Brazil sẽ thả muỗi biến đổi gen để chống sốt xuất huyết
Đã tới lúc giải phóng những con muỗi? Lần đầu tiên những con muỗi biến đổi gen sẽ được nuôi ở quy mô thương mại nhằm ngăn chặn sự bùng phát của bệnh sốt xuất huyết tại Brazil. Nhưng liệu biện pháp này có mang lại hiệu quả cao? Vào tuần sau, một công ty công nghệ sinh học Oxitec từ Abingdon, Anh quốc sẽ mở một nhà máy tại Campinas, Brazil để nuôi hàng triệu con muỗi biến đổi gen. Một khi được giải phóng, chúng sẽ kết đôi với những con cái trong tự nhiên và sản sinh ra những con muỗi con không thể sống sót tới khi trưởng thành giúp cắt giảm số lượng muỗi Aedes aegypti mang bệnh sốt xuất huyết. Vào tháng tư vừa rồi, Ủy ban Kỹ thuật Quốc gia về An toàn Sinh học của Brazil (CTNBio) đã phê chuẩn mục đích thương mại của công ty này. Những con muỗi này sẽ là một bước đi quan trọng trong phòng chống sốt xuất huyết- căn bệnh lây nhiễm 50 triệu người mỗi năm và tăng gấp 30 lần trong vòng 50 năm qua. Không có vắc xin hay thuốc phòng ngừa vì vậy việc mà mọi người có thể làm là phun thuốc diệt muỗi trên diện rộng để tiêu diệt muỗi mang mầm bệnh sốt xuất huyết. Bang Bahia của Brazil là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng của dịch sốt xuất huyết được công bố hồi tháng 2 là bang nằm trong tình trạng báo động với phạm vi ảnh hưởng trên 10 huyện nông thôn. Công ty Oxitec có kế hoạch giải phóng hàng triệu những con muỗi biến đổi gen vào thị trấn Jacobina của Bahia được xem là một phần trong một chương trình nghiên cứu mở rộng, sau đó sẽ tiến hành đợt phóng thích số lượng lớn hơn nếu cơ quan giám sát y tế Brazil cho phép thực hiện như dự kiến. Dấu chấm hỏi Nhưng không ai dám chắc rằng những con muỗi này sẽ thành công. Margareth Capurro từ Trường Đại Học Sao Paulo đã nghiên cứu tác động của một vụ thử nghiệm phóng thích tại Jacobina năm ngoái, bà có kế hoạch đệ trình báo cáo của mình trong tháng này. Capurro cho biết dữ liệu của bà cho thấy số lượng trứng muỗi giảm một cách ấn tượng đến 92% tại Jacobina. Nhưng cho tới nay điều này không giúp giảm tỷ lệ mắc sốt xuất huyết. Capurro nói có thể là do quy mô nghiên cứu quá nhỏ. Chỉ sau khi tiến hành một nghiên cứu dịch tễ học đầy đủ vào năm sau chúng ta sẽ biết chắc chắn liệu những con muỗi biến đổi gen có hiệu quả hay không. Hadyn Parry từ Oxitec cho biết: “Trong mỗi thử nghiệm chúng tôi đã chứng minh được khả năng kiểm soát tuyệt vời muỗi sốt xuất huyết trong môi trường thành thị”. Hiện tại họ chỉ đang đánh giá mức độ thành công theo số lượng muỗi. Quyết định nguy hiểm Nhà nông học Leonardo Melgarejo từ Bộ Phát triển Nông nghiệp và nhà kinh tế học Antonio Inacio Andrioli từ Đại học Khu vực Northwest của bang Rio Grande do Sul, Brazil cho biết CTNBio đã ra một quyết định nguy hiểm khi phê duyệt việc cho phóng thích mang tính thương mại này trước khi hoàn tất đầy đủ các nghiên cứu dịch tễ học. Trong một báo cáo kỹ thuật được trình bày trước khi có quyết định cho phép thả những con muỗi biến đổi gen, họ đã tranh luận rằng không nên phóng thích những con muỗi trước khi công nghệ này được đánh giá một cách toàn vẹn. Thomas Unnasch từ Đại Học Nam Florida, Tampa cho biết về lâu dài thì những con muỗi biến đổi gen có thể bị ngăn cản vì giá thành cao. Công nghệ này phụ thuộc vào những con đực vô sinh, được hiểu là không thể di truyền lại các đặc điểm biến đổi gen. Vì vậy Unnasch nói rằng sẽ cần phải phóng thích số lượng muỗi khổng lồ năm này qua năm khác với chi phí lên tới hàng triệu đô-la. Dù vậy thì các nhà chức trách Hoa Kỳ đang cân nhắc việc sử dụng những con muỗi này tại Florida, nơi sốt xuất huyết cũng đang là vấn đề nghiêm trọng.
|