|
WHO: Cập nhật tình hình dịch bệnh do vi rút Zika
Ngày 24/3/2016. Cập nhật dịch bệnh do virus Zika (Zika Outbreak Updated) tháng 3/2016, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ghi nhận 61 quốc gia và vùng lãnh thổ có lưu hành hoặc lây truyền dịch bệnh do vi rút Zika từ tháng 1/2007 đến tháng 3/2016, trong đó 5 quốc gia thông báo có virus Zika lây lan qua đường tình dục. WHO tiếp tục khẳng định dịch bệnh do vi rút Zika là tình trạng khẩn cấp toàn cầu và ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học về mối liên quan giữa nhiễm vi rút Zika chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh, hội chứng viêm đa rễ dây thần kinh (Guillain-Barré). Tốc độ lan truyền và phân bố virus Zika trên toàn cầu Báo cáo tóm tắt (summary report) dịch bệnh do virus Zika, đầu nhỏ và hội chứng Guillain-Barré (Zika virus, Microcephaly and Guillain-Barré syndrome) của WHO cho biết từ ngày 1/1/2007 đến 23/3/2016 đã được thông báo ở 61 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, 5 quốc gia ghi nhận ca bệnh nghi lây truyền qua đường tình dục do không có muỗi Aedes lưu hành bao gồm Argentina, Pháp, Italia, New Zealand và Hoa Kỳ. Sự phân bố địa lý của virus Zika mở rộng nhanh chóng sau khi virus này được phát hiện đầu tiên ở châu Mỹ vào năm 2014, đến nay sự gia tăng chứng đầu nhỏ và dị tật thai nhi khác đã được báo cáo ở Brazil và Pháp Polynesia. 2 trường hợp bổ sung liên quan đến một kỳ nghỉ ở Brazil đã được phát hiện tại Hoa Kỳ và Slovenia. Panama gần đây đã báo cáo 1 trường hợp trẻ sơ sinh đầu nhỏ và encephalocoele (thần kinh khuyết tật ống), người qua đời vài giờ sau khi sinh và thử nghiệm dương tính với virus Zika bằng RT-PCR. 
Tiến sĩ Margaret Chan-Tổng Giám đốc WHO tại cuộc họp báo ban bố tình trạng khẩn cấp do virus Zika
Trong bối cảnh lưu thông vi rút Zika, 12 quốc gia hoặc vùng lãnh thổ đã báo cáo một sự gia tăng của hội chứng Guillain-Barré (GBS) và/hoặc xét nghiệm xác định của một nhiễm virus Zika số các trường hợp GBS. Các bằng chứng gắn từ nghiên cứu quan sát, đoàn hệ và bệnh chứng (observational, cohort and case-control studies) chỉ ra rằng virus Zika là rất có thể là một nguyên nhân của tật đầu nhỏ, GBS và các rối loạn thần kinh khác. Trong số các nhiệm vụ trước là để định lượng hơn nữa nguy cơ các rối loạn thần kinh sau nhiễm virus Zika và để điều tra cơ chế sinh học dẫn đến rối loạn thần kinh, công tác phòng chống và kiểm soát chiến lược toàn cầu được đưa ra bởi WHO như là một Khung chiến lược ứng phó (Strategic Response Framework) bao gồm giám sát, hoạt động ứng phó, nghiên cứu và báo cáo tình hình này được tổ chức theo các nhóm. 
Theo WHO, các quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận vi rút Zika giai đoạn 2007-2016 bao gồmcác khu vực và quốc gia bao gồm: - Có sự lưu hành vi rút Zika và gia tăng chứng đầu nhỏ, hội chứng GBS: khu vực Đông Địa Trung Hải/châu Mỹgồm 2 nước Brazil, Panama; khu vực Tây Thái Bình Dương gồm 1 nước Pháp Polynesia. - Có sự lưu hành vi rút Zika và gia tăng hội chứng GBS nhưng không có báo cáo về chứng đầu nhỏ: khu vực Đông Địa Trung Hải/khu vực châu Mỹ gồm 9 nước Colombia, El Salvador, French Guiana, Haiti, Honduras, Martinique, Puerto Rico, Suriname, Venezuela (Bolivarian Republic of). 
Các quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận sự lưu hành vi rút Zika 2007-2016
- Có sự lưu hành vi rút Zika nhưng không có báo cáo về chứng đầu nhỏ và hội chứng GBS: khu vực châu Phi 2 nước Cape Verde, Gabon; khu vực Đông Địa Trung Hải/khu vực châu Mỹ gồm 22 nước Aruba, Barbados, Bolivia, Bonaire-Netherlands, Costa Rica, Cuba, Curaçao, Dominica, Cộng hòa Dominican, Ecuador, Guadeloupe, Guatemala, Guyana, Jamaica, Mexico, Nicaragua, Paraguay, Saint Martin, Saint Vincent and the Grenadines, Sint Maarten, Trinidad & Tobago, Quần đảo Virgin (Hoa Kỳ); khu vực Đông Nam Á gồm 4 nước Bangladesh, Indonesia, Maldives, Thái Lan; khu vực Tây Thái Bình Dương gồm 13 nước American Samoa, Campuchia, Micronesia, Fiji, Lào, Malaysia, Marshall Islands, Papua New Guinea, Philippines, Samoa, Solomon Islands, Tonga, Vanuatu. - Các ổ dịch đã được khống chế hoàn toàn: khu vực Tây Thái Bình Dương 2 nước thuộc Quần đảo Cook, New Caledonia; khu vực châu Mỹ 1 nước Isa De Pascua-Chile. - Có ca bệnh nhưng không có véc tơ truyền bệnh: khu vực châu Mỹ 2 nước Hoa Kỳ, Ắc-hen-tina; khu vực châu Âu 2 nước Pháp, Italia; khu vực Tây Thái Bình Dương 1 nước New Zealand. 
Số ca virus Zika cộng dồn từ các quốc gia, vùng lãnh thổ giai đoạn 2007-2014 và từ 1/1/2015-23/3/2016
Zika: Khung chiến lược ứng phó và Kế hoạch hành động chung của WHO Cập nhật ngày 3/2016. Phòng chống và kiểm soát toàn cầu dịch bệnh do virus Zika, tháng trước WHO ban hành tài liệu "Khung chiến lược ứng phó và Kế hoạch hành động chung" (Strategic Response Framework and Joint Operations Plan) hướng dẫn các phản ứng quốc tế với sự lây lan của virus Zika, dị tật ở trẻ sơ sinh và điều kiện thần kinh liên kết với nó. 
Khung chiến lược này tập trung vận động và điều phối các đối tác, chuyên gia và nguồn lực giúp các quốc gia tăng cường giám sát virus Zika và các rối loạn có thể được liên kết với nó, cải thiện điều khiển vector, giao tiếp hiệu quả rủi ro, hướng dẫn và bảo vệ các biện pháp, cung cấp chăm sóc y tế cho những người bị ảnh hưởng và nghiên cứu theo dõi nhanh và phát triển các loại vắc-xin, chẩn đoán và phương pháp điều trị. WHO cho rằng cần thiết có 56 triệu USD để thực hiện Khung chiến lược và kế hoạch hành động này, trong đó 25 triệu USD sẽ tài trợ cho WHO và các Văn phòng khu vực châu Mỹ chủa WHO (AMRO/PAHO) và 31 triệu USD sẽ tài trợ cho công việc của các đối tác quan trọng. Trong thời gian đó, WHO đã khai thác một quỹ dự phòng khẩn cấp mới được thành lập để tài trợ cho hoạt động ban đầu của nó, là một phần của chương trình khẩn cấp mới của WHO trụ sở chính của cơ quan này kích hoạt một hệ thống quản lý sự cố để giám sát các phản ứng toàn cầu và chuyên môn đòn bẩy từ khắp các tổ chức để giải quyết cuộc khủng hoảng. AMRO/PAHO đã làm việc chặt chẽ với các nước bị ảnh hưởng kể từ tháng 5/2015, khi các báo cáo đầu tiên của bệnh virus Zika nổi lên từ vùng đông bắc Brazil. 
Khu vực châu Mỹ của WHO vẫn chiếm số ca nhiễm virus Zika cao nhất trong 61 quốc gia toàn cầu, chủ yếu là Braxin và Columbia do đó Khung chiến lược và hành động của WHO chủ yếu tập trung vào khu vực này. AMRO/PAHO và đối tác của các chuyên gia đã được triển khai để giúp Bộ Y tế phát hiện và theo dõi các virus, chứa lây lan của nó, tư vấn về quản lý lâm sàng của Zika và điều tra sự đột biến trong đầu nhỏ và hội chứng GBS ở những nơi Zika dịch đã xảy ra, AMRO/PAHO sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác để quản lý các phản ứng ở châu Mỹ. WHO được phát hành thông tin thường xuyên và hướng dẫn về điều kiện bẩm sinh và thần kinh liên quan với bệnh virus Zika, cũng như sức khỏe có liên quan, an toàn và các vấn đề du lịch. Làm việc với các đối tác, WHO cũng là lập bản đồ những nỗ lực để phát triển vắc-xin, phương pháp điều trị, xét nghiệm chẩn đoán và chiến thuật điều khiển vector mới và đưa các cơ chế để xúc tiến việc chia sẻ dữ liệu, phát triển sản phẩm và thử nghiệm lâm sàng. 
Việt Nam nâng cao mức cảnh báo đối với dịch bệnh do vi rút ZikaBộ Y tế (MOH) cho biết Việt Nam chưa xác định trường hợp nhiễm virus Zika, nhất là từ 22/3/2016 khi tiếp nhận thông tin về 1 du khách người Australia có xét nghiệm dương tính với vi rút Zika sau khi trở về từ Việt Nam, hàng trăm mẫu xét nghiệm đã được thực hiện cho bệnh nhân nghi ngờ ở những nơi có du khách này lui tới đều cho kết quả âm tính, hiện nay các cơ quan của Bộ Y tế vẫn tổ chức điều tra, giám sát tại thực địa đồng thời thường xuyên liên hệ với phía Australia để xác định thêm. Tuy nhiên, trong bối cảnh Việt Nam đang nằm giữa "vòng vây" của các nước láng giềng đều thông báo có ca nhiễm virus Zika (Trung Quốc, Thái Lan, Cambodia, Indonesia, Philippines) cùng với sự lưu hành rộng khắp của muỗi truyền bệnh Aedes aegypty thì nguy cơ vi rút Zika xâm nhập và lây lan trong cộng đồng chỉ còn là vấn đề thời gian. 
Bộ Y tế chỉ đạo nâng cao mức cảnh báo đối với dịch bệnh do vi rút Zika
Từ đó, Bộ Y tế chỉ đạo nâng cao mức cảnh báo đối với toàn bộ hệ thống y tế trong việc phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika để chủ động triển khai các biến pháp phòng chống dịch hiệu quả và yêu cầu các đơn vị y tế khẩn trương triển khai thực hiện các công tác sẵn sàng đáp ứng trên tập trung vào giám sát, lấy mẫu xét nghiệm đối với các trường hợp nghi ngờ nhiễm vi rút Zika tại khoa khám bệnh; rà soát và công bố các đơn vị có khả năng xét nghiệm vi rút Zika trong cả nước, tiếp tục tổ chức tập huấn kỹ thuật xét nghiệm đối với các đơn vị tuyến tỉnh để mở rộng các đơn vị có đủ năng lực xét nghiệm xác định; tổ chức việc sàng lọc, quản lý và phát hiện hội chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh; tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế về giám sát, sàng lọc và các biện pháp xử lý đối thành lập 4 đội phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika tại 4 khu vực, sẵn sàng hỗ trợ địa phương khi cần thiết. Xây dựng nội dung truyền thông phù hợp với tình hình dịch bệnh tại cộng đồng và các cơ quan truyền thông đại chúng, đảm bảo thường xuyên cập nhật các thông tin về tình hình dịch bệnh, hoạt động phòng chống dịch và các khuyến cáo của Bộ Y tế nhất là với các phụ nữ chuẩn bị mang thai, đang mang thai phòng lây nhiễm vi rút Zika.Chủ động tổ chức việc diệt muỗi, lăng quăng (bọ gậy) tại các cơ sở khám chữa bệnh đặc biệt là khu vực điều trị bệnh nhân nhiễm vi rút Zika, hướng dẫn bệnh nhân phòng chống muỗi đốt trong quá trình điều trị để tránh lây lan. Tổng hợp nhu cầu kinh phí đảm bảo phục vụ phòng chống dịch kịp thời, nhất là đối với việc xét nghiệm sàng lọc, chẩn đoán xác định trong trường hợp dịch bệnh lây lan rộng, kéo dài; sử dụng các nguồn lực từ bảo hiểm y tế để thanh toán chi phí khám, chẩn đoán, điều trị, chăm sóc bệnh nhân nhiễm vi rút Zika.
|
TRANG CHỦ
