Hiện nay ngành chuyên khoa sốt rét, ký sinh trùng, côn trùng từ tuyến trung ương đến địa phương được giao chức năng, nhiệm vụ là xây dựng kế hoạch, tổ chức chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác phòng bệnh sốt rét, các bệnh ký sinh trùng và côn trùng truyền bệnh. Quá trình triển khai nhiệm vụ, việc thực hiện công tác phòng chống sốt rét, phòng chống giun đường ruột, sán truyền qua thức ăn và giun chỉ bạch huyết đã được chú ý thực hiện, góp phần chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân. Tuy vậy, một số các hoạt động có liên quan đến việc giải quyết các bệnh do côn trùng truyền khác chưa tập trung vào một đầu mối để tạo nguồn lực thực hiện thống nhất.
Tại Malaysia, Bộ Y tế nước này đã xây dựng một tổ chức Phòng chống các bệnh do côn trùng truyền (Vector Borne Diseases Control Division) trực thuộc Bộ Y tế chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch, tổ chức chỉ đạo thực hiện công tác phòng chống các bệnh do côn trùng truyền ở 16 bang trên toàn lãnh thổ của đất nước. Chương trình Phòng chống các bệnh do côn trùng truyền (Vector Borne Diseases Control Programme) được triển khai thực hiện để giải quyết tình hình dịch bệnh bao gồm 7 loại bệnh phổ biến ở khu vực này như sốt rét (Malaria), sốt xuất huyết (Viralhemorrhagic fever), sốt mò (Scrub typhus), sốt vàng (Yellow fever), giun chỉ bạch huyết (Filariose), viêm não Nhật Bản (Japannese encephalitis virus) và dịch hạch (Plague). Tổ chức này đã xây dựng mạng lưới hoạt động ở tất cả các tiểu bang và nhân viên y tế được đào tạo chuyên môn nghiệp vụ có trình độ về sinh học, côn trùng học và y học để có thể đảm nhận được nhiệm vụ phòng, chống các bệnh do côn trùng truyền ở cơ sở. Tổ chức này có ưu điểm là tập trung được lực lượng nhân viên y tế để giải quyết các bệnh do côn trùng truyền nên đã có nhiều hoạt động đa năng, đa hiệu, hấp thu nhiều nhân viên y tế tự nguyện tham gia hoạt động công tác vì bắt buộc họ phải học tập, tìm hiểu, nghiên cứu, làm việc và chịu trách nhiệm thực hành chuyên môn của nhiều lãnh vực dịch bệnh khác nhau phổ biến tại đây. Hoạt động của họ không chỉ đơn thuần giải quyết đến một, hai loại dịch bệnh do côn trùng truyền mà được phong phú hóa bằng nhiều hoạt động để giải quyết các dịch bệnh khác nên đã hấp dẫn nhân viên y tế nhiệt tình, hăng hái, tích cực tham gia, phục vụ trong tổ chức này từ Bộ Y tế cho đến các tiểu bang trực thuộc.
 |
TTƯT.BS. Nguyễn Võ Hinh tại Viện
nghiên cứu Y học Malaysia |
Một điều đáng được ghi nhận là tại văn phòng Bộ Y tế Malaysia có một bộ phận công nghệ thông tin được nối mạng với hệ thống thông tin điện tử của tất cả các tiểu bang và diễn biến tình hình hàng ngày về các loại dịch bệnh do côn trùng truyền ở các cơ sở đều được phổ cập báo cáo thường xuyên về Bộ Y tế. Bộ phận này sẽ xử lý các thông tin, báo cáo kịp thời tình hình cho lãnh đạo Bộ Y tế, đồng thời chỉ đạo các cơ sở sẵn sàng đối phó với nguy cơ dịch bệnh khi phát hiện có sự biến động với chức năng như là một trung tâm nghiệp vụ trực thuộc Bộ Y tế (Crisis preparedness and response Centre-Ministry of Health).
Mô hình tổ chức chỉ đạo thực hiện các hoạt động phòng chống những bệnh do côn trùng truyền phổ biến tại một quốc gia hay một khu vực được lồng ghép sẽ có những ưu điểm thuận lợi là tập trung nguồn lực để giải quyết vấn đề có hiệu quả. Riêng đối với bệnh sốt rét, Malaysia đã thực hiện các chiến lược tiêu diệt (Eradication-1981-1985), rồi chuyển sang chiến lược phòng chống (Control-1985-2006) và từ năm 2006 đến 2015 đã xây dựng chiến lược loại trừ (Elinination) bệnh sốt rét ra khỏi cộng đồng vì những kết quả thành công đã đạt được trong thời gian qua.