Ngày 28/7/2014. VOA NEWS - Ngày Viêm gan thế giới (World Hepatitis Day_WHD) 28/7 nhấn mạnh về mối tai họa trên toàn cầu, hy vọng về điều trị của các thuốc mới. Viêm gan là một trong 4 bệnh truyền nhiễm hàng đầu thế giới và trong vòng 10 giây có một ai đó sẽ bị nhiễm với căn bệnh gan có khả năng gây tử vong này, những người ủng hộ đang sử dụng WHD tập trung sự chú ý tới sự rối loạn và lạc quan rằng các loại thuốc có thể chữa được căn bệnh do virus sẽ trở nên có sẵn cho những người cần chúng nhất.
Ngày viêm gan thế giới 28/7 và động lực mới phòng chống viêm gan của WHO
Viêm gan lây truyền qua máu bị ô nhiễm, tiêm chích ma túy bằng đường tĩnh mạch và quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh. Trong năm qua, các loại thuốc có thể chữa trị cho các bệnh do virus đã có mặt trên thị trường, nếu không được điều trị bệnh có thể gây viêm dẫn đến xơ gan, ung thư gan và cả hai loại này đều gây tử vong nhưng viêm gan không còn là một bản án tử hình (death sentence) cho khoảng 150 triệu người đang sống chung với nhiễm trùng mãn tính, hầu hết trong số họ ở các nước đang phát triển.
 |
| Liu Haocheng 5 tuổi, nhận được vaccine viêm gan A tại Bệnh viện nhân dân Sixian County, tỉnh An Huy của Trung Quốc |
“Suy nghĩ hơn nữa" (think again)
Ellie Barnes, một chuyên gia về bệnh viêm gan phổ biến toàn cầu ở trường Đại học Oxford của Anh ở London cho biết: "Bây giờ chúng ta đang ở một nơi mà tôi nghĩ chắc chắn rằng trong một vài năm trước đây, chúng ta đã không thể tưởng tượng [nơi] chúng ta có thể". Điều trị viêm gan siêu vi là đơn giản, tùy thuộc vào chủng virus, sự chăm sóc có thể đơn giản như nghỉ ngơi trên giường hoặc uống thuốc. Tiếp cận với thuốc có thể là một vấn đề cho hàng triệu người mắc bệnh ở khắp mọi nơi, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, điều trị với một liệu trình ngắn hạn của một loại thuốc mới mang tính đột phá có giá lên tới 84.000 đô la. "Và đó là một trách nhiệm đối với những người hiện đang làm việc trong lĩnh vực này nhằm tìm ra một cách để có được những viên thuốc này [cho những người cần chúng] bởi vì đó là liệu trình một viên thuốc một ngày trong mười hai tuần", Barnes nói.
Yvonne Fuller, Giám đốc điều hành của Quỹ viêm gan quốc tế (Hepatitis International Foundation) cho rằng bà rất lạc quan là chi phí điều trị sẽ giảm xuống và bà ghi nhận một loại thuốc mới cho viêm gan đang được đưa vào sử dụng trên toàn thế giới vào cuối năm nay. Fuller nói điều đó là đặc biệt quan trọng đối với các cá nhân bị nhiễm viêm gan C, loại viêm gan thường xuyên gây tử vong: "Với sự cạnh tranh, tất nhiên nó mở ra một sân chơi cho tất cả mọi người tiếp cận với thuốc điều trị và chữa khỏi viêm gan C". Có bằng chứng cho thấy tất cả các loại viêm gan, căn bệnh phổ biến hơn HIV có thể được chữa khỏi bằng các thuốc kháng virus và những người ủng hộ bày tỏ hy vọng rằng các nhà sản xuất thuốc sẽ kịp thời làm cho những thuốc này có sẵn với chi phí thấp hoặc không có chi phí cho những người mà họ không thể có đủ khả năng để có chúng.
WHO hoan nghênh động lực mới trong phòng chống viêm gan siêu vi trên toàn cầu
Ngày 23/7/2014. MELBOURNE/GENEVA- Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hoan nghênh động lực mới trong phòng chống viêm gan siêu vi trên toàn cầu (WHO welcomes global momentum on viral hepatitis). Vào ngày Viêm gan thế giới 28/7, WHO hoan nghênh tiến bộ mới trong việc giải quyết một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất thế giới. Virus viêm gan-một nhóm các bệnh truyền nhiễm được gọi là viêm gan A, B, C, D và E ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, gây ra bệnh gan cấp và mãn tính và giết chết gần 1,4 triệu người mỗi năm. Tiến sĩ Margaret Chan, Tổng giám đốc WHO cho biết: "Trong nhiều năm, viêm gan siêu vi phần lớn đã bị lãng quên nhưng bây giờ chúng ta đang bắt đầu nhìn thấy nhận thức và hình thành các động lực lớn hơn trên toàn cầu để giải quyết nó".
Động lực mới(New momentum)
Sự quan tâm ngày càng tăng kích thích sự tranh luận về bệnh viêm gan tại kỳ họp của Đại Hội đồng y tếthế giới năm 2014, khi 194 nước đã thông qua một nghị quyết nhằm tăng cường nỗ lực để phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị viêm gan siêu vi. Nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng là các nước phải có kế hoạch quốc gia toàn diện để giải quyết viêm gan-được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của đất nước bằng cách sử dụng các nguồn lực sẵn có. Đại Hội đồng y tế thế giới, bao gồm các bộ trưởng y tế và các đại diện khác từ tất cả các nước thành viên của WHO, lưu ý rằng thử nghiệm là chìa khóa: hôm nay, hầu hết người bị viêm gan không biết họ bị nhiễm bởi vì thông thường các triệu chứng chỉ xuất hiện hàng thập kỷ sau đó sau khi bệnh lý về gan nghiêm trọng biểu hiện. Nghị quyết cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải đầu tư vào các chiến lược phòng ngừa hiệu quả bao gồm các chương trình toàn diện cho những người tiêm chích ma túy, đảm bảo quyền tiếp cận với truyền máu, tiêm chích an toàn và mở rộng chương trình tiêm chủng để bảo vệ con người tránh bị bệnh viêm gan A và B. Nghị quyết ghi nhận tiềm năng to lớn của các loại thuốc mới và các phương pháp điều trị viêm gan C mạn tính và nhiễm trùng do viêm gan B, kêu gọi các chiến lược để tăng cường tiếp cận với các thuốc viêm gan có chất lượng và giá cả phải chăng. Nghị quyết kêu gọi WHO nghiên cứu tính khả thi của việc loại trừ viêm gan B và C.
Đổi mới trong đáp ứng với viêm gan(Innovations in the hepatitis response)
Ngày Viêm gan thế giới năm nay trùng với Hội nghị quốc tế về AIDS lần thứ 20 ở Melbourne, Australia, nơi mà một loạt các buổi thảo luận tập trung vào các thách thức về y tế công cộng và thách thức lâm sàng trong phòng ngừa và điều trị viêm gan siêu vi và đồng nhiễm HIV. Nhiều người có nguy cơ cao và bị ảnh hưởng bởi HIV cũng đặc biệt dễ bị viêm gan siêu vi, khoảng 4-5 triệu người được ước tính bị nhiễm cả HIV và viêm gan B, số lượng người tương tự cũng bị nhiễm cả HIV và viêm gan C. Khi có nhiều người sống chung với HIV và viêm gan được điều trị HIV, họ tồn tại đủ lâu để phát triển thành ung thư gan và xơ gan có liên quan đến viêm gan C làm nổi bật sự cần thiết phải bảo vệ họ tốt hơn nhằm tránh bệnh viêm gan và điều trị cho họ nếu họ phát triển bệnh. "Những kinh nghiệm thu được từ các chương trình HIV trong việc mở rộng các chương trình phòng chống và điều trị toàn diện, cải thiện việc tiếp cận với các phương pháp chẩn đoán và các loại thuốc có giá cả phải chăng, sự tham gia của cộng đồng và vươn tới các nhóm quần thể dễ bị tổn thương và bị thiệt thòi có thể tạo ra nhiều bằng chứng trong đáp ứng với viêm gan siêu vi, giải quyết các quần thể rộng lớn hơn của những người bị ảnh hưởng bởi bệnh viêm gan B và C ", Tiến sĩ Hiroki Nakatani-Trợ lý Tổng giám đốc của WHO về HIV, lao, sốt rét và các bệnh nhiệt đới bị lãng quên cho biết.
Một trong những thành tựu thu được với sức khỏe công cộng quan trọng nhất trong năm qua là những tiến bộ rất lớn trong điều trị viêm gan C mạn tính, các thuốc mới cùng với các loại thuốc khác đang trong quá trình nghiên cứu, có tiềm năng làm thay đổi điều trị viêm gan C, với các phương pháp điều trị an toàn và đơn giản dẫn đến tỷ lệ chữa khỏi trên 90% nhưng những thách thức lớn vẫn còn để tạo ra sự điều trị như vậy với giá cả phải chăng và dễ tiếp cận với những quần thể có nhu cầu lớn nhất. WHO đang tăng cường sự hỗ trợ cho các nước để mở rộng chương trình phòng chống và điều trị viêm gan một cách toàn diện. Vào tháng tư năm nay, WHO đã phát hành các hướng dẫn mới cho việc sàng lọc, chăm sóc và điều trị cho người bị nhiễm viêm gan C. WHO đang phát triển các hướng dẫn mới cho việc phòng ngừa và điều trị bệnh viêm gan B. Ngoài ra, nhân ngày Viêm gan thế giới, WHO sẽ phát hành một hướng dẫn mới để giải quyết sự bùng phát của bệnh viêm gan E. WHO đang làm việc với một loạt các bên liên quan, bao gồm cả quần thể bị ảnh hưởng, mạng lưới cộng đồng, các thầy thuốc lâm sàng, các chương trình viêm gan quốc gia, các nhà cung cấp dịch vụ và các nhà tài trợ để thực hiện các hướng dẫn này, và mở rộng các nỗ lực phòng chống và sản xuất ra các thuốc điều trị có giá cả phải chăng và dễ tiếp cận cho những người cần chúng. Các kế hoạch đang được phát triển ở một số nước có thu nhập thấp và trung bình để nhanh chóng mở rộng quyền tiếp cận vào thuốc cho cả hai bệnh viêm gan B và C, trong khi cũng đảm bảo rằng có một sự đầu tư thích đáng trong các can thiệp phòng chống bệnh viêm gan đã được chứng minh bao gồm cả các chương trình tiêm chủng viêm gan, làm giảm tác hại cho người sử dụng ma túy, truyền máu và tiêm chích an toàn. "Tăng cường tiếp cận với các thuốc chữa trị cho bệnh viêm gan B và C và mở rộng tiêm phòng viêm gan B, và các chiến lược phòng ngừa khác nhằm cung cấp các cơ hội thực sự để chúng ta cứu mạng sống và ngăn ngừa đau khổ", Tiến sĩ Gottfried Hirnschall-Giám đốc bộ phận HIV của WHO nói: "Chúng tôi đang kêu gọi các bộ y tế “suy nghĩ hơn nữa" (think again) về bệnh viêm gan và phát triển các chính sách để chuyển thành các chiến lược phòng chống và các phương pháp điều trị cứu mạng sống con người".
Nỗ lực phòng chống viêm gan trên toàn cầu
Ai Cập nỗ lực chống lại bệnh viêm gan C
Tháng 7/2014. WHO - Ai Cập tăng cường các nỗ lực nhằm chống lại bệnh viêm gan C (Egypt steps up efforts against hepatitis C). "Hầu như mọi gia đình ở Ai Cập đều bị phơi nhiễm với viêm gan C", Tiến sĩ Henk Bekedam, đại diện WHO tại Ai cập cho biết. Virus lây truyền qua đường máu và lây nhiễm cao, giết chết khoảng 40.000 người Ai Cập một năm và ít nhất là 1 trong 10 người trong độ tuổi 15-59 bị nhiễm.Dịch bệnh viêm gan C của Ai Cập trở lại cách đây hàng thập kỷ khi bơm tiêm thủy tinh được sử dụng trong một chiến dịch tiêm phòng đại trà không được tiệt trùng đúng cách giữa các lần sử dụng Tiến sĩ Manal Hamdy El-Sayed từ Ủy ban Quốc gia về virus viêm gan của Ai Cập (Egypt’s National Viral Hepatitis Committee) giải thích: "Ổ chứa nhiễm trùng này được duy trì trong nhiều năm qua vì không có nhận thức và không có các nỗ lực để kiểm soát sự lây lan".Một phần của vấn đề còn nằm ở chổ là các triệu chứng viêm gan có thể mất một thời gian dài mới xuất hiện. "Hầu hết mọi người không biết họ bị nhiễm, vì họ thường không có triệu chứng cho đến khi họ phát triển thành bệnh gan nghiêm trọng, có thể là vài năm sau đó", Stefan Wiktor từ Chương trình viêm gan toàn cầu của WHO nói.Hiện nay viêm gan được công nhận bởi người dân ở tất cả các cấp độ ở Ai Cập như là một thách thức lớn, Tiến sĩ Bekedam, đại diện WHO tại Ai cập lưu ý: có 26 trung tâm chuyên ngành và 350.000 người được điều trị trong 6 năm qua, tuy nhiên bất chấp những nỗ lực này, virus vẫn lan rộng với khoảng 165.000 ca nhiễm mới mỗi năm."Tin tốt là Ai Cập đạt được thỏa thuận vào ngày 15 tháng 7 là tiếp cận với các thuốc mới dùng để điều trị viêm gan C bằng đường uống tạo ra sự hứa hẹn với tỷ lệ chữa khỏi cao hơn với giá chi phí thấp đáng kể chưa đầy một năm sau khi các thuốc điều trị có ít độc hại hơn và có ít tác dụng phụ hơn so với các thuốc hiện có, đã được làm sáng tỏ bởi Cục Quản lý thuốc và thực phẩm đối với thị trường Hoa Kỳ", Tiến sĩ Bekedam nói.Mục tiêu cuối cùng, theo Tiến sĩ Hamdy El-Sayed là để điều trị cho 300.000 người mỗi năm.
Nhấn mạnh vào công tác dự phòng (Strong emphasis on prevention)
Theo Tiến sĩ Bekedam hệ thống y tế bị phân đoạn của Ai Cập đã làm khó khăn trong việc duy trì và củng cố các tiêu chuẩn quốc gia về y tế nhưng kế hoạch quốc gia về viêm gan giai đoạn 2013-2018 được soạn thảo bởi Ủy ban Quốc gia về viêm gan virut, Bộ Y tế và được hỗ trợ bởi các đối tác y tế đặt ra nhấn mạnh về công tác dự phòng. Là một phần của kế hoạch, WHO đang giúp Chính phủ thiết lập một hệ thống quốc gia để thu thập dữ liệu về viêm gan nhằm hiểu rõ xu hướng và thích ứng với các đáp ứng ở những nơi cần thiết. WHO cũng đóng một vai trò trung tâm trong việc điều phối sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế, trong đó bao gồm Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), USAID và Viện Pasteur. Có 8 trong số 10 ca nhiễm mới xảy ra tại các bệnh viện và phòng khám, Ai Cập đangnghiên cứu để cải thiện đào tạo về kiểm soát nhiễm khuẩn cho các bác sĩ và y tá. Mục đích là để loại bỏ các thực hành y tế không an toàn như tái sử dụng kim tiêm và các thiết bị y tế khác và các thiết bị y tế này nên được bỏ đi sau khi sử dụng nhưng nâng cao tiêu chuẩn cũng sẽ đòi hỏi nguồn lực nhiều hơn nữa, Tiến sĩ Hamdy El-Sayed nhấn mạnh: "Một nha sĩ ở khu vực nông thôn nghèo có lẽ sẽ chi phí để khử trùng thiết bị của mình nhiều hơn anh ta kiếm được từ việc điều trị cho một bệnh nhân". Nhận thức cộng đồng cũng là cực kỳ quan trọng và các cơ quan đang phát triển một chiến dịch truyền thông, với sự hỗ trợ từ UNICEF và WHO nhằm giáo dục cho người dân về sự cần thiết để tránh các tiêm chích không cần thiết và nhấn mạnh rằng nhân viên y tế nên sử dụng bơm kim tiêm vô trùng.
Tính khả thi trong việc loại trừ viêm gan mạn (Elimination of chronic hepatitis feasible)
Ngày 27/7/2014. GENEVA, SWITZERLAND - WHO cho biết viêm gan do virus giết chết gần 1,5 triệu người mỗi năm, có thể được loại trừ. Đánh dấu Ngày Viêm gan thế giới (28 tháng7), WHO cho rằng các nỗ lực tăng cường xét nghiệm, phòng ngừa và điều trị là chìa khóa để giải quyết một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất thế giới.
 |
Một y tá chủng ngừa cho một đứa trẻ chống lại bệnh viêm gan để phòng ngừa bệnh ở Constitucion, Chile. |
Viêm gan do virus là một bệnh phần lớn bị lãng quên, điều này có vẻ kỳ lạ bởi vì bảng chữ cái của các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm-Viêm gan siêu vi A, B, C, D và E giết chếtnhiều người cũng gần như HIV/AIDS. Viêm gan B và C là các loại được biết rõ nhất và gây ra sự lo ngại chính đáng bởi vì chúng gây ra xơ gan mạn tính, ung thư gan và thường dẫn đến tử vong. Viêm gan B lây truyền từ một người mẹ bị nhiễm sang trẻ sơ sinh, tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh và quan hệ tình dục không được bảo vệ. Sử dụng ma túy bằng đường tiêm là có nguy cơ cao nhất bị bệnh viêm gan C bởi vì bệnh lây lan qua việc dùng chung bơm kim tiêm không an toàn.
Samuel So, một bác sĩ phẫu thuật cấy ghép gan ở Đại học Stanford tại Hoa Kỳ cho biết dự phòng là cách chữa bệnh tốt nhất cho ung thư gan bởi vì không có hóa trị liệu hiệu quả để điều trị bệnh này và đó là nguyên nhân thứ hai gây tử vong do ung thư sau ung thư phổi. Mặc dù vậy, ông cho biết viêm gan do virus có thể bị đánh bại-một quan điểm được xác nhận bởi bộ trưởng y tế các nước tham dự kỳ họp của Đại Hội đồng y tế thế giới năm nay ông kêu gọi các nước đẩy mạnh hoạt động ngay từ bây giờ để loại bỏ những căn bệnh gây chết người này: "Chúng tôi có một loại vaccine rất có hiệu quả trong 30 năm qua để ngăn chặn gánh nặng của bệnh viêm gan B trong tương lai vì thế mà họ không phát triển thành viêm gan mạn tính, xơ gan và ung thư gan sau này. Ngoài ra, hiện nay có nhiều loại thuốc rất có hiệu quả để điều trị viêm gan B mạn tính, cách dùng là đơn giản bằng cách uống một viên thuốc một ngày và như HIV, bạn có thể ngăn chặn bệnh tiến triển đến xơ gan và ung thư gan".
Theo báo cáo của WHO có hơn nửa tỷ người trên thế giới đang sống chung với bệnh viêm gan siêu vi mạntính, khoảng hai phần ba số ca tử vong toàn cầu xảy ra ở châu Á, virus cũng phổ biến ở các nước châu Phi. Hầu hết người bị viêm gan không biết họ bị nhiễm, các triệu chứng thường xuất hiện hàng thập kỷ sau khi bệnh gan nghiêm trọng biểu hiện, đây là lý do tại sao WHO kêu gọi các chính phủ đầu tư vào các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Tuy nhiên, người đứng đầu Chương trình viêm gan toàn cầu của WHO, Stefan Wiktor nói rằng nhiều người có lý do để lạc quan khi những tiến bộ lớn đang được thực hiện trong các phương pháp điều trị mới: "Phần lớn sự phấn khích gần đây nằm trong lĩnh vực viêm gan là vì cuộc cách mạng điều trị với viêm gan C, chúng tôi có một số loại thuốc mới đã được phê duyệt và có nhiều loại thuốc hơn sẽ được phê duyệt và đó thực sự là một cuộc cách mạng trong điều trị viêm gan được rút ngắn quá trình điều trị chỉ còn 12 tuần và thậm chí có thể ngắn hơn trong tương lai. Không có nhiều mũi chích hơn, các loại thuốc này là an toàn và thuốc chữa khỏi gần như tất cả mọi người-khoảng 90-95% số người được chữa khỏi”. Tuy nhiên tiền là một vấn đề, bệnh nhân ở Mỹ phải trả tới 84,000 đô la cho một liệu trình điều trị 12 tuần. Tiến sĩ Wiktor đồng ý rằng giá này là nằm ngoài tầm với của hầu hết mọi người trên thế giới, đặc biệt là ở các nước đang phát triển nhưng ông hy vọng giá cả sẽ giảm một cách nhanh chóng. Ông lưu ý chỉ tháng trước, Ai Cập đàm phán một thỏa thuận với nhà sản xuất để nhận được thuốc với chi phí chỉ còn 900 đô la cho mỗi bệnh nhân trong liệu trình điều trị 12 tuần.