|
Phun hóa chất diệt muỗi sốt xuất huyết bằng máy phun đặt trên xe ô tô cần bảo đảm các yêu cầu cần thiết |
Phun hóa chất diệt muỗi sốt xuất huyết bằng máy phun đặt trên xe ô tô
Hiện nay dịch sốt xuất huyết đang bùng phát mạnh và có nguy cơ lan rộng tại các địa phương, một trong những biện pháp chống dịch là sử dụng máy phun sương cỡ lớn đặt trên trên xe ô tô để thực hiện phun hóa chất diệt muỗi trên phạm vi rộng khi chưa có điều kiện phun hóa chất bằng phương tiện máy bay. Việc phun hóa chất diệt muỗi bằng máy phun cỡ lớn đặt trên xe ô tô phải bảo đảm những yêu cầu cần thiết để mang lại hiệu quả tốt.
Điều kiện khi thực hiện máy phun hóa chất Tại mỗi trung tâm y tế dự phòng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tối thiểu phải có ít nhất một máy phun sương ULV (ultra-volume) phun hóa chất diệt muỗi cỡ lớn đặt trên xe ô tô. Để vận hành cho mỗi máy phun hoạt động cần có 3 người gồm 1 lái xe, 1 nhân viên điều khiển máy phun và 1 nhân viên kỹ thuật; ngoài ra còn có thêm các thành phần khác cùng tham gia như cán bộ chính quyền, cán bộ tuyên truyền giáo dục sức khỏe, người dẫn đường, cộng tác viên... Nhân viên kỹ thuật pha hóa chất phải được tập huấn kỹ về chuyên môn, hướng dẫn kỹ thuật phun. Việc sử dụng hóa chất diệt muỗi phải lựa chọn loại hóa chất phù hợp, chỉ sử dụng các loại hóa chất còn hiệu lực thuộc danh mục hóa chất được Bộ Y tế quy định cho phép sử dụng. Cần xác định phạm vi can thiệp, lượng hóa chất diệt muỗi sử dụng, bảo đảm nồng độ phun theo hướng dẫn của nhà sản xuất hóa chất. Chuẩn bị trước khi phun hóa chất Trước khi phun hóa chất diệt muỗi, việc chuẩn bị thực địa rất quan trọng. Cần có bản đồ của khu vực phun, đường đi của xe ô tô để phun phải được nghiên cứu kỹ và phân chia cho phù hợp với hướng gió và khoảng cách giữa các đường đi. Một vấn đề cũng cần được quan tâm là chính quyền chỉ đạo cho các ban, ngành, đoàn thể tổ chức và tham gia chiến dịch diệt bọ gậy, lăng quăng muỗi tại từng hộ gia đình một cách tích cực trong khu vực xử lý hóa chất trước khi phun để mang lại hiểu quả tốt. Phải thông báo một cách rõ ràng, cụ thể trước cho cộng đồng người dân tại khu vực phun hóa chất biết ngày phun, giờ phun để che đậy thức ăn, nước uống và di chuyển vật nuôi đến nơi an toàn, tắt các bếp lửa... trước khi hóa chất được phun. Để phát huy tác dụng của hóa chất diệt muỗi, cần vận động các hộ gia đình trong khu vực phun hóa chất mở tất cả các cửa ra vào và cửa sổ nhà ở. Thời gian phun hóa chất tốt nhất là nên thực hiện vào buổi sáng sớm từ 6 giờ đến 9 giờ hoặc buổi chiều tối từ 17 giờ đến 20 giờ. Nhiệt độ môi trường phù hợp nhất để phun hóa chất là từ 18oC đến 25oC, hạn chế phun hóa chất khi nhiệt độ trên 27oC. Chỉ phun hóa chất khi tốc độ gió với mức gió nhẹ từ 3 đến 13 km/giờ, không phun hóa chất khi trời mưa hoặc có gió lớn. Kỹ thuật phun hóa chất Về máy phun, cần kiểm tra nhiên liệu đầy đủ để máy hoạt động không bị trở ngại, kiểm tra đầu vòi phun với máy phun sử dụng đầu vòi phun sương ULV có kích thước hạt sương nhỏ hơn 30µm; nên chạy máy để thử liều lượng phun. Xe ô tô chở máy phun hóa chất phải chạy với vận tốc ổn định khoảng 6 đến 8 km/giờ dọc theo các tuyến đường phố, cần lưu ý tắt máy phun hoặc khóa vòi phun khi xe ô tô ngừng chạy. Nên phun hóa chất dọc theo các tuyến đường phố thẳng góc với hướng gió, phun từ cuối hướng gió và di chuyển ngược hướng gió. Những khu vực có các tuyến đường phố song song cũng như vuông góc với hướng gió chỉ phun khi xe ô tô chạy ở đầu gió trên tuyến đường phố song song với hướng gió. Tại những khu vực có tuyến đường phố rộng, nhà cửa nằm cách xa trục đường nên để đầu vòi phun chếch về bên phải của xe ô tô và cho xe ô tô chạy sát với lề đường. Tại những nơi có đường hẹp, nhà cửa sát lề đường, đầu vòi phun nên chĩa thẳng về phía sau xe. Đối với các con đường cụt thì phải phun từ ngõ cụt ra ngoài. Lưu ý đầu vòi phun hóa chất nên để một góc chếch 45 độ so với mặt phẳng ngang để hóa chất được phát tán tối đa với những hạt sương mang hóa chất diệt muỗi vào không gian. Sau mỗi lần thực hiện nhiệm vụ phun hóa chất, nhân viên y tế phải súc rửa bình đựng hóa chất, vòi phun và vệ sinh máy phun sạch sẽ bằng nước thường; tuyệt đối không được đổ nước rửa máy xuống nguồn nước ao, hồ, sông, suối, kênh, rạch... Nhân viên trong đội phun hóa chất phải vệ sinh cá nhân, loại trừ hóa chất bán dính trên quần áo và cơ thể. Chú ý hóa chất diệt muỗi sau khi pha xong chỉ được sử dụng trong vòng 72 giờ, không được để lâu vì không có tác dụng. Việc phun hóa chất diệt muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue bằng phương pháp phun hóa chất không gian trên diện rộng với máy phun sương ULV cỡ lớn đặt trên xe ô tô cần được thực hiện 2 lần cách nhau khoảng 7 đến 10 ngày, có thể tiến hành thêm lần thứ 3 nếu tiếp tục phát hiện có bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue mới trong vòng 14 ngày hoặc chỉ số điều tra mật độ muỗi DI từ 0,2 con/ nhà trở lên hoặc chỉ số bọ gậy và lăng quăng BI từ 20 trở lên. Điều cần quan tâm Hiện nay một số địa phương đang triển khai thực hiện biện pháp xử lý dịch sốt xuất huyết bùng phát mạnh bằng cách phun sương ULV hóa chất diệt muỗi trên diện rộng với máy phun cỡ lớn đật trên xe ô tô trong khi chưa có điều kiện sử dụng máy bay để phun hóa chất. Việc phun hóa chất diệt muỗi bằng máy phun sương trên diện rộng muốn đạt được hiệu quả tốt thì trước khi phun phải tổ chức chiến dịch diệt bọ gậy, lăng quăng muỗi ở các hộ gia đình để sau đợt phun mật độ hoạt động của muỗi giảm, không hình thành các muỗi mới; cần tăng cường công tác truyền thông giáo dục sức khỏe, thông báo thời gian phun hóa chất cụ thể để các hộ gia đình chủ động sắp xếp nhà ở, mở tất cả cửa ra vào và cửa sổ giúp cho hóa chất diệt muỗi có thể xâm nhập được vào trong nhà; cần phun 2 đợt liên tiếp nhau, đợt sau phun cách đợt trước khoảng 7 đến 10 ngày, nếu cần có thể phun thêm đợt 3 căn cứ theo chỉ số giám sát muỗi và bọ gậy, lăng quăng muỗi sau phun đợt 2. Một vấn đề cũng cần được lưu ý là phải đánh giá hiệu lực diệt muỗi của loại hóa chất sử dụng bằng phương pháp thử nhạy cảm để lựa chọn hóa chất phù hợp theo quy định cho phép, đề phòng muỗi đã kháng lại với hóa chất diệt sử dụng thì sẽ không mang lại kết quả mong muốn.
|