Ngày 22/7/2014. Tạp chí The Lancet - HIV, sốt rét và lao: Thành công củathiên niên kỷcho đến nay được thể hiện trongnghiên cứu toàn diệnnhất (HIV, malaria, and tuberculosis: Success of the Millennium shown in most comprehensive study to date)
Tiến bộnhanhchóng trong cuộc chiến chống lại gánh nặng toàn cầucủaHIV, sốt rét và bệnh lao (TB) đã được thực hiệnkể từ năm 2000khi các chính phủtrên toàn thế giớithông quaMục tiêu phát triểnthiên niên kỷ6(MDG6) về phòng chống HIV/AIDS, sốt rét và bệnh lao.Ước tínhmớitừ một phân tíchmới và to lớn cho thấy trên toàn thế giới, số lượng ngườisống chung với HIVđãtăng lên đều đặnkhoảng29 triệu ngườivào năm 2012.Số liệu cũngcho thấybệnh sốt rétgiết chếtnhiều người hơnso với ước tínhtrước đây, mặc dù số ca tử vongđã giảmnhanh chóngtừ năm 2004. Tiến bộ về lao cóvẻ đầy hứa hẹn.
Tác giả dẫn đầunghiên cứuTiến sĩChristopherMurraygiải thích: "Chúng tôi đã thấy một sự gia tăngrất lớn trongcảkinh phí vàsự chú ýchính sáchchophòng chống HIV/AIDS, sốt rét và bệnh laotrong vòng 13năm quavà những phát hiệncủa chúng tôicho thấy rằngviệc tập trung vàocác bệnhcụ thểđãcómộttác động thực sự. Tuy nhiên,còn nhiều việc phảilàm vàtất cảbabệnh này tiếp tục là những thách thứclớn về sức khỏetrongnăm 2013". Một phân tích mới và to lớntừ Nghiên cứu về gánh nặngbệnh tật toàn cầunăm 2013được công bố trêntạp chí The Lancetcho thấy tiến bộ gia tăng tốctrong việc chống lại gánh nặng toàn cầucủaHIV, sốt rét và bệnh lao (TB) đã được thực hiệnkể từ năm 2000khi các chính phủtrên toàn thế giớithông quaMục tiêu phát triểnthiên niên kỷ 6 (MDG6) về phòng chống HIV/AIDS, sốt rét và bệnh lao.
Các ước tính mớicho thấytrên toàn thế giới, số lượng ngườisống chung với HIVđãtăng lên đều đặnkhoảng29 triệu ngườivào năm 2012.Số liệu cũngcho thấybệnh sốt rétlà giết chếtnhiều người hơnso với ước tínhtrước đây, mặc dù số ca tử vongđã giảmnhanh chóngtừ năm 2004. Tiến bộ tổng thểchoTB có vẻ đầy hứa hẹnvới tỷ lệ giảm nhanh hơn về tỷ lệ mắc mới trong12khu vựccủa thế giới, so với thập kỷtrước khituyên bốthiên niên kỷ.Theo các tác giảđánh giá của họcho thấy đại dịch HIVlànhỏ hơn so với ước tính trước đâyvới số ca mắc và số ca chết sớm tổng thể doHIVthấp hơn so vớiước tính mới nhấtđược cung cấp bởiUNAIDStrong năm 2012 vào khoảng25%.Họ cũngchỉ ra rằnggánh nặng toàn cầucủa bệnh sốt rétcó thể lớn hơnước tính gần đâycủa WHO.Giáo sưMurrayvàmột nhóm cácnhà nghiên cứu quốc tế thực hiệnmộtphân tích toàn diệnvànghiêm ngặt của cácdữ liệucó sẵnđể theo dõitỷ lệ hiện mắc và tỷ lệ mắc mới trên toàn cầu, khu vực và quốc giavà số ca chết sớmdoHIV, sốt rét và laotại188 quốc giatừ năm 1990 đếnnăm 2013.Họ đã sử dụngdữ liệu từtất cả các nguồncó sẵnbao gồm hệ thốngđăng kýquan trọng vàdữ liệukhám nghiệm tử thi. Các phát hiện quan trọngchobabệnh này bao gồm:
HIV: Mặc dùtỷ lệnhiễm HIV trên toàn thế giới đã giảmđáng kểhàng năm kể từđỉnh điểm vào năm 1997(2,8triệu ca nhiễm mới), 1,8 triệungười vẫn còn bị nhiễm mớimỗinămvà101 quốc gia(74 trong số đó là các quốc gia đangphát triển) vẫntăngtỷ lệ nhiễm HIV. Tuy nhiên, trong thập kỷkể từ năm 2002, tiến bộ lớnđã được thực hiệntrong việc giảmlây nhiễm mớiở trẻ em(giảm 62%). Trên toàn thế giới, số lượng ngườisống chung với HIVđãtăng lên đều đặnkhoảng29 triệu ngườivào năm 2012. Ở đỉnh caocủa đại dịch vào năm 2005,HIVgây ra 1,7 triệu ca tử vongtrên toàn thế giới, giảm đáng kểmỗi nămkể từ đó cho đếnkhoảng 1,3triệu người chếttrongnăm 2013.Các khu vực cósự gia tăngliên tụcsố catử vong doHIVtừ năm 2000 có con số cao là châu ÁThái Bình Dương,Trung và ĐôngÁ,Đông và TrungÂu, Bắc Phivà Trung Đông, Châu Đại Dương, phía namvà phía tâyvùng cận Saharan Châu Phi. Trongmột sốcác khu vực này, tỷ lệ lớn các ca nhiễm HIVlàởngười nghiện tiêm chích ma túy có thểmột phầnlà docác nướcít có khuynh hướngcung cấp dịch vụđiều trị chongười nghiện ma túy, hoặc vì người sử dụng ma túylà một nhómkhó khăn hơn trong việc tiếp cận với các dịch vụ y tế.Phương pháp điều trịHIVnhưARTđã cứu khoảng19,1 triệu năm-cuộc sống (19.1 million life-years) kể từ năm 1996 trong số đó 5,7 triệu nằmở các nướcphát triểnvà13,4 triệu(70%)ở các nướcđang phát triển.
Lao (TB): Mặc dùxu hướnggiảm về tỷ lệ nhiễmlao kể từ năm 2000 nhưng số lượng ngườisống chung vớilaotrên toàn thế giớiđã tăng từ khoảng8,5 triệu vào năm 1990 lên khoảng12 triệuvào năm 2013.Số lượngtử vong vì laođã giảmnhanh chóngtừ năm 2000. Trên toàn thế giớikhoảng 1,6triệu người chết vìbệnh laovào năm 2000so với1,4 triệu(tất cảTB-1,3 triệu ca lao không nhiễm HIV) vào năm 2013.Tiến độ tổng thểchobệnh lao làđầy hứa hẹn,15 trong số 21vùng trên thế giới có bằng chứng tăng tốcgiảmtrongtỷ lệ mắc lao mớigiai đoạn 2000-2013so với giai đoạn 1990-2000khi những nỗ lựctài trợđể chống lạicăn bệnh nàytăng lên đến8,3tỷ USD.Tuy nhiên, đã có sự thay đổiđáng kể tiến bộ theo khu vực vàquốc gia.Gánh nặngbệnh laođang lan rộngnhưngrõ nhất là ở phía namvà Đông namchâu Á.Từ năm 2000, tỷ lệ hiện mắc (giảm 2,4%), tỷ lệ mắc mới (1,1%) vàtỷ lệ tử vong(4,2%)đã giảmmỗi nămở Nam Á. Mặc dù có nhữngdấu hiệu tiến triển, khu vực nàyvẫn chiếmhơn một phần ba(35%)các trường hợp mớicủa bệnh laovàgần một nửa (48%) số ca tử vong vì lao. Hầu hết cáctrường hợpmớicủa bệnh laovà tử vong xảy ra ở những ngườiâm tính với HIVở nam giới vàtrẻ em trai,chiếm64%của tất cả cáctrường hợpmớivà65%các ca tử vong.
Sốt rét (Malaria): Số ca bệnh sốt rét mới và số ca tử vong trên toàn thế giớimớiđã giảmđều đặn kể từnăm 2004 khi nhữngnỗ lựctài trợ chobệnh này tăng lên đến 11,3 tỷ đô la trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2011.Tỷ lệ mắcsốt rét toàn cầuđạt đỉnh điểm vàonăm 2003với 232triệu trường hợpmới, sau đógiảmkhoảng 29% xuống còn 165 triệutrường hợpmớivào năm 2013.Bốn quốc gia vẫn còn có hơn 5 triệu ca nhiễm sốt rét mới một năm bao gồm Ấn Độ (hơn 60 triệu ca), Nigeria (30 triệu ca), Cộng hòa Dân chủ Congo (6 triệu ca) và Mozambique (6 triệu ca). Sốt rét giết chết nhiều người hơn trên toàn thế giới so với suy nghĩ trước đây, trường hợp tử vong sốt rét cao nhất vào năm 2004 vào khoảng 1,2 triệu giảm xuống còn khoảng 855.000 vào năm 2013 - cao hơn một ít so với số người chết được ước tính bởi WHO vào năm 2013 (627.000 người chết). Ba quốc gia-Nigeria, Cộng hòa Dân chủ Congo và Ấn Độ chiếm gần một nửa số ca tử vong sốt rét. Tiến bộ trong cuộc chiến chống bệnh sốt rét có thể được nhìn thấy trong hầu hết các vùng. Trung Á đã chứng kiến số ca nhiễm mới giảm khoảng 38% kể từ năm 2000, trong tiểu vùng Saharan châu Phi trẻ em tử vong do sốt rét đã giảm gần một phần ba (31,5%) từ năm 2004.
Theo Giáo sư Murray, "ước tính về gánh nặng toàn cầu của HIV, sốt rét và bệnh lao là những yếu tố quan trọng của các nỗ lực để kiểm soát các bệnh này. Tuy nhiên, những gì là rõ ràng từ phân tích của chúng tôi là làm thế nào chúng ta ít đáng tin cậy biết ở nhiều nước để theo dõi sự tiến bộ. Làm giảm nhanh chóng sự không chắc chắn lớn bao quanh đo lường của các bệnh này, đặc biệt là bệnh sốt rét sẽ rất cần thiết nếu chúng ta muốn giám sát và đáp ứng tốt hơn hay không với bằng chứng về sự tiến bộ với sự khống chế các bệnh này".
Trong một bình luận liên quan, Rifat Atun, Giáo sư của hệ thống y tế toàn cầu (Global Health Systems) tại Đại học Harvard, Boston, Hoa Kỳkêu gọicần có các tiêu chuẩn toàn cầu mới làm cho các dữ liệu, phương pháp và các mô hình sẵn có được sử dụng trong y tế toàn cầu để ước tính tỷ lệ mắc mới, tỷ lệ hiện mắc, tỷ lệ tử vong, tỷ lệ mắc bệnh. Ông viết rằng: "Các hướng dẫn hiện có dùng để báo cáo nghiên cứu về sức khỏe, bao gồm cả thử nghiệm ngẫu nhiên và nghiên cứu quan sát. Tạp chí kinh tế hàng đầu chỉ xuất bản các bài báo nghiên cứu có sẵncác dữ liệu, các mô hình, các chương trình, mô phỏng,và các chi tiết tính toán khác được sử dụng trong phân tích cho phép nhân rộng. Các nghiên cứu sức khỏe toàn cầu cung cấp các ước tính về tỷ lệ mắc mới, tỷ lệ hiện mắc, tỷ lệ tử vong, tỷ lệ mắc bệnh phải áp dụng các tiêu chuẩn tương tự nhằm tăng cường hơn nữa tính minh bạch, chất lượng và tính chính xác của dữ liệu, phương pháp và kết quả. Bằng cách cung cấp thông tin chi tiết về các nguồn dữ liệu quan trọng, sự điều chỉnh quan trọng đến dữ liệu, mô hình chiến lược và các phân tích có thể thay đổi, Murray và các đồng nghiệp đã đẩy ranh giới của báo cáo trong y tế toàn cầu tới mức dự kiến của các ngành và các lĩnh vực nghiên cứu y tế khác- một bước đi quan trọng đúng hướng".