Ngày 8/4/2014. Theo một nghiên cứu mới: tài trợ y tế toàn cầu (global health funding) đạt mức cao mọi lúc với 31,3 tỷ đô la (USD) trong năm 2013, cao hơn 5 lần so với năm 1990. Tuy nhiên, với tốc độ gia tăng 3,9 % từ 2012 đến 2013 thì sự gia tăng năm này so với năm kia giảm một ít về tỷ lệ tăng nhanh được nhìn thấy trong thập kỷ trước.
Tài trợ y tế toàn cầu đạt mức cao mọi lúc với 31,3 tỷ đô la trong năm 2013, cao hơn 5 lần so với năm 1990. Tuy nhiên, với tốc độ gia tăng 3,9 % từ năm 2012 đến năm 2013, thì sự gia tăng năm này so với năm kia giảm một ít về tỷ lệ tăng nhanh được nhìn thấy trong thập kỷ trước, theo nghiên cứu mới của Viện đánh giá và nghiên cứu y tế (Institute for Health Metrics and Evaluation - IHME) tại Đại học Washington được công bố trực tuyến trong một ấn bản đầu tiên trên trang web vào ngày 8/4/2014 bởi Health Affairs. Bởi vì ngân quỹ đến từ nhiều nhà tài trợ song phương và các ngân hàng phát triển giảm, thì sự tăng trưởng tài trợ từ Liên minh GAVI (GAVI Alliance), Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét (Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria), các tổ chức phi chính phủ (non-governmental organizations) và chính phủ Vương quốc Anh (UK government) đang ngược lại sự cắt giảm này. Tài trợ y tế toàn cầu vẫn còn tương đối nhỏ so với những gì các quốc gia có thu nhập cao chi phí dành cho y tế của chính họ và sự tài trợ này chỉ chiếm có 1% về chi tiêu y tế của các nước này.
Những phát hiện này sẽ được trình bày hôm nay bởi Giám đốc IHME và đồng tác giả báo cáo Tiến sĩ Christopher Murray tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Center for Strategic and International Studies_CSIS). Kết quả sẽ được công bố trong Health Affairs và trong ấn bản thứ năm hàng năm của loạt tài trợ y tế của IHME về Tài chính y tế toàn cầu 2013: chuyển đổi trong một kỷ nguyên thắt lưng buộc bụng (Financing Global Health 2013: Transition in an Age of Austerity). Những phát hiện này sẽ có sẵn trong một công cụ trực quan dữ liệu trực tuyến mới và các dữ liệu từ nghiên cứu này cũng sẽ có sẵn trên trang web IHME tại địa chỉ healthdata.org. Ngoài việc cung cấp một bức tranh chi tiết về chi tiêu y tế toàn cầu của các nhà tài trợ, báo cáo theo dõi hỗ trợ phát triển cho các vấn đề sức khỏe khác nhau đến năm 2011, dữ liệu năm gần đây nhất có sẵn. IHME thấy rằng tài trợ cho sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ em tăng gần 18% giữa năm 2010 và 2011, đạt 6,1 tỷ đô la. Tiến sỹ Murray cho biết: "Sự hỗ trợ tiếp tục của các nhà tài trợ về tăng chi phí cho sức khỏe bà mẹ ,trẻ sơ sinh và trẻ em phản ánh ý thức cấp bách toàn cầu nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (Millennium Development Goals_MDGs) vào năm 2015.
Lần đầu tiên, IHME đo lường sự tài trợ y tế trong kiểm soát thuốc lá, tổng cộng có 68 triệu đô la trong năm 2011. Trong khi đó, kinh phí cho phòng chống HIV/AIDS, vấn đề y tế nhận được tài trợ cao nhất trong năm 2011 là gấp hơn 113 lần so với sự tài trợ cho việc kiểm soát thuốc lá. Báo cáo cho thấy khoảng cách giữa ngân quỹ tài trợ và gánh nặng bệnh tật ở hầu hết các khu vực, đặc biệt là đối với các bệnh không lây nhiễm (non-communicable diseases_NCDs). Tài trợ liên quan đến thể loại bệnh này mở rộng từ năm 2010 đến năm 2011, trong khi NCDs là một phần nổi bật và gia tăng gánh nặng bệnh tật ở các nước đang phát triển nhưng không phải là trọng tâm chính của hỗ trợ phát triển cho vấn đề này. "Gánh nặng bệnh tật toàn cầu cho thấy sự nổi bật của gánh nặng bệnh không lây nhiễm ở tất cả các vùng ngoại trừ vùng cận Saharan châu Phi", đồng tác giả nghiên cứu Tiến sĩ Joseph Dieleman, người đứng đầu nghiên cứu tài chính y tế ở IHME nói. "Có sự hỗ trợ phát triển tương đối ít cho y tế ở những nước này về các chương trình liên quan đến NCD". IHME cũng so sánh viện trợ phát triển cho các vấn đề sức khỏe khác nhau tới gánh nặng bệnh tật. Mặc dù các nước vùng cận Saharan châu Phi có xu hướng nhận được khối lượng hỗ trợ lớn nhất cho bệnh sốt rét, tuy nhiên toàn bộ họ nhận được chưa đầy 60 đô la tài trợ bệnh sốt rét cho mỗi năm về sự mất số năm sống khỏe do sốt rét từ năm 2006 đến năm 2010. Trong khi đó, Mỹ Latinh và vùng Caribê đã nhận được gần 2000 đô la kinh phí sốt rét mỗi năm về sự mất số năm sống khỏe do sốt rét trong cùngthời gian này. Với NCDs, ngân quỹ tài trợ mỗi năm về mất mát số năm sống khỏe là nhỏ hơn nhiều, ít hơn 50 xu ở Nam Á từ năm 2006 đến năm 2010 và chỉ hơn 2 đô la ở châu Mỹ Latinh và vùng Caribê. Mặc dù phần lớn sự chú ý của cộng đồng y tế toàn cầu đang tập trung vào việc hỗ trợ phát triển cho y tế, các nhà nghiên cứu tại IHME phát hiện ra rằng các nước đang phát triển trung bình chi tiêu gấp 20 lần các nguồn lực của mình đối với y tế nhiều hơn họ nhận được sự hỗ trợ. Ngoại trừ sự hỗ trợ của các nhà tài trợ, chi tiêu y tế của các chính phủ lên tới 613.5 tỷ đô la trong năm 2011. Chi tiêu này đã gia tăng 7,2% giữa năm 2010 và 2011.
Trong hầu hết các nước, các nguồn tài trợ chiếm ít hơn 10% tổng chi tiêu của chính phủ dành cho y tế. Tuy nhiên, ở một số nước Châu Á và vùng cận Saharan châu Phit, sự hỗ trợ phát triển cho y tế chiếm hơn một nửa tổng chi tiêu y tế của chính phủ. Các phát hiện chính của báo cáo:
Trong khi Hoa Kỳ tiếp tục là kênh lớn nhất và duy nhất của hỗ trợ phát triển cho y tế, ở mức 7,4 tỷ đô la và năm 2013 là năm thứ hai liên tiếp giảm ngân sách y tế từ Mỹ. Tài trợ y tế toàn cầu của Mỹ đạt đỉnh điểm vào năm 2011 với mức 8,3 tỷ đô la. Trên nhóm khu vực, vùng cận Saharan châu Phi đã nhận được tỷ lệ lớn nhất về hỗ trợ phát triển cho y tế. Trong năm 2011 (năm gần nhất với ước tính có sẵn), thị phần của vùng cận Saaharan châu Phi là 8,8 tỷ đô la hay 28,6% tổng số viện trợ phát triển cho y tế. Các chi tiêu của quan hệ đối tác công-tư cũng tăng đáng kể trong năm 2013. Giải ngân của GAVI đạt ước tính 1,5 tỷ USD trong năm 2013, tăng 32 % so với mức năm 2012. Nguồn tài trợ từ Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét đã gia tăng 16,8 %, đạt 4 tỷ USD từ năm 2012 đến năm 2013. Nhiều trong số những nước có gánh nặng bệnh tật cao nhất không nhận được sự hỗ trợ phát triển nhất cho y tế. Trong những nước thuộc top 20 về số năm sống bị điều chỉnh do thương tật (DALYs_Dissability adjusted life years) thì chỉ có 13 trong top 20 nhận được tài trợ y tế toàn cầu.