Theo Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA), Ngày Dân số Thế giới (World Population Day) là một sự kiện quốc tế được tổ chức vào ngày 11 tháng 7 hàng năm nhằm nâng cao nhận thức của toàn thế giới về các vấn đề dân số toàn cầu. Theo đó, chủ đề ngày dân số thế giới năm 2015 là "Các nhóm dân số dễ bị tổn thương trong trường hợp khẩn cấp" (Vulnerable Populations in Emergencies).
 |
| Các điều dưỡng Ấn Độ chăm sóc trẻ sơ sinh tạị phòng sản của một bệnh viện ở Guwahati vào đêm trước của Ngày dân số thế giới, 10/7/2014 |
Các quốc gia kỷ niệm Ngày dân số thế giới
Ngày 11/7/2015. VOA News-Các quốc gia kỷ niệm Ngày dân số thế giới (Nations Mark World Population Day). Các quốc gia trên toàn thế giới kỷ niệm Ngày Dân số thế giới vào ngày thứ bảy như là "một lời nhắc nhở về trách nhiệm chung của chúng ta xây dựng một cách bền vững và công bằng hơn trong tương lai", Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói.Theo UN "sự giảm số ca tử vong chưa từng có" (unprecedented decrease in mortality) ở các nước phát triển trong thế kỷ 19 đã lan ra các nơi khác của thế giới trong thế kỷ 20 là "một trong những thành tựu to lớn của nhân loại" (one of the major achievements of humanity), kết quả là dân số thế giới đã tăng từ 1 tỷ trong năm 1810 tới 7 tỷ vào năm 2012.Chủ đề của Ngày Dân số thế giới năm nay là "các nhóm dân số dễ bị tổn thương trong trường hợp khẩn cấp" (Vulnerable Populations in Emergencies) và được dự định làm nổi bật những nhu cầu đặc biệt của phụ nữ và trẻ em gái vị thành niên trong các cuộc xung đột và thảm họa nhân đạo.
 |
| Phụ nữ một số nước trên thế giới luôn phải sống trong tình trạng bạo lực |
Tổng thư ký UN Ban Ki-moon phát biểu: "Với gần 60 triệu người chạy trốn khỏi các cuộc xung đột hoặc thiên tai, thì phụ nữ và trẻ em gái vị thành niên là nhóm đặc biệt dễ bị tổn thương, những kẻ bạo lực cực đoan và các nhóm vũ trang đang lạm dụng khủng khiếp và điều đó dẫn đến chấn thương, mang thai ngoài ý muốn làm lây nhiễm HIV và các bệnh khác.Điều xấu hổ và trách nhiệm còn lại trực tiếp nằm ở trên vai của các thủ phạm-những kẻ đã tiến hành cuộc chiến một cách hèn nhát trên khắp cơ thể của những người vô tội". ngoại trưởng Kerry cho biết: "trong một thế giới mong manh, nơi mà chiến tranh và khủng bố đang làm cho con người di dời với một con số kỷ lục thì những người có quyền lực ít nhất cần sự bảo vệ nhiều nhất".Tiến sĩ Babatunde Osotimehin-Giám đốc điều hành Quỹ Dân số của UN nói rằng: "Chúng ta phải cho phép phụ nữ, trẻ em gái vị thành niên và thanh niên đóng vai trò đầy đủ của họ trong các cuộc đàm phán hòa bình, xây dựng hòa bình và phục hồi, và đảm bảo rằng các chính phủ tuân thủ luật pháp quốc tế và mang các thủ phạm của bạo lực tình dục ra trước công lý. Bằng cách ưu tiên sức khỏe, quyền và sự tham gia đầy đủ của phụ nữ, trẻ em gái vị thành niên và thanh niên trong đời sống công cộng chúng ta làm gia tăng triển vọng của chúng ta cho một thế giới ổn hòa bình và ổn định hơn".
 |
| Dân số thế giới đã đạt ngưỡng 7 tỷ người |
UNFPA cho biết ở nhiều đất nước, dân số quá đông dẫn đến những hệ lụy như thất nghiệp, gánh nặng an sinh xã hội, làm gia tăng tỷ lệ tội phạm. Việc già hóa dân số đang tăng cao, dự báo lên đến 16% vào năm 2030 đang khiến nhiều nước thiếu hụt lao động trẻ. Bên cạnh đó, còn vấn đề chênh lệch giữa nam và nữ ở nhiều quốc gia.
 |
| Phụ nữ và trẻ em có quyền sống và hưởng các quyền chính đáng như: quyền học hành, có việc làm, đủ dinh dưỡng, nhà ở và bảo vệ sức khỏe |
Theo Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) hằng năm trên thế giới, những đối tượng như phụ nữ, trẻ em và thanh, thiếu niên... chiếm hơn 3/4 trong tổng số hơn 50 triệu người phải di chuyển khỏi nơi mình đang cư trú do những nguyên nhân như xung đột vũ trang và thiên tai. Trong đó, ước tính có khoảng 2 triệu phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ bị ảnh hưởng do thiên tai, 126.000 phụ nữ mang thai có nhu cầu cấp thiết trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế. Tuy nhiên, tình trạng cơ sở y tế bị quá tải, nhiều nơi bị hư hỏng hoặc bị phá hủy hoàn toàn, thiếu thốn các thiết bị y tế vẫn xảy ra.
Hưởng ứng Ngày dân số thế giới tại Việt Nam
Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế (MoH), hưởng ứng thông điệp truyền thông chung của UNFPA, Bộ Y tế đã chọn chủ đề “Hỗ trợ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình cho người dân dễ bị tổn thương trong thiên tai” năm 2015. Thông điệp này cho thấy, cả thế giới đều quan tâm và hướng tới người dân thiệt thòi ở những vùng thiên tai, tập trung vào việc bảo đảm phẩm giá, sự an toàn và sức khỏe sinh sản cho mọi phụ nữ và trẻ em gái bởi cuộc sống của một người phụ nữ luôn quý giá trong bất cứ hoàn cảnh nào. Phụ nữ và trẻ em gái là những nhóm dân số dễ bị tổn thương khi thiên tai xảy ra và những nhu cầu cụ thể của họ thường không được đáp ứng Trong khi Việt Nam là một trong những nước phải gánh chịu những hậu quả tồi tệ của sự biến đổi khí hậu trên toàn cầu nên việc tăng cường bảo đảm dịch vụ sức khỏe sinh sản, KHHGĐ cho người dân ở khu vực thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai; đồng thời nâng cao năng lực chuẩn bị, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai, bảo đảm việc cung cấp một cách kịp thời, hiệu quả dịch vụ sức khỏe sinh sản-KHHGĐ trước, trong và sau thiên tai, nhằm giảm rủi ro về bệnh tật và các hệ lụy không mong muốn khác do các nguyên nhân liên quan đến thiên tai. Theo Tổng cục dân số & KHHGĐ Việt Nam có tốc độ gia tăng dân số giữ ổn định, chất lượng dân số ngày càng cải thiện, tuổi thọ trung bình của người dân liên tục tăng và hiện là 73,2 tuổi. Tuy nhiên, vấn đề dân số và sức khỏe sinh sản vẫn là thách như quy mô dân số lớn, mật độ dân số cao, mất cân bằng giới tính khi sinh, biến đổi khí hậu, đặc biệt là mực nước biển dâng cao ảnh hưởng đến việc ổn định cuộc sống và sức khỏe người dân.
 |
| Mít tinh kỷ niệm Ngày dân số Thế giới 11.7.2015 tại Việt Nam |
Sáng 10/07/2015 tại Hà Nội,Tổng chục Dân số Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) phối hợp với UBND TP Hà Nội và Quỹ dân số Liên hiệp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam long trọng tổ chức lễ Mít tinh, diễu hành hưởng ứng Ngày dân số Thế giới năm 2015 với sự có mặt của đại diện lãnh đạo nhà nước,UBND TP Hà Nội, Bộ Y tế, UNFPA tại Việt Nam cùng hơn 500 đại biểu các tầng lớp nhân dân trên tại Thủ đô Hà Nội. Phát biểu khai mạc Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết Chủ đề Ngày Dân số thế giới năm nay là một chủ đề mới khác biệt hẳn so với mọi năm, tuy vậy ngành dân số cũng đã đưa ra năm nhóm giải pháp phù hợp, tăng cường năng lực hệ thống tổ chức, điều hành, quản lý đến công tác chuẩn bị, đáp ứng và tham gia khắc phục hậu quả thiên tai của ngành từ trung ương đến địa phương. Xây dựng và hoàn thiện cơ chế chính sách trong chuẩn bị, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dân số các cấp nhằm cung cấp dịch vụ một cách hiệu quả và kịp thời trong tình huống thiên tai. Thiết lập cơ chế thông tin trong ngành để đánh giá tác động thiên tai và làm cơ sở cho việc chủ động chuẩn bị, ứng phó với thiên tai. Triển khai nghiên cứu bổ sung các chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng hoạt động, kỹ năng ứng phó với thiên tai của cán bộ ngành dân số. Để thực hiện tốt kế hoạch hưởng ứng lời kêu gọi của UNFPA cần chủ động và chuẩn bị tốt, đầy đủ trang thiết bị, thuốc thiết yếu, đặc biệt là không để thiếu các phương tiện tránh thai cung cấp cho người dân, đặc biệt là các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trong thiên tai như vị thành niên, thanh niên, phụ nữ… Bà Ritsu Nacken-Quyền trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam cho rằng Việt Nam có thể trở thành một nước hình mẫu trong lĩnh vực DS-KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, đặc biệt là giảm tỷ lệ tử vong mẹ, tử vong sơ sinh...