 |
| Virus Zika được lây truyền bởi muỗi |
Biến đổi khí hậu có thể đẩy nhanh sự bùng nổ dịch bệnh truyền nhiễm
Nghiên cứu thiên tai ở Ecuador cho thấy số ca nhiễm virus Zika tăng gấp 12 lần khi thay đổi khí hậu?. Theo Nguồn từ Đại học Y khoa Anschutz - Đại học Colorado qua một nghiên cứu mới: Ngoài việc gây ra các thiên tai tàn phá đối với các cộng đồng dễ bị tổn thương thì biến đổi khí hậu cũng làm gia tăng các dịch bệnh truyền nhiễm như Zika, sốt rét và sốt xuất huyết. Theo một nghiên cứu mới do các nhà nghiên cứu tại Đại học Y khoa Anschutz: Ngoài việc gây thiên tai tàn phá đối với các cộng đồng dễ bị tổn thương thường thì biến đổi khí hậu cũng có thể thúc đẩy sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm như Zika, sốt rét và sốt xuất huyết. "Biến đổi khí hậu tạo ra các mối đe dọa phức tạp và rất rộng lớn đối với sức khỏe con người," Cecilia Sorensen, MD, tác giả chính và nghiên cứu sinh của Quỹ Living Closer về khí hậu và chính sách y tế tại CU Anschutz nói. Nó có thể khuyếch đại và phơi bày các điểm yếu về mặt sinh thái và chính trị xã hội và tăng nguy cơ các kết cục sức khoẻ bất lợi ở các vùng dễ bị tổn thương về xã hội. Bà nói: Khi thiên tai xảy ra ở những nơi đó, điều kiện khí hậu có thể làm cho cuộc khủng hoảng y tế công cộng trở nên tồi tệ hơn. Các nhà nghiên cứu cho biết những lỗ hổng này có thể xảy ra ở bất cứ đâu. Sau khi cơn bão Katrina tấn công New Orleans, các ca bệnh tây sông Nile tăng gấp đôi vào năm sau. Biến đổi khí hậu ở châu Phi là một yếu tố làm gia tăng số ca mắc sốt rét. Và sự tàn phá gần đây ở Houston, Florida và Puerto Rico do cơn bão có thể dẫn đến nhiều bệnh truyền nhiễm hơn trong những năm tới. Nghiên cứu tập trung vào một trận động đất mạnh 7,7 độ richter xảy ra tại Ecuador ở bờ biển vào tháng 4 năm 2016, một sự kiện trùng hợp với một hiện tượng El Niño đặc biệt. El Niños liên quan đến mưa lớn và nhiệt độ không khí ấm lên. Chúng cũng liên quan đến sự bùng phát sốt xuất huyết Dengue. Sorensen, một giảng viên lâm sàng về y học cấp cứu tại CU Anschutz, ở Ecuador cùng với đồng tác giả làm việc tại Sáng kiến toàn cầu Walking Palms. Họ đã triển khai một phòng khám sức khoẻ lưu động sau thảm hoạ. "Chúng tôi đã nhìn thấy tất cả những dấu hiệu của các virus này sau khi trận động đất xảy ra", bà nói. "Chúng tôi đã nhận thấy một sự gia tăng đột biến số trường hợp của Zika." Trước khi có hiện tượng này, chỉ có một ít ca Zika trên cả nước.Trên thực tế, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng số ca Zika tăng 12 lần trong vùng động đất. 
Hình 1
Virus Zika được lây truyền bởi muỗi. Các triệu chứng thường nhẹ nhưng khi nhiễm bệnh có thể gây ra các bất thường lớn và thậm chí tử vong ở thai nhi đang phát triển. Nhiệt độ ấm hơn và tăng lượng mưa do El Niño, cùng với một cơ sở hạ tầng bị tàn phá và một dòng người dân di cư vào các thành phố lớn, có khả năng gây ra sự tăng vọt trong số trường hợp Zika, Sorensen nói.Chúng tôi thấy rất nhiều người bị ảnh hưởng bởi trận động đất nằm ngủ bên ngoài mà không cố bất t kỳ nơi trú ẩn nào tránh muỗi, vì vậy chúng tôi lo lắng rằng biến đổi khí hậu trong khu vực có thể tạo điều kiện cho sự lây lan của dịch bệnh," bà nói. "Thiên tai có thể tạo ra một chỗ thích hợp cho việc xuất hiện các căn bệnh và ảnh hưởng đến nhiều người hơn. Nhóm Sorensen xem xét các nghiên cứu hiện có về mối liên kết giữa biến đổi khí hậu ngắn hạn và sự lan truyền bệnh. Họ áp dụng những phát hiện này để giải thích vai trò của động đất và hiện tượng El Niño trong vụ dịch Zika. Các nhà nghiên cứu cho rằng El Niño tạo ra các điều kiện lý tưởng để muỗi mang Zika sinh sản và tạo ra nhân lên số lượng virus Zika. Nhiệt độ ấm hơn và lượng mưa tăng lên do El Niño có liên quan đến khả năng bùng phát bệnh sốt xuất huyết cao hơn. Nhiệt độ ấm hơn cũng có thể đẩy nhanh quá trình nhân lên của virus trong muỗi và ảnh hưởng đến môi trường sinh sản và phát triển của muỗi. Đồng thời, hiện tượng El Niño đã làm cho nhiệt độ bề mặt biển nóng lên, cho thấy có liên quan đến sự bùng phát các bệnh lây truyền do muỗi. Ước tính từ dữ liệu viễn thám ở bờ biển Ecuador cho thấy nhiệt độ bề mặt biển cao hơn mức trung bình trong giai đoạn 2014-2016. 
Hình 2
Nhóm nghiên cứu cũng tin rằng sự khan hiếm nước gia tăng sau trận động đất đã gián tiếp gây lợi cho việc phát triển của muỗi. Các trận động đất đã phá hủy các hệ thống nước của thành phố, buộc người dân phải trữ nước trong các thùng chứa không có nắp đậy bên ngoài nhà họ. Chúng được xem như là môi trường sống bổ sung cho ấu trùng muỗi. Các phát hiện mới này có thể được các chính phủ sử dụng để xác định và bảo vệ các cộng đồng dễ bị tổn thương trước khi thiên tai xảy ra, Sorensen nói. Bà nói: "Một ý tưởng là phát triển các mô hình bệnh tật mà có thể sử dụng các mô hình biến đổi khí hậu để dự báo nơi nào các vector này xuất hiện do sự biến đổi khí hậu và. "Áp dụng các mô hình mới này vào các khu vực có các lỗ hổng xã hội đã có từ trước có thể xác định các khu vực dễ bị tổn thương, cho phép chúng ta bố trí các nguồn lực về y tế ở đó trước".
|
TRANG CHỦ
