Ngày thế giới phòng chống AIDS 1/12/2013 gắn kết mọi người trên toàn thế giới nhằm nâng cao ý thức về HIV/AIDS và chứng tỏ sự đoàn kết trong đối mặt với đại dịch, đồng thời cũng là một cơ hội cho các đối tác công cộng và tư nhân truyền bá ý thức về tình trạng của đại dịch và cỗ vũ những tiến bộ trong dự phòng, điều trị và chăm sóc HIV/AIDS ở các quốc gia lưu hành bệnh cao và trên toàn thế giới.
10 sự kiện về HIV/AIDS
HIV/AIDS vẫn còn là một trong những thách thức y tế công cộng quan trọng nhất trên thế giới, đặc biệt là ở các nước có mức thu nhập thấp và thu nhập trung bình. Kết quả của các tiến bộ gần đây trong việc tiếp cận tới các thuốc điều trị kháng virus (ARV_ antiretroviral therapy) bây giờ làm cho những người nhiễm HIV sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn,ngoài ra ART cũng giúp ngăn ngừa sự lây truyền HIV.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào cuối năm 2012 gần 10 triệu người đã được điều trị ARV ở các nước có mức thu nhập thấp và thu nhập trung bình. Tuy nhiên, hơn 16 triệu người khác không hội đủ điều kiện nhận ART theo hướng dẫn mới vào năm 2013 là không được tiếp cận với các thuốc kháng virus, ngoài ra còn có 2,1 triệu thanh thiếu niên nhiễm HIV vào năm 2012. Nhưng sự tiến bộ đã đạt được trong năm 2011 với 56% phụ nữ mang thai nhiễm HIV nhận được các phác đồ thuốc hiệu quả nhất (theo khuyến cáo của WHO) để ngăn ngừa sự lây truyền của virus từ mẹ sang con. WHO đã phát hành một tập hợp các hướng dẫn quy phạm (normative guidelines) và cung cấp sự hỗ trợ cho các nước trong việc xây dựng và thực hiện các chính sách và các chương trình nhằm cải thiện và mở rộng các dịch vụ dự phòng, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ HIV cho tất cả mọi người có nhu cầu. Tập tin thực tế này cung cấp dữ liệu hiện hành về căn bệnh này, và các cách để phòng ngừa và điều trị bệnh.
1. HIV (vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người) gây nhiễm các tế bào miễn dịch
Kết quả nhiễm trùng làm suy giảm hệ thống miễn dịch dần dần, phá vỡ khả năng của cơ thể chống lại một số bệnh nhiễm trùng và các bệnh khác. AIDS (Acquired immune deficiency syndrome-hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải) là đề cập đến giai đoạn nặng nhất của nhiễm HIV được xác định bởi sự xuất hiện bất kỳ của hơn 20 bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc các bệnh ung thư có liên quan.
2. HIV có thể lây truyền bằng nhiều cách
HIV có thể lây truyền qua quan hệ tình dục không được bảo vệ (âm đạo hoặc hậu môn) hoặc quan hệ tình dục bằng đường miệng với một người bị nhiễm bệnh; truyền máu bị ô nhiễm; dùng chung kim tiêm bị ô nhiễm, ống chích hoặc các dụng cụ sắc nhọn khác; sự lan truyền giữa một người mẹ và đứa bé trong khi mang thai, khi sinh đẻ và cho con bú.
3. Có 35,3 triệu người nhiễm HIV trên toàn thế giới
Phần lớn là ở các nước có mức thu nhập thấp và thu nhập trung bình,ước tính có khoảng 2,3 triệu người bị nhiễm mới virus trong năm 2012.
4.HIV là kẻ giết người hàng đầu thế giới
Ước tính có khoảng 36 triệu người đã chết cho đến nay và 1,6 triệu người chết vì HIV/AIDS vào năm 2012.
5. Kết hợp điều trị kháng virus (ART) ngăn ngừa virus HIV nhân lên trong cơ thể
Nếu sự sinh sản của virus HIV dừng thì sau đó các tế bào miễn dịch của cơ thể có thể sống lâu hơn và cung cấp cho cơ thể sự bảo vệ chốnglại các nhiễm trùng,nếu một người trong một cặp vợ chồng có HIV dương tính đang điều trị ARV thì khả năng làm lan truyền tới người còn lại có HIV âm tính do quan hệ tình dục sẽ giảm đáng kể.
6. Gần 10 triệu người nhiễm HIV được tiếp cận với ARV ở các nước có thu nhập thấp và thu nhập trung bình vào cuối năm 2012
Có khoảng 26 triệu người có nhu cầutiếp cận với các loại thuốc kháng virus theo hướng dẫn mới năm 2013 .
7.Ước tính có khoảng 3.340.000 trẻ em bị nhiễm HIV
Theo số liệu năm 2011 hầu hết các trẻ em sống ở vùng cận Sahara-châu Phi bị nhiễm bởi các bà mẹ có HIV dương tính trong khi mang thai, khi sinh đẻ và cho con bú.Mỗi ngày có hơn 900 trẻ em nhiễm mới HIV.
8. Sự lây truyền HIV từ mẹ sang con gần như hoàn toàn có thể tránh được
Tiếp cận tới các can thiệp phòng ngừa còn bị hạn chế trong hầu hết các nước cómức thu nhập thấp và thu nhập trung bình nhưng sự tiến bộ đã đạt được. Trong năm 2011 có 56 % phụ nữ mang thai nhiễm HIV nhận được phác đồ thuốc hiệu quả nhất (theo khuyến cáo của WHO) để phòng ngừa sự lan truyền của virus từ mẹ sang con.
9. HIV là yếu tố nguy cơ mạnh nhất cho việc phát triển bệnh lao
Trong năm 2011, khoảng 430 000 người tử vong do bệnh lao xảy ra trong số những người bị nhiễm HIV,đó chỉ là một phần của khoảng 1,7 triệu người chết được ước tính do HIV trong năm đó,đa số những người nhiễm HIV và lao sống ở vùng cận Saharan-châu Phi (chiếm khoảng 79 % các trường hợp trên toàn thế giới).
10. Có nhiều cách để phòng ngừa sự lây truyền HIV
Một số cách mang tính chìa khóa nhằm ngăn ngừa sự lan truyền HIV: thực hành hành vi tình dục an toàn như là sử dụng bao cao su; thực hiện các xét nghiệm và điều trị các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục (sexually transmitted infections) bao gồm cả HIV; tránh tiêm chích ma túy hay nếu thực hiện điều đó thì luôn luôn sử dụng bơm kim tiêm mới và sử dụng một lần; đảm bảo răng máu và bất kỳ sản phẩm máu nào mà bạn có thể cần sử dụng phải được xét nghiệm về HIV.
Hướng tới không có người nhiễm HIV- HIV và trẻ vị thành niên(Getting to zero - HIV and adolescents)
Giữa năm 2011-2015, ngày thế giới phòng chống AIDS có chủ đề "Hướng đến ba không: không có ca nhiễm HIV mới, không phân biệt kỳ thi, không có tử vong liên quan đến AIDS". Chiến dịch AIDS của thế giới tập trung vào chủ đề "Không có tử vong liên quan đến AIDS" báo hiệu một cách tiếp cận lớn hơn đến điều trị cho tất cả mọi người và là một lời kêu gọi đến các chính phủ cần hành động ngay. Đó cũng là lời kêu gọi vinh danh những cam kết giống như tuyên bố Abuja và với các chính phủ Châu Phi tớiđích thành công ít nhất trong việc quan tâm đến sức khoẻ và tình trạng HIV ở trong nước.
11/11/2013. UNICEF-Trẻ em vị thành niên và người trẻ từ 10 đến 24 tuổi tiếp tục là nhóm dễ bị tổn thương với HIV. Điều này là đặc biệt đúng đối với các trẻ em gái vị thành niên ở vùng cận Saharan-châu Phi, những người thường xuyên phải đối mặt với một nguy cơ bị lây nhiễm cao hơn các trẻ em trai. Trên toàn cầu, trẻ em vị thành niên, thành viên của nhóm quần thể quan trọng cũng có nguy cơ cao hơn với HIV thông qua sự lan truyền bằng đường tình dục và tiêm chích ma túy. Để nhấn mạnh vấn đềnày trong chiến dịch năm 2013, WHO đang đưa ra các hướng dẫn mới và một bản tóm tắt chính sách về xét nghiệm và tư vấn, điều trị và chăm sóc HIV cho trẻ em vị thành niên nhiễm HIV.