|
Phụ nữ nhận màn chống muỗi tại một điểm phân phối ở Sesheke, Zambia, ngày 30/9/2010 |
Mối quan ngại về viễn cảnh sốt rét kháng thuốc ở châu Phi
Ngày 14/7/2016. DAKAR, SENEGAL. Mối quan ngại về viễn cảnh sốt rét kháng thuốc ở châu Phi(Prospect of Drug-resistant Malaria Stirs Concern in Africa). Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), giai đoạn 2000-2015 số ca mắc mới sốt rét (new malaria cases) giảm 42% ở châu Phi chủ yếu là do sử dụng màn tẩm (ITNs), phun tồn lưu hóa chất diệt muỗi trong nhà (IRS) và tiếp cận tốt hơn với các thuốc điều trị hiệu quả nhưng tiến bộ này có thể bị trật đường ray(derailed) bởi một làn sóng mới của sốt rét kháng thuốc mà hiện nay đang ảnh hưởng đến châu Á.Abdoulaye Djimde, Trưởngđơn vị kháng thuốc và dịch tễ học phân tử (molecular epidemiology and drug resistance unit) tại Trung tâm nghiên cứu và đào tạo sốt rét (Malaria Research and Training Center) ở Bamako, Mali cho biết: "Chúng ta nên quan tâmhơn tới sự kết nối thường xuyên giữa châu Á và châu Phi, bạn có những chuyến bay trực tiếp từ hầu khắp các nơi tới một số vùng châu Phi nên nguy cơ nhập khẩu ký sinh trùng kháng thuốc nàylà rất lớn".Trong những năm 1970s, hàng triệu người châu Phi nhiễm sốt rét kháng với loại thuốc ưu tiên (front-line drug)ở thời điểm đó là chloroquine,kết quả thật là thảm khốc. Năm ngoái, 5 quốc gia khu vực Đông Nam Á đã báo cáo các trường hợp kháng thuốc điều trị mới nhất-trị liệu kết hợp có gốc Artemisinin (Artemisinin-based combination therapies_ACTs)."Chúng ta cần phải cảnh giác với những gì đã từng xảy ra như kháng thuốc chloroquine mà không thể bắt kịp", Eunice Misiani từ Chương trình quốc gia phòng chống sốt rét (NMCP) của Nam Phi nói: "Chúng ta phải đảm bảo thử nghiệm hiệu lực phác đồ theo tiêu chuẩn thường xuyên được thực hiện-mỗi2-3 nămmột lần". Thuốc giả vẫn tồn tại (Fake drugs persist) Thuốc giả tiếp tục là vấn nạn lớn ở châu Phikhi thường có giá rẻ hơn, nồng độ hoạt chất dược phẩm thấp hơn và có thể dẫn đến kháng thuốc theo thời gian. Yêu cầu mọi người dùng thuốc đủ liều theo phác đồ quy định cũng là một khó khăn,khi nhiều người cảm thấy đỡ hơn thường tự ý ngưng thuốc sau một hoặc hai ngày sử dụng.Hans Rietveld, giám đốc tiếp cận thị trường Sáng kiến thuốc sốt rét (Malaria Initiative) của Công ty dược phẩm Novartis (Thụy Sĩ) cho biết các bác sĩ ở châu Phi thường kê đơn quá mức các loại thuốc sốt rét: "Trước hết cần đảm bảo chẩn đoán đầy đủ trước khi bắt đầu điều trị,đó là một vấn đề ở nhiều quốc gia nơi mà thực hành chẩn đoán trướcđiều trị chưa gắn với thực hành y tế thường quy". Một số nghiên cứu cho thấy khoảng 40%- 60%số trường hợp điều trị sốt rét ở châu Phi không thực sự bị sốt rét, Rietveld cho rằng việc mở rộng sử dụng các test nhanh (RDTs)xét nghiệm sốt rét tại nhà bằng chích máu đầu ngón tay có thể ngăn chặn sử dụng thuốc quá mức ở châu Phi. Hãng dược phẩm Novartis cho biết hiện nay có 2 loại thuốc tiềm năng mới trong nghiên cứuđiều trị sốt rét khác với ACTs nhưng đểcó được những loại thuốc mới này trên thị trường sẽ còn mất ít nhất thêm vài năm nữa.
|