Thuật ngữ về “Sự thay đổi khí hậu” (Climate change) là một sự thay đổi đáng kể và kéo dài có thể hoặc không liên đới đến thời tiết vùng (hoặc có thể liên quan tạm thời đến mô hình chính trị xã hội thay đổi tạm thời trên toàn trái đất) qua một khoảng thời gian. Thay đổi khí hậu ảnh phản ánh sự khác biệt bất thường của thời tiết khí hậu trong một bầu khí quyển của trái đất, có thể tính từ vài thập niên đến hàng triệu năm.
Dùng thuật ngữ này hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh chính sách môi trường, sự thay đổi khí hậu thường nghĩ đến những thay đổibằng một thuật ngữ mới và hiện đại hơn và rộng nghĩa hơn là cảnh báo toàn cầu (Global warming). Việc kiểm soát nhiệt độ qua các giai đoạn khác nhau và nguồn dữ liệu sẵn có, hồ sơ về nhiệt độ có thể góp phần tiên đoán nhờ vào các số liệu đã mà đoán thời tiết trong tương lai sắp đến. Điểm quan trọng của sự thay đổi khí hậu toàn cầu như thế sẽ ảnh hưởng lên cuộc sống chúng ta như thế nào, là việc quan trọng, cụ thể hơn là đe dọa đến sức khỏe nhân loại toàn cầu rất nghiêm trọng.
Sự thay đổi khí hậu và thời tiết như một nhân tố lớn nhất đe dọa sức khỏe toàn cầu
"Chúng ta đã thật sự bỏ lơ với một mối đe dọa sức khỏe lớn nhấthành tinh trong thế kỷ 21 này”. Đây là một thông điệp và có thể là một “thú thận” bởi các bác sĩ và các nghà nghiên cứu về thời tiết học đưa ra trên bản tin hôm sáng thứ 4 vừa qua tại Luân Đôn. Sự thay đổi về khí hậu sẽ thật sự tệ hại khi ảnh hưởng lên sức khỏe, từ các bệnh lý tim mạch đến đột quỵ đến các bệnh nhiễm trùng salmonella và các bệnh truyền nhiễm do vector truyền. Trước đây, ngành y tế không chỉ đánh giá thấp mà còn lơ là vấn đề này-Richard Horton-biên tập viên của tạp chí The Lancet cho biết. "Đây không phải là một vấn đề của bất kỳ một chương trình nghị sự về y tế hơn 10 năm qua, The Lancet được ủy quyền để thông báo với các chuyên gia tại University College London.
Hugh Montgomery-giám đốc của Viện Nghiên cứu sức khỏe con người cho biết các bác sĩ cho rằng thủy triều đang trở lại, “Điều cần thiết là ngành y tế của chúng ta phải thức tỉnh ngay từ bây giờ”. Ông ta dẫn lời của Đại học y khoa hoàng gia Anh và cho rằng hiện có quá nhiều mục cần ưu tiên. Anthony Costello, giám đốc Viện Sức khỏe toàn cầu trực thuộc UCL - London's Global University, cho rằng tỷ lệ tử vong trẻ em sẽ nhiều hơn do nhiều nguy cơ đang diễn ra ở các quốc gia đang phát triển và sự thay đổi khí hậu, độ dao động trong 2°C,…những ảnh hưởng như thế tác động đến hệ sinh thái, đến nguồn nước, …
Các mối nguy hiểm lớn hiện nay là gì?
Các nhà nghiên cứu cho biết mỗi thời điểm nhiệt độ có thể thay đổi trong một phạm vi nhất định. Ngoài khoảng thay đổi này, cơ sở hạ tầng cũng trở nên quá tải. Một thực trạng kinh điển cho thấy hiện tượng sóng nhiệt năm 2003 tại châu Âu đã cướp đi hơn 70.000 sinh mạng. Nhưng vào năm 2040, nhiệt độ trung bình vào mùa hè ở châu Âu sẽ tương đương năm 2003. Các bác sĩ và các nhà nghiên cứu liệt kê một danh mục liên quan đến thiếu nước và thực phẩm đi theo chiến tranh và phá hủy sinh thái cũng như áp lực lớn nhất đe dọa sức khỏe do thay đổi khí hậu.
Các chuyên gia về khí hậu và sức khỏe trước đây đã chỉ ra hiệu ứng của sức khỏe do thay đổi thời tiết. Các bệnh truyền nhiễm như sốt rét và sốt xuất huyết có thể vì thế mà lan rộng. Bệnh lý sỏi thận có thể tăng lên. Tại Mỹ và Úc, hạn hán sẵn sàng góp phần vào việc sinh ra các bệnh tật liên quan đến nguồn nước, do người ta phải tích trữ nước trong các thùng trong một thời gian dài. Tại Ấn Độ, tử vong tại bệnh viện đã tăng lên trong nhiều tuần gần đây do đối mặt với một đợt sóng nhiệt.
Tan băng ở Bắc Cực - Vấn đề toàn cầu
Ấm nóng nhanh chóng ở Bắc Cực đồng nghĩa với việc nhiệt độ toàn cầu tăng 3oC và riêng phía bắc, có thể tăng thêm 100C ngay trong thế kỷ này. Tầng băng vĩnh cửu sâu hàng trăm mét sẽ có nguy cơ nứt rạn và tan ra. Vấn đề ở chỗ, dưới tầng băng vĩnh cửu là kho chứa carbon và khí methane khổng lồ. Một phần tư bề mặt đất của bán cầu bắc chứa tầng băng vĩnh cửu, thường là đất đóng băng, nước và đá. Tầng băng vĩnh cửu ở dưới sâu được tạo thành suốt kỷ băng hà, khi mực nước biển thấp hơn nhiều so với hiện nay.
Việc một diện tích lớn tầng băng vĩnh cửu bắt đầu tan dẫn tới hiện tượng xói mòn nhanhchóng, làm lún nứt các quốc lộ và ống dẫn, phá hủy các công trình xây dựng và rừng. Điều lo lắng thực sự là tầng băng vĩnh cửu chứa carbon hữu cơ ở dạng động thực vật chết lâu ngày, trong đó có cả xác voi mamut, bị đóng băng hàng chục nghìn năm. Khi tầng băng vĩnh cửu tan ra, carbon có thể phát thải vào khí quyển. Không ai biết chắc bao nhiêu carbon bị chôn chặt trong tầng băng vĩnh cửu, nhưng có vẻ như có nhiều hơn chúng ta nghĩ. Năm ngoái, một nghiên cứu quy mô quốc tế do Edward Schur từ Đại học Florida (Mỹ) dẫn đầu nhóm nghiên cứu cho biết ước tính lượng carbon của tầng đất đóng băng vĩnh cửu lớn gấp đôi ước tính trước đó, khoảng 1.600 tỷ tấn - gần bằng 1/3 tổng lượng carbon trong đất của thế giới và gấp đôi lượng carbon trong khí quyển. Các khí nhà kính này (C02, NH4) một khi bay vào khí quyển với số lượng lớn như thế sẽ càng làm trầm trọng thêm tình trạng biến đổi khí hậu.
Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đưa ra rằng Chính phủ cần đưa vấn đề sức khỏe thành tâm điểm trong các chính sách về biến đỏi khí hậu. Điều này không có nghĩa là phải thiết lập các cơ cấu mới và riêng biệt. Việt Nam cần củng cố và cải cách các hệ thống hiện có, đặc biệt nhấn mạnh vào các vấn đề như nước sạch, tiêm chủng, giám sát bệnh, kiểm soát muỗi và chuẩn bị ứng phó với thảm họa.
Không thể cứu vãn hiện tượng tan băng ở Bắc Cực
Nhiệt độ ở Bắc Cực đang tăng nhanh hơn các tiên đoán của giới khoa học. Các chuyên gia tin rằng tình trạng băng tuyết tan chảy trong Bắc Băng Dương đã tới giai đoạn không thể đảo ngược được nữa.
Băng tuyết của Bắc Băng Dương đang biến mất nhanh đến mức khó tin. Trong tháng 9.2007, băng tuyết chỉ còn bao phủ một diện tích bằng nửa châu Âu. Theo tính toán của Trung tâm dữ liệu băng tuyết quốc gia Mỹ, so với khoảng thời gian giữa thập niên 80 và 90, Trái đất đã mất gần 40% lượng băng tuyết. Trong mùa hè năm 2007, nhiệt độ vùng eo biển Bering tăng cao hơn mức trung bình 5oC. Đây là mức chênh lệch lớn nhất trong lịch sử. Bắc Cực biến đổi nhanh hơn dự báo của các mô hình khí hậu toàn cầu. Tình trạng khí thải gây hiệu ứng nhà kính ngày càng tăng không thể giải thích hiện tượng này. Một nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, Na Uy và Đức đã hé mở nhiều điều mới mẻ. Các chuyên gia cho biết, tuần hoàn khí quyển ở phương bắc đã thay đổi hoàn toàn vào đầu thập niên này. Sự biến đổi khí hậu đột ngột mang nhiều luồng khí nóng đến Bắc Cực và là động lực chính dẫn tới những biến đổi khí hậu đang xảy ra tại đây.
Nhóm nghiên cứu không loại trừ khả năng khí hậu trong vùng Bắc Cực đã vượt quá điểm giới hạn nên không thể đảo ngược lại được nữa. Băng tuyết sẽ tan hoàn toàn trong mùa hè. Một đại dương không có băng sẽ hấp thụ ánh sáng Mặt Trời nhiều hơn. Nhiệt độ của đại dương sẽ tăng lên thay vì phản chiếu lại các tia nắng khi có lớp băng giá bao phủ. "Trong trường hợp của băng tuyết vùng Bắc Cực, chúng ta đã vượt quá cái được gọi là điểm không thể đảo ngược", nhà nghiên cứu khí hậu nổi tiếng người Mỹ James Hansen, giám đốc Viện nghiên cứu vũ trụ Goddard của NASA (National Aeronautics and Space Administration _ Cục Quản trị Hàng không và Không gian Quốc gia) nói. Nhà vật lý học Rüdiger Gerdes, một thành viên trong nhóm nghiên cứu, cho rằng băng tuyết Bắc Cực sẽ "biến mất nhanh chóng, nếu như mô hình biến đổi khí hậu hiện nay tiếp tục tồn tại". Tuy Bắc Băng Dương sẽ vẫn đóng băng trong mùa đông, nhưng lượng băng tuyết hình thành quá ít để có thể tồn tại qua mùa hè.
James Overland, chuyên gia của Phòng nghiên cứu môi trường biển Thái Bình Dương thuộc Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (National Oceanic & Atmospheric Administration_NOAA) cho rằng, ngay cả khi sự tuần hoàn ở Bắc Cực lại trở về trạng thái bình thường (hiện tượng này chỉ xuất hiện 10 năm một lần) thì khu vực này vẫn khó có thể quay trở lại trạng thái ban đầu. "Cứ mỗi lần như vậy, chúng ta mất nhiều băng tuyết đến mức Bắc Cực không thể trở lại trạng thái ban đầu được nữa. Một kỷ nguyên mới của biến đổi khí hậu đã bắt đầu với những thay đổi to lớn ở cực bắc của địa cầu", James nhận định.
Bắc Cực có thể tan băng hết trong 5 năm tới
Tốc độ thay đổi khí hậu đang diễn ra nhanh hơn so với dự đoán của giới khoa học và tình trạng đó có thể gây nên những hậu quả đáng sợ sau nửa thập kỷ nữa, Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên (World Wildlife Fund_WWF) tuyên bố. Theo WWF, những thảm họa thời tiết, chẳng hạn như mùa hè kinh khủng từng giết chết 35 nghìn người ở châu Âu trong năm 2003, sẽ xảy ra thường xuyên hơn. WWF nhận thấy Bắc Băng Dương có thể hết băng sớm hơn ít nhất 30 năm so với dự báo của Ủy ban liên chính phủ về thay đổi khí hậu (IPCC), một cơ quan trực thuộc Liên Hợp Quốc.
Nếu xu hướng này vẫn tiếp diễn, trong vòng 5 năm nữa chúng ta sẽ không nhìn thấy băng ở Bắc Cực vào mùa hè - điều chưa từng xảy ra trong hơn một triệu năm qua. Hiện tượng đó có thể mở màn cho một giai đoạn mà trong đó, các thay đổi khí hậu diễn ra nhanh chóng và bất ngờ, chứ không chậm và đều như hiện nay. Báo cáo của WWF, mang tên "Thay đổi khí hậu: nhanh hơn, mạnh hơn và sớm hơn" cũng cho rằng, tình trạng mùa màng thất bát, lũ lụt ở Bắc Âu và hạn hán kéo dài ở Địa Trung Hải sẽ xảy ra thường xuyên. Số lượng và cường độ những cơn lốc xoáy tại Anh và nhiều nơi khác sẽ tăng lên.
WWF kêu gọi Liên minh châu Âu hướng tới mục tiêu cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính xuống mức 0% vào năm 2050 để nhiệt độ toàn cầu sẽ không tăng quá 2oC. Bước đi đầu tiên là giảm 30% lượng khí thải hiện nay vào năm 2020. Hiện tại, chỉ có Anh cam kết cắt giảm 80% lượng khí thải vào năm 2050. Chính phủ Anh khẳng định họ có thể đạt được mục tiêu bằng cách sử dụng năng lượng tái sinh và xây dựng các nhà máy điện thế hệ mới. Các quốc gia châu Âu khác, trong đó có Ý và Ba Lan, cho rằng việc cắt giảm khí thải là điều khó thực hiện trong bối cảnh khủng hoảng tài chính hiện nay.
'Sát thủ' đáng sợ từ đáy Bắc Băng Dương
Bong bóng khí nổi lên trên diện rộng từ đáy biển: hiện tượng chấn động này vừa được một đoàn thám hiểm quan sát thấy. Đáy biển Bắc Cực rõ ràng là đang phóng thích rất nhiều khí methane – một sát thủ khí hậu. Đại dương dường như đang sôi sục quanh tàu "Jacob Smirnitskyi". Bong bóng khí nổi lên mặt nước quanh chiếc tàu nghiên cứu Nga dài 70 m. Đây là hiện tượng đáng lo ngại trong vùng biển ngoài khơi Siberia, nơi lạnh đến mức chỉ riêng ý nghĩ về nước sôi không thôi dường như đã là buồn cười. Trong lúc khí đang nổi lên giống như có ai đó vừa mở nắp một chai nước khoáng vô hình khổng lồ, nhóm chuyên gia Nga - Thụy Điển của dự án "Nghiên cứu thềm lục địa Siberia 2008" đã nhanh chóng biết rõ họ đang đối mặt với việc gì: Methane - một sát thủ khí hậu đầy tiềm năng, có tác động nhiều hơn khí CO2 gấp 20 lần - đang tìm đường đi vào không khí ngay trước mắt họ. Chất khí này thật ra thường nằm ở đáy biển dưới dạng hỗn hợp băng methane, cái được gọi là methane hydrate. Các nhà nghiên cứu phỏng đoán có khoảng 540 tỷ tấn chỉ riêng cho vùng thềm lục địa Siberia.
Về nguyên tắc, người ta lưu tâm đến methane hydrate vì nó cũng có thể là một nguồn cung cấp năng lượng. Thế nhưng trong thời gian gần đây các nhà khoa học đang lo ngại về tính ổn định của nó trong vùng Bắc cực. Vấn đề là ở chỗ những nơi đóng băng vĩnh cữu ở đáy biển, cho đến nay vẫn đang "gói gém" an toàn lượng khí này, rõ ràng là đã bắt đầu tan chảy vì Trái đất nóng ấm lên. Khí methane theo đó có thể lên thoát vào khí quyển, tiếp tục làm cho Trái đất nóng ấm thêm và qua đó lại tiếp tục phóng thích thêm nhiều khí methane từ Bắc Băng Dương. Các nhà nghiên cứu người Nga dự đoán rằng nồng độ methane của bầu khí quyển có thể tăng lên gấp 12 lần vì lượng khí đang được trữ dưới Bắc cực.Hiện tượng khí từ đáy biển thoát lên trên diện rộng dường như không còn phải tranh cãi nữa. Vào mùa hè vừa qua, nhà nghiên cứu người Nga, bà Natalia Schachowa, đã tường thuật về việc methane hydrate đang vỡ vụn ra, và năm nay lại có tường thuật từ tàu "Jacob Smirnitskyi". Nếu như trong những trường hợp khác khí methane tự do chỉ hòa tan vào trong nước thì nay nó lại sủi bọt thoát lên mặt biển. Một dấu hiệu cho thấy khí ở đáy biển được phóng thích một cách nhanh chóng không bị kìm hãm. Đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu quan sát trực tiếp được quá trình đáng lo ngại của biển sủi bọt.
Hiện thực đáng lo ngại này có thể mang lại nhiều hậu quả khủng khiếp cho khí hậu. Trái đất đã bước vào lòng lẩn quẩn mà trong đó nhiệt độ nóng ấm lên của nước làm tan chảy ngày càng nhiều đất đóng băng và qua đó lại phóng thích thêm nhiều khí methane hơn? "Vẫn còn quá sớm để khẳng định rằng chúng ta đã đến một điểm như vậy", nhà nghiên cứu Bắc cực Örjan Gustafsson nói. "Chúng tôi dứt khoát phải cần thêm nhiều nghiên cứu thực tiễn nữa," ông nói.
Lần đầu tiên trong lịch sử, có thể sẽ không còn Bắc cực
|
Bắc cực thực chất không có đất liền, chỉ là khối băng khổng lồ, nhưng nay đang tan dần thành vùng nước mở. Ảnh: sciam.com |
Khối băng trắng bao phủ cực bắc của hành tinh chúng ta có thể sẽ vỡ tan hoàn toàn trong năm nay, cho phép tàu thuyền đi qua nơi trước kia băng đóng quanh năm. Một năm nữa, Bắc cực có thể hết sạch băng. Thực tế Bắc cực không hề có đất liền, nhưng từ lâu nay như bất kỳ ai vẫn nhìn thấy, nó có một khối băng khổng lồ bao phủ quanh năm. Các nhà khoa học đã quan sát thấy băng ở cực bắc này đang tan chảy mỗi năm một nhiều hơn. Nhưng vào mùa hè trong những năm gần đây, lượng băng ngày càng mỏng đi. Và do đó, mỗi mùa đông lạnh giá băng tạo ra lại mỏng hơn, để rồi lại dễ tan chảy hơn trong mùa hè.
"Vấn đề là, lần đầu tiên tôi nhận thức được, Bắc cực được bao phủ bởi lớp băng 1 năm tuổi trải dài", Mark Serreze, từ Trung tâm dữ liệu Băng và Tuyết quốc gia Mỹ, cho biết trên tờ The Independent.
Một vài nghiên cứu trong những năm gần đây đã dự báo Bắc cực có thể sẽ không còn băng trong vài thập kỷ tới. Cảnh báo ngày càng khẩn cấp hơn vào mỗi mùa hè khi băng không ngừng mỏng đi. Trong một nghiên cứu công bố hôm 10/6, các nhà khoa học cho biết tốc độ tan chảy nhanh chóng ở Bắc cực có thể đe dọa tầng đất đóng băng vĩnh cửu ở các vùng đất liền trên vành đai Bắc cực, trong cái gọi là hiệu ứng quả bóng tuyết.
Mùa hè năm ngoái, người ta đã ghi nhận sự tan băng kỷ lục ở biển Bắc cực, co ngót tới hơn 30% dưới mức trung bình của nó. Ở thời điểm tan chảy đỉnh cao, vào tháng 9, nhiệt độ không khí phía trên vùng đất liền ở phía tây Bắc cực từ tháng 8 đến tháng 10 cao hơn 2 độ C so với mức trung bình của năm 1978-2006. "Sự mất băng nhanh chóng có thể kéo theo các thay đổi rộng lớn mà mọi người trên khắp vùng sẽ cảm nhận thấy", Andrew Slater, cũng từ Trung tâm dữ liệu Băng và Tuyết quốc gia Mỹ, nhận định.
Tới năm 2040, Bắc Cực sẽ không còn băng vào mùa hè
Nếu có ý định tới Bắc Cực vào mùa hè để ngắm nhìn những chú gấu tuyết ngộ nghĩnh thì bạn nên khẩn trương. Các nhà khoa học khẳng định rằng, trong hơn 30 năm nữa, Bắc Băng Dương sẽ không còn băng vào mùa này. Sử dụng mô hình biểu diễn xu hướng khí hậu được xây dựng trên máy tính, các chuyên gia tại Trung tâm nghiên cứu khí quyển quốc gia Mỹ đã phân tích những tác động của hiệu ứng nhà kính đối với băng ở Bắc Cực. Kết quả cho thấy, phần lớn thềm lục địa ở Bắc Băng Dương sẽ không còn băng vào tháng 9 năm 2040. Ngoài ra, vào mùa đông, lớp băng tại đây sẽ chỉ còn khoảng 1m, thay vì 3.65m như hiện nay.
Một nghiên cứu trước đây khẳng định rằng, tới năm 2060, Bắc Cực sẽ không còn băng vào mùa hè. Một công trình khác dự báo băng sẽ biến mất khỏi khu vực này vào năm 2105. Tình trạng tan chảy nhanh của băng, một trong những hậu quả của hiệu ứng nhà kính, sẽ làm tăng tốc quá trình nóng lên của các đại dương, Marika Holland, một nhà khoa học tại Trung tâm nghiên cứu khí quyển quốc gia, khẳng định. "Khi băng tan chảy, nước sẽ hấp thụ nhiều ánh sáng hơn khiến nhiệt độ bề mặt đại dương tăng lên, đẩy nhanh tốc độ tan chảy của băng", Holland giải thích. "Ngoài ra, sự lưu chuyển của nước ở đại dương - chịu tác động của tình trạng nóng lên toàn cầu - sẽ đưa những dòng nước ấm từ đại dương vào Bắc Cực. "Băng ở Bắc Băng Dương đã mất đi đáng kể, nhưng nghiên cứu của chúng tôi cho thấy những gì diễn ra trong vài thập kỷ tới sẽ kinh khủng hơn nhiều so với hiện nay. Quá trình tan chảy của băng sẽ diễn ra cực nhanh", Holland cảnh báo.
Tuy nhiên, tương lai của Bắc Cực không đến nỗi quá ảm đạm. Các nhà nghiên cứu nhận thấy, nếu giảm được lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, băng ở Bắc Cực sẽ tan chảy với tốc độ thấp hơn so với hiện nay.
Việt Nam: Băng tan sẽ mất hơn 12% diện tích đất trồng
Liên hợp quốc cảnh báo, Việt Nam có thể chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của hiện tượng tan băng. Khi mực nước biển dâng tăng 1 mét, 1/5 dân số sẽ mất nhà cửa và 12,3% diện tích đất trồng trọt của Việt Nam sẽ biến mất... Việt Nam cần xem xét vấn đề mực nước biển dâng cao trong kế hoạch phát triển kinh tế của mình. "Băng tan: một vấn đề nóng bỏng" được chọn là chủ đề của Ngày Môi trường thế giới năm nay. "Bắc Cực đang nóng lên gấp đôi so với mức tăng nhiệt độ trung bình trên toàn thế giới", Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon phát biểu trong thông điệp nhân Ngày Môi trường thế giới.
|
Khi những núi băng này tan chảy, Việt Nam sẽ phải mất hơn 12% diện tích đất trồng. Trong ảnh: Băng ở Bắc Cực (Ảnh: Worldviewglobalwarming) |
"Tuy nhiên, băng tan không chỉ là vấn đề của các địa cực... Khi mực nước biển dâng cao, các đảo nằm dưới mực nước biển và các thành phố ven biển sẽ phải đối mặt với tình trạng lũ lụt trên bề mặt trái đất". Theo tính toán, nếu mực nước biển toàn cầu tăng thêm 1 mét, Việt Nam sẽ phải đối mặt với mức thiệt hại lên tới 17 tỷ USD/năm. 1/5 dân số sẽ mất nhà cửa và 12.3% diện tích đất trồng trọt của VN sẽ biến mất và 40.000 km2 diện tích đồng bằng và 17 km2 diện tích bờ biển ở khu vực các tỉnh lưu vực sông Mê Kông sẽ chịu tác động của những trận lũ ở mức độ không thể dự đoán được. Đến dự buổi lễ tại Đà Nẵng, tân Chủ tịch Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc (UNDP), bà Setsuko Yamazaki khẳng định lại quan điểm của Tổng thư ký LHQ rằng, đây là thời điểm để giải quyết các vấn đề do biến đổi khí hậu mang lại. Bà nhấn mạnh: đã đến lúc Việt Nam cần xem xét vấn đề mực nước biển dâng cao trong kế hoạch phát triển kinh tế của mình.Bà phân tích, nếu đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế là 8%, nhu cầu về điện năng vào năm 2010 sẽ tăng gấp 3 lần so với năm 2002. "Điều này sẽ có ảnh hưởng lâu dài đến mức khí thải nhà kính. Và Việt Nam cần sử dụng dầu mỏ và than hiệu quả hơn, chuyển sang sử dụng năng lượng có thể tái sinh và phát triển các công nghệ mới để hạn chế các khí thải độc hại".
Năm nay, Đà Nẵng được lựa chọn là điểm tổ chức Ngày Môi trường thế giới, nhằm thu hút sự chú ý đặc biệt vào khu vực ven biển miền Trung, nơi người dân đang chống chọi với những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, đặc biệt là tác động của các cơn bão nhiệt đới và lũ lụt thường xuyên tới các khu vực người dân còn nghèo khổ. Bà Yamazaki cho rằng: "Cần phải quan tâm tới những người dân trực tiếp chịu tác động của biến đổi khí hậu, những ngư dân, nông dân, những người có kinh nghiệm trong việc trồng cây chống cát và bảo vệ đất đai, những người hiểu về việc sử dụng nguồn nước một cách lâu dài, hiệu quả và những người đã được chuẩn bị đối phó với các thiên tai".
Bắc Cực có thể hết băng trong vòng một thập kỷ
Các hình ảnh mới nhất do vệ tinh cung cấp cho thấy, độ dày của băng tại Bắc Cực đã giảm tới mức thấp nhất trong lịch sử. Một số nhà khoa học Mỹ cảnh báo rằng, có thể trong vòng chưa đầy 10 năm nữa, cực bắc của địa cầu sẽ không còn băng. Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết, diện tích bề mặt có băng tại Bắc Cực đã giảm 444.800 km vuông so với mức trung bình trong khoảng thời gian từ năm 1979 tới năm 2.000. Độ dày của các lớp băng cũng giảm tới mức thấp nhất trong lịch sử. Walt Meier, một chuyên gia của Đại học Colorado (Mỹ), cho rằng tình trạng biến đổi khí hậu khiến băng tan nhanh trong hai thập kỷ gần đây. Ông dự đoán Bắc Băng Dương sẽ không còn băng trong khoảng thời gian từ năm 2020 tới 2040. Thậm chí viễn cảnh đó còn có thể xảy ra vào năm 2013. "Phần lớn chúng ta đều tán thành quan điểm cho rằng băng ở Bắc Cực sẽ biến mất vào mùa hè, vấn đề là khi nào điều đó xảy ra. Nhiệt độ khí hậu tiếp tục tăng lên cùng với lượng CO2 trong khí quyển. Ngay cả khi chúng ta không thải ra CO2 nữa thì nhiệt độ toàn cầu vẫn tăng. Bắc Băng Dương sẽ tiếp tục hấp thu nhiệt khiến băng không ngừng tan chảy", ông nói.
Nhiều nghiên cứu dựa trên mô hình máy tính cho thấy, cực bắc của địa cầu sẽ hết băng trước năm 2037. Cực nam của hành tinh cũng không thoát khỏi tình trạng đó. Các hình ảnh của vệ tinh cho thấy một chiếc cầu băng khổng lồ tại Nam Cực vừa gãy vào tuần trước. Chiếc cầu này giúp cố định vị trí của một khối băng có diện tích bằng một nửa Scotland. Theo Meier, băng ở Bắc Cực tan nhanh hơn dự báo của giới khoa học vì hiệu ứng nhà kính. Tình trạng đó không chỉ tác động xấu tới gấu Bắc Cực, mà còn làm thay đổi khí hậu trên toàn thế giới. Băng có khả năng phản chiếu tia nắng mặt trời khiến lượng nhiệt mà đại dương hấp thu giảm đi. Khi băng ở một nơi nào đó trên đại dương biến mất, nước sẽ hấp thu nhiều nhiệt hơn. Hậu quả là băng ở nơi khác tiếp tục tan và diện tích của nước ngày càng mở rộng. Sự tan chảy của băng cũng có thể gây nên tranh chấp giữa các quốc gia trong hoạt động khai thác tài nguyên như dầu mỏ và vận tải đường biển.