Ngày 5-6/7/2007 tại TP. Đà Nẵng, Bộ Y tế đã tổ chức “Hội nghị triển khai Thông tư liên tịch số 08/2007/TTLT-BNV-BYT của Bộ Nội vụ-Bộ Y tế, Thông tư số 07 và 09/2007/TT-BYT của Bộ Y tế” và “Hội nghị chuyên đề về Tổ chức cán bộ-Bộ Y tế năm 2007”. Thành phần Hội nghị gồm 200 đại biểu là Lãnh đạo và Trưởng Phòng TCCB Sở Y tế 64 tỉnh/thành phố, Lãnh đạo và Trưởng Phòng TCCB các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế. Đến dự và chỉ đạo Hội nghi có GS.TS. Đỗ Quang Trung-Bộ trưởng Bộ Nội vụ, PGS.TS. Trần Thị Trung Chiến-Bộ trưởng Bộ Y tế và Lãnh đạo các Vụ/Cục thuộc Bộ Y tế. Sau phần phát biểu khai mạc Hội nghị của Bộ trưởng Bộ Y tế Trần Thị Trung Chiến và phát biểu chào mừng của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Quang Trung Hội nghị đã tập trung vào hai nội dung chính.
Phần triển khai Thông tư liên tịch của Bộ Nội vụ và Bộ Y tế, Hội nghị đã được nghe hướng dẫn lập kế hoạch biên chế sự nghiệp y tế hàng năm theo Thông tư số 08/2007/TTLT-BNV-BYT hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp trong các cơ sở y tế nhà nước; Thông tư số o7/2007/TT-BYT hướng dẫn hành nghề y, y học cổ truyền và trang thiết bị y tế tư nhân; Thông tư số 09/2007/TT-BYT hướng dẫn xét tặng Thầy thuốc Nhân dân, Thầy thuốc Ưu tú; hướng dẫn một số nội dung chủ yếu về xây dựng kế hoạch-dự toán ngân sách y tế năm 2008 và giai đoạn 2008-2010.
Phần chuyên đề về công tác Tổ chức cán bộ năm 2007, Hội nghị đã nghe báo cáo về công tác tổ chức cán bộ năm 2006 và phương hướng nhiệm vụ năm 2007; báo cáo sau 2 năm triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 11/2005/TTLT-BYT-BNV ngày 12/4/2005 của Bộ Y tế và Bộ Nội vụ; Báo cáo tổng kết tình hình thực hiện chế độ tiền lương hiện hành theo Nghị định 2004/NĐ-CP; Hướng dẫn cách chuyển xếp lương khi nâng ngạch, chuyển ngạch công chức theo quy định tại Thông tư số 02/2007/TT-BNV; giới thiệu các sản phẩm (tài liệu) của Chương trình HTYT Việt Nam-Thụy Điển.
Sau phần trình bày nội dung, Hội nghị đã dành nhiều thời gian tham luận và thảo luận; nhìn chung các đại biểu quan tâm nhiều về những tồn tại của chế độ tiền lương hiện hành theo Nghị định 204/2004/NĐ-CP và những khó khăn trong quá trình thực hiện Thông tư 11/2005/TTLT-BYT-BNV về chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn giúp UBND quản lý nhà nước về y tế ở địa phương.
Những tồn tại của chế độ lương hiện hành:
Trong hội nghị các đại biểu đãnhất quán quan điểm của nhà nước khi cải cách chế độ tiền lương phải gắn liền với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước, trả lương đúng cho người lao động chính là thực hiện đầu tư cho phát triển, góp phần quan trọng làm lành mạnh, trong sạch đội ngũ cán bộ, nâng cao tinh thần trách nhiệm và hiệu suất công tác, bảo đảm giá trị thực của tiền lương và từng bước cải thiện theo sự phát triển của kinh tế xã hội.
Đặc điểm lao động của ngành y tế với nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe con người, đòi hỏi cán bộ viên chức ngành y tế phải có trách nhiệm cao, chuyên môn giỏi, cường độ làm việc căng thẳng, khẩn trương; phải chịu gánh nặng tâm lý lớn trước đau thương mất mát của người bệnh và gia đình; môi trường làm việc độc hại, lây nhiễm; thời gian làm việc không kể ngày đêm, lễ tết; thời gian đào tạo dài, tình trạng quá tải của các bệnh viện, tỷ lệ lao động nữ đông gần gấp đôi lao động nam… Tuy nhiên, mức lương cơ bản còn thấp, quan hệ tiền lương mở rộng chưa nhiều; hệ thống thang bảng lương còn phức tạp và còn bình quân, chưa thật công bằng và chưa cải thiện căn bản đời sống của người hưởng lương, chưa tạo điều kiện khuyến khích sử dụng, thu hút người có tài, người làmviệc giỏi và nâng cao chất lương nguồn nhân lực; mặt khác cả khu vực sự nghiệp chỉ áp dụng chung một bảng lương nên không tính đến yếu tố thời gian đào tạo và độ phức tạp công việc, trong khi việc chuyển xếp lương cũ sanglương mới chưa mang tính kế thừa đầy đủ; chế độ phụ cấp ưu đãi nghề hoặc nâng ngạch, chuyển ngạch lương chưa hợp lý và một số chế độ phụ cấp khác chậm sửa đổi bổ sung. Các khuyến nghị tập trung vào chế độ phụ cấp ưu đãi nghề, chế độ phụ cấp phẫu thuật, thường trực, chống dịch và khắc phục những vấn đề tồn tại của chế độ lương hiện hành.
Những khó khăn trong quá trình quản lý nhà nước về y tế tại địa phương:
Quá trình thực hiện Thông tư 11, khó khăn trong việc triển khai các hoạt động chuyên môn kỹ thuật y tế, các chương trình mục tiêu quốc gia xuất phát từ cơ chế quản lý Trạm y tế xã bởi vì Trung tâm YTDP huyện là đơn vị quản lý, chỉ đạo, hướng dẫn và giám sát các hoạt động chuyên môn kỹ thuật đối với y tế xã; nhưng Phòng Y tế lại được giao quản lý y tế xã về nhân lực, chế độ chính sách, kinh phí… dẫn đến việc phối hợp không nhịp nhàng hoặc không có sự phối hợp giữa Phòng Y tế với Trung tâm YTDP huyện cũng như các đơn vị sự nghiệp y tế khác. Các tỉnh miền núi chưa đủ nguồn nhân lực để thành lập Bệnh viện huyện và Trung tâm YTDP huyện; mặt khác hầu hết cán bộ y tế đều có tâm lý muốn công tác tại bệnh viện nên không hào hứng, nhiệt tình và yên tâm khi được phân công sang công tác tại Trung tâm YTDP huyện và Phòng y tế huyện. Bên cạnh đó năng lực chuyên môn đối với cán bộ công tác tại Trung tâm YTDP huyện còn nhiều hạn chế, cán bộ được phân công hoặc mới tiếp nhận về Phòng Y tế chưa có kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà nước. Về cơ sở và trang thiết bị khi thành lập thì Bệnh viện huyện hầu như là các cơ sở cũ, Trung tâm YTDP chưa có cơ sở làm việc cũng như trang thiết bị, phương tiện phục vụ cho công tác; Phòng Y tế, ngoài những khó khăn về cơ sở còn gặp khó khăn trong việc khắc dấu và mở tài khoản để phục vụ cho giao dịch và công tác quản lý. Về công tác quản lý và hoạt động chuyên môn Trạm y tế xã/phường/thị trấn được xác định là đơn vị kỹ thuật y tế đầu tiên nằm trong hệ thống y tế nhà nước có nhiệm vụ thực hiện các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân trên địa bàn; các chương trình y tế và các hoạt động chăm sóc sức khỏe cho nhân dân đều do Trạm y tế xã đảm nhận không thể tách rời hoạt động hướng dẫn, chỉ đạo, giám sát hỗ trợ về kỹ thuật của các đơn vị sự nghiệp ở tuyến trên tùy theo diễn biến tình hình dịch bệnh ở cộng đồng; trong khi đó, việc quy định Phòng y tế quản lý trạm y tế xã đã gây nên hàng rào cản bởi vấn đề “Thủ tục hành chính” dẫn đến khó khăn trong việc tổ chức triển khai các hoạt động chuyên môn, kỹ thuật cũng như làm tăng gánh nặng về hoạt động báo cáo, xin chủ trương…hoặc đùn đẩy trách nhiệm trong các hoạt động đối với y tế xã của Trung tâm YTDP huyện và Phòng Y tế huyện.
Trên cơ sở những tồn tại và khó khăn trên, Bộ Y tế đã có khuyến nghị với Bộ Nội vụ phối hợp khảo sát, nghiên cứu và xem xét để bổ sung sửa đổi Thông tư liên tịch số 11 về chức năng và nhiệm vụ quản lý nhà nước về Bảo hiểm y tế đối với Sở Y tế và Phòng Y tế; Phòng Y tế chỉ thực hiện chức năng giúp UBND cấp huyện quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn; việc quản lý Trạm y tế xã/phường/thị trấn nên giao cho Trung tâm YTDP huyện đảm nhận. Khuyến nghị với UBND các tỉnh/thành phố quan tâm chỉ đạo các Sở, Ban ngành tạo điều kiện thuận lợi nhất để đảm bảo các điều kiện về nhân lực, kinh phí, cơ sở, trang thiết bị và cơ chế phù hợp cho các đơn vị y tế trên địa bàn hoàn thành các nhiệm vụ được giao. Khuyến nghị với Sở Y tế các tỉnh/thành phố tích cực tham mưu với UBND tỉnh trong việc hoàn thiện hệ thống tổ chức y tế của tỉnh theo tinh thần Thông tư liên tịch số 11, phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương để các đơn vị có đủ điều kiện, năng lực sớm đi vào hoạt động và hoàn thành các nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho nhân dân; khẩn trương xây dựng cơ chế phối hợp, chỉ đạo, điều hành đối với các đơn vị sự nghiệp trên địa bàn. Quy định về phân công các hoạt động về lĩnh vực y tế dự phòng đối với các đơn vị thuộc hệ dự phòng tuyến tỉnh và Trung tâm YTDP huyện; tổng kết, đánh giá kết quả các hoạt động sau 10 năm thực hiện củng cố y tế cơ sở để đúc kết bài học kinh nghiệm nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả Thông tư liên tịch số 11, phù hợp và đáp ứng với nhu cầu, điều kiện thực tế ở địa phương.