũng đã tạo mọi điều kiện tốt cho đoàn tham quan, học tập, thăm một số danh lam, thắng cảnh nổi tiếng của đất nước Malaysia với tinh thần thân thiện, hữu nghị.