Từ năm 2004 đến nay, bệnh sán lá gan lớn đã bùng phát trên diện rộng ở nước ta với hơn 10.000 ca mắc mới, trong đó trên 80% số bệnh nhân tập trung ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên. Được sự hỗ trợ nguồn thuốc đặc hiệu (Egaten 250mg) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đã tổ chức nhiều lớp tập huấn về chẩn đoán, điều trị bệnh sán lá gan lớn cho các tuyến, đồng thời cung cấp thuốc xuống tận tuyến huyện nhằm giảm áp lực bệnh nhân về tuyến trung ương.
Để đánh giá, nhận định diễn biến tình hình bệnh sán lá gan lớn trong thời điểm hiện nay và có cơ sở đề xuất cung ứng thuốc điều trị cho những năm tiếp theo; Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã báo cáo tình hình bệnh sán lá gan lớn 9 tháng đầu năm 2008 và số thuốc Egaten với Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới.
Diễn biến bệnh sán lá gan lớn 9 tháng đầu năm 2008
Số bệnh nhân SLGL phát hiện và điều trị tại khu vực miền Trung-Tây Nguyên
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, số ca sán lá gan lớn được phát hiện và điều trị tại các tuyến bệnh viện tỉnh, huyện thuộc khu vực miền Trung-Tây Nguyên và Phòng khám chuyên khoa Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn trong 9 tháng đầu năm 2008 là 2.029 ca tăng 23,3% so với cùng kỳ năm 2007 (1.579 ca), tập trung chủ yếu ở các tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Phú Yên, Khánh Hoà, Đà Nẵng và Gia Lai. Tuy nhiên số ca nhiễm sán lá gan lớn chưa được cập nhật thường xuyên do hệ thống thống kê báo cáo chưa hoàn chỉnh và khả năng phát hiện bệnh ở tuyến huyện còn hạn chế.
Phân tích số bệnh nhân SLGL điều trịtại Phòng Khám chuyên khoa của Viện:
Qua 688 bệnh nhân SLGL tại Phòng khám của Viện thấy số bệnh nhân tăng 19,9% so với cùng kỳ 2007 (551 bệnh nhân) vào các tháng 4, 5, 6, 7 ở các địa phương:
Bình Định: có số bệnh nhân đến điều trị nhiều nhất ở TP. Quy Nhơn và các huyện An Nhơn, Tuy Phước, Phù Mỹ, Hoài Nhơn, Tây Sơn, Phù Cát, Hoài An;
Quảng Ngãi: bệnh nhân nhiều ở các huyện Sơn Tịnh, Đức Phổ và TP Quảng Ngãi;
Gia Lai: bệnh nhân tập trung ở các huyện An Khê, Chư Sê, Chư Pả, Đak Pơ;
Phú Yên: bệnh nhân tập trung ở hai huyện Tuy An và Sông Cầu.
Cảnh báo nguy cơ bệnh sán lá gan lớn và kiến nghị:
Qua đánh giá tình hình bệnh sán lá gan lớn ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên 9 tháng đầu năm 2008 chiếm trên 80% so với tổng số ca phát hiện trong cả nước, tăng hơn so với cùng kỳ năm 2007; hiện nay số bệnh nhân nhiễm mới vẫn tiếp tục đến các tuyến bệnh viện cũng như Phòng khám của Viện để khám và điều trị; đặc biệt là các tỉnh có bệnh nhân nhiễm bệnh cao như Bình Định, Phú Yên, Quảng Ngãi, Gia Lai, Khánh Hòa... Dự báo số bệnh nhân SLGL tiếp tục gia tăng trong khi số thuốc Triclabendazole (Egaten) còn lại do WHO cung cấp năm 2007 đã sắp hết hạn sử dụng, do đó trong thời gian tới sẽ không còn thuốc để cung cấp điều trị cho bệnh nhân và là khó khăn lớn cho việc phục vụ người dân ở các vùng có nguy cơnhiễm bệnh cao.
Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đã kiến nghị Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới tiếp tục cung cấp một cơ số thuốc đặc trị Triclabendazole (Egaten 250 mg) để phân bổ cho các tỉnh trong khu vực nhằm điều trị kịp thời cho người bệnh, tránh gây áp lực bệnh nhân do không có thuốc điều trị; hỗ trợ kinh phí nghiên cứu, truyền thông giáo dục phòng chống sán lá gan lớn để chủ động thực hiện cho các vùng có nguy cơ nhiễm bệnh cao tại khu vực miền Trung-Tây Nguyên.