Chẩn đoán cổ điển nhuộm giêm sa lam máu để phát hiện ký sinh trùng từ lâu và đến nay vẫn được xem là chuẩn vàng trong chẩn đoán căn bệnh nguy hiểm đã cướp đi hàng triệu sinh mạng người dân trên thế giới, và gánh nặng bệnh tật đó đây vẫn chưa giải quyết được. Song không phải lúc nào chúng ta cũng có thể dễ dàng phát hiện được ký sinh trùng thông qua kính hiển vi vì nhiều lý do khách quan lẫn chủ quan từ bệnh nhân, xét nghiệm vi và tần suất xuất hiện của ký sinh trùng vào thời điểm lấy máu. Ngoài ra, việc bao phủ mạng lưới điểm kính hiển vi khắp các tuyến đến thời điểm này cũng không đầy đủ, thậm chí có kính hiển vi nhưng lại không hoạt động vì thiếu nhân lực chuyên trách điểm kính,…do vậy, các nhà nghiên cứu và nhà khoa học chuyên ngành ký sinh trùng đã đi sâu vào nghiên cứu nhiều phương pháp và kỹ thuật chẩn đoán mới nhằm phục vụ cho công tác phát hiện, chẩn đoán sốt rét có hiệu quả. Một trong những bước đột phá đó là áp dụng các công cụkỹ thuật cao trong việc sàng lọc, phát hiện, chẩn đoán sốt rét.
Chẩn đoán bệnh sốt rét thông qua các acid nucleic trong nước tiểu
Công ty nghiên cứu phát triển kỹ thuật chẩn đoán phân tử Xenomics Inc. tại New York, Mỹ đã nhiều năm phát triển kỹ thuật chẩn đoán dựa trên những đặc tính các DNA trong nước tiểu. Trong cơ thể, máu theo động mạch đến các tiểu thể thận nơi xảy ra quá trình lọc để sản sinh nước tiểu, sản phẩm quá trình lọc gồm nhiều chất trong đó có nước, kali, natri, amoniac, protein, glucose, sau quá trình tái hấp thu một số thành phần tại ống thận, nước tiểu được gom về bể thận từ đó theo niệu quản xuống bàng quang. Khi có phản xạ đi tiểu, nước tiểu được thải ra ngoài theo niệu đạo.
Nhiều loại tế bào trong cơ thể trải qua quá trình chết tự nhiên, sản phẩm từ các tế bào chết (cả acid nucleic) theo các chất bài tiết ra ngoài hoặc được hấp thu trở lại. Cách đây một thập kỷ, các nhà khoa học tại Xenomics cho thấy các nucleic acid trong các loại dịch thể hay nuleic acid luư hành có thể qua hệ thống lọc của thận để có mặt trong nước tiểu. Nghiên cứu chẩn đoán bệnh dựa trên thông tin từ các nucleic acid trong nước tiểu được công ty nghiên cứu và phát triển đến nay.
Xenommics đã thành công trong các bộ chẩn đoán hàng trăm bệnh nhân với nhiều loại bệnh khác nhau như ung thư (ung thư trực tràng, tuyến tụy), bệnh do virus (HIV), bệnh do vi khuẩn (lao, bệnh than, viêm loét tiêu hóa do vi khuẩn Helicobacter polyri). Đặc biệt, họ cũng thành công trong chẩn đoán một số bệnh do ký sinh trùng như bệnh sốt rét. Kỹ thuật chẩn đoán DNA trong nước tiểu có thể phát hiện bệnh sốt rét ngay từ khi các ký sinh trùng xâm nhập vào các tế bào gan (đây là giai đoạn mà khó phát hiện được ký sinh trùng sốt rét nếu chỉ làm lam máu).
Thực tế, nhiều loại ung thư có những đột biến giống nhau nên nghiên cứu các đoạn DNA không thể xác định chính xác cơ quan bị bênh, nên nghiên cứu chẩn đoán ung thư dựa trên các đoạn RNA trong nước tiểu là một hướng nghiên cứu của Xenomics Inc. Kỹ thuật chẩn đoán dựa vào thông tin từ DNA và RNA trong nước tiểu có thể giúp xác định tình trạng viêm nhiễm các tạng được ghép đồng thời kiểm tra được phản ứng loại thải cơ quan ghép của bệnh nhân được ghép tạng. Bên cạch đó, việc kiểm tra DNA nước tiểu của phụ nữ mang thai giúp chẩn đoán sớm một số chứng bệnh của bào thai như hội chứng Down mà không phải dùng phương pháp chọc lấy nước ối khó thực hiện và có thể gây nguy hiểm cho bào thai. DNA nước tiểu còn có thể giúp nhận diện các DNA bào thai đồng thời hy vọng góp mặt trong danh mục các phương pháp phát hiện để phòng chống khủng bố sinh học.
Với mong muốn của Xenomics Inc. là cho ra đời các kit chẩn đoán, hy vọng một ngày gần đây phương pháp chẩn đoán nhiều loại bệnh dựa trên thông tin từ DNA và RNA trong nước tiểu được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới, trong đó có bệnh sốt rét.
Phát minh dựa trên công nghệ nano áp dụng trong bệnh sốt rét
Hình ảnh dưới đây chỉ ra hình ảnh hồng cầu người mà trong đó các protein màng là đích và là nơi dán nhãn của các phương pháp định lượng chấm sốt rét (malaria quantum dots), biểu hiện các chùm hay cụm protein. Số lượng các chấm mang hình ảnh màu sắc lá chấm tím đỏ chỉ ra là nhân của các ký sinh trùng sốt rét, nhiều lên khi tăng số lượng ký sinh trùng.
Một nhóm các nhà nghiên cứu đã làm việc tại viện kỹ thuật quốc gia (National Institute of Standards and Technology_NIST) và Viện các bệnh truyền nhiễm và dị ứng quốc gia (National Institute of Allergy and Infectious Diseases_NIAID), đã khám phá một phương pháp có sử dụng các phân tử nano (nanoparticles) phát quang bên trong tế bào với biểu hiện một tiến trình hoạt động chậm.Các hạt hay các phân tử nano nhỏ hơn gấp ngàn lầnso với một tế bào, đã được ứng dụng rất nhiều trong khoa học. Một loại hạt nano gọi là quantum dot phát sáng rực rõ khi soi dưới ánh sáng đèn. Các hạt này có thẻ bao phủ bởi các chất liệu huữ cơ, dính với các protein đặc hiệu bên trong một bộ phận nào đó của tế bào.
“Quantum dots sẽ giữ màu kéo dài hơn nhiều loại thuốc nhuộm hữu cơ nào khác và các protein huỳnh quang đã được sử dụng trước đây trong việc làm phát sáng bên trong các tế bào” nhà sinh lý học Jeeseong Hwang cho biết như vậy, ông cũng là trưởng nhóm nghiên cứu ở NIST. Công cụ này còn óc lợi ích là giám sát các thay đổi của tiến trình tế bào trong khi các kỹ thuật khác cao cấp như kính hiển vi điện tử chẳng hạn cũng chỉ cung cấp các hình ảnh của quá trình đông hóa các tế bào. Sử dụng kỹ thuật định lượng sắc tố sốt rét, chúng ta giờ đây có thể làm sáng tỏ các tiến trình tế bào liên quan đến động lực của các proteine. Đối với những nghiên cứu gần đây của họ, nhóm nghiên cứu tập trung vào các đặc trưng của quantum dot, so sánh với các kỹ thuât chẩn đoán hình ảnh khác. Trong một ví dụ cụ thể, nhà khoa học đã dùng quantum dots thiết kế đến đích của loại protein đặc hiệu cho tế bào hồng cầu người để hình thành nên mạng lưới màng tế bào bên trong tế bào. Khi các protein này kết cụm lại với nhau trong một tế bào khỏe mạnh, mạng luới cấu trúc cung cấp tính uyển chuyển cơ học đối với tế bào vì thế nó có thể chen chúc xen kẻ trong một mao mạch máu hẹp và khoảng không gian rất chặt. Nhưng khi các tế bào bị nhiễm ký sinh trùng sốt rét, cấu trúc của proteine bị thay đổi.
“Vì cơ chế kết cụm không được hiểu biết đầy đủ, họ quyết định để kiểm tra các chấm này:-đó là đề nghị của nhà sinh lý học Fuyuki Tokumasu cho hay. Họ tự nghĩ liệu chăng chúng ta có thể triển khai một kỹ thuật mới để có thể nhìn thấy hiện tượng kết cụm này, họ có thể rút kinh nghiệm về quá trình nhiễm ký sinh trùng sốt rét như thế nào, phân biệt các giai đoạn phát triển khác nhau.
Các nỗ lực của nhóm nghiên cứu đã thể hiện các protein màng, các hạt sắc tố sốt rét dính nhau sinh ra hiện tượng kết chùm và tăng sáng rõ rệt hơn, cho phép các nhà khoa hoc xem xét các chùm protein diễn ra như thế nào. Nói một cách rộng hơn, nhóm nghiên cứu tìm thấy khi các hạt sắc tố kết dinh nhau vào các chất liệu là phân tử hạt nano, đặc tính quang học của chấm thay đổi bên trong theo một hướng duy nhất tùy từng trường hợp. Họ cũng tìm thấy bằng chứng về các đặc tính quang học của chấm sắc tố thay đổi khi có những thay đổi về môi trường nano, mang lại khả năng ứng dụng công nghệ này lớn hơn trong lĩnh vực hóa sinh và tế bào học. Một số liên quan còn tồn tại về độc tính và các đặc tính khác, song dù thế nào chăng nữa các thử nghiệm chỉ ra quantum dots có thể là các công cụ có giá trị để điều tra về tiến trình động lực tế bào.
Kỹ thuật mới chẩn đoán sốt rét nhanh hơn cả test nhanh
Các nhà khoa học tại trường đại học Exeter và Coventry đã phát minh một kỹ thuật chẩn đoán sốt rét mới đầu tiên có thể cạnh tranh với thử nghiệm chẩn đoán nhanh RDTs (Rapid Diagnostics Tests), hiện đang được sử dụng trong lĩnh vực chẩn đoán này. Hiện tại, một số kết quả bước đầu được công bố trong tạp chí sinh lý, cho biết kỹ thuật này có thể hiệu quả như RDTs nhưng nhanh hơn và rẻ hơn rất nhiều, có thể đây sẽ là một thử thách và là lựa chọn thay thế đầy tiềm năng, ngay cả khi so sánh với RDTs. Nhóm nghiên cứu hiện đang thực hiện phiên bản thiết bị trên, với sự trợ giúp của nhóm nghiên cứu Viện Nhiệt Đới Hoàng Gia, Phòng Nghiên cứu y sinh ở Amsterdam và nhóm nghiên cứu dự định thử nghiệm ở Kenya trong năm nay.
Điểm qua đặc điểm của hệ chẩn đoán này, trong thời gian hai năm chế tạo và cải tiến, được tài trợ bởi Hiệp hội châu Âu, kỹ thuật này sử dụng công nghệ quang từ (magneto-optic technology) để phát hiện haemozoin, một sản phẩm của ký sinh trùng sốt rét trong máu. Các thể haemozoin thì có từ tính yếu và có dạng hình chữ nhật khác biệt. Chúng còn chứa tính lưỡng hướng sắc quang học, có nghĩa là chúng hấp thu ánh sáng mạnh hơn dọc theo chiều dài so với chiều ngang. Khi được sắp thẳng bởi từ trường, chúng hoạt động giống như tấm Polaroid như được sử dụng trong mắt kính râm.
Công nghệ mới này đã tận dụng những tính chất để đọc chính xác sự có mặt haemozoin trong mẫu máu, nhóm nghiên cứu đã tạo ra thiết bị có khả năng cho biết kết quả có bị nhiễm sốt rét hay không trong vòng < 1 phút. Thiết bị mới có phương pháp hoàn toàn khác với RDTs, sử dụng chất hoá học để phát hiện kháng nguyên có liên quan đến ký sinh trùng sốt rét. Một trong các vấn đề với RDTs là chúng cần phải được bảo quản trong một điều kiện nhiệt độ thích hợp và quy định nghiêm ngặt, vì đây là vấn đề khó khăn trong những vùng khí hậu nhiệt đới. khi thử nghiệm, kết quả cho ra khoảng độ < 15 phút. Biết rằng sử dụng kính hiển vi chẩn đoán vẫn là phương pháp tốt nhất cho chẩn đoán sốt rét và đã được xem là chuẩn vàng. Tiếc thay, phương pháp này tốn nhiều thời gian và đòi hỏi thiết bị đắt tiền, kinh nghiệm chuyên môn y khoa- những khía cạnh khó có thể toàn diện ở các vùng luư hành sốt rét luư hành.
Hơn 10 năm qua, RDTs đã được phát triển và cho phép áp dụng trong lĩnh vực này, nhưng giá cả và chi phí còn tùy thuộc nhiều sản phẩm khác nhau, có lẽ khó phù hợp với các quốc gia đang phát triển. Hơn nữa, RDTs thường không ổn định trong môi trường nhiệt độ cao và có thể vẫn cho kết quả dương tính ngay cả sau khi điều trị ca bệnh thành công (khi đã sạch ký sinh trùng trong máu mà vẫn còn tồn tại kháng nguyên). Ở nhiều cộng đồng- nơi mà sốt rét đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thì không có phương pháp kiểm tra bệnh sốt rét và sốt vàng da, nên dễ thường phải chỉ định thuốc chống sốt rét. Điều này góp phần làm tăng áp lực thuốc cho ký sinh trùng và gây kháng thuốc.
Giáo sư Dave Newman của trường đại học Exeter cho biết, việc phát triển công cụ này để chẩn đoán là nhu cầu cấp thiết đối với kỹ thuật chẩn đoán mới cho bệnh sốt rét, đặc biệt trong khi trái đất đang nóng lên, đe doạ lan rộng căn bệnh này đến các vùng mới của thế giới, bao gồm cả nam Âu. Các kết quả ban đầu từ thiết bị rất hứa hẹn và thú vị, hy vọng sẽ sản xuất được một thiết bị chẩn đoán không xâm lấn có giá cả hợp lý và dễ sử dụng, phù hợp với các nước phát triển với nhu cầu rất lớn hiện nay.
Sử dụng chip chẩn đoán bệnh sốt rét
Theo tin từ BBC cho biết một thiết bị chip có khả năng nhận biết dòng ký sinh trùng sốt rét nào đang có mặt trong máu bệnh nhân. Các nhà khoa học tại Đại học Glasgow (Anh) cho biết họ đã tạo ra được một thiết bị có khả năng phát hiện bệnh sốt rét trong vòng 30 phút, các bác sĩ đã vui mừng thành quả này vì nhiều du khách ra nước ngoài mà không thực hiện những quy trình phòng bệnh đúng đắn, các triệu chứng giống như cảm cúm có thể bị bỏ qua cho đến khi bệnh nhân trở bệnh nặng.
Quy trình thử nghiệm thật đơn giản, chỉ cho mẫu máu được để lên con chip được thiết kế để phát hiện ký sinh trùng sốt rét. Bác sĩ Lisa Ranford-Cartwright, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết cách chẩn đoán sốt rét hiện nay là phần lớn lấy lam máu và soi dưới kính hiển vi. Điều này đòi hỏi một xét nghiệm viên kính hiển vi giỏi hoặc giàu kinh nghiệm, đôi khi mất hàng giờ mới khẳng định một lam máu, thỉnh thoảng mang lại kết quả không như ý và con chíp này có thể khắc phục được điều đó và thành công của nó chính là rút ngắn thời gian phát hiện sốt rét. Cơ quan Bảo vệ Sức khỏe Anh xác định được hơn 6.700 trường hợp sốt rét falciparum từ năm 2002 - 2006. Các chuyên gia nói rằng nhiều người bị sốt rét sau khi tới Tây Phi thăm họ hàng và bạn bè. Chẳng hạn, trường hợp của bác sỹ Heather Ferguson, một nhà nghiên cứu về sốt rét ở Nam Kenya chỉ được chẩn đoán sốt rét khi bà tình cờ đi thử máu bằng phương pháp này, “nếu tôi không được chẩn đoán vào lúc đó và phát hiện ra thì trong vòng 24 giờ sau thì số ký sinh trùng sẽ sinh sản thêm một lần nữa và tăng lên gấp tám lần so với số ban đầu và như vậy có thể gây chết người.'' bà cho biết như thế.
Tiếp cận các kỹ thuật chẩn đoán phân tử trong sốt rét
Bệnh sốt rét là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu Hằng năm, căn bệnh này đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người trên thế giới, đặc biệt là trẻ em và phụ nữ mang thai tại các quốc gia đang phát triển. Bệnh sốt rét do ký sinh trùng Plasmodium (P. falciparum, P.vivax, P.malarie, P.ovale) với trung gian truyền bệnh là muỗi cái Anopheles. Các triệu chứng điển hình của bệnh là sốt, đau đầu, nôn. Nếu không điều trị kịp thời hoặc ký sinh trùng kháng lại thuốc có thể dẫn đến tử vong do ký sinh trùng xâm nhập, phá vỡ hồng cầu làm tắc nghẽn các mạch máu.
Bên cạnh các phương pháp truyền được sử dụng để xét nghiệm phát hiện ký sinh tùng sốt rét gây bệnh trên người như: nhuộm giemsa, AO/QBC, ELISA, test chẩn đoán nhanh Paracheck P.f,…Các kỹ thuật dựa trên nguyên lý của phương pháp PCR (Polymerase chain reaction) như: Nested-PCR, Real-time PCR, LAMP đang được sử dụng ngày càng rộng rãi trong chẩn đoán bệnh sốt rét.
Phương pháp PCR (Polymerase Chain Reaction)
Phương pháp PCR có khả năng tạo hàng triệu bản sao của trình tự gen mục tiêu thông qua quy trình sao chép tổng hợp của DNA trong điều kiện đã được cài đặt sẵn trong môi trường in vitro với sự hiện diện của các cặp mồi chuyên biệt hay đặc hiệu. Hiện nay, trên thị trường đã có bộ máy luân nhiệt sử dụng cho thực địa. Điều này khắc phục được điểm yếu của phương pháp PCR là phải cần đến phòng xét nghiệm với các máy móc chuyên dụng phức tạp với quy trình vô trùng nghiêm ngặt.
Phương pháp Nested PCR
Trong phương pháp Nested PCR (PCR lồng), sản phẩm của phản ứng PCR lần 1 sẽ làm khuôn cho phản ứng PCR lần 2. Nested PCR sử dụng cặp mồi đặc hiệu để nhân bản bộ gen của loài Plasmodium trong phản ứng PCR lần 1. Sau đó, tiếp tục sử dụng các cặp mồi đặc hiệu cho P. falciparum, P. vivax, P. malariae, P. ovale trong phản ứng PCR lần thứ 2. Kỹ thuật này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, có thể phát hiện ký sinh trùng khi chúng chỉ ở mật độ rất thấp mà các phương pháp khác khó hoặc không thể phát hiện được. Đây được xem là chuẩn vàng mới trong sàng lọc và chẩn đoán ký sinh trùng sốt rét mới do độ nhạy và độ đặc hiệu rất ca của kỹ thuật.
Kết quả chạy điện di phát hiện các loài ký sinh trùng cũng khác nhau dựa trên các thang marker chỉ điểm đặc hiệu cho loài thông qua kết quả điện di sản phẩm PCR.
Phương pháp Real-Time PCR
Real-Time PCR có cùng nguyên lý với phương pháp PCR, cũng là một phản ứng nhân lên các DNA, trình tự đặc hiệu nhưng có sử dụng chất phát huỳnh quang hiện tín hiệu ngay trong bước bắt cặp mồi và kéo dài chuỗi. Do đó, phương pháp này vừa có thể phát hiện ký sinh trùng vừa có thể định lượng ký sinh trùng trong mẫu máu xét nghiệm theo thời gian thực dựa trên mẫu dò.
Phương pháp LAMP (Loop-Mediated Isothermal PCR)
Đây là một phương pháp chẩn đoán sinh học phân tử mới, đơn giản, rẻ tiền và được dùng để xác định trình tự gen 18S ribosom RNA của P.falciparum. Phương pháp này không cần các máy móc đắt tiền như bên PCR, nhiệt độ thực hiện quy trình cũng thấp hơn (khoảng 65oC), thời gian thực hiện ngắn, chỉ bằng 1/3 so với phương pháp PCR và có hiệu quả tương đương. Song, phương pháp này này mới, với các cặp mồi sử dụng phức tạp và cần có những nghiên cứu nhiều hơn trước khi áp dụng vào việc chẩn đoán thường quy loài ký sinh trùng sốt rét.
Phương pháp LAMP có ưu điểm của các kỹ thuật chẩn đoán sinh học phân tử là có thể định danh và định lượng ký sinh trùng sốt rét với độ nhạy và độ đặc hiệu cao Đặc biệt thích hợp cho những ca nhiễm ký sinh tùng mật độ thấp hoặc nhiễm loài phối hợp. Tuy nhiên, hiện tại kỹ thuật này vẫn chưa thể thay thế kỹ thuật xét nghiệm thường quy kính hiển vi. Quy trình thực hiện vẫn còn nhiều khâu phức tạp và đòi hỏi phải có trang thiết bị phòng xét nghiệm phù hợp, hóa chất,…
Mặc dù vậy, với sự phát triển của khoa học, việc ứng dụng và phát minh các kỹ thuật mới trong nghiên cứu là đóng một vai trò quan trọng trong công tác phòng chống sốt rét tại một số quốc gia.
Chẩn đoán sốt rét ác tính bằng cách thăm khám mắt
Trong một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học đã chứng minh khám mắt bằng kính soi đáy mắt, một phương pháp nhanh chóng và rẻ tiền, có thể chẩn đoán được sốt rét ác tính thể não và nhờ đó có thể cứu sống hàng ngàn bệnh nhân ở các vùng sốt rét. Việc chẩn đoán sốt rét ác tính thể não-một biến chứng nặng và nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân thường do Plasmodium falciparum xâm nhập vào các mao vi quản mạch máu não, bệnh nhân hôn mê và tắc mạch ở một số cơ quan khác như gan, thận,….
Hiện nay các nhà khoa học đã tìm thấy một số biến đổi ở võng mạc đặc trưng cho một số thể SRAT khác. Phát hiện này sẽ giúp các thầy thuốc lâm sàng xác đinh một bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em bị sốt rét ác tính tính hoặc các bệnh lý khác, điều này giúp họ có thể đưa ra quyết định điều trị thích hợp và kịp thời. Nhóm nghiên cứu do giáo sư Nick Beare thuộc Đại học Liverpool đứng đầu đã phân tích hình ảnh võng mạc của 45 trẻ em sốt rét ác tính thể não nhập vào bệnh viện Blantyre ở Malawi. Họ đã phát hiện thấy các mảng trắng bạc màu và các mạch máu tại các võng mạc có màu trắng bạc là những dấu hiệu đáng chú ý của SRAT thể não. Các dấu hiệu khác bao gồm xuất huyếtvõng mạc và phù gai thị.
Chẩn đoán này chỉ cần một dụng cụ là kính soi đáy mắt rất đơn giản mà các bác sĩ nhãn khoa hay dùng, Beare phát biểu rằng chẩn đoán này yêu cầu phải qua tập huấn đặc biệt về khám mắt, nhưng nó tương đối đơn giản và đạt được cả chi phí lẫn hiệu quả, điều này là cần thiết ở nơi kinh tế thu nhập thấp như các quốc gia châu Phi và Đông Nam Á. Nghiên cuứ của Beare cho rằng do ký sinh trùng sốt rét bám vào lớp nội mạc của các mạch máu nhỏ ở não và ở mắt, nên nó ngăn cản việc cung cấp oxy cho não và các nhất dinh dưỡng, gây nên màu trắng bạc đáng chú ý như mô tả trên của các mạch máu ở mắt.
Richard Idro thuộc viện nghiên cứu y khoa Kenya cho rằng tính chất đặc hiệu của những biến đổi ở mắt giúp phân biệt giữa hôn mêm do sốt rét hay hôn mê các các nguyên nhân khác. Các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục đánh giá qua khám phá này tại quốc gia Gabon, Gambia, Ghana và Kenya. Nếu khám phá trên chứng tỏ hữu ích với các thầy thuốc lâm sàng sẽ được tập huấn để nhận ra các dấu hiệu này sớm càng tốt. Willis Akhwale, Vụ trưởng Vụ Phòng chống sốt rét, Bộ Y tế Kenya đã hoan nghênh kết quả nghiên cứu trên, nhưng ông cũng lưu ý rằng việc kiểm tra và chứng minh phương pháp này đảm bảo độ an toàn chính xác trong chẩn đoán là điều quan trọng để không phải kê đơn thuốc sốt rét cho những bệnh khác, có nghĩa là chẩn đoán đúng và điều trị kịo thời.