Kiểm soát muỗi bằng hóa chất không hiệu quả trong cuộc chiến chống virus Zika
Ngày 12/12/2016. University of East Anglia (UEA). Kiểm soát muỗi bằng hóa chất không hiệu quả trong cuộc chiến chống virus Zika (Chemical mosquito controls ineffective in Zika fight). Theo nghiên cứu của các nhà khoa học UEA, một số phương pháp kiểm soát hiện nay với muỗi mang virus Zika không hiệu quả và thậm chí có thể phản tác dụng.
Kết quả đánh giá các nghiên cứu can thiệp kiểm soát muỗi trước đó cho thấy có sự thiếu bằng chứng rõ ràng phía sau nhiều chiến lược ngăn chặn các bệnh do muỗi truyềnnhư virus Zika, sốt xuất huyết và sốt gây vàng da. Nghiên cứu được công bố hôm nay trên Tạp chí PLOS Neglected Tropical Diseases do GS. Paul Hunter, Trường Đại học Y khoa Norwich của UEA xem xét các chiến lược phòng chống khác nhau được sử dụng trong những năm qua với bằng chứng về sự thành công của chúng. Các phương pháp kiểm tra bao gồm biện pháp phòng chống sinh học như động vật giáp xác ăn ấu trùng hoặc thả cá vào bể chứa nước, các biện pháp khống chế bằng hóa chất như thuốc diệt côn trùng, thuốc diệt ấu trùng và các chiến dịch giáo dục cộng đồng. Báo cáo cho thấy khi các can thiệp sinh học dường như làm giảm số lượng côn trùng mang bệnh hơn can thiệp hóa chất, chất lượng của bằng chứng thường nghèo nàn, làm giảm sự hiểu biết của chúng ta về cách tốt nhất chống lại zika và sốt xuất huyết. Trong khi một số nghiên cứu cho thấy thuốc diệt côn trùng và ấu trùng làm giảm số lượng muỗi đến 76% thì những nghiên cứu khác cho thấy sự giảm này không đáng kể và kết quả tổng thể tất cả các nghiên cứu không giống nhau. Nhìn chung, nghiên cứu mang tính bằng chứng về hiệu quả phun hóa chất xung quanh các khu vực tại chỗ không hiệu quả và việc làm giảm quần thể muỗi dù thực hiện bằng biện pháp nào đi nữa cũng không bền vững. GS. Hunter cho biết: "Mặc dù các biện pháp về hóa học được sử dụng rộng rãi và dự kiến sẽ mang lại hiệu quả nhưng khi chúng tôi xem xét hầu hết các bằng chứng ủng hộ việc phun hóa chất là khá nghèo nàn. Trong thực tế có một số bằng chứng cho thấy phun hóa chất có thể phản tác dụng vì tạo ra một cảm giác sai về độ an toàn đến nỗi mà người dân không còn đặt nỗ lực vào việc loại bỏ các nơi sinh sản của muỗi xung quanh nhà". Hiện nay, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo các phương pháp tiếp cận lồng ghép kết hợp nhiều hơn một biện pháp phòng chống nhằm giải quyết tất cả các giai đoạn trong chu kỳ sống của muỗi và sự tham gia đầy đủ của cộng đồng phòng chống các căn bệnh này. Đặc biệt, tư vấn của WHO loại bỏ các nơi sinh sản của muỗi là giải pháp can thiệp hiệu quả nhất bảo vệ quần thể dân cư. GS. Hunter cho biết thêm: "Mặc dù có bằng chứng hạn chế liên quan đến các chiến dịch kết hợp lồng ghép nhiều phương pháp phòng chống nhưng WHO nhắc lại rằng sự can thiệp hiệu quả nhất là việc loại bỏ các nơi sinh đẻ của muỗi đòi hỏi các chiến dịch nên liên tục và tiếp tục truyền thông giáo dục". Hầu hết các nghiên cứu trong bài báo cho biết kết quả dựa vào làm giảm côn trùng truyền bệnh theo sau các can thiệp chứ không phải là giảm tỷ lệ mắc mới của bệnh. "Có một nhu cầu thực sự cho nghiên cứu chất lượng cao hơn", Giáo sư Hunter nói: "Bằng chứng kết hợp về khả năng chấp nhận một cách đơn giản là giảm số lượng côn trùng thực sự làm giảm bệnh vì vậy nghiên cứu trong tương lai cần bao phủ một thời lượng dài hơn với phương pháp tốt hơn và phải báo cáo các kết quả đến bệnh liên quan chứ không chỉ giảm muỗi". Bản đánh giá cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét chi phí-hiệu quả của các chiến lược kiểm soát. GS. Hunter cho biết: "Nguồn tài trợ cho y tế công cộng có xu hướng hạn chế ở các nước có thu nhập thấp đến trung bình là những nơi có muỗi lưu hành vì vậy cần nhiều bằng chứng hơn về cách chi tiêu tốt nhất khi nguồn ngân quỹ có giới hạn cần thiết. Các chiến dịch truyền thông giáo dục và sự tham gia của cộng đồng hết sức quan trọng làm giảm môi trường sinh sản của muỗi xung quanh môi trường trong nhà và làm gián đoạn chu kỳ lan truyền bệnh nhưng các nguồn lực liên tục cần phải được huy động để đảm bảo chiến dịch truyền thông giáo dục tiếp tục được duy trì". Gần đây WHO tuyên bố giống như Ebola, dịch bệnh Zika không còn là một "trường hợp khẩn cấp về y tế công cộng cần quan tâm quốc tế",tuy nhiên đồng tác giả TS. Maha Bouzid nhấn mạnh điều đó không có nghĩa là bệnh đã bị đánh bại cũng không phải là những người bị ảnh hưởng có thể trở lại cuộc sống bình thường. Bà nói:. "Nhìn vào số lượng các nước có zika lan truyền thực sự, các rối loạn thần kinh ở người lớn và ảnh hưởng lâu dài ở trẻ sơ sinh bị tật đầu nhỏ thì còn xa mới có thể ngăn chặn dịch bệnh Zika, làm tăng thêm gánh nặng toàn cầu đáng kể do sốt xuất huyết và sự hồi sinh gần đây của sốt vàng da nhấn mạnh sự cần thiết can thiệp dựa vào bằng chứng để kiểm soát các bệnh lây truyền qua muỗi". Nghiên cứu này được tài trợ một phần bởi dự án RESPONSES và Đơn vị nghiên cứu bảo vệ sức khỏe thuộc Viện Nghiên cứu y tế quốc gia (NIHR HPRU) trong đáp ứng và sẵn sàng với tình trạng khẩn cấp tại Đại học Kings London hợp tác với Bộ Y tế công cộng Anh (PHE).
|