Theo tin từ VTC News, một loại sinh vật ăn thịt đã đục trong đầu của cô gái một đường dài 12 mm và tiến đến ống tai một du khách người Anh sau chuyến đi Peru.
Trở về nhà, cô gái 27 tuổi đã đến khám bác sĩ vì chứng đau đầu. Bác sĩ chẩn đoán khá lâu cho đến khi tìm thấy trong đầu bệnh nhân ấu trùng ruồi ăn thịt, International Business Times cho biết. Theo Rachel Harris, trong cuộc hành trình, cô phát hiện có ruồi bám trên tóc của cô, nhưng cô không để ý. Tuy nhiên, trên đường về nhà, cô bắt đầu cảm thấy đau dữ dội ở đầu và mặt, cũng như khó chịu trong tai. Các bác sĩ kiểm tra cẩn thận bệnh nhân và tìm thấy trong đầu cô có 8 ấu trùng của loài côn trùng ăn thịt Cochliomyia hominivorax, còn được gọi là ruồi xám ăn thịt. Sinh vật ăn thịt đã đục trong đầu của cô gái một đường dài 12 mm. Chúng bắt đầu tiến đến ống tai. May mắn thay, ấu trùng chưa chạm vào màng nhĩ, thần kinh mặt và các mạch máu. Tuy nhiên, các bác sĩ mới chỉ có thể gắp được hai trong số tám ký sinh trùng từ đầu cô gái. Nếu bò được đến não, chúng có thể gây tê liệt, xuất huyết và kết quả là chết.
Theo y văn thế giới, Cochliomyia hominivorax là một loại ruồi hình dáng giống giun có xoắn vặn như đinh vít (New World screw-worm fly) hay giun có đinh vít (screw-worm), đây là một loài ruồi ký sinh (parasitic fly) được biết rất rõ về con đường, trong đó các ấu trùng của nó (maggots) ăn các mô sống của các động vật máu nóng. Người ta cho biết tại các vùng nhiệt đới thuộc New World. Có đến 5 loài ruồi Cochliomyia nhưng chỉ có một loài ruồi giun có đinh vít trong giống này có vai trò đó; cũng có một loài duy nhất thuộc Old World trong các giống khác nhau (Chrysomya bezziana). Sự nhiễm trùng trên một động vật có xương sống bởi ấu trùng maggot theo đường cơ học gọi là myiasis. Trong các ấu trùng maggots của nhiều loài ruồi khác ăn các thớ thịt chết và đôi khi ruồi có thể nhiễm trên các vùng vết thương cũ hoặc vết thương đã thối rửa, các ấu trùng “screw-worm maggots” thường không hay gặp vì chúng tấn công trên các mô lành, khỏe mạnh. Các “screw-worms” đã được báo cáo là loài có liên quan do các nhà thú y bang ở mỹ khám phá trên các thú nuôi.
Chu kỳ sinh học
Các con cái “Screw-worm” đẻ khoảng 250-500 trứng trong các thớ thịt bị nhiễm hay thịt bị phơi nhiễm của các động vật có máu nóng, kể cả người như là các vết thường và vùng lỗ nhỏ giữa bụng như lỗ dây rốn của các động vật nới sinh. Ấu trùng đẻ sâu vào dưới các mô xung quanh khi chúng ăn phải. Nếu vết thương bị ảnh hưởng trong thời gian ấu trùng đào hay xuyên thấu “screw" sâu hơn vào các mô thịt, đây chính là nguồn gốc của tên côn trùng. Ấu trùng maggots có thể gây tổn thương các mô nghiêm trọng hay thậm chí gây tử vong cho vật chủ mà chúng ký sinh. Khoảng 3 đến 7 ngày sau khi đẻ ấu trùng ra nền để thành nhộng. Các nhộng này đạt đến giai đoạn trưởng thành khoảng 7 ngày sau đó. Toàn bộ chu kỳ diễn ra khoảng 20 ngày. Một con cái đẻ đến 3.000 trứng và bay xa đến 200 km trong đời sống của con ruồi đó.
Tác nhân gây bệnh
Cochliomyia hominivorax, hay loại screwworm tiên phát là một loại ký sinh trùng thuộc họ Calliphoridae của ruồi. Các ấu trùng loài này nổi tiếng ăn và nhiễm vào các phân thịt của các sinh vật sống, trước tiên là các động vật máu nóng như gia súc hay các vật nuôi khác. Các ấu trùng này có thể gây bệnh dòi (myiasis) hay nhiễm các ấu trùng maggots, trên các vết thương và vùng tổn thương mà các động vật có thể nhiễm phải. Hầu hết các ruồi tấn công xảy ra trong các phần do các tiến trình nông trang do cưa sừng, thiến động vật và các phần thừa, đuôi thẹo của các động vật là vật chủ. Các tiến trình này sẽ là điều kiện thuận lợi dẫn đến bệnh dòi trên vật chủ. Các điểm giữa bụng nơi dây rốn đi ra của các con vật mới sinh cũng có thể là vị trí nhiễm trùng. Các ruồi hominivorax có xu hướng chỉ sinh sản trên các vùng thớ thịt các động vật sống. Không như các ấu trùng maggots khác, ấu trùng maggot hominivorax sẽ tấn công và tiêu hóa các mô sống khỏe mạnh cùng với các mô đã thối rửa (hominivorax dịch ra có nghĩa là ăn người). Các ruồi New World này có thể phát triển đến kích thước trung bình 8–10 mm và có nhiều đặc tính của ruoif nhà thông thường. Khoảng 12–21 giờ sau khi ấu trùng đẻ ra, chúng bò hay trườn vào sâu trong các vết thương và ngay sau đó bắt đầu ăn sâu vào các khối thịt. Các ấu trùng hominivorax chịu trách nhiệm cho tên gọi Cochliomyia’s thông thường (screwworm) vì chúng có một gai nhỏ nhô ra trên mỗi segment của cơ thể giống như một sợi chỉ. Sau khi ấu trùng đẻ ra từ các trứng, chúng sẽ nhảy lao đầu vào trong bất kỳ các nguồn thực phẩm nào và đào sâu hơn theo chiều thẳng đứng với bề mặt da vào trong khối thịt sống, tựa như một mũi khoang vít vào trong một vật thể. Tiếp sau đó, ấu trùng tiếp tục ăn sâu vào dịch trong vết thương và các mô của động vật. Sau 5-7 ngày, ấu trùng phát triển và đến các vết thương để đào sâu vào trong đất và thành nhộng. Các giai đoạn nhộng thay đổitừ một tuần đến 2 tháng, lệ thuộc vào nhiệt độ đất. Các con trưởng thành chỉ đẻ một lần duy nhất trong đời và chu kỳ khoảng 20 ngày.
Phân bố
Cả Cochliomyia hominivorax và Cochliomyia macellaria phát triển mạnh trên các vùng nhiệt đới nơi mà có khí hậu ấm và ẩm. Cochliomyia macellaria là loài hay gặp nhất trong các loài Cochliomyia tìm thấy ở Bắc Mỹ. Loài này phân bố khắp phía bắc của Nam Mỹ, Trung Mỹ, các đảo Caribbe, Mỹ và phía nam của Canada. Trong khi đó, Cochliomyia hominivorax phân bố khắp phía bắc của Nam Mỹ, Trung Mỹ, các đảo Caribbe và Mỹ trước khi sử dụng các kỹ thuật vô sinh côn trùng, sau này đã tiêu diệt khỏi Mỹ và Mexico. Tuy nhiên, các quốc gia láng giềng với Trung Mỹ đóng một thách thức để giữ các loài trong việc loại bỏ chúng vì các quốc gia này vẫn còn quần thể ruồi này. Nhiều trong số các quốc gia này tiếp tục thiết lập chương trình loại bỏ.
Phòng chống
Phòng chống loài ruồi này, tại Mỹ đã loại bỏ chính thức “screw-worm” vào năm 1982 sử dụng kỹ thuật côn trùng vô sinh (sterile insect technique). Các “screw-worm” bị tiêu diệt tại Guatemala và Belize vào năm 1994, El Salvador vào năm 1995 và tại Honduras năm 1996. Các chiến dịch chống lại ruồi vẫn tiếp tục tại Mexico, Nicaragua, Costa Rica, Panama và Jamaica với sự trợ giúp tài chính từ Bộ Nông nghiệp Mỹ.
Tài liệu tham khảo
- John Curran, Veterinary Officer, Broome (2002). "Screw-Worm Fly" (pdf). Government of Western Australia: Department of Agriculture Farmnotes. Retrieved May 6, 2006.
- California Department of Food and Agriculture Animal Health Branch (01-2000). "Fact Sheet: Screwworm" (pdf). Retrieved Mar 4, 2012.
- James, Maurice T. (1947) The Flies That Cause Myiasis in Man. USDA Miscellaneous Publication No. 631.
- Richardson, Betty T. "The Genus CALLITROGA Brauer." Workers in Subjects Pertaining to Agriculture in Land-Grant Colleges and Experiment Stations. Misc. Pub. 625. 1947.
- Whitworth, Terry. "Keys to the Genera and Species of Blow Flies (Diptera: Calliphoridae) of America North of Mexico." Proc. Entomol. Soc. Wash. 108(3)(2006): 689-725.
- Stojanovich, Chester J., Harry D. Pratt, Elwin E. Bennington. "Fly Larvae: Key to Some Species of Public Health Importance." Center For Disease Control: Pictorial Keys (1962): 125-131.
- Cochliomyia Hominivorax Merck Veterinary Manual, Merck and Co., Inc. 2006. Retrieved March 10, 2008.
- Facultative Myiasis-producing Flies Merck Veterinary Manual, Merck and Co., Inc. 2006. Retrieved March 10, 2008.
- James E. Novy Screwworm control and eradication in the southern United States of America http://www.fao.org/DOCREP/U4220T/U4220T0A.HTM
- Flores, Alfredo. "USDA Celebrates Research That Eradicated the Screwworm." Agriculture Research Service. 28 Aug 2002. United States Department of Agriculture. 20 Mar 2008.
- V, Kouba. "History of the Screwworm (Cochliomyia Hominivorax) Eradication in the Eastern Hemisphere." 19 March 2008.
- A. Cork, M. J. R. Hall. "Development of an odour-baited target for female New World screwworm, Cochliomyia hominivorax: studies with host baits and synthetic wound fluids" Medical and Veterinary Entomology 21 (1) March 2007 85–92. 13 April 2008
- Gupta, A., Setia, P. (2004). "Forensic Entomology - Past, Present and Future." (PDF). Anil Aggrawal's Internet Journal of Forensic Medicine and Toxicology 5 (1): 50–53. Retrieved 2007-09-07.
- Wells, Jeffrey D., Bernard Greenberg. "Rates of Predation By Chrysomya rufifacies (Macquart) on Cochliomyia macellaria (Fabr.) (Diptera: Calliphoridae) In the Laboratory: Effect of Predator and Prey Development." Pan-Pacific Entomologist 68(1)(1992): 12-14.
- Sherman, R.A., M. J. R. Hall, and S. Thomas. "Medicinal Maggots: An Ancient Remedy for Some Contemporary Afflictions." Ann. Rev Journal 452000 55-81. 20 March 2008.
- Bexfield, Alyson, A. Elizabeth Bond, Emily C. Roberts, Edward Dudley, Yamni Nigam, Stephen Thomas, Russell P. Newton, and Norman A. Ratcliffe. "The antibacterial activity against MRSA strains and other bacteria of a <500 Da fraction from maggot excretions/secretions of Lucilia sericata (Diptera: Calliphoridae)." Microbes and Infection (2008) 1-9. 17 Dec 2007 1-2. 20 March 2008.
- Secondary screwworm - Cochliomyia macellaria (Fabricius) University of Florida Institute of Food and Agricultural Sciences. January 1998. Retrieved March 10, 2008.