Ngày Môi trường Thế giới được Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc đã quyết định chọn ngày 5 tháng 6 từ năm 1972 và giao cho Chương trình Môi trường (UNEP_United Nations Environment Programme_UNEP) của Liên Hiệp Quốc có trụ sở tại Nairobi, Kenya tổ chức kỷ niệm sự kiện này. Ngày 5 tháng 6 năm 1972, nhân Hội nghị Môi trường Thế Giới tổ chức tại Stockholm, Thụy Điển, Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc đã quyết định chọn ngày này là Ngày Môi trường Thế Giới (tên tiếng Anh là World Environment Day).
Từ đó, hơn 150 quốc gia trên thế giới đã hưởng ứng tham gia vào ngày kỷ niệm này. Cách hoạt động hưởng ứng thường được tổ chức trong tuần lễ xung quanh ngày 5 tháng 6 hàng năm. Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5.6.2010 với chủ đề “Nhiều loài - một hành tinh - tương lai chúng ta” (Many Species. one Planet. one Future) năm 2010. Đây là chủ đề chính thức Ngày Môi trường thế giới năm nay hưởng ứng Năm Quốc tế đa dạng sinh học 2010. Tỉnh Quảng Bình của Việt Nam được chọn đăng cai tổ chức lễ mít tinh quốc gia. Nước Cộng hòa Rwanda được chọn làm địa điểm tổ chức lế mít tinh quốc tế sự kiện môi trường quan trọng này.
 |
Ngày Môi trường Thế giới, nghĩ tới việc làm sạch môi trường, nghĩ tới màu xanh, với
sinh lực vốn có và niềm phấn khích phục hồi lại nguồn năng lượng mà chúng ta
vay của thiên nhiên"".(ảnh: Kiều Minh) |
Mục đích của Ngày Môi trường Thế giới là tập trung sự chú ý trên toàn thế giới vào tầm quan trọng của môi trường và khuyến khích sự quan tâm chính trị và hành động bảo vệ môi trường. Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc đã quyết định chọn Ngày Môi trường Thế giới 5 tháng 6 từ năm 1972 và giao cho Chương trình Môi trường (UNEP) của Liên Hợp Quốc có trụ sở tại Nairobi, Kenya, tổ chức kỷ niệm sự kiện này. Hằng năm, vào ngày này lễ kỷ niệm trọng thể được tổ chức tại hơn 100 nước trên thế giới. Mục đích của Ngày Môi trường Thế giới là tập trung sự chú ý trên toàn thế giới vào tầm quan trọng của môi trường và khuyến khích sự quan tâm chính trị và hành động bảo vệ môi trường. Sự kiện này làm cho các vấn đề môi trường mang tính nhân văn; trao quyền cho mọi người để trở thành tác nhân tích cực của quá trình phát triển bền vững và bình đẳng; nâng cao hiểu biết của các cộng đồng về vai trò then chốt làm thay đổi hành vi hướng tới các vấn đề môi trường; ủng hộ mối cộng tác để đảm bảo rằng, tất cả các quốc gia và các dân tộc được hưởng một tương lai an toàn và thịnh vượng hơn
Mỗi năm, Liên Hợp Quốc chọn một thành phố làm nơi tổ chức lễ kỷ niệm Ngày Môi trường Thế giới. Chính phủ và thành phố nước chủ nhà sẽ hợp tác với UNEP tạo ra bầu không khí cho sự kiện này. Chủ đề, khẩu hiệu và lôgô sẽ được chọn để làm trọng tâm cho các tài liệu tuyên truyền về Ngày Môi trường thế giới, cũng như các hoạt động cổ động trên toàn cầu. Ngày Môi trường thế giới ngày càng thu hút sự quan tâm của các nước, bằng chứng là số nước hưởng ứng sự kiện này ngày càng tăng, danh sách các thành phố, các doanh nghiệp và cộng đồng ngày càng nhiều. Các hoạt động được lập kế hoạch từ trước hoặc trong quá trình tổ chức Ngày Môi trường thế giới rất đa dạng. Ngày Môi trường thế giới “chính là sự kiện của người dân” với các hoạt động đa dạng, phong phú, như tuần hành, diễu hành bằng xe đạp, các buổi hoà nhạc xanh, các cuộc thi tại trường học, trồng cây, chiến dịch tái chế chất thi và làm sạch môi trường.
Ngày Môi trường thế giới còn là một sự kiện “trí tuệ”, nó tạo cơ hội để tổ chức các cuộc hội thảo, các diễn đàn về việc gìn giữ sự trong lành của môi trường vì lợi ích của các thế hệ mai sau. Các phương tiện thông tin đại chúng có vai trò quan trọng; sự kiện này còn tạo cảm hứng cho hàng nghìn nhà báo trên thế giới để viết về môi trường. Nhiều cam kết đã được long trọng tuyên bố, kết qủa là nhiều cơ quan quản lý môi trường và quy hoạch kinh tế của chính phủ đã được thành lập. Ngày Môi trường thế giới còn tạo cơ hội để ký kết hay phê chuẩn các công ước quốc tế về lĩnh vực môi trường.
Đồng thời, tăng cường sự quan tâm chính trị và hành động bảo vệ môi trường. Các công chức địa phương, vùng và chính phủ, các nguyên thủ quốc gia và các bộ trưởng môi trường sẽ đưa ra các công bố và cam kết chăm sóc trái đất của chúng ta.
Ví dụ, năm 1994, Tổng thống Fidel Ramos của Philipin đã kêu gọi người dân nước mình tạm dừng trong chốc lát vào 12 giờ trưa ngày 5 tháng 6 để “nghĩ tới việc làm sạch môi trường, nghĩ tới màu xanh, với sinh lực vốn có và niềm phấn khích, phục hồi lại nguồn năng lượng mà chúng ta vay của thiên nhiên”.
Các thành phố đăng cai tổ chức các hoạt động quốc tế nhân Ngày Môi trường Thế giới (từ năm 1974 đến 2010):
Năm | Chủ đề | Nơi tổ chức chính |
1974 | Only one Earth | |
1975 | Human Settlements | |
1976 | Water: Vital Resource for Life | |
1977 | Ozone Layer Environmental Concern; Lands Loss and Soil Degradation | |
1978 | Development Without Destruction | |
1979 | Only one Future for Our Children - Development Without Destruction | |
1980 | A New Challenge for the New Decade: Development Without Destruction | |
1981 | Ground Water; Toxic Chemicals in Human Food Chains | |
1982 | Ten Years After Stockholm (Renewal of Environmental Concerns) | |
1983 | Managing and Disposing Hazardous Waste: Acid Rain and Energy | |
1984 | Desertification | |
1985 | Youth: Population and the Environment | |
1986 | A Tree for Peace | |
1987 | Environment and Shelter: More Than A Roof | Nairobi, Kenya |
1988 | When People Put the Environment First, Development Will Last | Bangkok, Thái Lan |
1989 | Global Warming; Global Warning | Brussels, Bỉ |
1990 | Children and the Environment | Mexico City, Mexico |
1991 | Climate Change. Need for Global Partnership | Stockholm, Thụy Điển |
1992 | Only one Earth, Care and Share | Rio de Janeiro, Ba Tây |
1993 | Poverty and the Environment - Breaking the Vicious Circle | Beijing, CHND Trung Hoa |
1994 | One Earth one Family | London, Vương quốc Anh |
1995 | We the Peoples: United for the Global Environment | Pretoria, Nam Phi |
1996 | Our Earth, Our Habitat, Our Home | Istanbul, Thổ |
1997 | For Life on Earth | Seoul, Hàn Quốc |
1998 | For Life on Earth - Save Our Seas | Moscow, Nga |
1999 | Our Earth - Our Future - Just Save It! | Tokyo, Nhật |
2000 | The Environment Millennium - Time to Act | Adelaide, Úc |
2001 | Connect with the World Wide Web of Life | Torino (Ý), Havana (Cuba) |
2002 | Give Earth a Chance | Shenzhen, Trung Quốc |
2003 | Water – Two Billion People are Dying for It! | Beirut, Lebanon |
2004 | Wanted! Seas and Oceans – Dead or Alive? | Barcelona, Tây Ban Nha |
2005 | Green Cities – Plan for the Planet! | San Francisco, Hoa Kỳ |
2006 | Deserts and Desertification - Don't Desert Drylands! | Algiers, Algeria |
2007 | Melting Ice – a Hot Topic? | Tromsø, Na Uy |
2008 | Kick The Habit - Towards A Low Carbon Economy | Wellington, Newzealand |
2009 | Your Planet Needs You - UNite to Combat Climate Change | Mexico City, Mexico |
2010 | Many Species. one Planet. one Future | Pittsburgh, Hoa Kỳ |
- Các chủ đề Ngày Môi trường thế giới ở đây, chúng tôi không dịch ra vì đôi khi không sát nghĩa với ý nghĩa và tầm quan trọng của năm đó
Để thiết thực hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới và Năm Quốc tế đa dạng sinh học 2010, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Văn bản đề nghị các Bộ, Ban ngành, đoàn thể Trung ương, UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan đơn vị trực thuộc tổ chức chiến dịch tuyên truyền vận động giáo dục cán bộ và cộng đồng chấp hành tốt Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đa dạng sinh học, lồng ghép các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới với Tuần lễ Nước sạch và Vệ sinh môi trường, từ ngày 29/4 đến ngày 6/5, Ngày Quốc tế Lao động 1/5, Ngày Quốc tế Gia đình 15/5. Một số nội dung cần được chú trọng trong phổ biến tuyên truyền tới đông đảo nhân dân là nguyên nhân, tác hại của ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, sự suy giảm đa dạng sinh học và lợi ích của bảo tồn đa dạng sinh học. Hướng mọi người tự giác, hạn chế sử dụng nguồn nguyên nhiên liệu có phát sinh khí thải gây hiệu ứng nhà kính, gây biến đổi khí hậu. Tạo thói quen để cộng đồng tự giác tham gia các hoạt động, phong trào bảo vệ môi trường, sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên không tái tạo như than đá, dầu mỏ, khí đốt. Tích cực tham gia các hoạt động trồng cây gây rừng, phòng chống cháy rừng, bảo tồn các loài động vật hoang dã…Đây cũng là dịp để các tổ chức, đoàn thể, địa phương biểu dương, khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân có nhiều thành tích bảo vệ môi trường, bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học.
Đại Hội đồng LHQ đã khởi xướng Ngày Môi trường Thế giới vào năm 1972, tại Hội nghị Stockholm, Thuỵ Điển về Môi trường và con người, với mục đích tập trung sự chú ý của công dân toàn cầun vào sự kiện môi trường; đồng thời là dịp để các nhà lãnh đạo trên thế giới ký kết, phê chuẩn các công ước quốc tế về môi trường và Trái đất. Ngày Môi trường Thế giới hàng năm được tiến hành trên tất cả các quốc gia, mỗi năm một thành phố được lựa chọn để tổ chức lễ mít tinh quốc tế. Năm nay, thành phố Kigali, thủ đô nước Cộng hoà Rwanda được đăng cai tổ chức sự kiện này. Năm 1982, Việt Nam chính thức tham gia hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới. |
Quảng Bình đã có các hoạt động hưởng ứng sự kiện này như: “Ngày Chủ nhật sạch” trên địa bàn toàn tỉnh; xây dựng các bản tin và chương trình truyền thông trên đài truyền hình và truyền thanh địa phương; treo băng rôn, khẩu hiệu tại các trục đường và tuyến phố chính; khánh thành một số công trình và dự án về môi trường; thành lập đoàn kiểm tra xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; tổ chức Hội thảo khoa học “Bảo tồn đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu có sự tham gia của cộng đồng”. Nằm ở Bắc Trung Bộ, Quảng Bình là nơi giao thoa của 2 miền khí hậu Nam, Bắc, do vậy, môi trường tự nhiên có tính đa dạng sinh học cao, thảm thực vật phong phú, độc đáo với nhiều nguồn gen quý hiếm có giá trị toàn cầu, tiêu biểu là khu vực Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Lễ mít tinh Ngày Môi trường Thế giới năm nay là dịp để Quảng Bình giới thiệu sâu rộng hơn nét phong phú, độc đáo của thiên nhiên với người dân và bạn bè quốc tế; đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng cư dân trong việc bảo tồn đa dạng sinh học và xúc tiến để UNESCO sớm công nhận Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng là Di sản Thiên nhiên Thế giới về đa dạng sinh học.
Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam cũng sẽ diễn ra tại thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình từ ngày 4 - 6/ 6/ 2010 với các hoạt động: Hội chợ xúc tiến Thương mại và Kinh tế biển; tham quan làng nghề, các doanh nghiệp khai thác và chế biến thủy, hải sản…Bên cạnh đó còn có hoạt động giao lưu giữa các đơn vị trong lĩnh vực khai thác, xúc tiến thương mại, sử dụng tài nguyên môi trường biển và vùng ven biển với các nội dung như: Tái hiện mô phỏng lễ hội cầu ngư, lễ hội vùng biển, biểu diễn nghệ thuật điêu khắc trên bãi biển; Cuộc thi thả diều nghệ thuật, cuộc thi tạo tác phẩm nghệ thuật trên cát, cuộc thi ảnh biển Quảng Bình; Triển lãm ảnh nghệ thuật về biển và hải đảo.
Tài liệu tham khảo
1.Kiều Minh (2007). Lịch sử ngày môi trường thế giới. http://vietbao.vn/Khoa-hoc/Lich-su-Ngay-Moi-truong-the-gioi-5-thang-6/20577974/197/
2.Minh Dương (2010). Ngày Môi trường Thế giới 2010 tại Quảng Bình. http://vovnews.vn/
3.http://vi.wikipedia.org/. Ngày Môi trường thế giới 2010.
4.Một số hình ảnh trích từ Interrnet