Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đến ngày 2/11/2014 đã có 13.633 ca mắc, trong đó 5.000 tử vong do Ebolatrên thế giới. Các ca mắc mới theo báo cáo bổ sung từ Mỹ và Mali vào ngày 23/10/2014 không được WHO chấp nhận nên không có trong số liệu tổng thể này, dịch bệnh Ebola đang có dấu hiệu chững lại cùng với sự kiện hai quốc gia Senegal và Nigeria đã được WHO công bố thoát dịch đem lại bức tranh sáng sủa trong cuộc chiến với đại dịch này.
Theo đó sự phân bố các trường hợp mắc và tử vong tại các quốc gia bị ảnh hưởng cụ thể như sau: Liberia (6.535 ca mắc, 2.413 tử vong); Sierra Leone (5.338 ca mắc, 1.510 tử vong); Guinea (1.667 ca mắc, 1018 tử vong); Mali (1 ca mắc, 1 tử vong); Nigeria (20 ca mắc, 8 tử vong) đã được WHO công bố hết dịch ngày 19/10/2014; Senegal (1 ca mắc, 0 tử vong) đã được WHO công bố hết dịch ngày 17/10/2014; Cộng hòa Công Gô_DRC (66 ca mắc, 49 tử vong); Tây Ban Nha (3 ca mắc, 2 tử vong); Hoa kỳ (4 ca mắc, 1 tử vong); trong số 531 trường hợp là nhân viên y tế mắc bệnh thì có 277 tử vong.
Đội phản ứng Ebola củaTCYTTG cho biết, các trường hợp EVD hiện nay biểu hiện tương tự các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng khi so sánh vớicác đợt bùng phát dịch EVD trước đó. Thời kỳ ủ bệnh khoảng 11,4 ngày với khoảng thời gian nối tiếp là 15,3 ngày. Tỷ lệ các trường hợp tử vong ước tính trong số 4.010 trường hợp với kết quả lâm sàng được biết đến ở Guinea, Liberia và Sierra Leone là 70,8% (95% CI: 68,6-72,8%) không có sự khác biệt đáng kể giữa các quốc gia.
Hình 1: Phân bố các trường hợp EVD theo tuần đang được báo cáo ở Guinea, Sierra Leone, Liberia, Nigeria và Senegal, từ tuần 48/2013 đến 43/2014*
Hình 2: Phân bố ca bệnh EVD báo cáo theo tuần ở 3 quốc gia lan rộng và lan truyền nhanh
Tình hình các nhân viên y tế ở Tây Phi
Tính đến ngày 19 tháng 10 năm 2014, TCYTTG báo cáocó tổng cộng 442 nhân viên y tế bị nhiễm EVD, trong đó có 244 đã chết. Bảng 1 chi tiết về sự phân bố các trường hợp và tử vong trong số nhân viên y tế ở năm quốc gia bị ảnh hưởng.
Hình 3. Phân bố ca bệnh EVD theo tuần được báo cáo ở Guinea, Sierra Leone và Liberia (đến tuần 41/2014)
Bảng 1. Số ca nhiễm Ebola and tử vong ở nhân viên y tế tại Tây Phi
Quốc gia
| Nhân viên y tế mắc bệnh (% ca mắc được báo cáo) | Nhân viên y tế tử vong (% ca mắc được báo cáo) |
Guinea | 78 (5.1) | 41 (4.5) |
Liberia | 222 (4.8) | 103 (3.8) |
Sierra Leone | 129 (3.5) | 95 (7.5) |
Nigeria | 11 (55.0) | 5 (62.5) |
Tây Ban Nha | 1 (100.0) | 0 |
Mỹ | 2 (66.0) | 0 |
Tổng cộng | 443 (4.6) | 244 (5.0) |
Tình hình bệnh Ebola ngoài khu vực Tây Phi
Mỹ
Một trường hợp mới được báo cáo vào ngày 23 tháng 10 năm 2014. Trường hợp mắc này là một bác sĩ y khoa tình nguyện đến Guinea và gần đây trở về Mỹ.
Ngày 20 tháng 10 năm 2014, Sở Y tế bang Texas xác nhận rằng 43 người ở Texas đã tiếp xúc với bệnh nhân Ebola đầu tiên của tiểu bang đã được tự do sau 21 ngày theo dõi.
Ngày 22 tháng 10 năm 2014, Bộ An ninh nội địa Hoa Kỳ (DHS) thông báo, tất cả các hành khách đi từ Liberia, Sierra Leone hay Guinea đến Hoa Kỳ được yêu cầu bay đến 01 trong 05 sân bay có tăng cường kiểm tra Ebola và bổ sung nguồn lực tại chỗ. Họ sẽ được theo dõi tích cực bởi cơ quan y tế công cộng trong vòng 21 ngày. Du khách sẽ nhận được một bộ kit khi đến và phải báo cáo hàng ngày cho cơ quan y tế địa phương hay y tế bang. Bộ kit chứa các thông tin và một nhiệt kế. Họ phải đo nhiệt độ hàng ngày và báo cho biết khi có bất kỳ dấu hiệu của bệnh. Họ cũng phải tiết lộ bất cứ dự định đi du lịch. Nếu cá nhân không báo cáo, "Các quan chức y tế công cộng sẽ có biện pháp lập tức để xác định vị trí các cá nhân để đảm bảo rằng các hoạt động giám sát diễn ra hàng ngày"
Tây Ban Nha
Không có trường hợp mắc mới được báo cáo kể từ ngày 06 tháng 10 năm 2014 ở Tây Ban Nha sau khi nhân viên y tế xét nghiệm dương tính với Ebola. Ngày 21 tháng 10 năm 2014, cô được tuyên bố hết nhiễm EVD. 83 người tiếp xúc vẫn còn đang được theo dõi.
Mali
Bộ Y tế tại Mali đã báo cáo rằng một bé gái hai tuổi mới đến từ Guinea đã được xét nghiệm với kết quả dương tính với Ebola. Đây là trường hợp đầu tiên được xác nhận nhiễm virus Ebola ở Mali.
Sơ tán y tế từ các nước bị ảnh hưởng EVD
Mười bảy cá nhân đã được sơ tán hoặc hồi hương từ các nước bị ảnh hưởng EVD (Bảng 2, Hình 4). Tính đến ngày 24 tháng 10 năm 2014, đã có 9 nhân viên y tế sơ tán xác nhận nhiễm EVD đến châu Âu (3 người đến Đức, 2 người đến Tây Ban Nha, 1 đến Vương quốc Anh, 1 đến Pháp, 01 đến Na Uy và 01 đến Thụy Sĩ) và 02 người bị phơi nhiễm đã được hồi hương đến Hà Lan.
Bảng 2. Sơ tán y tế và hồi hương từ các quốc gia bị ảnh hưởng EVD đến 24/10/2014
Ngày sơ tán
| Sơ tán từ | Sơ tán đến | Nghề nghiệp | Tình trạng | Xác định | Quốc tịch |
02/8/2014 | Liberia | Atlanta (Mỹ) | Nhân viê n y tế | Cho về | Có | Mỹ |
05/8/2014 | Liberia | Atlanta (Mỹ) | Nhân viên y tế | Cho về | Có | Mỹ |
06/8/2014 | Liberia | Madrid (Tây Ban Nha) | Nhân viên y tế | Tử vong | Có | Tây Ban Nha |
24/8/2014 | Sierra Leone | London (Anh) | Nhân viên y tế | Tử vong | Có | Anh |
27/8/2014 | Sierra Leone | Hamburg (Đức) | Nhà nghiên cứu dịch bệnh | Phục hồi | Có | Senegal |
04/9/2014 | Monrovia, Liberia | Omaha (Mỹ) | Bác sĩ sản khoa | Ổn định | Có | Mỹ |
09/9/2014 | Kenema, Sierra Leone | Atlanta (Mỹ) | Bác sĩ | Ổn định | Có | Mỹ |
14/9/2014 | Sierra Leone | Leiden (Hà Lan) | Nhân viên y tế | Cho về | Không | Hà Lan |
14/9/2014 | Sierra Leone | Leiden (Hà Lan) | Nhân viên y tế | Cho về | Không | Hà Lan |
19/9/2014 | Liberia | Paris (Pháp) | Nhân viên y tế | Cho về | Có | Pháp |
22/9/2014 | Sierra Leone | Madrid (Tây Ban Nha) | Nhân viên y tế | Tử vong | Có | Tây Ban Nha |
22/9/2014 | Sierra Leone | Lausanne (Thụy Sĩ) | Nhân viên y tế | Nhập viện | Không biết | Non-Swiss |
28/9/2014 | Sierra Leone | Maryland (Mỹ) | Nhân viên y tế | Nhập viện | Không biết | Mỹ |
02/10/ 2014 | Sierra Leone | Frankfurt (Đức) | Nhân viên y tế | Ổn định | Có | Uganda |
02/10/ 2014 | Liberia | Omaha (Mỹ) | Người quay phim | Ổn định | Có | Mỹ |
06/10/ 2014 | Sierra Leone | Oslo (Na Uy) | Nhân viên y tế | Không biết | Có | Na Uy |
08/10/ 2014 | Liberia | Leipzig (Đức) | Nhân viên phòng labo | Tử vong | Có | Sudan |
Hình 4. Sơ tán y tế và hồi hương từ các nước bị ảnh hưởng đến ngày24/10/2014
Những dấu mốc quan trọng
+ Ngày 23 tháng 10 năm 2014: Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ đã báo cáo một trường hợp nhiễm mới vào ngày 23/10/2014 tại thành phố New York. Trường hợp này là nhân viên y tế tình nguyện tại Guinea và gần đây trở về Mỹ. Ngoài ra, Bộ Y tế tại Mali đã báo cáo rằng một cô gái hai tuổi, người mới đến từ Guinea đã xét nghiệm dương tính với Ebola. Đây là trường hợp đầu tiên được xác nhận nhiễm virus Ebola ở Mali.
+ Ngày 19 tháng 10 năm 2014: Nigeria đã tuyên bố chính thức thoát khỏi dịch bệnh Ebola.
+ Ngày 17 tháng 10 năm 2014: Senegal đã tuyên bố chính thức thoát khỏi dịch bệnh Ebola.
+ Ngày 14 tháng 10 năm 2014: Hoa Kỳ, một nhân viên y tế thứ hai tại bệnh viện Y tế Presbyterian ở Texas cũng là người chăm sóc cho bệnh nhân EVD nhập khẩu dương tính với Ebola.
+ Ngày 10 tháng 10 năm 2014: Tại Hoa Kỳ, một nhân viên y tế tại Bệnh viện Presbyterian Y tế Texas người chăm sóc người đầu tiên nhập khẩu EVD bệnh nhân dương tính với Ebola.
+ Ngày 06 tháng 10 năm 2014: Các nhà chức trách Tây Ban Nha báo cáo một trường hợp xác nhận EVD ở nhân viên y tế chăm sóc cho người thứ hai trong hai bệnh nhân EVD đã được sơ tán đến Tây Ban Nha.
+ Ngày 03 Tháng 10 năm 2014: Senegal, tất cả những người tiếp xúc với trường hợp EVD nhập khẩu đã hoàn thành 21 ngày theo dõi mà không phát triển bệnh. Không lây truyền EVD tại chỗ đã được báo cáo ở Senegal. Trường hợp nhập khẩu xét nghiệm âm tính vào ngày 05 tháng 9 năm 2014 và TCYTTG tuyên bố Senegal thoát khỏi dịch bệnh Ebola vào ngày 17 tháng 10 năm 2014.
+ Ngày 30 tháng 9 năm 2014: Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa dịch bệnh (CDC) công bố các trường hợp EVD nhập khẩu đầu tiên tại Mỹ liên quan đến sự bùng phát dịch bệnh hiện nay ở Tây Phi.
+ Ngày 23 tháng 9 năm 2014: Một nghiên cứu được công bố bởi đội phản ứng Ebola của WHO dự báo sẽ có hơn 20.000 trường hợp (5.740 ở Guinea, 9.890 ở Liberia, và 5.000 tại Sierra Leone) vào đầu tháng 11 năm 2014. Nghiên cứu tương tự cũng ước tính thời gian nhân đôi của đại dịch là 15,7 ngày ở Guinea, 23,6 ngày ở Liberia, và 30,2 ngày ở Sierra Leone.
+ Ngày 18 tháng 9 năm 2014: Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc công nhận sự bùng nổ dịch bệnh EVD như là một "mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh quốc tế và nhất trí thông qua một nghị quyết về việc thành lập một sáng kiến của Liên Hợp Quốc-sáng kiến đầu tiên tập trung nguồn lực của tất cả các cơ quan liên quan Liên hợp quốc để giải quyết cuộc khủng hoảng này.
+ Ngày 29 tháng 8 năm 2014: Bộ Y tế Senegal báo cáo một trường hợp nhập khẩu xác nhận nhiễm EVD ở người đàn ông 21 tuổi quốc tịch Guinea.
+ Ngày 08 tháng 8 năm 2014: TCYTTG tuyên bố dịch Ebola ở Tây Phi là một sự kiện y tế công cộng cần quốc tế quan tâm (PHEIC). Ngày 23 tháng 10 năm 2014, TCYTTG tái khẳng định sự bùng nổ sẽ tiếp tục tạo thành vấn đề sức khỏe khẩn cấp trong công cộng cần quốc tế quan tâm.
+ Cuối tháng 7 năm 2014: Một trường hợp có triệu chứng lâm sàng đi du lịch bằng đường hàng không đến Lagos, Nigeria, nơi ông bị nhiễm một số nhân viên y tế và tiếp xúc tại sân bay trước khi tình trạng của ông được xác nhận nhiễm EVD.
+ Tháng 5 năm 2014: Sierra Leone và Liberia báo cáo các trường hợp đầu tiên. Các ca bệnh được giả định đã lây lan từ Guinea thông qua sự di chuyển của những người bị nhiễm bệnh qua biên giới đất liền giữa hai quốc gia.
+ Ngày 22 tháng 3 năm 2014: Bộ Y tế Guinea thông báo cho TCYTTG về sự bùng nổ phát triển nhanh chóng của bệnh do virus Ebola (EVD). Các trường hợp đầu tiên xảy ra vào tháng 12 năm 2013. Sự bùng nổ dịch bệnh được gây ra bởi một nhánh Zaïre ebolavirus có liên quan nhưng khác biệt với các virus đã được phân lập từ các ổ dịch cũ ở Trung Phi và có sự khác biệt rõ ràng với Taï Forest ebolavirus đã được phân lập tại Bờ Biển Ngà trong giai đoạn 1994-1995.
Các trường hợp đầu tiên được báo cáo ở Guinea từ phía đông nam và thủ đô Conakry.