Ngày 4/11/2014. Institut de Recherche pour le Développement (IRD) - Khí hậu và các bệnhmới nổi: phát hiện ra mối liên kết nguy hiểm (Climate, emerging diseases: Dangerous connections found). Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến sức khỏe con người có thể trực tiếp hoặc gián tiếp, ngoài việc gia tăng các mối đe dọa do các cơn bão, lũ lụt, hạn hán, sóng nhiệt và các nguy cơ sức khỏe khác đang được xác nhận.
Đặc biệt là các bệnh mới đang xuất hiện được gây ra bởi tác nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn, ký sinh trùng) trước đây không được biết hoặc đang thay đổi dưới tác động của biến đổi khí hậu (thay đổi vật chủ, vector, khả năng gây bệnh hoặc chủng), những căn bệnh này gọi là các bệnh truyền nhiễm "mới nổi" (emerging) hoặc "tái xuất hiện" (re-emerging) như là leishmaniasis, sốt Tây sông Nile… Theo WHO, các bệnh này gây ra khoảng một phần ba số ca tử vong trên toàn thế giới và các nước đang phát triển nằm ở nhóm đầu.
|
| Môi trường đầm lầy là thuận lợi để vi khuẩn gây ra bệnh loét Buruli ở Guiana thuộc Pháp |
Một mối liên hệ khó khăn để thiết lập (A difficult relationship to establish)
Một vài thông sốcó thể đứng đằng sau sự gia tăng lây lan của mầm bệnh và các vật chủ của chúng (vectors, ổ chứa…),biến đổi khí hậu làm thay đổi nhiệt độ và độ ẩm trong môi trường tự nhiên do đó làm thay đổi động lực lan truyền của các tác nhân gây nhiễm;nó cũng ảnh hưởng đến phạm vi, sự phong phú, hành vi, chu kỳ sinh học và những đặc điểm lịch sử cuộc sống của các vi khuẩn hay các loài vật chủ có liên quan, thay đổi sự cân bằng giữa tác nhân gây bệnh, vectơ và ổ chứa. Tuy nhiên những ảnh hưởng vẫn được giải thích một cách nghèo nàn, đặc biệt bởi vì chúng đòi hỏi sự hiểu biết về lâu dài về không gian hoặc thời gian tới hiện tượng này vì vậy thật là khó khăn để thiết lập một mối liên kết trực tiếp giữa biến đổi khí hậu và sự tiến hóa chung của các bệnh truyền nhiễm (overall evolution of infectious pathologies).
 |
| Tạo cơ hội thuận lợi cho véc tơ truyền bệnh phát triển và lan truyền bệnh dịch |
Giảm lượng mưa phù hợp với dịch bệnh (Decreased rainfall rhymes with epidemic)
Cung cấpmột số điều làm rõ về câu hỏi này lần đầu tiên, một nghiên cứu của các nhà nghiên cứu IRD và các đối tác của họ đã chứng tỏ mối quan hệ trên một giai đoạn dài 40 năm giữa biến đổi khí hậu và các dịch bệnh của một bệnh mới nổi ở Mỹ Latinh: loét Buruli. Tăng nhiệt độ bề mặt trong khu vực Thái Bình Dương có khuynh hướng làm gia tăng tần suất các sự kiện El Niño, đặc biệt ảnh hưởng đếnTrung và Nam Mỹ khoảng 5-7 năm một lần gây ra các đợt hạn hán, nhóm nghiên cứu so sánh sự thay đổi lượng mưa trong khu vực với sự thay đổi số lượng các trường hợp loét Buruli ghi nhận ở Guyana của Pháp từ năm 1969 và quan sát các mối tương quan về mặt thống kê.
Trong thực tế, việc giảm lượng mưa và dòng chảy dẫn đến một sự gia tăng các khu vực có nước tù đọng còn lại-chính nơi đây là vi khuẩn chịu trách nhiệm, Mycobacterium ulcerans tăng sinh. Việc tiếp cận lớn hơn vào môi trường sống đầm lầy đó dẫn đến việc tạo điều kiện thường xuyên cho con người tới đây(câu cá, săn bắn, vv) và vì vậy tăng cườngsự tiếp xúc của con người đến các vi sinh vật sống trong loại môi trường nước. Kết quả này, được công bố trong tạp chí Vi khuẩn và nhiễm trùng mới nổi (Emerging Microbes and Infections–Nature) đã được thực hiện thông qua dữ liệu chuỗi thời gian dài hạn.
Với lượng mưa trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu lo sợ một vụ dịch mới đầy tiềm năng của loét Buruli trong khu vực, ngoài việc cải tiến dự báo nguy cơ dịch bệnh thì nghiên cứu này nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét một loạt các thông số và mối tương tác của chúng. Trái ngược với các ý tưởng được chấp nhận, lượng mưa ít không có nghĩa là giảm tỷ lệ mắc ở một số bệnh truyền nhiễm như được chứng minh bởi ví dụ này. Tương tự như vậy, sự nóng lên được dự kiến của bầu khí quyển có thể cung cấp các điều kiện nhiệt độ không phù hợp với chu kỳ phát triển của một số tác nhân gây bệnh, chẳng hạn như bệnh sốt rét ở châu Phi.