Phần 2: Xét nghiệm chẩn đoán nhanh một số bệnh truyền nhiễm (tiếp theo và hết)
Kiểm tra chẩn đoán được thực hiện trong khi du lịchNhững người bị ốm khi đi du lịch có thể tìm kiếm sự chăm sóc y tế ở nước ngoài. Trong những năm gần đây, việc phát triển và phổ biến các xét nghiệm chẩn đoán nhanh RDT cho các bệnh truyền nhiễm nhiệt đới đã mở rộng đáng kể. Nhờ đó, du khách có thể được chẩn đoán dựa trên kết quả từ các xét nghiệm này và trở về nhà với thông tin chính xác về tình trạng sức khỏe của mình. RDT cho các bệnh truyền nhiễm nhiệt đới thường là các xét nghiệm miễn dịch sắc ký dòng chảy bên, được thiết kế để phát hiện kháng nguyên (KN) hoặc kháng thể (KT) của một số mầm bệnh nhất định. Vì chỉ có một loại xét nghiệm nhanh (RDT) cho bệnh sốt rét được phép sử dụng ở Mỹ, nên các đặc điểm chẩn đoán của RDT được sử dụng ở nước ngoài không quen thuộc với hầu hết nhà cung cấp dịch vụ y tế tại đây. Ngoài ra, nhiều loại RDT có thể có sẵn cho một số mầm bệnh nhất định (ví dụ như sốt xuất huyết) ở các quốc gia khác, với các đặc điểm hiệu suất khác nhau hoặc chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng. Hình 3. Danh mục một số panel test chẩn đoán nhanh cho bệnh truyền nhiễm
Các viện nghiên cứu hoặc cơ sở y tế không thể sử dụng liên tục cùng một loại xét nghiệm từ một nhà sản xuất khiến cho việc diễn giải kết quả từ phòng thí nghiệm trở nên phức tạp hơn, đôi khi lại là thế “Tiến thoái lưỡng nan” trước một kết quả xét nghiệm.Dưới đây là một danh sách minh họa, mặc dù không đầy đủ, về một số bệnh truyền nhiễm phổ biến mà có sẵn RDT. -Sốt xuất huyết:Các xét nghiệm nhanh, dòng chảy bên có sẵn để phát hiện kháng nguyên protein phi cấu trúc 1 (NS1) của virus sốt xuất huyết, cùng với kháng thể IgM và IgG. Các xét nghiệm sốt xuất huyết có các đặc điểm hiệu suất rất khác nhau tùy thuộc vào nhà sản xuất, các loại type sốt xuất huyết đang lưu hành, tiền sử bệnh của các bệnh nhân và thời gian xuất hiện triệu chứng. -Bệnh nhiễm trùng mới nổi:Các mầm bệnh mới nổi cũng là một thách thức chẩn đoán. Các xét nghiệm nhanh đã trở nên khả dụng sau các đợt bùng phát Chikungunya, Ebola và Zika. Tuy nhiên, các xét nghiệm như vậy có thể không có sẵn hoặc chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng tại thời điểm bùng phát cao nhất. -Bệnh Leishmania:Các xét nghiệm phát hiện kháng thể khánglại kháng nguyên rK39 (bệnh do Leishmania spp. nội tạng) đã cho thấyđộ đặc hiệu tốt ở các vùng lưu hành và độ nhạy cao nhất để phát hiện bệnh ở Nam Á. -Bệnh Leptospirosis:Do có nhiều loại type huyết thanh (serotype)của Leptospira spp. và trung gian của Leptospiraspp. gây bệnh ở người trên toàn thế giới, nên tính hữu ích của xét nghiệm huyết thanh học trong chẩn đoán bệnh Leptospirosis còn hạn chế. -Bệnh sốt rét:Hiện đã có một loại RDT dành cho bệnh sốt rét được FDA phê duyệt và RDT sốt rét được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Nói chung, các xét nghiệm này hoạt động tốt nhất đối với Plasmodium falciparum, nhưng hiệu quả có thể thay đổi hoặc kém đối với các loài Plasmodium khác. -Bệnh thương hàn:Các xét nghiệm huyết thanh học nhanh chỉ đem lại độ chính xác trung bình cho việc chẩn đoán bệnh thương hàn. Hơn nữa, chúng được thiết kế đặc biệt để phát hiện loại huyết thanh S. typhi của Salmonella enterica. Định hướng tương laiSố lượng các xét nghiệm phù hợp với kiểm tra tại chỗ (POC) dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng. Dựa trên các thành tựu xét nghiệm trong đại dịch COVID-19, việc xét nghiệm "tại nhà", bao gồm cả xét nghiệm phân tử, dự kiến sẽ được mở rộng trong những năm tới để áp dụng cho cả virus hô hấp và các mầm bệnh khác. Tuy nhiên, do sự phức tạp và đa dạng của mầm bệnh lây nhiễm ở những người đi du lịch trở về, việc áp dụng xét nghiệm POC cho các bệnh lây nhiễm quốc tế có thể không thực tế với hầu hết các cơ sở y tế, khi cân nhắc đến khối lượng xét nghiệm, đào tạo nhân viên và chi phí. Việc áp dụng xét nghiệm POC cho các bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến cả người du lịch và người không đi du lịch (nhiễm trùng đường hô hấp và đường tiêu hóa) có thể giúp chẩn đoán nhanh chóng, hỗ trợ quyết định phân loại bệnh nhân và giảm thiểu các xét nghiệm không cần thiết tại phòng thí nghiệm.
|