 |
| (Ảnh: Gerhard Jörén: Đơn vị Nghiên cứu Y học nhiệt đới Mahidol-Oxford). |
Các nhà nghiên cứu thử nghiệm liệu pháp tấn công siêu ký sinh trùng sốt rét ở tiểu vùng sông Mêkông trên nhiều mặt trận
Theo tin từ BANGKOK, Các nhà nghiên cứu y khoa đang cố gắng vượt qua các vùng biên giới 5 nước Đông Nam Á để thử nghiệm liệu pháp phối hợp ba thuốc sốt rét.Theo báo cáo của Đơn vị Nghiên cứu Y học lâm sàng bệnh nhiệt đới Mahidol Oxford (MORU), nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Bangkok (Thái Lan) đang tiến hành các thử nghiệm cho biết kết quả từ cuộc thử nghiệm, được tiến hành ở các vùng nông thôn của Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam sẽ kết thúc vào giữa năm 2018. GS. Arjen Dondorp - người đứng đầu chương trình nghiên cứu sốt rét tại MORU cho biết liệu pháp ba thuốc là điều cần thiết để điều trị bệnh nhân bị bệnh sốt rét bởi một chủng ký sinh trùng gây chết người lây lan qua muỗi, quanh sông Mê Kông. Ông nói rằng nhóm nghiên cứu đã làm các nghiên cứu về liệu pháp phối hợp ba thuốc có thành phần artemisinin cộng với hai thuốc đi cùng trong vòng hai năm trở lại đây. Artemisinin được gọi là "thuốc thần dược" có nguồn gốc trong một liệu pháp thảo dược Trung Quốc cổ đại và đã giúp giảm tỷ lệ tử vong do sốt rét bằng cách làm sạch ký sinh trùng sốt rét khỏi dòng máu trong vòng 48 giờ. 
GS Arjen Dondorp, người đứng đầu chương trình sốt rét
thuộc Cơ quan nghiên cứu Y học nhiệt đới Mahidol Oxford, có trụ sở tại Bangkok
(Ảnh: Marwaan Macan-Markar)
Nhu cầu khẩn cấp về các thuốc điều trị sốt rét mới đã tăng lên khi Dondorp và các đồng nghiệp cảnh báo vào tháng 9 rằng "một chủng sốt rét kháng thuốc cao” đã lan rộng từ phía tây Campuchia đến miền Nam Việt Nam. Các tác giả của một bài báo từ MORU trong tạp chí “The Lancet Infectious Diseases"-Một tạp chí y khoa quốc tế có uy tín cho biết rằng chúng ta đang thua trong một cuộc đua lợi hại. Sự lan rộng của siêu ký sinh trùng sốt rét này đã gây ra một sự gia tăng đáng báo động trong thất bại điều trị, buộc phải thay đổi chính sách về thuốc và mang lại ít sự lựa chọn trong tương lai. Tổ chức Medicines for Malaria Venture (MMV) - Công ty chuyên nghiên cứu về thuốc sốt rét, một đối tác công tư có trụ sở tại Thụy Sĩ, cũng có mặt tại Đông Nam Á trong việc khám phá và phát triển các loại thuốc sốt rét. Ông David Reddy - Giám đốc điều hành của MMV cho biết tất cả loại thuốc được phát triển bởi MMV đều được thử nghiệm một cách có hệ thống ở những bệnh nhân từ cả châu Phi và các quốc gia Đông Nam Á trong nghiên cứu của họ". Tổng số 5 trong số các dự án trong danh mục đầu tư của MMV liên quan đến các loại thuốc hay kết hợp thuốc trong các thử nghiệm ở bệnh nhân có khả năng mang lại một sự thay thế cho artemisinin".
Mẫu máu của bệnh nhân trong các nghiên cứu sốt rét của MORU đã sẵn sàng để phân tích
(Ảnh: Gerhard Jörén: Đơn vị Nghiên cứu Y học nhiệt đới Mahidol-Oxford).
Cảnh báo mới nhất có một bối cảnh tương tự trong Tiểu vùng sông Mê Kông, một cái nôi của sốt rét kháng thuốc hàng thập kỷ qua. Vấn đề bắt đầu tại các làng gần dãy núi Cardamom của Campuchia và trong các mỏ đá quý gần biên giới Thái Lan-Campuchia, muỗi sinh sản được tìm thấy có mang ký sinh trùng sốt rét đã phát triển đề kháng với chloroquine vào những năm 1950. Các thuốc sốt rét sau đó như sulfadoxine-pyrimethamine vào những năm 1960 và mefloquine vào những năm 1970 đã mất hiệu quả vì cùng một lý do. Một thập kỷ trước, artemisinine bắt đầu mất hiệu lực chữa khỏi bệnh như là một loại thuốc điều trị duy nhất ở Campuchia. Sau đó, piperaquine, một trong những thuốc đi kèm cho liệu pháp phối hợp (ACTs) đã mất hiệu quả chống lại KSTSR Plasmodium falciparum - chủng ký sinh trùng sốt rét gây chết người. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (TCYTTG) thì đây là một kỷ lục gây đau đầu cho các chuyên gia y tế công cộng và các nhà khoa học y học và họ lo ngại rằng chủng kháng thuốc mới sẽ nhảy sang châu Phi - nơi chiếm hầu hết số bệnh nhân sốt rét trên thế giới với gần 400.000 trẻ em chết mỗi năm. Đó là những gì xảy ra sau khi ký sinh trùng sốt rét phát triển đề kháng với chloroquin ở tiểu vùng sông Mê Kông và sau đó lan sang các quốc gia Ấn Độ và ở châu Phi, kết quả là hàng triệu người chết. Ngược lại, tiểu vùng sông Mê Kông hiện đang gây ra 300.000 ca nhiễm mỗi năm và số người chết trung bình ít hơn 200 ca mỗi năm. Theo TCYTTG, số ca sốt rét đã giảm 54% trong toàn tiểu vùng trong giai đoạn 2012 -2015, trong khi tỷ lệ tử vong do bệnh này giảm 84% so với cùng kỳ. Quá trình phát triển các loại thuốc mới để vượt qua đa kháng thuốc diễn ra chậm, với một số ước tính đưa ra thời gian cần thiết từ 10-15 năm từ khám phá đến khi có sẵn dùng phổ biến cho điều trị. Novartis, tập đoàn dược phẩm Thụy Sỹ đã bắt đầu thử nghiệm hai loại thuốc sốt rét sốt rét tiềm năng trong các thử nghiệm vào tháng 8 ở Thái Lan, Việt Nam và 8 nước châu Phi. David Hughes - Giám đốc chương trình phát triển thuốc cao cấp tại Novartis cho biết rằng vẫn còn quá sớm để bình luận về thời gian có thuốc và nó vẫn đang trong giai đoạn phát triển lâm sàng. MORU đang đàm phán với một công ty dược phẩm châu Á để sản xuất liệu pháp kết hợp ba thuốc đang nghiên cứu ở tiểu vùng sông Mê Kông - nơi mà 6 loại thuốc đi kèm (partner drugs) khác nhau đối với liệu pháp phối hợp dựa vào artemisinin (ACTs) đã thất bại. Sự thất bại cũng được thúc đẩy bởi thiếu chẩn đoán kịp thời, điều trị không đầy đủ, thuốc không đạt chất lượng và giả mạo và thực hành điều trị liệu pháp đơn trị liệu bằng artemisinin trước đó. Liệu pháp đơn trị liệu artemisinin bằng đường uống đã được TCYTTG khuyến cáo không sử dụng vì các nghiên cứu cho thấy đây là một nhân tố chính thúc đẩy sự phát triển của kháng artemisinin và các dẫn chất của nó. Liệu pháp đơn trị liệu artemisinin ở đến các bệnh nhân sốt rét đang được điều trị bằng artemisinin mà không có một thuốc phối hợp. Campuchia đã chuyển sang một ACTs mang lại hiệu quả và Việt Nam cũng sẽ chuyển từ một liệu pháp ACTs sang một liệu pháp khác, Dondorp cho biết.
|
TRANG CHỦ
