Ngày 20/10/2008 tại thành phố Quy Nhơn; Thành ủy, Hội đồng nhân dân (HĐND), Uỷ ban nhân dân (UBND), Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (UBMTTQVN) thành phố Quy Nhơn cùng phối hợp với các ngành của tỉnh tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 406 năm phủ Quy Nhơn, 110 năm thành lập đô thị tỉnh lỵ Bình Định và 10 năm thành phố Quy Nhơn được công nhận đô thị loại II.
Đến dự Lễ kỷ niệm có các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh Bình Định; các đồng chí nguyên là lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ, Uỷ viên Ban thường vụ Tỉnh ủy, các bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang, đại diện các gia đình có công với nước; đại biểu các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, lãnh đạo các sở, ban ngành, đoàn thể của tỉnh; Bí thư huyện ủy và Chủ tịch UBND các huyện trong tỉnh; các đồng chí nguyên là lãnh đạo thành phố, Uỷ viên Ban thường vụ Thành ủy, thường trực HĐND, lãnh đạo UBND, UBMTTQVN thành phố; đại diện lãnh đạo các phòng, ban ngành, hội đoàn thể thành phố Quy Nhơn; đại biểu lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang nhân dân tỉnh và thành phố Quy Nhơn; lãnh đạo Đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể chính trị phường, xã; đại biểu các cơ quan thông tấn báo chí của Trung ương, tỉnhvà thành phố; đại biểu các tôn giáo, nhân sĩ, trí thức, học sinh, sinh viên, công thương kỹ nghệ gia cùng đông đảo các tầng lớp nhân dân thành phố Quy Nhơn.  |  |
Các đại biểu tham dự Lễ kỷ niệm | |
Buổi Lễ được tổ chức trọng thể với màn văn nghệ chào mừng phong phú sôi động về thành phố Quy Nhơn xưa và nay, thay mặt cho HĐND và UBND tỉnh đồng chí Thái Ngọc Bích-Chủ tịch UBND thành phố Quy Nhơn đã đọc diễn văn khai mạc nêu rõ tầm vóc và vị trí của thành phố Quy Nhơn qua hơn 4 thế kỷ đã trải qua những bước thăng trầm của lịch sử.
Lịch sử 406 năm phủ Quy Nhơn (1602-2008)
Trước thế kỷ thứ X Quy Nhơn là vùng đất của cư dân cổ thuộc nền văn hóa Sa Huỳnh và Đông Sơn nổi tiếng. Theo dòng biến đổi của lịch sử, năm 1471 vua Lê Thánh Tông đã cho tạo lập phủ Hoài Nhơn gồm 3 huyện Bồng Sơn, Phù Ly và Tuy Viễn; từ đó trở đi đây là nơi gặp gỡ nhiều thời kỳ của dân di cư người Việt đến tụ cư sinh sống ở phía Nam, trong đó có vùng đất Quy Nhơn ngày nay. Đến năm 1602, tức cách đây 406 năm lần đầu tiên trong lịch sử địa danh Quy Nhơn xuất hiện khi chúa Nguyễn Hoàng đổi tên phủ Hoài Nhơn thành phủ Quy Nhơn và coi đây là đơn vị hành chính cấp tỉnh. Quy Nhơn-Bình Định là mảnh đất địa linh, nhân kiệt là quê hương của các anh hùng dân tộc tiêu biểu Quang Trung-Nguyễn Huệ, Mai Xuân Thưởng, Võ Trứ, Trần Cao Vân, Tăng Bạt Hổ, Ngô Mây; của các danh nhân văn hóa Đào Duy Từ, Đào Tấn, Xuân Diệu, Yến Lan, Chế Lan Viên... Qua 5 lần đổi tên khac nhau, lần cuối cùng vào năm 1832 vua Minh Mạng đổi tên phủ Quy Nhơn thành tỉnh Bình Định cho đến ngày nay. Tròn 3 thế kỷ (từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII) bằng bàn tay khối óc với nước mắt mồ hôi và cả xương máu, những nông dân "con Rồng, cháu Tiên“ đã biến vùng đất đầy nắng gió này thành những xóm làng trù phú, phố phường đông đúc, kinh tế phát triển và giao lưu văn hóa qua hai cửa biển Kẻ Thử và Thị Nại-tiền thân của cảng biển Quy Nhơn; đến thế kỷ XIX, phố cảng Thị Nại đã trở thành một thương cảng sàm uất, một quần cảng có vị trí quan trọng ở miền Nam Trung bộ thông thương với các nước trong vùng và trên thế giới.
 |
Một góc nhỏ của Thành phố Quy Nhơn |
Trong giai đoạn lịch sử này trước sự áp bức bóc lột đến cùng cực của chế độ phong kiến, từ thé kỷ XVIII phủ Quy Nhơn đã nổ ra cuộc khởi nghĩa do chàng Lía lãnh đạo chống áp bức bất công; sau đó là cuộc khởi nghĩa long trời lở đất của phong trào nông dân Tây Sơn do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo đã lật nhào sự thống trị của chế độ phong kiến đàng Trong và đàng Ngoài; xóa bỏ triều Lê suy tàn, chấm dứt sự chia cắt đất nước kéo dài trên 200 năm, đập tan 5 vạn quân Xiêm, trên 29 vạn quân Mãn Thanh ghi vào lịch sử đất nước những trang lịch sử hào hùng chói lọi.
 |
Tiết mục múa chào mừng Lễ kỉ niệm 406 năm phủ Quy Nhơn,
110 năm thành lập đô thị tỉnh lỵ Bình Định và 10 năm thành phố
Quy Nhơn được công nhận đô thị loại II |
Lịch sử 110 năm thành lập đô thị tỉnh lỵ Bình Định (1898-2008)
Sau khi phong trào Tây Sơn thất bại, thực dân Pháp khi xâm lược nước ta đã sớm thấy vị trí chiến lược quan trọng của cửa biển Thị Nại nên đã buộc triều đình nhà Nguyễn ký Hiệp ước Giáp Tuất năm 1874 nhường Hà Nội, Hải Phòng và Thị Nại (Quy Nhơn) mỗi nơi 5 ha đất để làm khu nhượng địa. Tháng 8 năm 1882 dù chưa được triều đình Huế chính thức thừ nhận sự bảo hộ của Pháp ở Bắc kỳ và Trung kỳ, Thống đốc Nam kỳ vẫn đổi tên vùng đất cửa biển Thị Nại thành Quy Nhơn; ngày 20 tháng 10 năm 1898 Viện Cơ mật triều đình Huế trình vua Thành Thái ra chỉ dụ thành lập thị xã Quy Nhơn cùng với 5 đô thị khác là Thanh Hóa, Vinh, Huế, Hội An và Phan Thiết. Như vậy thành phố Quy Nhơn ngày nay đã có 110 năm với tư cách là đô thị tỉnh lỵ-Trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật của tỉnh Bình Định.
 |
Cầu Thị Nại |
Nối tiếp truyền thống Tây Sơn-Nguyễn Huệ, ngay từ những năm đầu bị thực dân Pháp xâm lược trên mảnh đất Quy Nhơn-Bình Định đã liên tiếp nổ ra các phong trào đấu trang yêu nước của Cần Vương do Mai Xuân Thưởng lãnh đạo, cuộc tụ nghĩa của Võ Trứ và Trần Cao Vân, cuộc nổi dật của Tăng Bạt Hổ đã gây cho thực dân Pháp nhiều tổn thất. Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp quân dân Quy Nhơn với sự mưu trí dũng cảm đã đẩy lùi nhiều cuộc đổ bộ bằng tàu chiến của địch; các trận thắng vang dội ở Đèo Son, Núi Một, Nhà hát Trung Hoa (nay là rạp chiếu bóng 31/3), đặc biệt là đánh tan chiến dịch Át-lăng của địch góp phần cùng quân dân cả nước làm nên chiến thắng vang dội ở Điện Biên Phủ kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược. Cùng với cả nước, từ năm 1955 quân dân Quy Nhơn bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và lập nên những chiến công oanh liệt, tiêu biểu là trận đánh tiêu diệt quân Mỹ ở lầu Việt Cường và các cuộc tấn công trực diện vào sào huyệt của địch làm rúng động cả bộ máy ngụy quyền ở tỉnh lỵ Bình Định mà đỉnh cao là sự kiện giải phóng thành phố Quy Nhơn vào ngày 31/3/1975.
Kỷ niệm 10 năm thành phố Quy Nhơn được nâng lên đô thị loại II (1998-2008)
Sau ngày Quy Nhơn được giải phóng, Đảnh bộ và nhân dân thành phố Quy Nhơn ra sức hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế, ổn định đời sống nhân dân, từng bước đưa Quy Nhơn trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, xã hội của tỉnh Bình Định. Với kết quả đó, ngày 18/6/1986 Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã quyết định mở rộng và nâng cấp Thị xã Quy Nhơn lên thành phố thuộc tỉnh và ngày 4/7/1998 Chính phủ quyết định công nhận là đô thị loại II.
Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, trong những năm qua Quy Nhơn tiếp tục đạt được những thành tựu quan trọng về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; đời sống nhân dân không ngừng được nâng lên, tỷ lệ hộ đói nghèo giảm xuống còn 4,85%, GDP bình quân đầu người đạt 20 triệu đồng/năm; quốc phòng được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, hệ thống chính trị được củng cố kiện toàn, hoạt động của các mặt trận đoàn thể đạt nhiều kết quả tích cực.
 |
Đại diện cán bộ lão thành phát biểu
cảm nghĩ |
Kỷ niệm 406 năm Quy Nhơn, 110 năm ngày thành lập đô thị tỉnh lỵ và 10 năm thành phố Quy Nhơn được công nhận đô thị loại II là nhằm ôn lại những mốc son lịch sử có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong tiến trình phát triển của tỉnh Bình Định nói chung và thành phố Quy Nhơn nói riêng. Đây cũng là dịp để mỗi người dân Quy Nhơn tìm hiểu cội nguồn lịch sử, trân trọng giữ gìn, vun đắp và tô thắm những gì mà tổ tiên và các thế hệ cha anh đã dày công xây dựng.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, thành phố biển Quy Nhơn xinh đẹp hiền hòa đang hối hả lao động sản xuất cùng với tỉnh Bình Định và cả nước hướng tới một tương lai tươi sáng vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh.