Ngày 15/10/2015. Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNCIEF). Ngày 15 tháng 10 hàng năm được Liên Hợp Quốc (UN) chọn là “Ngày thế giới rửa tay bằng xà phòng” (Global Handwashing Day) nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về tầm quan trọng của việc rửa tay với xà phòng đúng cách và hiệu quả để ngăn ngừa dịch bệnh.
October 13, 2015| General news,Sanitation,Uncategorized|
Hiểm họa dịch bệnh luôn “rình mò từ bàn những tay bẩn”
Rửa tay xà phòng hàng ngày là việc làm đơn giản có thể phòng ngừa được nhiều dịch bệnh nhưng không phải ai cũng biết và thực hiện đúng cách, WHO cho biết mỗi năm toàn cầu có 2,2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi chết vì bệnh tiêu chảy (diarrohea), mỗi ngày có 2.195 trẻ em chết do căn bệnh này làm cho nó trở thành một trong những kẻ giết người hàng đầu của trẻ em dưới 5 tuổi mà WHO cho rằng hầu hết các trường hợp tử vong này hoàn toàn có thể phòng ngừa. Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), Việt Nam chỉ có 12% người dân có thói quen rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, 16% rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh, nhất là có tới 74% bà mẹ nuôi con dưới 5 tuổi không rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi cho trẻ ăn hoặc cho trẻ bú là nguyên nhân chính khiến người dân, đặc biệt là trẻ em dễ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường tiêu hóa như tiêu chảy, tả, lỵ, ký sinh trùng, cúm A, sởi, bệnh tay chân miệng...
Theo Bộ Y tế (MoH), một số kết quả nghiên cứu cho thấy bàn tay của người có thể chứa gần 5 triệu mầm bệnh tập trung chủ yếu ở khe kẽ ngón tay và móng tay, mỗi 1cm2 trên bàn tay “bẩn” có thể chứa hàng triệu vi khuẩn và tác nhân gây bệnh khác, trong khi hoạt động hàng ngày mọi người sẽ thường xuyên va chạm vào nhau hoặc các bề mặt có chứa nhiều vi khuẩn do đó có thể lây nhiễm vi khuẩn cho chính họ khi vô tình đưa tay bẩn tiếp xúc với mắt, mũi, miệng... tạo cơ họi cho dịch bệnh truyền nhiễm lây lan.
Hưởng ứng Ngày thế giới rửa tay bằng xà phòng
Theo UN một trong những cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa tiêu chảy là do rửa tay với xà phòng, thực tế đánh giá của hơn 40 nghiên cứu đã chứng minh rửa tay bằng xà phòng có thể phòng ngừa 4 trong số 10 trường hợp tiêu chảy. Theo Bộ Y tế (MoH), chỉ một động tác rửa tay sạch bằng xà phòng có thể giảm đến 35% nguy cơ lây truyền bệnh tiêu chảy và phòng chống nhiều bệnh khác như nhiễm khuẩn đường hô hấp, sởi, tay chân miệng, cúm A (H5N1, H1N1), MERS-CoV… Theo các nhà khoa học, rửa tay bằng xà phòng trước bữa ăn và sau khi đi vệ sinh giúp cứu nhiều mạng sống hơn bất kỳ mọi loại thuốc kháng sinh, có thể làm giảm một nửa số ca tiêu chảy và một nửa số ca tử vong do viêm phổi và các bệnh liên quan đến hô hấp do đó rửa tay với xà phòng không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là hành động cần thiết để phòng tránh dịch bệnh cho cả cộng đồng. Hưởng ứng GHD năm 2015, Bộ Y tế đã phát động Chương trình “Cộng đồng chung tay phòng chống dịch bệnh” nhằm huy động các cấp chính quyền, đoàn thể, tổ chức chính trị-xã hội và cộng đồng chủ động tham gia phòng chống dịch bệnh.
Theo Bộ Y tế, hiện nay cơ cấu bệnh tật có nhiều thay đổi, đặc biệt là sự gia tăng của các dịch bệnh nguy hiểm trên thế giới, sự biến đổi của các tác nhân gây bệnh, việc đô thị hóa mạnh mẽ, vấn đề ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu toàn cầu cùng các hiện tượng thời tiết cực đoan, giao thương du lịch giữa các quốc gia phổ biến trong khi nhận thức về tiêm chủng phòng bệnh, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm của cộng đồng chưa cao, một số nơi chưa quyết liệt phòng chống dịch bệnh; sự phối hợp giữa các ban, ngành đoàn thể chưa chặt chẽ, kinh phí đầu tư phòng chống dịch bệnh còn nghèo nàn, chủ yếu dựa vào nguồn của các chương trình mục tiêu y tế quốc gia nên các hoạt động phòng chống dịch bệnh gặp nhiều khó khăn và chưa đáp ứng yêu cầu kiểm soát dịch bệnh tại cộng đồng. Bộ Y tế kêu gọi toàn thể xã hội và người dân hưởng ứng GHD mạnh mẽ bằng những hành động cụ thể, thiết thực, biến những hành động mang tính phong trào, chiến dịch thành việc làm thường xuyên, thói quen hàng ngày ở mọi nơi mọi lúc như rửa tay xà phòng, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, vệ sinh môi trường, diệt lăng quăng, bọ gậy, thu gom, loại bỏ các vật dụng và phế thải...
Rửa sạch tay thế nào cho đúng cách
Thời điểm cần phải rửa tay
Hàng ngày luôn luôn rửa tay trước khi ăn uống, chế biến thực phẩm, điều trị vết thương hoặc chích thuốc; chạm tay vào người bệnh, người bị thương hay vết thương; rửa tay sau khi đi vệ sinh; chuẩn bị thức ăn, thịt gia cầm đặc biệt là nguyên liệu thô; chạm vào một con vật hay động vật đồ chơi, dây xích, chất thải; số mũi, ho hoặc hắt hơi; điều trị vết thương; chạm vào người bệnh hay các vết thương; khi xử lý rác thải hoặcvật dụng bị ô nhiễm và rửa tay khi cảm thấy còn bị nhiễm bẩn.
Quy trình rửa sạch tay đúng cách
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế (MoH), Quy trình rửa sạch tay đúng cách bao gồm 6 bước trong vòng một phút như sau:
·Bước 1: Làm ướt bàn tay, lấy 3-5ml dung dịch rửa tay hoặc chà bánh xà phòng lên lòng và mu hai bàn tay, xoa hai lòng bàn tay vào nhau cho xà phòng dàn đều.
·Bước 2: Đặt lòng và các ngón của bàn tay này lên mu bàn tay kia và chà sạch mu bàn tay và kẽ các ngón tay (từng bên).
·Bước 3: Đặt lòng hai bàn tay vào nhau, chà sạch lòng bàn tay và kẽ ngón tay.
·Bước 4: Móc hai bàn tay vào nhau và chà sạch mặt mu các ngón tay.
·Bước 5: Dùng lòng bàn tay này xoay và chà sạch ngón tay cái bàn tay kia và ngược lại.
·Bước 6: Chụm đầu các ngón tay của bàn tay này và chà sạch đầu các ngón tay vào lòng bàn tay kia và ngược lại, rửa sạch tay dưới vòi nước sau đó dùng khăn sạch thấm khô tay.
Từ những lợi ích nêu trên, rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng được xem là liều vắc xin hiệu quả, miễn phí cho sức khỏe con người. Trong quá trình tiếp xúc hàng ngày không thể tránh khỏi bàn tay bị nhiễm bẩn, tạo thói quen giữ sạch đôi tay của mình, nhất là đối với trẻ em nhỏ dưới 5 tuổi-đối tượng dễ bị nhiễm bệnh và tử vong không chỉ có lợi cho sức khỏe mà còn giúp bảo tồn mạng sống của trẻ em do đồng thời tạo cho các cháu thói quen tự bảo vệ sức khỏe bản thân ngay từ nhỏ.