6 tháng đầu năm 2013 số ca nhiễm và tử vong do sốt rét tại Cambodia giảm mạnh, các quan chức Liên bang Hoa Kỳ ban hành cảnh báo mới đáng lưu ý về thuốc chống sốt rét.
6 tháng đầu năm 2013 số ca nhiễm và tử vong do sốt rét tại Cambodia giảm mạnh
Theo thống kê của Trung tâm phòng chống ký sinh trùng, côn trùng và sốt rét Quốc gia Cambodia, trong nửa đầu năm 2013 các ca nhiễm sốt rét cả nước giảm xuống 52% so với cùng kỳ năm ngoái và số ca tử vong do sốt rét giảm 89% từ 28 xuống chỉ còn 3 so với cùng kỳ. Theo khảo sát Quý II của Trung tâm sốt rét Quốc gia, các ca sốt rét giảm đột ngột từ 23,879 ca trong năm ngoái xuống còn 11,415 ca từ tháng 1 đến tháng 6 năm nay. Theo thông tin đã được xác nhận từ Bộ Y tế nước này thì số lượng các ca sốt rét giảm từ 80,644 ca trong năm 2009 xuống còn 44,659 ca trong năm 2010. Từ đó trở đi tỷ lệ nhiễm đã tiếp tục giảm mạnh, và Steven Bjorge, một nhà khoa học về sốt rét của Tổ chức Y tế thế giới tại Cambodia cũng cho rằng điều đó phần lớn xuất phát từ chiến dịch cấp màn phòng chống sốt rét. Ông Bjorge cho biết “Tình hình sốt rét bắt đầu giảm từ năm 2009, khi chúng tôi nhận thấy sự sụt giảm đột ngột của các chỉ số mắc và tử vong ở các tỉnh phía tây khi chúng tôi giới thiệu chiến dịch màn tẩm phòng chống muỗi đốt, và tiếp tục xu hướng giảm nhanh đó. Bên cạnh việc phân phát gần 3 triệu màn tẩm hóa chất tồn lưu lâu dài (LLINs) trên cả nước, tại những khu dân cư xa xôi hẻo lánh các cán bộ Y tế cũng đã cải thiện chất lượng chẩn đoán và điều trị cho người sống ở những khu vực cách phòng khám trên 5 km, nơi mà họ có thể được sự chữa trị. Chúng tôi đã cẩn thận trong việc sử dụng các nghiên cứu về hiệu lực điều trị để thử nghiệm về mức độ kháng thuốc tại phần lớn các khu vực tuy chưa biểu hiện các dấu hiệu kháng thuốc; nhưng từ thập niên 1950, các tỉnh biên giới Thái Lan-Prey Veng, Battambang và Pursat đã xuất hiện kháng thuốc, vì thế tại những khu vực này chúng tôi hiện đang sử dụng Malarone, một loại thuốc chống sốt rét đắt tiền.”
Theo Chương trình sốt rét Mekong, các tỉnh có nguy cơ sốt rét cao nhất là Battambang, Kompong Speu, Pursat, Preah Vihear, Mondolkiri, Ratanakkiri, Pailin và Siem Reap; nhưng theo ông Car Meng Chuor, giám đốc Trung tâm sốt rét Quốc gia cho biết rằng do những thành công gần đây trong việc đấu tranh với căn bệnh này, con số tử vong do sốt rét không còn là một vấn đề đáng quan ngại đối với người dân Cam-pu-chia.
Các quan chức Liên bang Hoa Kỳ ban hành cảnh báo mới đáng lưu ý về thuốc chống sốt rét
Mefloquine hydrochloride đã từng được cung cấp đều đặn cho binh lính Mỹ, một số quân nhân cho biết nó đã gây ra tổn tương lâu dài cho họ. Các quan chức dược phẩm liên bang vừa đưa ra một cảnh báo mới đáng lưu ý về một loại thuốc kháng sốt rét gây tranh cãi đã từng được cung cấp đều đặn cho binh lính Mỹ, một số quân nhân cho biết nó đã gây ra tổn thương lâu dài cho họ. Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã yêu cầu các nhà sản xuất mefloquine hydrochloride dán nhãn hộp đen, hình thức cảnh báo nghiêm khắc nhất từ cơ quan này dành cho thuốc có nhiều nguy cơ tiềm tàng về các tác dụng phụ nguy hiểm. FDA cho biết rằng một số tác dụng phụ về thần kinh và tâm thần có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm trời sau khi bệnh nhân ngừng uống thuốc. Loại thuốc này đã được phê chuẩn bởi FDA trong năm 1989 dưới nhãn hiệu Larium và nhanh chóng trở thành loại thuốc hàng đầu trong phòng ngừa và điều trị sốt rét cho khách du lịch và quân đội. Trong khi các loại thuốc khác phải được uống hàng ngày thì mefloquine chỉ cần một viên một tuần để chống lại loài ký sinh trùng truyền từ muỗi có khả năng gây tử vong, bao gồm cả việc chống lại các loài đã kháng với các loại thuốc khác. Nhưng loại thuốc này cũng đã được cảnh báo từ lâu là có thể gây ra chóng mặt, co giật, mất ngủ, lo lắng, trầm cảm và có những cơn ác mộng. Một nghiên cứu lâm sàng đã phát hiện rằng 29% khách du lịch đã uống mefloquine đã mắc phải ít nhất một trong những tác dụng phụ trên. Còn có bằng chứng mang cho thấy mốiliên quan của thuốc tới những hành vi bạo lực, bao gồm cả tự tử.
Giữa những lo ngại đang gia tăng, loại thuốc này đã mất dần sự ưu ái trong thập kỷ vừa qua. Roche, nhà sản xuất ban đầu của thuốc, đã ngừng bán Larium ở Mỹ từ năm 2008. Các thế hệ thuốc tổng hợp có những đặc tính và thành phần tương tự với thuốc vẫn xuất hiện trên thị trường và chiếm tới 226.000 trong số 5,4 triệu đơn thuốc điều trị sốt rét ở Mỹ năm ngoái, theo IMS Health, đơn vị theo dõi lưu hành thuốc. Lầu Năm góc, cơ quan quốc phòng đã sử dụng loại thuốc này rộng rãi ở Xô-ma-li và trong suốt những năm đầu cuộc chiến tranh I-rắc và Áp-ga-ni-xtan, đã đưa ra lời biện hộ sơ sài khi cơ quan này bắt đầu giảm bớt sự phụ thuộc vào mefloquine và thậm chí cho rằng thuốc này chỉ nên được sử dụng như là một lựa chọn thứ 3. Các quan chức quân đội tiếp tục bác bỏ những cáo buộc của các cựu chiến binh, những người mà đã quả quyết rằng những tác dụng phụ của thuốc có thể kéo dài rất lâu. Cảnh báo mới của FDA đòi hỏi các cựu chiến binh phải có sự xác nhận chính thức về những điều họ nói. Greg Adlerete, một Trung Tá quân đội đã nghỉ hưu, người đã lên án loại thuốc này vì đã gây ra các vấn đề cân bằng và trí nhớ mạn tính cho ông ấy trong khi phục vụ ở Xô-ma-li trong năm 1993 cho biết: “Tôi gần như rớt khỏi ghế khi nghe tin đó”. Alderete cho hay rằng trong năm 2008 ông đã bắt đầu nghi ngờ về mefloquine sau khi tiếp xúc với các cựu chiến bính khác từ chiến trường Xô-ma-li cũng gặp những triệu chứng tương tự như ông. Ông thậm chí còn giúp lập nhóm chia sẽ thông tin trên trang mạng xã hội Facebook, có tên Veteran Against Larium, với con số thành viên hiện nay lên hơn 1.100 người. Ông chia sẻ phần lớn thành viên là cựu binh phục vụ ở Xô-ma-lia, nhưng ngoài ra nhóm này cũng thu hút những cựu binh từ những cuộc chiến khác nữa. Alderete nhận thấy rằng các cơn trầm cảm, nóng giận và lo lắng của mình có thể xuất phát từ Chứng rối loạn sau chấn thương (PTSD) là những gì đã được kết luận trước đó. Nhưng chứng chóng mặt và buồn nôn mãn tính và sự khó khăn trong việc ghi nhớ các từ ngữ thì rất khó giải thích. Ông nói trước mắt tôi là cả một tương lai mờ mịt, vì tôi không nhớ rõ mefloquine bắt đầu nơi nào và PTSD kết thúc ở đâu và chia sẻ thêm rằng các bác sĩ từ Bộ Cựu chiến binh Hoa Kỳ đã quả quyết rằng các vấn đề của ông không hề liên quan đến loại thuốc này. Nhưng trong tuần này FDA đã tăng cường lời cảnh báo dựa trên cuộc khảo sát mới nhất của các báo cáo và các tài liệu y khoa về những bệnh nhân bị chứng choáng váng, mất thăng bằng, ù tai và chóng mặt theo các phát biểu từ cơ quan này. Triệu chứng thường bắt đầu sau liều thứ nhất hoặc thứ hai nhưng tiếp tục kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm trời. Trong một số trường hợp, các tổn thương có thể kéo dài lâu hơn nữa. Thông thường, các triệu chứng thần kinh thường đi kèm những triệu chứng tâm thần, bao gồm lo lắng, rối loạn, hoang tưởng và trầm cảm, thường kéo dài rất lâu. TS. Remington Nevin, một nhà nghiên cứu dịch bệnh đã phục vụ trong quân đội cũng đã tiên phong trong việc chỉ trích loại thuốc này. Ông ước tính có hàng trăm nghìn binh lính Mỹ đã dùng thuốc và cho rằng hiện nay quân đội phải chịu trách nhiệm dọn sạch những mớ hóa chất độc hại mà nó đã tạo ra.
Những cuộc tranh luận xung quanh mefloquine đã dẫn tới việc các cựu chiến binh và những người khác suy đoán về vai trò của nó trong sự kiện ngày 11 tháng 3 năm 2012 khi Trung sĩ Robert Bales đã giết chết 16 dân thường Áp-ga-ni-xtan. Luật sư của ông, Jogh Henry Browne, cho biết lời cảnh báo mới của FDA về các tác dụng phụ lâu dài của thuốc có thể có là manh mối trong các tiến trình tố tụng và phán quyết của vụ kiện được ghi trong lịch trình vào ngày 19 tháng 8. Ông cho biết thêm rằng Bales đã uống mefloquine trong khi phục vụ ở I-rắc, nhưng tại chiến trường Áp-ga-ni-xtan thì người ta vẫn chưa rõ liệu anh ta có uống thuốc đó hay không. Ông nói rằng ông vẫn đang yêu cầu xem các báo cáo đã khiến FDA đưa ra lời cảnh báo trên.
Nguồn tài liệu biên dịch
http://www.cambodiadaily.com/news/malaria-infections-deaths-plummet-in-first-six-months-38253/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=malaria-infections-deaths-plummet-in-first-six-months;
http://www.latimes.com/news/science/la-me-malaria-20130802,0,297657.story)http://www.cambodiadaily.com/news/malaria-infections-deaths-plummet-in-first-six-months-38253/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=malaria-infections-deaths-plummet-in-first-six-months)