Ngày 2/4/2015. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) - Làm cho thức ăn đường phố trở nên an toàn tại Việt Nam (Making street food safe in Viet Nam). Cuộc trò chuyện của WHO với Tiến sỹ Nguyễn Thanh Phong- Cục trưởng cục an toàn thực phẩm Việt nam (Viet Nam Food Administration_VFA).
Đông Nam Á được biết đến với nhiều loại thức ăn đường phố ngon và rẻ. Tại Việt Nam, ăn thức ăn đường phố là một cách sống của người địa phương. Từ các món ăn nhẹ và nhanh tới toàn bộ bữa ăn, người Việt ở thủ đô Hà Nội có thể cung cấp tất cả trên vỉa hè. Sauk hi dùng xong một bát phở bò (một món bún bò Việt đặc trưng) nhân viên của WHO ngồi xuống với Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục an toàn thực phẩm để tìm hiểu về cách thức mà người Việt Nam chế biến và làm cho thức ăn đường phố ngon và an toàn cho người tiêu dùng.
 |
WHO Viet Nam/E Eraly |
Luật an toàn thực phẩm sữa đổi có tác động đến thức ăn đường phố tại Việt Nam như thế nào? (How has the revised food safety law impacted street food in Viet Nam?)
Năm 2011, Việt Nam đã thông qua một đạo luật an toàn thực phẩm sửa đổi mà nó đề cập đến thức ăn đường phố lần đầu tiên một cách cụ thể quy định các hướng dẫn rõ ràng về cách kinh doanh một quán ăn đường phố. 5 điều kiện cần phải được đáp ứng bao gồm các gian hàng phải tránh xa một nơi ô nhiễm; nước sạch phải được sử dụng để nấu ăn và đồ dùng nhà bếp phải sạch sẽ; nguồn gốc của sản phẩm được sử dụng để chế biến thực phẩm phải rõ ràng; người bán hàngphải có một hệ thống thu gom chất thải tại chỗ và người bán hàng chỉ có thể sử dụng một danh sách cụ thể của các chất phụ gia.
Những nỗ lực gì mà cục an toàn thực phẩm của Việt Nam đã thực hiện để làm cho thức ăn đường phố an toàn hơn cho cả hai nhà cung cấp và người tiêu dùng? (Which efforts has Viet Nam’s Food Administration undertaken to make street food safer for both vendors and consumers?)
Luật và các thông tư hướng dẫn về an toàn thực phẩm nhắm vào cả nhà cung cấp và người tiêu dùng. Đối với các nhà cung cấp thức ăn đường phố, VFA tổ chức tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng được giáo dục thông qua các kênh truyền thông khác nhau để nhậnbiết quầy hàng thức ăn đường phố sạch sẽ và an toàn, được trang bị kiến thức đó, người tiêu dùng sẽ tránh xa bất kỳ quầy hàng thực phẩm không an toàn còn lại và điều này sẽ tạo ra áp lực cho các nhà cung cấp có khả năng không an toàn hoặc cải thiện vệ sinh của gian hàng hoặc rút khỏi thị trường. Ngoài ra, chúng tôi cũng tổ chức kiểm tra để giám sát việc tuân thủ các quy định. Nhà cung cấp tuân thủ sẽ được khuyến khích, trong khi những người không đáp ứng được các yêu cầu có thể bị phạt hoặc phải dừng hoạt động của họ.
 |
WHO Viet Nam/M Dakin |
Những thách thức gì mà Việt nam đang phải đối mặt để làm cho thức ăn đường phố an toàn? (What challenges is Viet Nam facing to make street food safe?)
Việt Nam là một nước có thu nhập trung bình thấp, và chúng tôi vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức, công nghiệp hóa và phát triển đang diễn ra với một tốc độ nhanh chóng và ô nhiễm môi trường có một tác động tiêu cực về vệ sinh và khả năng cung cấp thức ăn đường phố an toàn và sạch sẽ, việc cung cấp nước sạch cho các quầy hàng thức ăn đường phố là một thách thức lớn trong các vấn đề đó. Một thách thức khác là một số người tiêu dùng Việt Nam vẫn còn nghèo và chấp nhận mua và tiêu thụ thực phẩm không an toàn hoặc thực phẩm không đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn thực phẩm. Hơn nữa, do thiếu kiến thức, hoặc thúc hay vì lợi nhuận, một số nhà các cung cấp cũng mua và bán sản phẩm không an toàn.
Những bệnh nào là phổ biến nhất có liên quan đến thức ăn đường phố tại Việt Nam? (What are the most common diseases related to street food in Viet Nam?)
Các bệnh thường gặp nhất liên quan đến tiêu thụ và sản xuất thức ăn đường phố là các bệnh đường ruột/bệnh đường tiêu hóa gây tiêu chảy, nguyên nhân chính là không tuân thủ các tiêu chuẩn vệ sinh và 5 yếu tố chìa khóa làm cho thực phẩm an toàn hơn gây ô nhiễm và dẫn đến bệnh.
Làm thế nào để Việt Nam giáo dục người tiêu dùng về 5 yếu tố chìa khóa liên quan đến an toàn thực phẩm? (How does Viet Nam educate consumers on the five keys to food safety?)
Chúng tôi thúc đẩy 5 yếu tố chìa khóa liên quan đến an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng không chỉ bằng cách sử dụng các kênh truyền thông đại chúng như truyền hình hoặc đài phát thanh quốc gia, Đài Tiếng nói Việt Nam, mà còn thông qua các Hội như Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh và Hội Phụ nữ. Những hội này phổ biến thông tin cho các thành viên của họ. Để đạt tới người tiêu dùng ở vùng sâu vùng xa, chúng tôi còn phân phối các tờ rơi và phát sóng các thông điệp thông qua các hệ thống loa ở các làng bản.
Làm thế nào để Việt Nam cân bằng giữa tập quán văn hóa truyền thống trong việc chế biến thực phẩm với nhu cầu về an toàn thực phẩm? (How does Viet Nam balance traditional cultural practices in preparing food with the need for food safety?)
Mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo rằng các sản phẩm cuối cùng là an toàn cho người tiêu dùng. Tập quán truyền thống trong việc chế biến thực phẩm thường không hợp vệ sinh. Một ví dụ là việc sử dụng các đồ dùng nhà bếp được làm từ gỗ tre. Chúng tôi khuyến khích các nhà cung cấp ở các khu vực nông thôn sử dụng đồ dùng hiện đại được làm bằng nhựa hoặc thép không gỉ. Ngoài ra, chúng tôi khuyến khích các nhà cung cấp và các đầu bếp sử dụng găng tay nhựa và đeo khẩu trang.
 |
WHO Viet Nam/M Dakin |
Việt Nam tham gia mạng lưới cơ quan an toàn thực phẩm toàn cầu của WHO (INFOSAN), một mạng lưới toàn cầu của các cơ quan an toàn thực phẩm quốc gia (INFOSAN). Tại sao và INFOSAN hữu ích gì cho Việt Nam? (Viet Nam participates in WHO’s International Food Safety Authorities Network (INFOSAN), a global network of national food safety authorities (INFOSAN). Why and how is INFOSAN useful to Viet Nam?)
Thông qua mạng lưới INFOSAN chúng tôi nhận được thông tin về các sự kiện an toàn thực phẩm từ các nơi khác trên thế giới rất nhanh chóng. Ví dụ, gần đây chúng tôi nhận được thông tin nghi ngờ sữa công thức bị ô nhiễm hoặc chỉ trong một thời gian ngắn về táo bị ô nhiễm. Mạng lưới này cũng cho phép chúng tôi dễ dàng liên lạc với cơ quan an toàn thực phẩm trên toàn thế giới. Thông qua mạng lưới INFOSAN Việt Nam cũng sẽ cung cấp thông tin cho các quốc gia thành viên khác về bất kỳ sự kiện an toàn thực phẩm nào mà quốc tế quan tâm ở Việt Nam.
WHO góp phần gì trong việc cải thiện an toàn thực phẩm tại Việt Nam? (How is WHO contributing to improved food safety in Viet Nam?)
WHO đóng một vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm. Ở mức độ toàn cầu và khu vực, WHO cung cấp cho chúng tôi những thông tin liên quan đến các sự kiện an toàn thực phẩm thông qua INFOSAN và đưa ra lời khuyên để xử lý các sự cố an toàn thực phẩm mà quốc tế quan tâm. Tại Việt Nam, WHO hỗ trợ sự phát triển luật về an toàn thực phẩm,ủng hộ cho một cách tiếp cận có sự tham gia bao gồm tất cả các bên liên quan tham gia vào an toàn thực phẩm, tăng cường năng lực chẩn đoán của phòng thí nghiệm an toàn thực phẩm, và hỗ trợ sự phát triển của vật liệu nâng cao nhận thức cho cộng đồng và giáo dục đào tạo. Chúng tôi hy vọng WHO sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong tương lai.